Ocena wartości hodowlanej wybranych linii wsobnych kukurydzy (Zea mays L.)

Janusz Rogacki

janusz.rogacki@hrsmolice.pl
Hodowla Roślin Smolice Sp. z o.o. Grupa IHAR — PIB (Poland)

Abstrakt

Celem pracy była ocena wartości hodowlanej 10 linii wsobnych o ziarnie zębokształtnym (dent) i 7 linii o ziarnie szklistym (flint) kukurydzy na podstawie plonowania 70 mieszańców eksperymentalnych powstałych w wyniku czynnikowego układu krzyżowania „dent × flint”. Materiał badawczy stanowiły linie wykorzystywane w programie hodowlanym przed 40. laty i obecnie. Poza linią F2, którą wyhodowano w INRA we Francji, pozostałe linie zostały wyhodowane w Smolicach. Przeprowadzono dwie oddzielne serie doświadczeń porównawczych: dla 70 mieszańców eksperymentalnych oraz dla 17 rodzicielskich linii wsobnych w dwóch sezonach wegetacyjnych 2005 i 2006 oraz trzech miejscowościach. Wykazano, że elitarne linie sprzed 40. lat okazały się nieprzydatne do bezpośredniego wykorzystania w obecnie prowadzonym programie hodowli mieszańcowej kukurydzy. Wartości per se linii nie są wystarczające do prognozowania wartości cech ilościowych ich potomstwa mieszańcowego. Najwyższą ocenę wartości hodowlanej, mierzoną ogólną zdolnością kombinacyjną, plennością samej linii i jej wczesnością per se, uzyskała linia o ziarnie szklistym S61328. Uzyskany postęp genetyczny elitarnych linii wsobnych tworzących formuły mieszańców rejestrowanych przez Smolice w latach 1971–2006 wyniósł 59,4 kg/rok.


Słowa kluczowe:

heterozja, linie wsobne, plon mieszańców, postęp hodowlany, Zea mays

Adamczyk J., Cygert H., Czajczyński J. 2003. 50 lat hodowli kukurydzy mieszańcowej w Polsce — dorobek i perspektywy. Biul. IHAR 230: 423 — 431.
Google Scholar

Adamczyk J. 2005. Genetyczne podstawy hodowli kukurydzy (Zea mays L.). W: Górny A. G. (red.) Zarys genetyki zbóż. Tom 2. Pszenżyto, kukurydza i owies. wyd. IGR PAN Poznań: 279 — 310.
Google Scholar

Caliński T., Czajka S., Kaczmarek Z., Krajewski P., Siatkowski I. 1998. Metodyka statystyczna i obsługa programu SERGEN przeznaczonego do analizy serii doświadczeń odmianowych i genetyczno-hodowlanych. Podręcznik użytkownika programu SERGEN 3. Poznań 1998.
Google Scholar

Duvick D. N. 1999. Heterosis: Feeding people and protecting natural resources. In: The genetics and exploitation of heterosis in crops. Coors J. G., Pandey S. (ed.) Am. Soc. Agron., Madison, Wisconsin: 19 — 29.
Google Scholar

Duvick D. N. 2005. The contribution of breeding to yield advances in maize (Zea mays L.). Advances in Agronomy 86: 83 — 145.
Google Scholar

Eberhart S. A., Russell W. A. 1966. Stability parameters in comparing varieties. Crop Sci. 6: 36 — 40.
Google Scholar

Eberhart S. A., Russell W. A. 1969. Yield and stability for a 10 line diallel of single cross and double cross maize hybrids. Crop Sci. 9: 357 — 361.
Google Scholar

Goldman I. L. 1999. Inbreeding and outbreeding in the development of a modern heterosis concept. w: The genetics and exploitation of heterosis in crops. Coors J. G., Pandey S. (red.) Am. Soc. Agron., Madison, Wisconsin: 7 — 18.
Google Scholar

Heimann H., Janiak W., Siódmiak J. 2007. Kukurydza. W: Lista opisowa odmian. Rośliny rolnicze 2007, Słupia Wielka, 2007: 110 — 139.
Google Scholar

Hunter R. B. 1999. Heterosis for the development and promotion of the seed industry. In: The genetics and exploitation of heterosis in crops. Coors J. G., Pandey S. (ed.) Am. Soc. Agron., Madison, Wisconsin: 305 — 311.
Google Scholar

Janick J. 1999. Exploitation of heterosis: uniformity and stability. In: The genetics and exploitation of heterosis in crops. Coors J. G., Pandey S. (ed.) Am. Soc. Agron., Madison, Wisconsin: 319 — 333.
Google Scholar

Krajewski P., Kaczmarek Z., Czajka S. 2006. Podręcznik użytkowania programu EKSPLAN wersja 2. Instytut Genetyki Roślin PAN w Poznaniu. Poznań 2006.
Google Scholar

Królikowski Z., Adamczyk J., Kurczych Z. 1994. Czterdzieści lat hodowli kukurydzy w Polsce — dorobek i perspektywy. Biul. IHAR 191: 11 — 23.
Google Scholar

Kuriata R., Kadłubiec W., Adamczyk J., Cygert H. 2003. Analiza dialleliczna mieszańców pojedynczych kukurydzy. Biul. IHAR 230: 417 — 422.
Google Scholar

Matsuoka, Y., Vigouroux Y., Goodman M. M., Sanchez J.G., Buckler G. E., Doebley J. 2002. A single domestication for maize shown by multilocus microsatellite genotyping. Proc. Natl. Acad. Sci. USA 99: 6080 — 6084.
Google Scholar

Richey F. D. 1946. Hybrid vigor and corn breeding. J. Am. Soc. Agron. 38: 833 — 841.
Google Scholar

Smith O.S., Hoard K., Shaw F., Shaw R. 1999. Prediction of Single-Cross Performance. w: The genetics and exploitation of heterosis in crops. Coors J. G., Pandey S. (ed.) Am. Soc. Agron., Madison, Wisconsin: 277 — 285.
Google Scholar

Sprague G. F. 1964. Early testing and recurrent selection. In: Gowen J. W. (ed.) Heterosis. Hafner Publ. Company, New York: 400 — 417.
Google Scholar

Troyer A. F. 2000. Temperate Corn – background, behavior, and breeding. In: Specialty Corns, Second edition. Hallauer A. R. (ed.). CRC Press LLC.: 393 — 466.
Google Scholar

Troyer A. F. 2006. Adaptedness and heterosis in corn and mule hybrids. Crop Sci. 46: 528 — 543.
Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
09/30/2015

Cited By / Share

Rogacki, J. (2015) „Ocena wartości hodowlanej wybranych linii wsobnych kukurydzy (Zea mays L.)”, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (277), s. 61–77. doi: 10.37317/biul-2015-0011.

Autorzy

Janusz Rogacki 
janusz.rogacki@hrsmolice.pl
Hodowla Roślin Smolice Sp. z o.o. Grupa IHAR — PIB Poland

Statystyki

Abstract views: 402
PDF downloads: 53


Licencja

Prawa autorskie (c) 2015 Janusz Rogacki

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:

  1. Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
  2. Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
  3. Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
  4. Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
  5. Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
  6. Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
  7. Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.

Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:

  1. Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
  2. Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
  3. Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
  4. Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
  5. Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.

Inne teksty tego samego autora