Kształtowanie plonu i jakości ziarna wybranych genotypów Triticum durum Desf. w zależności od nawożenia azotem i gęstości siewu
Hanna Sulewska
rektorat@up.poznan.plAkademia Rolnicza w Poznaniu (Poland)
Wiesław Koziara
Akademia Rolnicza w Poznaniu (Poland)
Jarosław Bojarczuk
Hodowla Roślin Smolice Sp. z o.o. Grupa IHAR (Poland)
Abstrakt
W latach 2005–2006 wykonano badania nad oceną przydatności do uprawy 4 zagranicznych odmian jarych pszenicy twardej w warunkach Wielkopolski (Swadzim k/Poznania), uwzględniające parametry jakościowe uzyskanego ziarna. Porównywano reakcję czterech odmian pszenicy twardej Durabon (Niemcy), Durabonus (Austria), Duraprimus (Austria), Rusticano (Włochy) z pszenicą zwyczajną odmiany Viniett na nawożenie azotem: (0kg N·ha-1, 50 kg N·ha-1, 100 kg N·ha-1, 150 kg N·ha-1) oraz gęstość siewu (400, 500, 600 ziaren/m2). Stwierdzono, że badane odmiany pszenicy twardej plonowały na podobnym poziomie jak pszenica zwyczajna odmiany Viniett. Plon ziarna pszenicy zwyczajnej zwiększał się wraz ze wzrostem nawożenia azotem do dawki 132,3 kg N·ha-1, a pszenicy twardej, średnio dla odmian, do 141,9 kg N·ha-1 plonu ziarna. Ponadto wykazano, że odmiany pszenicy twardej korzystniej reagowały na zwiększanie ilości wysiewu niż odmiana Viniett. Niska wartość ocenianych parametrów jakościowych ziarna, głównie zawartość β-karotenu, sprawiła, że badane odmiany Triticum durum Desf. okazały się nieprzydatne do uprawy w warunkach Wielkopolski.
Słowa kluczowe:
pszenica twarda, nawożenie azotem, gęstość siewu, plon, jakość ziarnaBibliografia
Abad A., Llovelas J., Michelena A. 2004. Nitrogen fertilization and foliar urea effects on durum wheat yield and quality and on residua soil nitrate in irrigated Mediterranean conditions. Field Crops Res. 87: 257 — 269.
Google Scholar
Achremowicz B., Zając J., Styk B. 1993. Wpływ podwyższonego nawożenia azotem na wartość technologiczną niektórych odmian pszenicy jarej i ozimej. Rocz. Nauk Rol. A, 110 (1–2): 149 — 157.
Google Scholar
Ashraf M., Azam F. 1998. Fate and interaction with soil N of fertilizer 15 N applied to wheat at different growth stages. Cereal Res. Commun. 26: 397 — 404.
Google Scholar
Bojarczuk J. 2007. www.ihar.edu.pl/a_moze_pszenica_twarda.php.
Google Scholar
Borek M. 2001. Polski rynek zbóż po akcesji do Unii Europejskiej — system interwencji. Przegląd Zbożowo-Młynarski 10: 10 — 13.
Google Scholar
Ciołek A., Makarska E. 2004. Ocena jakości nowych linii pszenicy twardej na podstawie charakterystyki białek gliadynowych i gluteninowych w warunkach stosowania zróżnicowanego nawożenia azotem. Acta Sci. Pol. Technologia Alimentaria 3 (2): 147 — 155.
Google Scholar
Dexter J. E., Crowle W. L., Matsuo R. R., Kosmolak F. G. 1982. Effect of nitrogen fertilization on the quality characteristic of five North American amber durum wheat cultivars. Can. J. Plant Sci. 62: 601 — 612.
Google Scholar
Johansson E., Prieto-Linde M. L., Jonsson. J. O. 2001. Effects of wheat cultivar and nitrogen application on storage protein composition and breadmaking quality. Cereal Chem. 78: 19 — 25.
Google Scholar
Jurga R. 2001. Granulacja surowców makaronowych z pszenicy durum. Przegląd Zbożowo-Młynarski 8: 11 — 12.
Google Scholar
Kaan I., Nachit M. 1993. Série A: Séminaires Méditerranéens. Options Méditerranéennes 22: 241 — 247.
Google Scholar
Limaux F., Recous S., Maynard J. M., Guckert A. 1999. Relationship between rate of crop growth at date of fertiliser N appilcation and fate of fertiliser N applied to winter wheat. Plant Soil 214: 49 — 59.
Google Scholar
Lopez-Bellido L., Lopez-Bellido R. J., Lopez-Bellido F. J. 2006. Fertilizer nitrogen efficiency in durum wheat under rainfed Mediterranean conditions: Effect of split application. Agron. J. 98: 55 — 62.
Google Scholar
Mazurek J., Ruszkowski M. 1965. Badania nad pszenicą twardą. Pam. Puł. 19: 99 — 121.
Google Scholar
Mazurek J. 1981. Termin i ilość wysiewu oraz nawożenie azotem pszenicy jarej. Wpływ na plon ziarna. Wpływ na technologiczną jakość ziarna. Pam. Puł. 75:
Google Scholar
Mazurek J., Iwanejko M., Podolska G., Sułek A. 1991. Reakcja nowych odmian pszenicy jarej na nawożenie azotem. IUNG Puławy R (288):
Google Scholar
Mocek A., Drzymała S., Maszner P. 1997. Geneza, analiza i klasyfikacja gleb. Wyd. AR Poznań: 416ss.
Google Scholar
Paccuci G., Blanco A. 1973. Agronomic evaluation and technological properties of new durum wheat lines and varietes in Southern Italy. Proc. Symp. on Genetics and Breeding of Durum Wheat. Bari (Italy): 447 — 469.
Google Scholar
Piech M., Lebiedź S. 1982. Ocena wpływu poziomu nawożenia azotem na kształtowanie się cech jakościowych ziarna odmian pszenicy jarej. Zesz. Nauk. AR Szczecin, R. 28 (94): 271 — 280.
Google Scholar
Rachoń L. 1997. Plonowanie i jakość niektórych odmian pszenicy twardej (Triticum durum Desf.). Biul. IHAR 204: 141 — 144.
Google Scholar
Rachoń L. 1999. Plonowanie i jakość pszenicy twardej (Triticum durum Desf.) nawożonej zróżnicowanymi dawkami azotu. Pam. Puł. 118: 349 — 355.
Google Scholar
Rachoń L., Szwed-Urbaś K., Segit Z. 2002. Plonowanie nowych linii pszenicy pszenicy twardej (Triticum durum Desf.) w zależności od poziomu nawożenia azotem i ochrony roślin. Annales UMCS, Sec. E, 57: 71 — 76.
Google Scholar
Rachoń L. 2001. Studia nad plonowaniem i jakością pszenicy twardej (Triticum durum Desf.). Rozprawa habilitacyjna nr 248, Wyd. AR Lublin: 66 ss.
Google Scholar
Rachoń L., Szumiło G. 2002. Plonowanie i jakość niektórych polskich i zagranicznych odmian i linii pszenicy twardej (Triticum durum Desf.). Pam. Puł. 130: 619 — 24.
Google Scholar
Rachoń L. 2004. Ocena przydatności ziarna krajowych i zagranicznych linii i odmian jarej pszenicy twardej (Triticum durum Desf.) do produkcji makaronu. Biul. IHAR 231: 129 — 137.
Google Scholar
Royo C., Michelena A., Carrillo J. M., García P., Juan-Aracil, J., Soler C. 1998. Spanish durum breeding program. In: Proceedings of the Sewana Durum Network Workshop. Sewana (South Europe, West Asia and North Africa) Durum Research Network.
Google Scholar
Schelling A. S., Abaye A. O., Griffey C. A., Brann D. E., Alley M. M., Pridgen T. H. 2003. Adaptation and performance of winter durum wheat in Virginia. Agron. J. 95: 642 — 651.
Google Scholar
Seidel W., Sievart D. 1997. Internationale Durumweizen Situation in den Getreidewirtschaftsjahren 1994/95 und 1995/96. Getreide Mehl und Brot 51, 1: 10 — 14.
Google Scholar
Szwed-Urbaś K. 1993. Zmienność ważniejszych cech użytkowych jarej pszenicy twardej z uwzględnieniem interakcji genotypowo-środowiskowej. Rozprawa habilitacyjna nr 159. Wyd. AR Lublin: 56 ss.
Google Scholar
Szwed-Urbaś K., Segit Z., Grundas S. 1995. Wstępna ocean jakości ziarna pszenicy twardej w warunkach Lubelszczyzny. Biul. IHAR 194: 149 — 154.
Google Scholar
Szwed-Urbaś K., Segit Z., Mazurek H. 1997. Parametry jakościowe ziarna krajowych linii pszenicy twardej. Biul. IHAR 204: 129 — 139.
Google Scholar
Woźniak A. 2006. Plonowanie i jakość ziarna pszenicy jarej zwyczajnej (Triticum aestivum L.) i twardej (Triticum durum Desf.) w zależności od poziomu agrotechniki. Acta Agrophisica 8 (3): 755 — 763.
Google Scholar
Autorzy
Wiesław KoziaraAkademia Rolnicza w Poznaniu Poland
Autorzy
Jarosław BojarczukHodowla Roślin Smolice Sp. z o.o. Grupa IHAR Poland
Statystyki
Abstract views: 160PDF downloads: 32
Licencja
Prawa autorskie (c) 2007 Hanna Sulewska, Wiesław Koziara, Jarosław Bojarczuk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Katarzyna Panasiewicz, Wiesław Koziara, Hanna Sulewska, Reakcja pszenicy ozimej Triticum durum Desf. odmiany Komnata na gęstość siewu i nawożenie azotem , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 253 (2009): Wydanie regularne
- Władysław Kadłubiec, Rafał Kuriata, Jarosław Bojarczuk, Ocena zmienności i współzależności cech rodów pszenicy ozimej twardej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
