Relacje między zawartością witaminy C i azotanów w bulwach odmian ziemniaka należących do różnych grup wczesności
Cezary Trawczyński
c.trawczynski@ihar.edu.plInstytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Agronomii Ziemniaka, Oddział w Jadwisinie (Poland)
Anna Wierzbicka
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Agronomii Ziemniaka, Oddział w Jadwisinie (Poland)
Abstrakt
Celem badań polowych przeprowadzonych w latach 2006–2011 było określenie wpływu odmiany ziemniaka i warunków pogodowych w okresie wegetacji na zawartości witaminy C i azotanów w bulwach oraz relacje pomiędzy tymi składnikami. Badania przeprowadzono w warunkach gleby lekkiej na 28 jadalnych odmianach ziemniaka, podzielonych na 3 grupy: bardzo wczesne i wczesne, średnio wczesne, średnio późne i późne. Nawożenie organiczne stosowano w formie słomy i poplonu ścierniskowego z gorczycy białej. Nawożenie mineralne N:P:K stosowano odpowiednio w dawce 100: 39,2: 99,6 kg∙ha-1. Stwierdzono istotne różnice w zawartości witaminy C i azotanów w bulwach oraz relacji pomiędzy tymi składnikami dla poszczególnych odmian i warunków pogodowych w latach badań. Większość bulw badanych odmian charakteryzowała się korzystnym stosunkiem witaminy C do azotanów (powyżej 2/1). Bulwy odmian średnio wczesnych, średnio późnych i późnych charakteryzowały się korzystniejszym stosunkiem witaminy C do azotanów w porównaniu do odmian bardzo wczesnych i wczesnych. Stwierdzono, że w latach o opadach wyższych od średniej z wielolecia, szczególnie w miesiącach lipiec-sierpień (2009, 2010, 2011), niesprzyjających nadmiernemu gromadzeniu azotanów w bulwach, stosunek witaminy C do azotanów był szerszy niż w innych latach.
Słowa kluczowe:
azotany, odmiany ziemniaka, stosunek witamina C/azotany, warunki pogodowe, witamina CBibliografia
Cieślik E. 1994. The effect of naturally occurring vitamin C in potato tubers on the level of nitrates and nitrites. Food Chem. 49: 233 — 235.
Google Scholar
Cieślik E. 1995. Czynniki kształtujące zawartość azotanów i azotynów w ziemniakach. Pos. Nauk Roln. 6: 69 — 73.
Google Scholar
Frydecka-Mazurczyk A., Zgórska K. 1996. Czynniki wpływające na zawartość azotanów w bulwach ziemniaka. Biul. Inst. Ziemn. 47: 111 — 125.
Google Scholar
Frydecka-Mazurczyk A., Zgórska K. 2000. Zawartość azotanów (V) w bulwach ziemniaka w zależności od odmiany, miejsca uprawy i terminu zbioru. Żywność 4 (25), Suplement: 46 — 52.
Google Scholar
Gąsiorowska B., Zarzecka K. 2002. Wpływ terminu zbioru na plon i cechy jakościowe bulw ziemniaka uprawianego w rejonie Siedlec. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln., z. 489: 319 –325.
Google Scholar
Hippe J. 1996. Potato and nitrate: a short review. 13th Trienn. Conf. of EAPR. Veldhoven, The Netherlands 1996: 89 — 90.
Google Scholar
Kraska P. 2002. Wpływ sposobów uprawy, poziomów nawożenia i ochrony na wybrane cechy jakości ziemniaka. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. z. 489: 229 — 237.
Google Scholar
Leszczyński W. 2000. Jakość ziemniaka konsumpcyjnego. Żywność 4 (25), Suplement: 5 — 27.
Google Scholar
Lis B. 1996. Wpływ długości okresu wegetacji odmian i nawożenia azotowego na zawartość azotanów w bulwach ziemniaka. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol. 440: 217 — 222.
Google Scholar
Machnacki M., Kołpak R. 1999. Czynniki agrotechniczne a wartość spożywcza ziemniaków. Mat. konf. nauk. nt. ,,Ziemniak jadalny i dla przetwórstwa spożywczego-czynniki agrotechniczne i przechowalnicze warunkujące jakość”. Radzików, 23-25 II 1999: 65 — 67.
Google Scholar
Massey R. C., Forsythe L., McWenny D. J. 1982. The effects of ascorbic acid and sorbic acid on N-nitrosamine formation in a heterogenous model system. J. Sci. Food Agric. 32: 294 — 298.
Google Scholar
Mazur T., Mineev M. V., Debreczeni B. 1993. Nawożenie w rolnictwie biologicznym. Wydaw. ART. Olsztyn: 52 — 57.
Google Scholar
Mazurczyk W. 1988. Skład chemiczny dojrzałych bulw 43 odmian ziemniaka. Biul. Inst. Ziemn. 37: 11 — 20.
Google Scholar
Mazurczyk W., Lis B. 2000. Zawartość azotanów i glikoalkaloidów w dojrzałych bulwach ziemniaka jadalnego. Roczn. PZH 51: 37 — 41.
Google Scholar
Mazurczyk W., Lis B. 2004. Relacje między zawartością witaminy C i azotanów w bulwach różnych odmian ziemniaka. Biul. IHAR 232: 47 — 52.
Google Scholar
Międzybrodzka A., Cieślik E., Sikora E., Leszczyńska T. 1992. The effect of environment conditions on the level of nitrates and nitrites in various varieties of potato. Pol. J. Food Nutr. Sci. 1/42 (4): 45 — 56.
Google Scholar
Rogozińska I. 1983. Wpływ nawożenia azotem i warunków przechowywania na kształtowanie się zawartości witaminy C w ziemniakach jadalnych. Biul. Inst. Ziemniaka, 30: 61 — 71.
Google Scholar
Roztropowicz S. 1989. Środowiskowe, odmianowe i nawozowe źródła zmienności składu chemicznego bulw ziemniaka. Fragm. Agron. 1: 33 — 76.
Google Scholar
Rutkowska U. 1981. Wybrane metody badania składu i wartości odżywczej żywności. PZWL, Warszawa: 294 — 295.
Google Scholar
Sawicka B., Mikos-Bielak. 1998. The influence of Cultivations under Poly-ethylene Sheeting and Nitrogen Fertilization on the Content of Vitamin C, Sugars and Phenols in the Early Varieties of Potato Tubers. The Post-Harvest Treatment of Fruit and Vegetables, Current Status and Future Prospects, Oosterbeek, 1998, The Netherlands: 419 — 425.
Google Scholar
Sinden S. L., Webb R. E., Sandford L. L. 1978. Genetic potential for increasing ascorbic acid content in potatoes. Am. Potato J. 55: 394 — 395.
Google Scholar
Trawczyński C. 2010. Wykorzystanie azotu z nawozów przez odmiany ziemniaka o zróżnicowanych wymaganiach w stosunku do tego składnika. Biul. IHAR nr 256: 133 — 140.
Google Scholar
Wierzbicka A., Trawczyński C. 2011. Czynniki wpływające na pobranie i wykorzystanie azotu przez jadalne i skrobiowe odmiany ziemniaka. Biul. IHAR-PIB nr 259/2011: 203 — 210.
Google Scholar
Zalewski W. 1971. Zagadnienia występowania różnych form azotu w warzywach i w związku z nawożeniem azotowym. Cz. III. Warzywa o małej zawartości N-NO3 — wczesne ziemniaki, kalafiory i cebula. Bromat. Chem. Toksykol. 4: 399 — 404.
Google Scholar
Zgórska K., Frydecka-Mazurczyk A. 1985. Warunki agrotechniczne i przechowalnicze a cechy użytkowe bulw ziemniaka. Biul. Inst. Ziemn. 33: 109 — 119.
Google Scholar
Zimnoch-Guzowska E., Flis B. 2006. Genetyczne podstawy cech jakościowych ziemniaka. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. z. 511: 23 — 36.
Google Scholar
Autorzy
Cezary Trawczyńskic.trawczynski@ihar.edu.pl
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Agronomii Ziemniaka, Oddział w Jadwisinie Poland
Autorzy
Anna WierzbickaInstytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Agronomii Ziemniaka, Oddział w Jadwisinie Poland
Statystyki
Abstract views: 25PDF downloads: 31
Licencja
Prawa autorskie (c) 2012 Cezary Trawczyński, Anna Wierzbicka
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Cezary Trawczyński, Wpływ biostymulatorów na plon i jakość bulw ziemniaka uprawianego w warunkach suszy i wysokiej temperatury , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 289 (2020): Wydanie regularne
- Anna Wierzbicka, Cezary Trawczyński, Czynniki wpływające na zawartość i plon białka w bulwach ziemniaka , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 266 (2012): Wydanie regularne
- Cezary Trawczyński, Wpływ nawożenia mineralnego azotem na efektywność plonowania i jakość bulw odmian ziemniaka uprawianych w integrowanym systemie produkcji , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 288 (2020): Wydanie regularne
- Cezary Trawczyński, Anna Wierzbicka, Odmianowe i środowiskowe zróżnicowanie zawartości glikoalkaloidów w bulwach ziemniaka , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 262 (2011): Wydanie regularne
- Cezary Trawczyński, Zastosowanie makro- i mikroelementowych nawozów chelatowych w dolistnym dokarmianiu ziemniaka , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 271 (2014): Wydanie regularne
- Cezary Trawczyński, Ocena zawartości azotu mineralnego w glebie po zbiorze bulw ziemniaka , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 267 (2013): Wydanie regularne
- Cezary Trawczyński, Reakcja kilku nowych odmian ziemniaka na nawożenie azotem , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 246 (2007): Wydanie regularne
- Cezary Trawczyński, Wpływ nawożenia azotem na plonowanie ziemniaka, zawartość azotanów w bulwach i azotu mineralnego w glebie , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 246 (2007): Wydanie regularne
- Krystyna Zarzyńska, Anna Wierzbicka, Magdalena Grudzińska, Ekologiczna produkcja ziemniaka gwarancją jego cech prozdrowotnych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 279 (2016): Wydanie regularne
- Cezary Trawczyński, Wpływ nawożenia mineralnego azotem na plon i jakość bulw nowych odmian ziemniaka , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 276 (2015): Wydanie regularne
