Statystyczne wspomaganie decyzji selekcyjnych na wczesnych etapach hodowli zbóż. Część II. Empiryczne porównanie metod oceny efektów obiektowych
Katarzyna Ambroży
katarzyna.ambrozy-deregowska@up.poznan.plKatedra Metod Matematycznych i Statystycznych, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu (Poland)
Ewa Bakinowska
Katedra Metod Matematycznych i Statystycznych, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu (Poland)
Jan Bocianowski
Katedra Metod Matematycznych i Statystycznych, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu (Poland)
Anna Budka
Katedra Metod Matematycznych i Statystycznych, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu (Poland)
Wiesław Pilarczyk
Katedra Metod Matematycznych i Statystycznych, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu (Poland)
Bogna Zawieja
Katedra Metod Matematycznych i Statystycznych, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu (Poland)
Abstrakt
W pracy przedstawiono empiryczne porównanie ośmiu metod oceny efektów obiektowych z doświadczeń prowadzonych na wczesnych etapach hodowli. Materiał do badań stanowiły wyniki doświadczeń z pszenicą jarą, pszenicą ozimą i jęczmieniem jarym przeprowadzonych w Choryni, Kobierzycach, Polanowicach, Modzurowie oraz Nagradowicach. Powyższe linie oceniano w doświadczeniach jednopowtórzeniowych z wzorcami (stosowano od 1 do 5 odmian wzorcowych, w zależności od doświadczenia). Wyniki otrzymane dla poszczególnych metod porównywano w oparciu o różne kryteria. Jednym z nich jest kryterium równomierności rozkładu na polu doświadczalnym linii wybranych do dalszych badań (wybierano od 20% do 30% ogólnej liczby badanych linii). Drugie kryterium polegało na porównaniu sum kwadratów różnic między estymatorami efektów badanych linii otrzymanymi przy zastosowaniu różnych metod i estymatorami efektów tych samych linii otrzymanymi przy pomocy klasycznej analizy wariancji doświadczenia wielopowtórzeniowego. Wskazanie najlepszej metody estymacji efektów obiektowych jest trudne, ponieważ wybór metody najlepszej zależał od lokalnych warunków środowiska doświadczalnego w poszczególnych miejscowościach. Na uwagę zasługuje jednakże fakt, iż we wszystkich analizowanych doświad¬czeniach najgorszą okazała się tzw. metoda „nieprzekształconych wyników pomiarów”, czyli ta, w której nie poprawia się otrzymanych pomiarów, a do dalszych badań przyjmuje się ustaloną frakcję (20%–30%) najlepszych linii. Stosunkowo najskuteczniejszymi (w sensie zastosowanych kryteriów) okazały się metody eliminujące przestrzenne zależności między jednostkami doświad¬czalnymi (poletkami).
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
doświadczenie hodowlane z roślinami zbożowymi, doświadczenia jedno-powtórzeniowe, metody selekcjiBibliografia
Ambroży K., Bakinowska E., Bocianowski J., Budka A., Pilarczyk W., Zawieja B. 2008. Statystyczne wspomaganie decyzji selekcyjnych na wczesnych etapach hodowli zbóż. I. Metody oceny efektów obiektowych. Biul. IHAR 250: 21 — 28.
Google Scholar
Ceranka B., Chudzik H. 1977. Doświadczenia jednopowtórzeniowe z wzorcem. Siódme Colloquium Metodologiczne z Agro-Biometrii, PAN, Warszawa: 318 — 331.
Google Scholar
Cullis B. R., Warwick J. L., Fisher J. A., Read B. J., Gleeson A. C. 1989. A new procedure for the analysis of early generation variety trials. Applied Statistics 38: 361 — 375.
Google Scholar
Dobek A., Kaczmarek Z., Kiełczewska H., Łuczkiewicz T. 1987. Analiza krzyżówek typu linia tester porównywanych w doświadczeniach jednopowtórzeniowych. Algorytmy biometryczne i statystyczne ABS-122: 29 — 46.
Google Scholar
Dobek A., Kala R. 1995. On the analysis of experiments with unreplicated varieties. Biuletyn Oceny Odmian 26—27: 73—82.
Google Scholar
Genstat 5 Committee. 1993. Genstat 5 Release 3 Reference Manual. Clarendon Press, Oxford.
Google Scholar
Kaczmarek Z., Kiełczewska H., Łuczkiewicz T. 1984. Analiza potomstwa otrzymanego z krzyżówek typu linia tester porównywanego w doświadczeniu jednopowtórzeniowym z wzorcami. Listy Biometryczne 31 (2): 35 — 55.
Google Scholar
Kempton R. A. 1982. Adjustment for competition between varieties in plant breeding trials. Journal of Agricultural Science 98: 599 — 611.
Google Scholar
Kempton R. A. 1984. The design and analysis of unreplicated field trials. Vorträge für Pflanzenzüchtung 7: 219 — 242.
Google Scholar
Kempton R. A., Talbot M. 1988. The development of new crop varieties. Journal Of The Royal Statistical Society. Series A (Statistics In Society) 151: 327 — 341.
Google Scholar
Lin C. S., Poushinsky G. 1983. A modified augmented design for an early stage of plant selection involving a large number of test lines without replication. Biometrics 39: 553 — 561.
Google Scholar
McClelland C. K. 1926. New methods with check plots. Journal of the American Society of Agronomy 18: 566 — 575.
Google Scholar
Utz H. F. 1997. PLABSTAT. A computer program for statistical analysis of plant breeding experiments. Version 2N. Institute of Plant Breeding, Seed Science and Population Genetics, University of Hohenheim, Germany.
Google Scholar
Autorzy
Katarzyna Ambrożykatarzyna.ambrozy-deregowska@up.poznan.pl
Katedra Metod Matematycznych i Statystycznych, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Poland
Autorzy
Ewa BakinowskaKatedra Metod Matematycznych i Statystycznych, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Poland
Autorzy
Jan BocianowskiKatedra Metod Matematycznych i Statystycznych, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Poland
Autorzy
Anna BudkaKatedra Metod Matematycznych i Statystycznych, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Poland
Autorzy
Wiesław PilarczykKatedra Metod Matematycznych i Statystycznych, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Poland
Autorzy
Bogna ZawiejaKatedra Metod Matematycznych i Statystycznych, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Poland
Statystyki
Abstract views: 616PDF downloads: 46
Licencja
Prawa autorskie (c) 2008 Katarzyna Ambroży, Ewa Bakinowska, Jan Bocianowski, Anna Budka, Wiesław Pilarczyk, Bogna Zawieja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Joanna Wolko, Agnieszka Dobrzycka, Jan Bocianowski, Ocena efektu heterozji cech struktury plonu mieszańców pojedynczych i mieszańców trójliniowych rzepaku (Brassica napus L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 287 (2019): Wydanie specjalne
- Jan Bocianowski, Henryk Brzeskwiniewicz, Tadeusz Łuczkiewicz, Wpływ doboru testerów na ocenę efektów GCA linii wsobnych rzepaku jarego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Wojciech Rybiński, Jan Bocianowski, Katarzyna Pankiewicz, Zróżnicowanie cech morfologicznych i plonotwórczych u indukowanych mutantów odmian lędźwianu siewnego (Lathyrus sativus L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
- Katarzyna Ambroży, Ewa Bakinowska, Jan Bocianowski, Anna Budka, Wiesław Pilarczyk, Bogna Zawieja, Statystyczne wspomaganie decyzji selekcyjnych na wczesnych etapach hodowli zbóż. Część I. Metody oceny efektów obiektowych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Wojciech Rybiński, Tadeusz Adamski, Maria Surma, Jan Bocianowski, Uzyskiwanie haploidów i ocena zmienności cech ilościowych linii dihaploidalnych jęczmienia jarego z wykorzystaniem metody Hordeum bulbosum i mutagenezy , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 275 (2015): Wydanie regularne
- Jakub Paderewski, Wiesław Mądry, Wiesław Pilarczyk, Tadeusz Drzazga, Retrospektywne badanie reakcji plonu odmian pszenicy ozimej na warunki środowiskowe w miejscowościach za pomocą łącznej analizy AMMI i skupień: ocena postępu genetycznego w plonowaniu , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Jan Bocianowski, Alina Lieesch, Iwona Bartkowiak-Broda, Wiesława Popławska, Charakterystyka samosiewów rzepaku ozimego (Brassica napus L.) za pomocą markerów RAPD , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
- Agnieszka Dobrzycka, Joanna Wolko, Jan Bocianowski, Kamila Nowosad, Charakterystyka zmienności fenotypowej linii DH oraz mieszańców rzepaku ozimego (Brassica napus L.) pod względem cech struktury plonu , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 287 (2019): Wydanie specjalne
- Anita Dobek, Jan Bocianowski, Ewa Bakinowska, Wiesław Pilarczyk, Wojciech Mikulski, Jacek Kaczmarek, Problemy związane z testowaniem linii i rodów zbóż na wczesnych etapach hodowli , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
- Wojciech Rybiński, Jan Bocianowski, Szymon Dziamba, Zmienność cech ilościowych u wybranych odmian lokalnych lędźwianu siewnego (Lathyrus sativus L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 264 (2012): Wydanie regularne
