Trwałość i plonowanie traw pastewnych w fenologicznie zróżnicowanych mieszankach łąkowych
Barbara Wróbel
itp@itp.edu.plZakład Łąk i Pastwisk, Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach (Poland)
Halina Jankowska-Huflejt
Zakład Łąk i Pastwisk, Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach (Poland)
Jan Zastawny
Zakład Łąk i Pastwisk, Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach (Poland)
Abstrakt
Badania prowadzono w latach 1990–1998 w Falentach na glebie mineralnej o odczynie obojętnym. Doświadczenie założono w układzie podbloków z dwoma czynnikami: mieszanka (4 typy fenologiczne) i nawożenie (3 poziomy nawożenia azotem: 120, 180 i 240 kg/ha, na tle jednolitego nawożenia P i K). Komponentami poszczególnych mieszanek były: Dactylis glomerata L., Festuca arundinacea Schreb., F. pratensis Huds., Arrhenatherum elatius (L.) P.B., Phleum pratense L., Bromus inermis Leyss., Poa pratensis L., F. rubra L. i Trifolium pratense L. Najlepiej średnio w całym okresie plonowała mieszanka średnio wczesna (12,2 t s.m. z ha), nieco słabiej mieszanka późna (11,6 t s.m. z ha) i średnio późna (11,3 t s.m. z ha), najsłabiej zaś mieszanka wczesna (10,8 t/ha). Największe plony, bo około 20 t s.m. z ha, uzyskano w pierwszym roku badań. W następnych latach obserwowano systematyczny spadek plonowania aż do poziomu 6–7 t s.m. z ha (lata 1997–1998) niezależnie od poziomu nawożenia azotem. Udział gatunków i odmian w mieszankach odbiegał od założonego przy wysiewie. W 9. roku użytkowania w mieszance wczesnej dominowała wiechlina łąkowa (ponad 40%). Licznym gatunkiem w mieszance średnio późnej (30,1%) i w mieszance późnej (44,6%) była stokłosa bezostna, a w mieszance średnio wczesnej kostrzewa trzcinowa (41,7%). Stwierdzono całkowity zanik koniczyny łąkowej i jednocześnie pojawianie się gatunków obcych traw i ziół, w tym w dużych ilościach mniszka lekarskiego.
Słowa kluczowe:
mieszanki łąkowe, odmiany, trwałość gatunków, konkurencyjność, plonowanie, zmiany florystyczneBibliografia
Arens R. 1962. Auswirkung der Saatstärke auf das Konkurrenzverhalten der Arten und die erste Bestandsbildung bei Weideansaaten. Zeit f. Acker und Pflanzenbau, 115, 5: 357 — 374.
Google Scholar
Borawska-Jarmułowicz B. 2001. Ocena odmian czterech gatunków traw w zależności od sposobu użytkowania i komponentów mieszanek w naturalnych siedliskach łąkowych. Pam. Puł. Mater. konf. z. 125. IUNG Puławy: 233 — 241.
Google Scholar
Bukowiecki F. K., Głowacka-Kostyra K. 1994. Plonowanie i trwałość komponentów czterech fenologicznie zróżnicowanych mieszanek łąkowych. Genet. Pol. 35A: 283 — 289.
Google Scholar
Bukowiecki F. K., Rutkowska B. 1989. Mieszanki traw do użytkowania pastwiskowego i kośnego z uwzględnieniem odmian o zróżnicowanym rytmie rozwojowym. Instr. wdroż. IMUZ. IMUZ Falenty.
Google Scholar
Falkowski M. 1982. Trawy polskie. PWRiL, Warszawa.
Google Scholar
Falkowski M., Kozłowski S., Kukułka I. 1997. Czynniki ograniczające wykorzystanie gatunków i odmian traw w procesie produkcji pasz. Biuletyn Oceny Odmian COBORU z. 29. Słupia Wielka.: 27 — 38
Google Scholar
Falkowski M., Kukułka I., Kozłowski S. 1994. Właściwości biologiczne roślin łąkowych wybrane zagadnienia. Wyd. AR Poznań: 82.
Google Scholar
Filipek J. 1983. Właściwości biologiczne a użytkowość roślin łąk i pastwisk. W: Łąkarstwo i gospodarka łąkowa (red. M. Falkowski). PWRiL, Warszawa.
Google Scholar
Głowacka-Kostyra K., Bukowiecki F. K. 1997. Fenologiczne, ilościowe i jakościowe cechy mieszanek łąkowych w warunkach zróżznicowanego nawożenia azotem. W: Kierunki badań nad nawożeniem i użytkowaniem łąk i pastwisk. Sesja naukowa z okazji jubileuszu 50-lecia działalności naukowej prof. dr hab. Leona Doboszyń¬skiego. Falenty 27.02.1997. Mater. seminar. 38. Wyd. IMUZ: 113 — 119.
Google Scholar
Kamiński J. 1991. Zawartość białka i włókna w pędach wegetatywnych wybranych gatunków i odmian traw w zależności od terminu sprzętu I pokosu (CPBR-10.2.3 — Falenty 1991).
Google Scholar
Kamiński J. 2000. Plonowanie, zmiany florystyczne i wartość pokarmowa czterech fenologicznie zróżnicowanych mieszanek łąkowych na glebie torfowo-murszowej. Wiad. IMUZ. T. 20 z. 4: 23 — 37.
Google Scholar
Kasperczyk M., Szewczyk W. 1997. Wartość gospodarcza kupkówki pospolitej (Dactylis glomerata L.) i tymotki łakowej (Phleum pratense L.) w rejonie górskim Biuletyn Oceny Odmian COBORU z. 29. Słupia Wielka.: 203 — 209.
Google Scholar
Łyszczarz R., Dembek R., Kochanowska-Bukowska Z., Sikorra J., Zimmer-Grajewska M., Furgał-Dzierżuk I. 1998. Wybrane elementy charakterystyki gospodarczej traw pastewnych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., z. 462: 57 — 65.
Google Scholar
Moraczewski R. 1976. Wykorzystanie nawozów mineralnych przez ważniejsze gatunki traw w warunkach umiarkowanie mokrych i umiarkowanie suchych na łąkach trwałych. Nowe Rolnictwo, 16: 15 — 16.
Google Scholar
Nazaruk M. 1993. Wpływ nawożenia na produktywność i trwałość ważniejszych gatunków traw w siewie czystym i mieszankach w użytkowaniu pastwiskowym na glebie lekkiej. Rocz. Gleb., 1993, XLIV. (3/4). 89 — 98.
Google Scholar
Niczyporuk A. 1984. Trwałość podstawowych gatunków roślin i runi wielogatunkowej na użytkach zielonych przy intensywnym nawożeniu i użytkowaniu. Rozpr. Nauk. i Monogr. Wydaw. SGGW — AR. Warszawa 1984.
Google Scholar
Rutkowska B., Kozłowski S., Stypiński P., Janicka M. 1995. Ocena dorobku hodowli traw i roślin motylkowatych na podstawie wyników badań łąkarskich w latach 1945–1994. W: Kierunki rozwoju łąkarstwa na tle aktualnego poziomu wiedzy w najważniejszych jego działach. Wyd. SGGW, Warszawa: 74 — 91.
Google Scholar
Rutkowska B., Lewicka E., Janicka M. 1997. Wpływ nawożenia azotowego na kształtowanie się udziału odmian traw w plonach mieszanek pastwiskowych oraz utrzymywanie się ich w siewach czystych. W: Kierunki badań nad nawożeniem i użytkowaniem pastwisk. Wyd. IMUZ 1997 : 237 — 244.
Google Scholar
Stańko-Bródkowa B. 2001. Trwałość traw wieloletnich: wzrost, zamieranie, długość życia. Post. Nauk Rol. 6: 49 — 62.
Google Scholar
Vinczeffy I. 1984. The effect of some ecological factors on grass yield, Proceedings of the 10th General Meeting of EGF As. Norway: 76 — 79.
Google Scholar
Zastawny J., Jankowska-Huflejt H. 2002. Oddziaływanie allelopatii na bioróżnorodność runi łąkowo-pastwiskowej. W: Użytki zielone w środowisku przyrodniczym. Red. naukowa St. Jagła. Konf. nauk. Żywiec — Moszczanica, 21–22 maja 2002. Mater. Seminar. 48. Falenty: Wyd. IMUZ: 162 —170.
Google Scholar
Autorzy
Barbara Wróbelitp@itp.edu.pl
Zakład Łąk i Pastwisk, Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach Poland
Autorzy
Halina Jankowska-HuflejtZakład Łąk i Pastwisk, Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach Poland
Autorzy
Jan ZastawnyZakład Łąk i Pastwisk, Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach Poland
Statystyki
Abstract views: 61PDF downloads: 25
Licencja
Prawa autorskie (c) 2003 Barbara Wróbel, Halina Jankowska-Huflejt, Jan Zastawny
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
