Ocena oddziaływania wybranych czynników agrotechnicznych na wielkość plonu ziarna i skład aminokwasowy białka owsa
Maria Ralcewicz
biuro.dziekana.wrib@pbs.edu.plKatedra Chemii Rolnej, Akademia Techniczno-Rolnicza, Bydgoszcz (Poland)
Tomasz Knapowski
Katedra Chemii Rolnej, Akademia Techniczno-Rolnicza, Bydgoszcz (Poland)
Abstrakt
W latach 1995–1997 w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym w Minikowie koło Bydgoszczy przeprowadzono doświadczenie polowe, którego celem było prześledzenie wpływu terminu siewu oraz zróżnicowanego nawożenia azotem na wielkość plonu ziarna, zawartość i plon białka ogółem oraz skład aminokwasowy owsa odmiany German. Badano dwa terminy siewu (I czynnik, n = 2): optymalny i opóźniony o dwa tygodnie oraz 3 poziomy nawożenia azotem (II czynnik, n = 3): 0, 60 i 120 kg N·ha-1. Stwierdzono, że wielkość plonu ziarna owsa odmiany German była istotnie determinowana terminem siewu i zastosowanymi dawkami azotu. Opóźnienie terminu siewu o dwa tygodnie spowodowało istotne obniżenie wielkości plonu ziarna o 37,2%. Natomiast statystycznie istotne różnice w plonach ziarna uzyskano po zastosowaniu dawki 60 kg N∙ha-1. Zastosowane zróżnicowane nawożenie azotem w zakresie dawek od 0 do 120 kg∙ha-1 powodowało istotny wzrost zawartości białka ogółem w ziarnie owsa. Udowodnione różnice w plonie białka uzyskano jedynie przy dawce 60 kg N∙ha-1. Na podstawie przeprowadzonych badań, poza tendencjami do spadku zawartości w białku fenyloalaniny, izoleucyny, leucyny, lizyny, metioniny, treoniny, waliny, alaniny i kwasu glutaminowego, nie stwierdzono istotnego wpływu terminu siewu na skład aminokwasowy białka owsa odmiany German. Zastosowanie dawki azotu na poziomie 60 kg·ha-1 spowodowało, w stosunku do obiektu kontrolnego, istotny wzrost zawartości argininy i leucyny oraz spadek udziału histydyny, lizyny, treoniny, alaniny, glicyny oraz kwasu glutaminowego. Natomiast po zastosowaniu kolejnej dawki — 120 kg·ha-1 stwierdzono wzrost zawartości argininy oraz obniżenie zawartości fenyloalaniny, metioniny, alaniny, glicyny oraz kwasu asparaginowego, co zostało udowodnione statystycznie tylko w stosunku do obiektu kontrolnego.
Słowa kluczowe:
aminokwasy, nawożenie azotem, owies, plon białka ogółem, plon ziarna, termin siewu, zawartość, białka ogółemBibliografia
Adamiak E., Adamiak J. 1994. Plonotwórcza i plonochronna rola owsa w płodozmianach zbożowych. Pam. Puł. 114: 15 — 21.
Google Scholar
Adamiak J., Adamiak E. 1999. Reakcja owsa na udział zbóż w płodozmianie i na monokulturze. Zesz. Nauk. ATR Bydgoszcz, Roln. 35: 53 — 60.
Google Scholar
Brinkman M. A., Rho Y. D. 1984. Response of three oat cultivars to N fertilizer. Crop Sci. 24 (5): 973 — 977.
DOI: https://doi.org/10.2135/cropsci1984.0011183X002400050035x
Google Scholar
Budzyński W. 1999. Reakcja odmian owsa na czynniki agrotechniczne, przegląd wyników badań krajowych. Żywność, Nauka, Technologia, Jakość. Suplement 1 (18): 11 — 25.
Google Scholar
Darwinkel A., Rops A. H., Wijnholds K. 1995. Nitrogen, seed rate and growth regulation in oats. Proefst. voor Acker. En. Groent 188: 4 — 52.
Google Scholar
Gąsiorowski H. (red.). 1995. Owies. Chemia i technologia. PWR i L. Poznań.
Google Scholar
Idziak R., Michalski T. 2004. Skład chemiczny oraz wartość paszowa jęczmienia jarego i owsa uprawianych w mieszankach w zależności od nawożenia azotem. Annales UMSC, Sec. E, 59, 1: 75 — 82.
Google Scholar
Kączkowski J. 1995. Białka owsa. W: Owies. Chemia i technologia. (red. H. Gąsiorowski). PWR i L, Poznań: 68 — 77.
Google Scholar
Klupczyński Z. 1986. Wpływ nawożenia azotem na jakość plonów. IUNG Puławy, Mat. Symp. Olsztyn 24 — 25. 06. 1986., zesz. I: 82 — 102.
Google Scholar
Koziara W. 2004. Reakcja trzech odmian owsa na deszczowanie i nawożenie azotem. Biul. IHAR 231: 397 — 403.
Google Scholar
Kozłowska-Ptaszyńska Z., Pawłowska J. 1997. Reakcja nowych odmian owsa na nawożenie azotem. Pam. Puł. 109: 7 — 18.
Google Scholar
Kozłowska-Ptaszyńska Z., Pawłowska J., Woch J. 2000. Wpływ dawek azotu na plon i jego strukturę u nowych polskich odmian owsa. Biul. IHAR 215: 239 — 244.
Google Scholar
Kozłowska-Ptaszyńska Z., Pawłowska J., Woch J. 2001. Wpływ terminu i gęstości siewu na plonowanie nowych odmian owsa. Biul. IHAR 217: 121 — 125.
Google Scholar
Lásztity R. 1998. Oat grain — a wonderful reservoir of natural nutriens and biologically active substances. Food Rev. Int. 14: 99 — 119.
DOI: https://doi.org/10.1080/87559129809541150
Google Scholar
Leszczyńska D. 2002. Uprawa owsa nieoplewionego — stan obecny i przyszłość. Pam. Puł., z. 130: 463 — 469.
Google Scholar
Maciejewicz-Ryś J., Sokół K. 1999. Wartość pokarmowa ziarna owsa oplewionego (Avena sativa var. nuda). Żywność. Nauka Technologia Jakość. Kwartalnik PTTŻ 6, (suplement 1): 273 — 279.
Google Scholar
Nowak K., Barczak B. 1991. Wpływ dawek nawożenia azotowego na jakość białka ziarna owsa odmiany Markus. Zesz. Nauk. AR Kraków, 262: 81 — 86.
Google Scholar
Peltonen-Sanio P. 1997. Grain yield and plant stand structure of naked and hulled oat under different nitrogen fertilizer and seeding rates. Agron. J. 89: 510 — 513.
DOI: https://doi.org/10.2134/agronj1997.00021962008900010021x
Google Scholar
Sułek A., Leszczyńska D. 2004. Stan aktualny i perspektywy uprawy owsa w Polsce. Biul. IHAR 231: 387 — 395.
Google Scholar
Sułek A., Leszczyńska D., Cyfert R. 2005. Charakterystyka i technologia uprawy odmian owsa. IUNG, IHAR, COBORU, Puławy-Radzików-Słupia Wielka: 33 ss.
Google Scholar
Szafrański W. 1995 a. Wpływ poziomu i sposobu nawożenia azotowego na plonowanie wybranych odmian jęczmienia jarego i owsa w zróżnicowanych warunkach siedliskowych Pogórza. Cz. I. Współczynnik zbioru i wysokość plonu ziarna. Zesz. Nauk. AR Kraków 300, Roln. 32: 99 — 111.
Google Scholar
Szafrański W. 1995 b. Wpływ poziomu i sposobu nawożenia azotowego na plonowanie wybranych odmian jęczmienia jarego i owsa w zróżnicowanych warunkach siedliskowych Pogórza. Cz. II. Komponenty struktury plonu oraz jakość ziarna. Zesz. Nauk. AR Kraków 300, Roln. 32: 113 — 124.
Google Scholar
Śmiałowski T. 2003. Zmienność oraz zależność między plonem a cechami użytkowymi owsów oplewionych, nieoplewionych i wczesnych. Biul. IHAR 230: 399 — 407.
Google Scholar
Świderska-Ostapiak M., Stankowski S. 2002. Wpływ nawożenia azotem i siarką na plonowanie i komponenty plonu owsa nieoplewionego i oplewionego. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 484: 711 — 717.
Google Scholar
Völker T. 1975. Untersuchungen über den Einfluss der Stickstoffdüngung auf die Zusammensetzung der Weizen und Haferprotein. Arch. Acker u Pflanzenbau. u. Bodenkd., 19 (4): 267 — 276.
Google Scholar
Wróbel E. 1993. Wpływ nawożenia azotem na plonowanie i jakość białka ziarna jęczmienia jarego i owsa uprawianych na paszę. Zesz. Nauk. ART. Olsztyn, Agriculturae, supl. B., 56: 29 — 46.
Google Scholar
Autorzy
Maria Ralcewiczbiuro.dziekana.wrib@pbs.edu.pl
Katedra Chemii Rolnej, Akademia Techniczno-Rolnicza, Bydgoszcz Poland
Autorzy
Tomasz KnapowskiKatedra Chemii Rolnej, Akademia Techniczno-Rolnicza, Bydgoszcz Poland
Statystyki
Abstract views: 10PDF downloads: 7
Licencja
Prawa autorskie (c) 2006 Maria Ralcewicz, Tomasz Knapowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Maria Ralcewicz, Tomasz Knapowski, Wpływ wybranych czynników agrotechnicznych na wysokość plonu ziarna i zawartość białka ogółem pszenicy ozimej odmiany Almari , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 233 (2004): Wydanie regularne
