Wpływ naturalnych zapraw na zdrowotność ziarna zbóż pochodzącego z ekologicznych plantacji nasiennych
Barbara Wiewióra
b.wiewiora@ihar.edu.plZakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików (Poland)
Abstrakt
Celem pracy było określenie wpływu naturalnych zapraw nasiennych na zdrowotność ziarna zbóż jarych zebranego w 2004, 2005 i 2006 roku z urzędowo zakwalifikowanych, ekologicznych plantacji nasiennych. Materiał do badań stanowiły ziarniaki czterech odmian jęczmienia (Rataj, Atol, Rodos i Stratus), czterech odmian pszenicy (Torka, Koksa, Korynta i Nawra) oraz czterech odmian owsa (Polar, Chwat, Sławko i Szakal). Badano materiał siewny w czterech kombinacjach: traktowane gorącą wodą (W), wodną zawiesiną czosnku (C), moczone przez 24 godziny w 10% roztworze sody oczyszczonej (S) oraz zaprawiane mlekiem w proszku (M). Kontrolę stanowiło ziarno niezaprawiane (K). Ziarniaki wszystkich badanych gatunków i odmian były licznie zasiedlone przez grzyby zarówno saprotroficzne: Alternaria alternata, Aureobasidium pullulans, Cladosporium herbarum, Papularia arundinis i Penicillium spp. jak i patogeny: Fusarium spp. oraz na jęczmieniu gatunek Bipolaris sorokiniana. Stwierdzono, że zastosowanie gorącej wody i sody wpływa pozytywnie na poprawę zdrowotności wyrażoną procentowym porażeniem ziarna, zwłaszcza przez grzyby z rodzaju Fusarium.
Słowa kluczowe:
jęczmień, naturalne zaprawy nasienne, owies, pszenica, rolnictwo ekologiczne, zdrowotnośćBibliografia
Agarwal V. K., Sinclair J. B. 1997. Principles of seed pathology. Second edition CRC Press Inc., Lewis.
Google Scholar
Arseniuk E. 2000. Studies on seedborne inoculum of cereal pathogens – a review. International Seed Health Conference PTFiT, Seed Health as Quality Criterion; Radzików, 9–11 October 2000: 17.
Google Scholar
Barnett H. L. 1960. Illustrated genera of imperfect fungi. Burgess Pub. Company. Minneapolis: 1 —225.
Google Scholar
Bailey K. L., Duczek L. J., Potts D. A. 1997. Inoculation of seeds with Bipolaris sorokiniana and soil fumigation methods to determine wheat and barley tolerance and yield losses caused by common root rot. Can. J. of Pl. Sci. Vol. 77, No. 4: 691 —698.
Google Scholar
Baturo—Czajkowska A. 2000. Composition on spring barley seeds in ecological and conventional farm. International Seed Health Conference PTFiT, Seed Health as Quality Criterion; Radzików, 9–11 October 2000: 33.
Google Scholar
Baturo A. 2002. Head healthiness and fungus composition of spring barley harvested grain cultivated under organic, integrated and convention farming systems. Phytopathol. Pol. 26: 73 —83.
Google Scholar
Baturo A., Łukanowski A. 2001. Leaf Health Status of Spring Barley Cultivated in Organic and Conventional Farms. Bulletin of the Polish Academy of Science, Biological Science vol. 49 No. 4: 309 —316.
Google Scholar
Baturo A., Łukanowski A., Kuś J. 2004. Comparison of health status of winter wheat and spring barley grain cultivated in organic, integrated and conventional systems and monoculture. First World Conference on Organic Seed: “Challenges and Opportunities for Organic Agriculture and the Seed Industry”. July 5 —7, 2004; FAO Headquarters, Rome: 128 —132.
Google Scholar
Campbell R. 1989. Biological control of microbial plant pathogens. Cambridge University Press: 1 —218.
Google Scholar
Chidambaram S. B., Matur S. B., Neergaard P. 1972. Handbook on seed health testing. The Internat. Seed Testing Association As—NLH. Norway: 1 —207.
Google Scholar
Duczek L.J., Jones—Flory L.L. 1994. Relationship between common root rot, tillering and yield loss in spring wheat and barley. Can. J. Plant Pathol. 15: 153 —158.
Google Scholar
Dziennik Ustaw RP. 2003. Nr 137 poz. 1299. Ustawa z dnia 26 czerwca 2003 r. o nasiennictwie.
Google Scholar
Dziennik Ustaw RP. 2004. Nr 93 poz. 898. Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o rolnictwie ekologicznym.
Google Scholar
Dziennik Ustaw RP. 2007. Nr 191 poz. 1362. Ustawa z dnia 5 września 2007 r. o zmianie ustawy o nasiennictwie.
Google Scholar
Ellis M. B. 1971. „Dematiaceous Hyphomycetes“. Commonwealth Mycological Institute. Kew, Surrey, England.
Google Scholar
Gerhardson G., Hokeberg M., Johnsson L. 1998. Disease control by a formulation of a living bacterium. The 1998 Brighton Conference – Pest and Diseases 3: 901 — 906.
Google Scholar
Góral T., Foremska E., Chełkowski J., Arseniuk E. 1995. Charakterystyka odmian pszenżyta, pszenicy i żyta pod względem odporności i tolerancji na porażenie kłosa przez Fusarium spp. Biul. IHAR 195/196: 251 —259.
Google Scholar
Grey W. E., Mathre D. E. 1984. Reaction of spring barleys to common root rot and its effect on yield components. Can. J. Pl. Sci. 64: 245 —253.
Google Scholar
Groot S .P. C., Oosterveld P., van den Wolf J. W. M., Jalink H., Langerak C. J., van den Bulk R. W. 2004. The role of ISTA and seed science in assuring organic farmers with high quality seeds. First World Conference on Organic Seed: “Challenges and Opportunities for Organic Agriculture and the Seed Industry”. July 5 —7, 2004; FAO Headquarters, Rome: 9 —11.
Google Scholar
Harman G.E., Nelson E.B. 1994. Mechanisms of protection of seed and seedlings by biological seed treatments: implications for practical disease control. BCPC Monograph (57) seed treatment: progress and prospects: 283 —292.
Google Scholar
Koczowska I., Jelińska E. 1983. Wpływ porażenia kłosów żyta przez grzyby z rodzaju Fusarium na plon ziarna. Biul. IHAR 150: 21 —26.
Google Scholar
Kolasińska K. 2008. Wpływ naturalnych metod zaprawiania na zdolność kiełkowania i wigor ziarniaków zbóż jarych wyprodukowanych na ekologicznych plantacjach nasiennych. Biul. IHAR 247: 15 —30.
Google Scholar
Kwaśna H., Chełkowski J., Zajkowski P. 1991. Flora Polska T. XXII. Grzyby niedoskonałe. Strzępczakowe. Gruzełkowate. Sierpik (Fusarium) PAN Warszawa—Kraków: 1 —158.
Google Scholar
Liljeroth E., Bryngelsson T. 2002. Seed treatment of barley with Idriella bolleyi causes systemically enhanced against root and leaf infection by Bipolaris sorokiniana. Biocontrol Science and Technology Vol. 12, No. 2: 235 —249.
Google Scholar
Lisowicz F. 1999. The occurrence of cereal crop diseases depending on the system of farming. J. Plant Protection Res. vol. 39 No. 2: 116 —131.
Google Scholar
Łacicowa B. 1982. Zaprawianie fungicydami systemicznymi ziarna jęczmienia jarego porażonego przez Helminthosporium sorokinianum Sacc. Ochrona Roślin 6: 6 — 9.
Google Scholar
Łacicowa B. 1990. Mikoflora ziarna jęczmienia jarego (Hordeum vulgare L.) wzrastającego w warunkach zagrożenia chorobowego przez Drechslera sorokiniana (Sacc.) Subram. et Jain. (=Helminthosporium sativum P. K. et B.). Rocz. Nauk Rol. s. E, T. 20, Z. 1/2: 17 —23.
Google Scholar
Malone J. P., Muskett A. E. 1997. Seed—borne fungi. Description of 77 fungus species. 3rd Edition. Sheppard J. W. (ed.). ISTA, Zurich: 1 —191.
Google Scholar
Narkiewicz—Jodko M. 1979. Wpływ wilgotności na zdolność kiełkowania i mikoflorę ziarna zbóż przechowywanego bez wymiany powietrza oraz w atmosferze dwutlenku węgla. Biul. IHAR 135: 133 —141.
Google Scholar
Osman A., Groot S., Köhl J., Kamp L., Bremer E. 2004. The role of ISTA and seed science in assuring organic farmers with high quality seeds. First World Conference on Organic Seed: “Challenges and Opportunities for Organic Agriculture and the Seed Industry”. July 5 —7, 2004; FAO Headquarters, Rome: 133 —137.
Google Scholar
Richardson M.J. 1990. An annotated list of seed—borne diseases. Fourth Edition. Published by ISTA, Zürich, Switzerland.
Google Scholar
Sołtysiak U. 1994. Rolnictwo ekologiczne w praktyce. Ekoland, Warszawa.
Google Scholar
Stack R.W. 1991. Yield losses in barley to common root rot in North Dakota. Proc. Int. Conf. On Common Root Rot. Saskatoon, Sask.
Google Scholar
Tylkowska K. 1996. Zagadnienia zdrowotności nasion w świetle obrad XXIV Kongresu ISTA. Biul. Branż. Hod. Rośl. i Nasien. 2: 37 —39.
Google Scholar
Wiewióra B. 2003. Zdrowotność i inne cechy wartości siewnej ziarna oraz plon jęczmienia jarego w zależności od zastosowanej zaprawy nasiennej. Część I. Wpływ zapraw nasiennych na grzyby zasiedlające ziarno jęczmienia jarego, jego zdolność kiełkowania oraz wigor. Biul. IHAR 228: 81 —87.
Google Scholar
Wiewióra B. 2007. Health of naked and husked grain of spring barley after harvest and storage. Phytopathol. Pol. 43: 37 —52.
Google Scholar
Autorzy
Barbara Wiewiórab.wiewiora@ihar.edu.pl
Zakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików Poland
Statystyki
Abstract views: 64PDF downloads: 27
Licencja
Prawa autorskie (c) 2009 Barbara Wiewióra
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Danuta Martyniak, Barbara Wiewióra, Grzegorz Żurek, Wpływ bioodpadu z pofermentu biogazowni na plonowanie biomasy oraz skład chemiczny traw wieloletnich , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 297/298 (2022): Wydanie regularne
- Barbara Wiewióra, Dagmara Bronisz, Ocena zdrowotności materiału nasiennego traw w zależności od wybranych zapraw nasiennych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 294 (2021): Wydanie regularne
- Barbara Wiewióra, Grzegorz Żurek, Monika Żurek, Ocena zasiedlenia przez grzyby endofityczne nasion wybranych mieszanek traw pastewnych dostępnych na rynku krajowym , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 256 (2010): Wydanie regularne
- Barbara Wiewióra, Dariusz R. Mańkowski, Zofia Bulińska-Radomska, Zdrowotność ziarna zbóż pochodzącego z ekologicznej produkcji nasiennej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 251 (2009): Wydanie regularne
- Monika Żurek, Barbara Wiewióra, Grzegorz Żurek, Występowanie grzybów endofitycznych na trwałych użytkach zielonych województwa mazowieckiego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 256 (2010): Wydanie regularne
- Monika Żurek, Piotr Ochodzki, Barbara Wiewióra, Ocena zawartości ergowaliny w trawach runi wybranych trwałych użytków zielonych na terenie województwa mazowieckiego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 257/258 (2010): Wydanie regularne
- Barbara Wiewióra, Podatność jęczmienia jarego na porażenie przez Bipolaris sorokiniana (Sacc.) Shoem. sprawcę plamistości liści , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 252 (2009): Wydanie regularne
- Barbara Wiewióra, Wpływ zdrowotności materiału siewnego jęczmienia jarego na występowanie chorób na roślinach oraz wartość siewną zebranego ziarna , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 257/258 (2010): Wydanie regularne
- Barbara Wiewióra, Wpływ zaprawiania na wartość siewną ziarna jęczmienia jarego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 243 (2007): Wydanie regularne
- Barbara Wiewióra, Maria Prończuk, Anna Ostrowska, Infekcja nasion traw przez endofity w kolejnych latach użytkowania plantacji , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 242 (2006): Wydanie regularne
