Postęp hodowlany pszenżyta ozimego w latach 1982–2012. II. Odporność na czynniki biotyczne i abiotyczne

Franciszek Rudnicki

biuro.dziekana.wrib@pbs.edu.pl
Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Katedra Podstaw Produkcji Roślinnej i Doświadczalnictwa (Poland)

Abstrakt

W tej pracy dokonano oceny efektów hodowli pszenżyta ozimego pod względem odporności na 10 czynników stresogennych dla roślin. W ocenach uwzględniono odmiany pszenżyta znajdujące się w polskim rejestrze odmian w latach 1982–2012. Zastosowano analogiczne metody jak w I części pracy (Rudnicki, 2014 a, 2014 b). Stwierdzono, że odporność średnia odmian pszenżyta ozimego na większość ocenionych czynników stresowych zmniejszała się wraz z upływem lat. Postęp hodowlany w odporności na poszczególne czynniki stresowe wnosiły nieliczne odmiany spośród rejestrowanych. Sukcesem hodowli odpornościowej była zwłaszcza odmiana ‘Fidelio’, wpisana do rejestru odmian w 1997 roku, która wniosła duży i trwały postęp pod względem niemal wszystkich czynników stresowych. Wraz z upływem lat badań wiele odmian, rejestrowanych po 1996 roku, traciło swą początkową odporność na patogeny, zwłaszcza na mączniaka prawdziwego i rdzę brunatną. Utrata tych odporności następowała zwykle tym szybciej im później odmiany były rejestrowane. Przed 2001 rokiem patogeny chorobotwórcze, z wyjątkiem rdzy brunatnej, nie wpływały istotnie na plonowanie pszenżyta ozimego, natomiast w późniejszym okresie ich wpływ był znaczący.


Słowa kluczowe:

odmiana, mrozoodporność, odporność na patogeny, pszenżyto ozime

Banaszak Z., Marciniak K., Brykczyńska L. 1998. Ocena metod badania mrozoodporności materiałów hodowlanych pszenżyta w DANKO. Biul. IHAR 205/206: 213 — 218.
Google Scholar

Filoda G. 2009. Zagrożenie upraw pszenżyta ozimego przez rdze. Progress in Plant Protection/Post. w Ochr. Rośl. 49 (2): 623 — 626.
Google Scholar

Góral T. 2009. Odporność odmian pszenżyta ozimego na fuzariozę kłosów powodowaną przez grzyb Fusarium culmorum. Biul. IHAR 254: 41 — 50.
Google Scholar

Pluto J. 1993. Efektywność hodowli odmian pszenżyta ozimego w Polsce. Wiad. Odmianozn., 51, COBORU Słupia Wielka.
Google Scholar

Mackay I., Horwell A., Garner J., White J., McKee J., Philpott H. 2011. Reanalyses of the historical series of UK variety trials to quantify the contributions of genetic and environmental factors to trends and variability in yield over time. Theor. Appl. Genet., 122 (1): 225 — 238.
Google Scholar

Rudnicki F. 2014 a. Metoda wskaźnikowej oceny postępu hodowlanego wnoszonego przez odmiany roślin uprawnych. Biul. IHAR 273: 3 — 15.
Google Scholar

Rudnicki F. 2014 b. Postęp hodowlany pszenżyta ozimego w latach 1982–2012. I. Plon i niektóre cechy ziarna. Biul. IHAR 273: 17 — 33.
Google Scholar

Silvey V. 1978. The contribution of new varietes to increasing cereal yield in England and Wales. J. Natn. Inst. Agric. Bot. 14: 385 — 400.
Google Scholar

Strzembicka A., Węgrzyn S., Grzesik H. 1998. Ocena rodów hodowlanych pszenżyta pod względem odporności na rdzę brunatną (Puccinia recondita f. sp. tritici). Biul. IHAR 205/206: 273 — 277.
Google Scholar

Szeląg J., Maćkowiak W., Szeląg B., Woś H. 1998. Mrozoodporność a zimotrwałość pszenżyta ozimego. Biul. IHAR 205/206: 205 — 211.
Google Scholar

Szeląg J., Szeląg B., Cichy H. 2002. Problem mrozoodporności pszenżyta ozimego. Biul. IHAR 221: 17 — 25.
Google Scholar

Tokarski P. 2011. Dobór odmian dla potrzeb integrowanej ochrony pszenżyta. W: Metodyka integrowanej ochrony pszenżyta ozimego i jarego. IOR — PIB Poznań: 51 — 58.
Google Scholar

Woś H., Strzembicka A. 2011. Znaczenie hodowli odpornościowej w integrowanej ochronie pszenżyta. W: Metodyka integrowanej ochrony pszenżyta ozimego i jarego. IOR — PIB Poznań: 27 — 49.
Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
09/30/2014

Cited By / Share

Rudnicki, F. (2014) „Postęp hodowlany pszenżyta ozimego w latach 1982–2012. II. Odporność na czynniki biotyczne i abiotyczne”, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (273), s. 35–53. doi: 10.37317/biul-2014-0017.

Autorzy

Franciszek Rudnicki 
biuro.dziekana.wrib@pbs.edu.pl
Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Katedra Podstaw Produkcji Roślinnej i Doświadczalnictwa Poland

Statystyki

Abstract views: 316
PDF downloads: 56


Licencja

Prawa autorskie (c) 2014 Franciszek Rudnicki

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:

  1. Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
  2. Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
  3. Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
  4. Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
  5. Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
  6. Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
  7. Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.

Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:

  1. Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
  2. Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
  3. Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
  4. Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
  5. Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.