Wpływ zawartości tanin w nasionach bobiku Vicia faba L. na zdolność kiełkowania, wigor, zdrowotność i plon nasion
Krystyna Kolasińska
k.kolasinska@ihar.edu.plZakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików (Poland)
Barbara Wiewióra
Zakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików (Poland)
Abstrakt
Celem pracy było ustalenie zależności pomiędzy zawartością związków taninowych w nasionach, a zdolnością kiełkowania, wigorem i zdrowotnością oraz określenie wpływu tanin na wschody polowe, zdrowotność i produktywność roślin. Doświadczenia prowadzono z użyciem nasion 6 form bobiku o zróżnicowanej genetycznie zawartości tanin, zebranych w 1998, 1999 i 2000 roku. Wybrano formy niskotaninowe powszechnie uważane za beztaninowe (Caspar i BKSK 1074) o zawartości tanin od 0,03 do 0,14% i wysokotaninowe (Rajan, Titus, Tim, Bronto) o zawartości tanin od 0,88 do 1,69% w suchej masie. W doświadczeniu laboratoryjnym oceniano skład chemiczny, zdolność kiełkowania, wigor i zdrowotność nasion. W warunkach polowych określano wschody, zdrowotność roślin oraz plon nasion i jego strukturę. Nasiona bobiku o śladowej zawartości tanin, zależnie od roku zbioru, kiełkowały słabiej (o około 12%) i słabiej wschodziły w polu (o około 10%) oraz odznaczały się na ogół niższym wigorem niż nasiona o wysokiej zawartości tych związków. Zdrowotność nasion niskotaninowych była słabsza niż wysokotaninowych. Natomiast zdolność kiełkowania (r = 0,64) i wigor nasion określony metodą elektroprzewodnictwa (r = -0,59) oraz w warunkach stresowych cold-testu (r = 0,52) były istotnie skorelowane z zawartością tanin w nasionach. Uzyskane wyniki badań sugerują, że nasiona o zmniejszonej zawartości tanin nie tylko słabiej kiełkują, ale też są mniej odporne na niekorzystne warunki środowiska. Reasumując można stwierdzić, że udział związków taninowych w kształtowaniu zdolności kiełkowania, zdrowotności i odporności nasion bobiku na stresy środowiskowe wydaje się być znaczący, chociaż zależny od roku zbioru.
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
bobik, taniny, patogeny, wigorBibliografia
Barnett H. L. 1960. Illustrated genera of imperfect fungi. Burgess Pub. Company. Minneapolis: 1 — 225.
Google Scholar
Boesewinkel F.D., Bouman F. 1995. The seed: structure and function. In: Seed development and germination. Jaime Kigel (ed.). Hebrew Univ. Of Jerusalem Rehovot, Israel and Gad Gailili Weizmann Inst. of Science Rehovot, Israel: 7 — 13.
Google Scholar
Bond D. A., Duc G. 1993. Plant breeding as a means of reducing antinutritional factors in grain legumes. EAAP Publ. 70, Wageningen, The Netherlands.
Google Scholar
Boros L., Sawicki J., Wawer A. 1997. Współzależność cech determinujacych plon nasion fasoli karłowej na suche nasiona (Ph. vulgaris L.) i soi (Glycine max L. Merr.). Mat.VII Ogólnopolskiego Zjazdu Hod. Roślin Ogrodniczych. AR w Szczecinie: 227 — 229.
Google Scholar
Bressani R., Elias L. G. 1986. Seed quality and nutritional goals in pea, lentil, faba bean and chickpea breeding. World Crop: cool season food legumes. London: 381.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-94-009-2764-3_34
Google Scholar
Domsch K. H., Gams W. 1972. Fungi in agricultural soil. T. and A. Constable LTD Edinburgh.
Google Scholar
Dziennik Ustaw RP. 2001. Warszawa, dnia 3 października 2001 r. Nr 108. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 sierpnia 2001: 7965 — 7966.
Google Scholar
Elandt R. 1964. Statystyka matematyczna w zastosowaniu do doświadczalnictwa rolniczego. PWN Warszawa.
Google Scholar
Ellis M. B. 1971. Dematiaceous. Hyphomycetes. Commonwealth Mycological Institute. Kew, Surrey, England.
DOI: https://doi.org/10.1079/9780851986180.0000
Google Scholar
Fordoński G., Górecki R., Bieniaszewski T., Majchrzak B. 1994. Wpływ tiuramu na kiełkowanie, wigor nasion i zdrowotność siewek roślin strączkowych w warunkach stresu chłodnowodnego. Mat. Konf. PAN. ART Olsztyn Uszlachetnianie materiałów nasiennych. Olsztyn-Kortowo 1994: 81 — 89.
Google Scholar
Grzesiuk S., Kulka K. 1981. Fizjologia i biochemia nasion. PWRiL, Warszawa: 396: 423.
Google Scholar
Grzesiuk S., Górecki R. 1981. Wigor jako nowe kryterium oceny nasion. Post. Nauk. Rol. 6: 39 — 56.
Google Scholar
Hebblithwaite P. D., Kantor F. 1992. Resistant of white and coloured flowered faba beans (Vicia faba L.) on soil-born pathogens and late stage diseases. I. Conference Europeenne Sur Les Proteagineux. Proc. Angers-France 1–9 Jun: 329 — 300.
Google Scholar
International Seed Testing Association. 1995. Vigour Test Committee. 1995. Seed Vigour Testing Seminar. Copenhagen, Denmark June 7, 1995. van Venter. H. A (ed.) ISTA, Zuerich: 51 — 104.
Google Scholar
International Seed Testing Association. 1996. International Rules for SeedTesting. Seed Sci. Technol., 24, Suppl: 1 — 335.
Google Scholar
Jansman A. J. M. 1993. Tannins in faba beans (Vicia faba L.) — antinutrinional properities in monogastric animals Ph. D Thesis. Dept. Anim. Nut. Agri. Univ. Wageningen.
Google Scholar
Kigel J. (ed.). 1995. Seed development and germination. In: The seed: structure and function. 1. Boesewinkel F. D., Bouman F. (eds.). Hebrew Univ. Of Jerusalem Rehovot, Israel and Gad Gailili Weizmann Inst. of Science Rehovot, Israel: 7 — 13.
Google Scholar
Kolasińska K, Grzelak K. 1993. Wpływ inkrustowania na kiełkowanie, wigor i zdrowotność nasion strączkowych-fasola, soja, groch. Biul. IHAR 188: 275 — 288.
Google Scholar
Kolasińska K., Szyrmer J., Dul S. 2000. Relationship between laboratory tests results and field emergence of common bean seed. Crop Science 40/2: 470 — 475.
DOI: https://doi.org/10.2135/cropsci2000.402470x
Google Scholar
Kornobis S. 1994. The development of populations of stem nematode (Ditylenchusdipsaci Kühn) isolated from Vicia faba spp. minor. Rocz. Nauk Rol. Ser. E, 24, z. 1/2: 53 — 55.
Google Scholar
Kuhla S., Emmeier C. 1981. Untersuchungen zum Taningehalt in Ackerbohnen. Arch. Tierenaehr. 31: 573 — 588.
DOI: https://doi.org/10.1080/17450398109426870
Google Scholar
Kwaśna H., Chełkowski J., Zajkowski P. 1991. Flora Polska T. XXII. Grzyby niedoskonałe. Strzępczakowe. Gruzełkowate. Sierpik (Fusarium) PAN, Warszawa — Kraków: 1 — 158.
Google Scholar
Łacicowa B., Pięta D. 1996. Mikrobiologiczne zaprawianie Trichoderma spp. nasion soi (Glicine max. (L.) Merrill) przeciwko chorobotwórczym grzybom odglebowym. Materiały z sympozjum “Nowe kierunki w fitopatologii”. Kraków 11–13 września 1996: 275 — 277.
Google Scholar
Malone J. P., Muskett A. E. 1997. Seed-borne fungi. Description of 77 fungus species. 3rd Edition. J. W Sheppard. (ed.). ISTA, Zurich, 1 — 191.
Google Scholar
Marquardt R. R. 1986. Future potencial for use in animal feeds. In: World crops: cool season food legumes. Publisher Martinus Nijhoff/Dr. W. Junk.
Google Scholar
Neergaard P. 1977. Seed Pathology. Vol. I. The Macmillan Press, London: 282 — 292.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-349-02842-9_7
Google Scholar
Olszewski J., Fordoński G., Pszczółkowska A., Płodzień K. 2001. Zdrowotność nasion samokończących form wyki siewnej i bobiku uprawianych w siewie czystym i współrzędnym. Zesz. Nauk. AR w Krakowie nr 373: 61 — 66.
Google Scholar
Pastuszewska B. 1985. Czynniki wpływające na wartość pokarmową bobiku, grochu i łubinu dla zwierząt nieprzeżuwających. Praca habilitacyjna PAN. Zakł. Narod. im. Ossolińskich, Wrocław: 1 — 140.
Google Scholar
Perry A. D. 1995. Handbook of vigour test methods. 3nd. J. G. Hampton, D. M. Te Krony (eds.). ISTA Vigour Test Committe, Zuerich Switzerland.
Google Scholar
Pokojska H. 1999. Dojrzałość fizjologiczna nasion bobiku (Vicia faba L.var mior) oraz związek między ich dojrzałością a zdolnością kiełkowania, wigorem oraz zawartością białka i tanin. Biul. IHAR 212: 227 — 236.
Google Scholar
Wiewióra B., Kolasińska K. 2000. Występowanie Ditylenchus dipsaci Kuhn. na nasionach bobiku i jego szkodliwość dla roślin. Biul. IHAR 215: 329 — 333.
Google Scholar
Werner M. 1996. Skuteczność wybranych grzybów glebowych w ochronie gipsówki wiechowatej przez Fusarium oxysporum Schlecht. Materiały z sympozjum “Nowe kierunki w fitopatologii” Kraków 11 — 13 września 1996: 365 — 368.
Google Scholar
Zakrzewska E. 1985. Reakcja odpornościowa bobiku (Vicia faba L. var. minor Harz) i bobu (Vicia faba L. var. faba) na porażenie grzybem Ascochyta fabae Speg. Mat. XXV Sesji Naukowej IOR Poznań 1985: 295 — 318
Google Scholar
Zalecenia ochrony roślin na lata 1998/99 dot. zwalczania chorób, szkodników oraz chwastów roślin uprawnych. Cz. II. Rośliny rolnicze. IOR Poznań 1998: 24 — 28.
Google Scholar
Autorzy
Krystyna Kolasińskak.kolasinska@ihar.edu.pl
Zakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików Poland
Autorzy
Barbara WiewióraZakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików Poland
Statystyki
Abstract views: 6PDF downloads: 3
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Krystyna Kolasińska, Barbara Wiewióra
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Barbara Wiewióra, Zdrowotność i inne cechy wartości siewnej ziarna oraz plon jęczmienia jarego w zależności od zastosowanej zaprawy nasiennej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 228 (2003): Wydanie regularne
- Barbara Wiewióra, Zdrowotność i inne cechy wartości siewnej ziarna oraz plon jęczmienia jarego w zależności od zastosowanej zaprawy nasiennej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 228 (2003): Wydanie regularne
- Krystyna Kolasińska, Związek pomiędzy wartością siewną a składem chemicznym dojrzewających nasion grochu (Pisum sativum L. ssp. sativum) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 226/227 (2003): Wydanie regularne
- Krystyna Grzelak, Krystyna Kolasińska, Wspomnienie - Dr inż. Julian Belotti (1926–2004) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 233 (2004): Wydanie regularne
- Krystyna Kolasińska, Elżbieta Małuszyńska, 26 Kongres Międzynarodowego Związku Oceny Nasion — ISTA Angers/Francja, 2001 , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 221 (2002): Wydanie regularne
