Ocena przydatności odmian życicy trwałej (Lolium perenne L.) na trawniki okresowo zacieniane
Sławomir Prończuk
s.pronczuk@ihar.edu.plInstytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików (Poland)
Maria Prończuk
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików (Poland)
Abstrakt
W latach 2000–2003 badano osiem odmian życicy trwałej (Lolium perenne L.) pochodzenia krajowego i zagranicznego oraz jedną odmianę kostrzewy czerwonej kępowej (Festuca rubra L. ssp. commutata Gaud.) i jedną śmiałka darniowego (Deschampsia caespitosa (L.) P. Beauv.) jako wzorce. Ocenę odmian przeprowadzono w dwóch doświadczeniach zlokalizowanych w pełnym słońcu i w warunkach okresowego zacienienia powodowanego przez ścianę budynku. W doświadczeniach zastosowano intensywne użytkowanie trawnikowe. Oceniano następujące cechy: ogólny aspekt estetyczny i zadarnienie w sezonach: wiosna, lato, jesień oraz nasilenie pleśni śniegowej (Microdochium nivale) po zimie. Stwierdzono, że okresowe zacienienie wpłynęło na obniżenie wartości wszystkich badanych cech odmian w porównaniu do wartości uzyskanej w pełnym słońcu. Największy spadek wartości notowano w zadarnieniu trawników. Wartość tej cechy obniżyła się średnio o 14,5% w stosunku do stanowiska nasłonecznionego, a zakres u odmian zawierał się w przedziale od 5,2% u Barcampsia — odmiany śmiałka darniowego do 22,5% u Repell — odmiany życicy trwałej. Warunki świetlne wpłynęły na ujawnienie się różnic w podatności odmian na pleśń śniegową. Większość odmian życicy trwałej była bardziej podatna na tę chorobę w cieniu w porównaniu do pełnego oświetlenia. Wyjątkiem były takie odmiany życicy jak Taya i Stoper oraz odmiany wzorcowe: Barcampsia (śmiałek darniowy) i Nimba (kostrzewa czerwona), które były mniej porażane w cieniu niż w słońcu. Generalnie odmiany życicy trwałej bardziej reagowały na zacienienie i ustępowały pod względem badanych cech odmianom wzorcowym. Spośród odmian życicy najbardziej przydatna na trawniki okresowo zacieniane okazała się odmiana Sourire. Potwierdzono wysoką tolerancje na cień odmian śmiałka darniowego.
Słowa kluczowe:
cechy trawników, kostrzewa czerwona kępowa (Festuca rubra ssp. commutata), odmiany, pleśń śniegowa, śmiałek darniowy (Deschampsia ceaspitosa)Bibliografia
Bell G., Danneberger K. 1999. Managing creeping bentgrass in shade. Golf course management 67/11:56 — 60.
Google Scholar
Bell G. E., Danneberger T. K., McMahon M. J. 2000. Spectral irradiance available for turfgrass growth in sun and shade. Crop Sci. 40: 189 — 195.
Google Scholar
Fry J., Huang B. 2004. Applied turfgrass science and physiology. John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, New Jersey: 310 pp.
Google Scholar
Coffey B. N., Baltensperger A. A. 1989. Heritability estimates for selected turfgrass characteristics of bermudagrass evaluated under shade. Proc. of the 6th Inter. Turfgrass Res. Conf. Tokyo: 117 — 119.
Google Scholar
Dudeck A. E., Peacock C. H. 1992. Shade and turfgrass, culture. In: Turfgrass. Waddington R.N et al., (eds.). Agronomy Monograph 32: 271 — 282.
Google Scholar
Funk C. R. 1981. Perspectives in turfgrass breeding and evaluation. Proc. of IV Inter. Turfgrass Research Conf. Guelph, Canada: 3 — 10.
Google Scholar
Hofgaard I. S. 2003. Resistance to pink snow mould (Microdochium nivale) in perennial ryegrass (Lolium perenne L.). Agricultural University of Norway. Doctor scientriarum thesis [online http://www.umb.no/].
Google Scholar
Van Huylenbroeck J. M., Van Bockstaele E. 2001. Effects of shading on photosynthetic capacity and growth of turfgrass species. International Turfgrass Society Research Journal 9: 353 — 359.
Google Scholar
Našinec I. 2003. Turf varieties for stress situations — results of breeding. Proc. of XXXIII Inter. Turfmeeting, Plzeň, Czech Republic: 7 — 10.
Google Scholar
Prończuk S. 1993. System oceny traw gazonowych. Biul. IHAR.186:127 — 132.
Google Scholar
Prończuk M., Zagdańska B. 1993. Effect of Microdochium nivale and low temperature on winter survival of perennial ryegrass. J. Phytopathology 138: 1 — 8.
Google Scholar
Prończuk S., Prończuk M., Żyłka D. 1996. Comparison of aesthetic aspects of turfgrasses in sun and shade conditions at Radzików. Proc. of 20th Eucarpia Fodder Crops and Amenity Grasses Section, Radzików, Poland: 237 — 242.
Google Scholar
Prończuk M. 2000. Choroby traw – występowanie i szkodliwość w uprawie na nasiona i użytkowaniu trawnikowym. Monografie i rozprawy naukowe IHAR: 183 ss.
Google Scholar
Prończuk S., Prończuk M., Żyłka D., Żebrowski J. 2001. Reakcja traw gazonowych na zacienienie. Zesz. Prob. Post. Nauk. Rol. 474: 91 — 101.
Google Scholar
Prończuk S., Żurek G., Żyłka D., Prończuk M. 2001. Ocena śmiałka darniowego (Deschampsia caespiosa (L.) P. Beauv.) w różnym użytkowaniu trawnikowym. Zesz. Nauk. Post. Nauk. Rol. 474: 113 — 121.
Google Scholar
Prończuk M., Prończuk S., Żebrowski J. 2003. Response of Lolium perenne cultivars and ecotypes to artificial and natural shade conditions. Czech J. Genet. Plant Breed. 39: 363 — 366.
Google Scholar
Prończuk S. 2004. Ocena śmiałka darniowego (Deschampsia caespitose L.) Brok w mieszankach trawnikowych z wiechliną łąkową (Poa pratensis L.) w warunkach intensywnego użytkowania i zacienienia. Biul. IHAR 233: 211 — 217.
Google Scholar
Prończuk M., Prończuk S. 2006. Cechy użytkowe odmian Poa pratensis przeznaczonych na trawniki zacienione. Zesz. Nauk. Uniw. Przyrod. we Wrocławiu nr 545, Seria Rolnictwo LXXXVIII: 229 — 240.
Google Scholar
Rogers J. N., Stier J., Crum J. R. 1994. Silverdome’s real turf withstands 4 majorathletic events in 12 days. Florida Turf Digest 11 (2): 25 — 26.
Google Scholar
Rutkowska B., Hempel A. 1986. Trawniki. PERiL., Warszawa: 247 pp.
Google Scholar
Smalley R. R. 1981. Tillering response of five fine fescue cultivars to variations of light intensity. Proc. of IV Inter. Turfgrass Research Conf. Guelph, Canada: 487 — 492.
Google Scholar
Steinke K., Stier J.C. 2003. Nitrogen selection and growth regulator applications for improving shaded turf performance. Crop Sci. 43: 1399 — 1406.
Google Scholar
Thorogood D. 2003. Perennial ryegrass (Lolium perenne). In: Turfgrass biology, genetics and breeding. M.D. Casler, R. R. Duncan (eds.) John Wiley & Sons Inc USA. New Jersey: 75 — 106.
Google Scholar
Watschke T. L., Schmidt R. E., 1992. Ecological aspects of turf communities Turfgrass. In: Turfgrass Science. Waddington D.V. et al. (eds.). ASA, CSSA and SSSA Madison, WI. Agronomy Monograph 32: 129 — 162.
Google Scholar
Whitcomb C. E., Roberts E. C. 1973. Competition between established tree roots and newly seeded Kentucky bluegrass. Agronomy J. 65: 126 — 129.
Google Scholar
Wilkinson J. F., Beard J. B. 1975. Anatomical response of Merion Kentucky bluegrass and Pennlawn red fescue at reduced light intensities. Crop Sci. 15: 189 — 194.
Google Scholar
Wood G. M. 1969. Evaluating turfgrasses for shade tolerance. Agronomy J. 61: 347 — 352.
Google Scholar
Wójcik A. R., Laudański Z. 1989. Planowanie i wnioskowanie statystyczne w doświadczalnictwie. PWN. Warszawa: 318 ss.
Google Scholar
Zarlengo P. J., Rothrock C. S., King J. W. 1994. Influence of shading on the response of tall fescue cultivars to Rhizoctonia solani AG-1 IA. Plant Dis. 78: 126 — 129.
Google Scholar
Autorzy
Sławomir Prończuks.pronczuk@ihar.edu.pl
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików Poland
Autorzy
Maria PrończukInstytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików Poland
Statystyki
Abstract views: 67PDF downloads: 51
Licencja
Prawa autorskie (c) 2008 Sławomir Prończuk, Maria Prończuk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Maria Prończuk, Sławomir Prończuk, Ocena przydatności odmian i ekotypów wiechliny łąkowej (Poa pratensis) na trawniki niskonakładowe (ekstensywne) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 248 (2008): Wydanie regularne
- Maria Prończuk, Jan Bojanowski, Roman Warzecha, Zbigniew Laudański, Badania nad odpornością kukurydzy na zgorzel podstawy łodyg. Część I. Ocena podatności odmian mieszańcowych w warunkach infekcji naturalnej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 245 (2007): Wydanie regularne
- Barbara Wiewióra, Maria Prończuk, Anna Ostrowska, Infekcja nasion traw przez endofity w kolejnych latach użytkowania plantacji , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 242 (2006): Wydanie regularne
- Barbara Wiewióra, Maria Prończuk, Porównanie metody mikroskopowej i immunologicznej do wykrywania grzybów endofitycznych w nasionach traw , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 242 (2006): Wydanie regularne
