Wpływ odmian i czynników meteorologicznych na zmienność faz fenologicznych ziemniaka

Barbara Lutomirska

b.lutomirska@ihar.edu.pl
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Zakład Agronomii Ziemniaka, Jadwisin (Poland)

Abstrakt

Przedmiotem badań była ocena znaczenia warunków meteorologicznych i czynnika odmia- nowego w rozwoju roślin ziemniaka. Analizę zmienności występowania i długotrwałości wybranych fenofaz ziemniaka przeprowadzono na podstawie danych dotyczące rozwoju roślin 42 polskich odmian ziemniaka zgromadzonych w okresie 14 lat badań (1984–1997). Badania zależności pomiędzy temperaturą powietrza i gleby, sumą opadów, wartością współczynnika Sielianinowa a okresem przedwschodowego rozwoju kiełków, długotrwałością wschodów, okresem wzrostu elongacyjnego, występowaniem i długotrwałością kwitnienia a także okresem pełnego rozwoju roślin pozwoliły określić znaczenie tych czynników w kształtowaniu wymienionych fenofaz ziemniaka. Następnie wyliczono przedziały ufności wyznaczające wartości graniczne dla ocenianych cech roślin ziemniaka różnej wczesności, co umożliwiło podział odmian na trzy grupy istotnie różniące się, pod względem występowania i długotrwałości głównych fenofaz. Wykorzystanie wyliczonych i podanych w niniejszej pracy wartości granicznych umożliwia prostsze i dokładniejsze, niż dotychczas, charakteryzowanie nowych kreacji hodowlanych ziemniaka odnośnie cech wzrostu i rozwoju roślin.


Słowa kluczowe:

ziemniak, zmienność, fazy fenologiczne, odmiany, czynniki meteorologiczne

Allen E. J., Bean J. N., Griffit R. L., O’Brien P. J. 1979. Effects of length of sprouting on growth and yield of contrasting early potato varieties. J. Agricult. Sci. 92: 151 — 163.
Google Scholar

Almekinders C. J. M., Struik P. C. 1996. Shoot development and flowering in potato (Solanum tuberosum L.). Potato Res. 39: 581 — 607.
Google Scholar

Bombik A., Markowska M., Starczewski J. 1999. Wpływ średnich miesięcznych temperatur powietrza i sum opadów na plonowanie ziemniaka w rejonie Siedlec. Fol. Uniw. Agric. Stetin., 202 Agricultura 79: 35 — 40.
Google Scholar

Chmura K. 1997. Wpływ sum i rozkładu opadów w okresie wegetacji na plonowanie ziemniaka. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu 313: 37 — 42.
Google Scholar

Firman D. M., O,Brien P. J., Allen E. J. 1991. Leaf and flower initiation in potato (Solanum tuberosum) sprouts and steams in relation to number of nodes and tuber initiation. J. Agricult. Sci. 117: 61 — 74.
Google Scholar

Firman D. M., O,Brien P. J., Allen E. J. 1995. Appearance and growth of individual leaves in the canopies of several potato cultivars. J. Agricult. Sci. 125: 379 — 394.
Google Scholar

Głuska A., Goc K., Pietryka M. 1984. Wpływ temperatury gleby na rozwój kilku odmian ziemniaka. Biul. Inst. Ziem. 31: 53 — 61.
Google Scholar

Kalbarczyk R. 2003. Czasowy i przestrzenny rozkład faz rozwojowych ziemniaka w Polsce dla odmian średnio późnych i późnych. Acta Sci. Polon. Agricultura: 77 — 90.
Google Scholar

Haverkort A. J., Kooman P. L. 1996. Crop growth models help to identify ideotypes in potato breeding. Abstr. of 13th Conference of the EAPR. Veldhoven: 51 — 52.
Google Scholar

Kolbe H., Stephan-Beckmann S. 1997a. Development, growth and chemical composition of the potato crop (Solanum tuberosum L.). I. Leaf and stem. Potato Res. 40: 111 — 129.
Google Scholar

Kolbe H., Stephan-Beckmann S. 1997b. Development, growth and chemical composition of the potato crop (Solanum tuberosum L.). II. Tuber and whole plant. Potato Res. 40: 135 — 153.
Google Scholar

Listowski A. 1979. Agrofizjologiczne podstawy produkcyjności roślin. PWN, Warszawa: 378 — 394.
Google Scholar

Lutomirska B. 2004. Zależność pomiędzy temperaturą w okresie wzrostu bulw a plonowaniem ziemniaka na glebie lekkiej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 496: 153 — 160.
Google Scholar

Mazurczyk W., Lutomirska B., Wierzbicka A. 2003. Relation between air temperature and length of vegetation period of potato crops. Agricult. For. Meteo. 118: 169 — 172.
Google Scholar

Metodyka obserwacji i pobierania prób w agrotechnicznych doświadczeniach z ziemniakiem. Praca zbiorowa pod red. Roztropowicz S. Bonin 1985: 32 ss.
Google Scholar

Molga M. 1986. Podstawy klimatologii rolniczej PWRL, Warszawa.
Google Scholar

Müller K. 1975. Kennzeichnung des Vegetations- und Lagerungsverlaufnes der Kartoffel. Der Kartoffelbau 6: 166 — 167.
Google Scholar

Prośba-Białczyk U. 1986. Wpływ podkiełkowywania sadzeniaków oraz gęstości sadzenia na rozwój i gromadzenie plonu kilku odmian ziemniaka. Cz. I. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu.160:31 — 45.
Google Scholar

Roztropowicz S. 1978. Changes in model of development of some potato varieties caused by deviations from optimal weather conditions. Potato Res. 21: 39 — 40.
Google Scholar

Roztropowicz S. 1986. Występowanie niedoboru wody w okresie wegetacji ziemniaka. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 268: 305 — 313.
Google Scholar

Sawicka B. 1991. Studia nad zmiennością wybranych cech oraz degeneracją różnych odmian ziemniaka w rejonie bialskopodlaskim. Rozp. hab. Wyd. AR w Lublinie, 76s.
Google Scholar

Struik P. C., Geertsema J. C. H., Custers M. G. 1989. Effects of shoot, root and stolon temperature on the development of the potato (Solanum tuberosum) plant. I Development of the haulm. Potato Res. 32: 133 — 141.
Google Scholar

Trebejo I., Midmore D. J. 1990. Effect of water stress on potato growth, yield and water use in a hot and a cool tropical climate J. Agric.Sci. 114: 321 — 334.
Google Scholar

Turner A. D., Ewing E. E. 1988. Effects of photoperiod, night temperature and irradiance on flower production in potato. Potato Res. 31: 257 — 268.
Google Scholar

Van Loon C. D. 1981. The effect of water stress on potato growth, development and yield. Am. Potato J. 58: 51 — 69.
Google Scholar

Zarzyńska K. 2000 a. Wartości wskaźników charakteryzujących stan fizjologiczny bulw i rozwój rośliny ziemniaka. Cz. III. Początkowy rozwój kiełków i korzeni. Biul. IHAR, 213: 19 — 30.
Google Scholar

Zarzyńska K. 2000 b. Wartości wskaźników charakteryzujących stan fizjologiczny bulw i rozwój rośliny ziemniaka. Cz. IV. Liczba łodyg w roślinie i procent kiełkujących oczek u bulw matecznych różnej wielkości. Biul. IHAR 214: 167 — 181.
Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
03/31/2008

Cited By / Share

Lutomirska, B. (2008) „Wpływ odmian i czynników meteorologicznych na zmienność faz fenologicznych ziemniaka”, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (247), s. 119–134. doi: 10.37317/biul-2008-0078.

Autorzy

Barbara Lutomirska 
b.lutomirska@ihar.edu.pl
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Zakład Agronomii Ziemniaka, Jadwisin Poland

Statystyki

Abstract views: 26
PDF downloads: 21


Licencja

Prawa autorskie (c) 2008 Barbara Lutomirska

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:

  1. Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
  2. Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
  3. Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
  4. Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
  5. Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
  6. Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
  7. Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.

Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:

  1. Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
  2. Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
  3. Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
  4. Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
  5. Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.