Wyznaczenie optymalnych terminów rozpoczęcia i zakończenia sezonu przechowalniczego ziemniaków na obszarze Polski
Zbigniew Czerko
z.czerko@ihar.edu.plZakład Przechowalnictwa i Przetwórstwa Ziemniaka, IHAR Radzików, Oddział w Jadwisinie (Poland)
Abstrakt
Celem pracy było wyznaczenie optymalnych terminów rozpoczęcia i zakończenia sezonu przechowalniczego w różnych rejonach Polski. W badaniach skoncentrowano się nad określeniem terminu początku sezonu przechowalniczego w różnych rejonach Polski dla 3 kierunków użytko¬wania ziemniaków: dla przetwórstwa wymagającego utrzymania w długotrwałym okresie przecho¬wywania temperatury 8°C, dla ziemniaków jadalnych wymagających 5°C i dla sadzeniaków wymagających 3°C, oraz określeniem optymalnego terminu zakończenia sezonu przechowalniczego w różnych rejonach Polski dla trzech kierunków użytkowania ziemniaków. Kształtowanie się temperatury w różnych rejonach Polski analizowano na podstawie przebiegu średniej dekadowej temperatury w 54 miejscowościach. Do analizy przyjęto średnią temperaturę z 20 lat (1979–1998). Optymalne terminy początku i zakończenia sezonu przechowalniczego w różnych rejonach Polski dla 3 kierunków użytkowania ziemniaków przedstawiono na mapach. Optymalne warunki do przechowywania ziemniaków przeznaczonych do przetwórstwa ze względu na przebieg temperatury powietrza w przeważającej części kraju rozpoczynają się 20–25 września, a kończą się 1–5 maja. W centralnej Polsce trwają do 30 kwietnia — 5 maja, a na północy kraju oraz w rejonie Kielc do 5–15 maja. Optymalny termin rozpoczęcia sezonu przechowalniczego ziemniaków jadalnych na zasadniczej powierzchni kraju występuje w dniach 20–30 września, a termin zakończenia sezonu rozciąga się od 5 do 10 kwietnia na zachodzie, i od 25 do 30 kwietnia na północnym-wschodzie Polski. Optymalny termin rozpoczęcia przechowywania sadzeniaków rozciąga się od 20 września na wschodzie Polski do 5 października na zachodzie. Natomiast termin kończący dobre warunki przechowywania przypada na I dekadę kwietnia i pokrywa się z terminem przygotowania ziem¬niaków do sadzenia.
Słowa kluczowe:
klimat, okresy przechowywania, przetwórstwo, sadzeniak, ziemniak jadalnyBibliografia
Brouwer F., Thomas A. J., Chadwick M. J. 1991. Land use changes in Europe. Eds. Kluwer, Dordrecht, The Netherlands: 528 p.
Google Scholar
Burton W. G., Es van A., Hartmans K. J. 1992. The physics and physiology of storage. In: The potato crop: the scientific basis for improvement. Second Edition, ed. by Paul Harris (Chapman and Hall), London: 608 — 727.
Google Scholar
Czerko Z., Gastoł J., Manikowski Z. 1985. Wpływ dwóch metod zbioru na trwałość przechowalniczą ziemniaków ze szczególnym uwzględnieniem uszkodzeń mechanicznych. Biul. Inst. Ziem. 23: 129 — 136.
Google Scholar
Czerko Z. 2004. Czynniki wpływające na dobór dawki wentylacyjnej w przechowalniach ziemniaków. Biul. IHAR 232: 219 — 225.
Google Scholar
Farm Electric Handbook. 1985. Potato storage. Publications for farmers and growers. National Agricultural Center, Coventry: 59 p.
Google Scholar
Górski T. 2002. Współczesne zmiany agroklimatu Polski. Pam. Puł. 130: 242 — 250.
Google Scholar
Kędziora A. 1999. Podstawy agrometeorologii. PWRiL, Poznań: 364 ss.
Google Scholar
Koźminski Cz., Michalska B. 1999. Ćwiczenia z agrometeorologii. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa: 180 ss.
Google Scholar
Koźmiński Cz. 2001. Atlas klimatycznego ryzyka uprawy roślin w Polsce. Akademia Rolnicza, Uniwersytet Szczeciński. Szczecin: 81 ss.
Google Scholar
Kubicki K. 1988. Biologiczne i techniczne uwarunkowania przechowywania ziemniaków. PWN Warszawa: 206 ss.
Google Scholar
Lorenc H. 2005. Atlas klimatu Polski. IMiGW, Warszawa: 115 ss.
Google Scholar
Schorling E. 2005 a. Einfluss der maschinellen Kühlung auf der Qualität von Pflanzkartoffeln. Kartoffelbau, 11: 446 — 449.
Google Scholar
Stuczyński T., Kozyra J., Łopatka A., Jadczyszyn J. 2007. Przyrodnicze uwarunkowania produkcji rolniczej w Polsce. XI Konferencja Naukowa. Współczesne uwarunkowania organizacji produkcji w gospodarstwach rolniczych. 12–13.06.2007. IUNG — PIB, Puławy: 85 — 86.
Google Scholar
Autorzy
Zbigniew Czerkoz.czerko@ihar.edu.pl
Zakład Przechowalnictwa i Przetwórstwa Ziemniaka, IHAR Radzików, Oddział w Jadwisinie Poland
Statystyki
Abstract views: 23PDF downloads: 37
Licencja
Prawa autorskie (c) 2010 Zbigniew Czerko
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Magdalena Grudzińska, Kazimiera Zgórska, Zbigniew Czerko, Wpływ inhibitorów wzrostu kiełków na barwę frytek ziemniaczanych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 265 (2012): Wydanie regularne
- Zbigniew Czerko, Wpływ odmiany i temperatury przechowywania ziemniaków na wielkość strat masy bulw , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 254 (2009): Wydanie regularne
- Zbigniew Czerko, Magdalena Grudzińska, Wpływ warunków wegetacji i przechowywania na kiełkowanie bulw ziemniaka , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 271 (2014): Wydanie regularne
- Zbigniew Czerko, Wpływ wybranych czynników na intensywność kiełkowania ziemniaków podczas przechowywania , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 257/258 (2010): Wydanie regularne
- Zbigniew Czerko, Magdalena Grudzińska, Wpływ siły ściskania bulw ziemniaka w czasie przechowywania na wielkość strat przechowalniczych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 274 (2014): Wydanie regularne
- Zbigniew Czerko, Kazimiera Zgórska, Magdalena Grudzińska, Porównanie odmian ziemniaka pod względem reakcji na stosowanie inhibitorów kiełkowania , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 266 (2012): Wydanie regularne
- Zbigniew Czerko, Joanna Jankowska, Wpływ odmiany, temperatury przechowywania i warunków pogodowych podczas wegetacji na straty przechowalnicze 11 odmian ziemniaka badanych w latach 2009–2011 , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 267 (2013): Wydanie regularne
- Zbigniew Czerko, Straty podczas przechowywania ziemniaków w przechowalni z nawilżaniem i bez nawilżania , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 243 (2007): Wydanie regularne
- Zbigniew Czerko, Możliwość wykorzystania warunków atmosferycznych do wentylacji naturalnej w przechowalniach ziemniaków , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 257/258 (2010): Wydanie regularne
- Zbigniew Czerko, Magdalena Grudzińska, Kazimiera Zgórska, Porównanie zarejestrowanych odmian ziemniaka z nowymi rodami pod względem strat przechowalniczych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 269 (2013): Wydanie regularne