Badanie typów odporności na fuzariozę kłosów u pszenżyta ozimego za pomocą markerów fenotypowych i metabolicznych
Halina Wiśniewska
Instytut Genetyki Roślin PAN (Poland)
Tomasz Góral
t.goral@ihar.edu.plInstytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - Państwowy Instytut Badawczy (Poland)
https://orcid.org/0000-0001-9130-6109
Piotr Ochodzki
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - Państwowy Instytut Badawczy (Poland)
https://orcid.org/0000-0003-3228-0783
Dorota Walentyn-Góral
Instytut Hodowli i aklimatyzacji Roślin - Państwowy Instytut Badawczy (Poland)
Michał Kwiatek
Instytut Genetyki Roślin PAN (Poland)
https://orcid.org/0000-0001-9442-3124
Maciej Majka
Instytut Genetyki Roślin PAN (Poland)
https://orcid.org/0000-0002-5039-9465
Jolanta Belter
Instytut Genetyki Roślin PAN (Poland)
https://orcid.org/0000-0003-1934-448X
Zofia Banaszak
Danko Hodowla Roślin Sp. z o.o. (Poland)
Mirosław Pojmaj
Danko Hodowla Roślin Sp. z o.o. (Poland)
Danuta Kurleto
Danko Hodowla Roślin Sp. z o.o. (Poland)
Marcin Konieczny
Danko Hodowla Roślin Sp. z o.o. (Poland)
Grzegorz Budzianowski
Hodowla Roślin Strzelce Sp. z o.o. Grupa IHAR (Poland)
Alicja Cicha
Hodowla Roślin Strzelce Sp. z o.o. Grupa IHAR (Poland)
Kazimierz Paizert
Hodowla Roślin Strzelce Sp. z o.o. Grupa IHAR (Poland)
Przemysław Matysik
Hodowla Roślin Strzelce Sp. z o.o. Grupa IHAR (Poland)
Abstrakt
Kolekcja 106 genotypów pszenżyta ozimego (X Triticosecale Wittmack) stanowiła materiał badawczy przeznaczony do oceny odporności na fuzariozę kłosów powodowaną przez Fusarium culmorum oraz akumulację toksyn fuzaryjnych w ziarnie. Doświadczenia inokulacyjne przeprowadzono w dwóch lokalizacjach. Określano indeks fuzariozy kłosów (IFK) będący miarą odporności typu I i II oraz procent ziarniaków z objawami fuzariozy (FDK; typ III odporności). Ziarniaki z wybranych genotypów analizowano pod względem zawartości toksyn fuzaryjnych (typ V odporności). Określano zawartość trichotecenów z grupy B: deoksyniwalenol (DON) i pochodne oraz niwalenol (NIV) oraz akumulację zearalenonu (ZEN). Badano również zawartość ergosterolu, będącego miernikiem zawartości grzybni w ziarnie. Porażenie kłosów pszenżyta ozimego (IFK) w obu lokalizacjach było zbliżone i kształtowało się średnio dla dwóch lokalizacji na poziomie 18,2%. Procent ziarniaków uszkodzonych przez Fusarium (FDK) był bardzo zróżnicowany dla badanych genotypów pszenżyta. Średnio wynosił 29,5% (FDK z masy) i 37,6% (FDK z liczby). Wykazano istotny współczynnik korelacji pomiędzy lokalizacjami biorąc pod uwagę uszkodzenie ziarniaków poszczególnych genotypów. Odnotowano brak korelacji porażenia kłosów z uszkodzeniem ziarniaków w lokalizacji Poznań i słabą, ale istotną statystycznie korelację w Radzikowie. Stwierdzono wysokie stężenie toksyn fuzaryjnych w ziarnie. Zawartość DON wynosiła średnio dla dwóch lokalizacji 8,649 mg/kg, a stężenie NIV — średnio 5,839 mg/kg. Zawartość ZEN wynosiła średnio dla dwóch lokalizacji 1,382 mg/kg. Wysoki współczynnik korelacji odnotowano pomiędzy zawartością DON a FDK z masy i z liczby ziarniaków. Istotne były współczynniki korelacji ergosterolu z uszkodzeniem ziarniaków oraz zawartością trichotecenów B w ziarnie. Analiza wielocechowa pozwoliła na zidentyfikowanie sześciu genotypów łączących różne typy odporności na fuzariozę kłosów.
Słowa kluczowe:
deoksyniwalenol, ergosterol, Fusarium culmorum, X Triticosecale, zearalenonBibliografia
Arseniuk E. 2015. Triticale Abiotic Stresses — An Overview. In: Eudes F., editor. Triticale. Springer
Google Scholar
International Publishing Switzerland 2015: 69 — 81 pp.
Google Scholar
Arseniuk E., Góral T. 2015. Triticale Biotic Stresses — Known and Novel Foes. In: Eudes F., editor.
Google Scholar
Triticale. Springer International Publishing Switzerland 2015: 83 — 108 pp.
Google Scholar
Arseniuk E., Oleksiak T. 2002. Production and breeding of cereals in Poland. Proc. 5th Int. Triticale Symp.,
Google Scholar
IHAR Radzików, Poland 30 June — 5 July. I: 7 — 13.
Google Scholar
Bai G. H., Plattner R., Desjardindes A., Kolb F. 2001. Resistance to Fusarium head blight and deoxynivalenol
Google Scholar
accumulation in wheat. Plant Breed. 120: 1 — 6.
Google Scholar
Buerstmayr H., Steiner B., Hartl L., Griesser M., Angerer N., Lengauer D., Miedaner T., Schneider B.,
Google Scholar
Lemmens M. 2003. Molecular mapping of QTLs for Fusarium head blight resistance in spring wheat. II.
Google Scholar
Resistance to fungal penetration and spread. Theor. Appl. Genet. 107: 503 — 508.
Google Scholar
Bushnell W. R. 2001. What is known about infection pathways in Fusarium head blight? In: S. Canty et al.
Google Scholar
(ed.) Proceedings of the 2001 National Fusarium Head Blight Forum. Kinko's, Okemos, MI.: 105.
Google Scholar
Comeau A., Langevin F., Savard M. E., Gilbert J., Dion Y., Rioux S., Martin S. A., Haber S., Voldeng H., Fedak G., Somers D., Eudes F. 2008. Improving Fusarium head blight resistance in bread wheat and triticale for Canadian needs. Cereal Res. Commun. 36 (6): 91 — 92.
Google Scholar
Cowger C., Patton-Ozkurt J., Brown-Guedira G., Perugini, L. 2009. Post-anthesis moisture increased Fusarium head blight and deoxynivalenol levels in North Carolina winter wheat. Phytopathology 99: 320 — 327.
Google Scholar
Cowger C., Arrellano C. 2010. Plump kernels with high deoxynivalenol linked to late Gibberella zeae infection and marginal disease conditions in winter wheat. Phytopathology. 100: 719 — 28.
Google Scholar
Dhariwal R., Fedak G., Dion Y., Pozniak C., Laroche A., Eudes F., Randhawa H. 2018. High density single nucleotide polymorphism (SNP) mapping and quantitative trait loci (QTL) analysis in a biparental spring triticale population localized major and minor effect Fusarium head blight resistance and associated traits QTL. Genes 9: 19.
Google Scholar
Edwards S. G. 2004. Influence of agricultural practices on Fusarium infection of cereals and subsequent contamination of grain by trichothecene mycotoxins. Toxicol Lett 153: 29 — 35
Google Scholar
Faris J. D., Li W. L., Liu D. J., Chen P. D., Gill B.S. 1999. Candidate gene analysis of quantitative disease resistance in wheat. Theor. Appl. Genet. 98: 219 — 225.
Google Scholar
Feuillet C, Keller B. 2004. Molecular markers for disease resistance: the example wheat. In: Biotechnology in Agriculture and Forestry, vol. 55, Molecular Marker Systems, H. Loerz and G. Wenzel (eds.), Springer — Verlag, Berlin, Heidelberg: 353 — 370.
Google Scholar
Foroud N. A., Eudes, F. 2009. Trichothecenes in cereal grains. Int. J Mol. Sci. 10: 147 — 173.
Google Scholar
Góral T. 2007. Ocena odporności rodów pszenicy i pszenżyta na fuzariozę kłosów, pleśń śniegową i rdzę brunatną w Radzikowie w 2006 roku. Komunikat. Biul. IHAR 246: 31 — 44.
Google Scholar
Góral T., Ochodzki P. 2006. Resistance of Polish winter triticale cultivars to Fusarium head blight and accumulation of Fusarium — mycotoxins in grain. Proc. of 16th International Triticale Symposium, September 3–7 2006, Stellenbosch, South Africa: 140 — 143.
Google Scholar
Góral T., Wiśniewska H., Ochodzki P. Walentyn-Góral D. 2016. Higher Fusarium toxin accumulation in grain of winter triticale lines inoculated with Fusarium culmorum as compared with wheat. Toxins 8: 301.
Google Scholar
Imathiu S., Edwards S., Ray R., Back M. 2014. Review article: Artificial inoculum and inoculation techniques commonly used in the investigation of Fusarium head blight in cereals. Acta Phytopathol. Entomol. Hungarica 49: 129 — 139.
Google Scholar
Kalih R., Maurer H. P., Miedaner T. 2015. Genetic architecture of Fusarium head blight resistance in four winter triticale populations. Phytopathology 105: 334 — 341.
Google Scholar
Kalih R., Maurer H. P., Hackauf B., Miedaner T. 2014. Effect of a rye dwarfing gene on plant height, heading stage, and Fusarium head blight in triticale (×Triticosecale Wittmack). Theor. Appl. Genet. 127: 1527 — 36.
Google Scholar
Keller B., Feuillet C., Messmer M. 2000. Genetics of disease resistance. In: Mechanisms of resistance to plant diseases. Slusarenko, Fraser, van Loon (Eds.), Kluwer Academic Publishers: 101 — 160.
Google Scholar
Langevin F., Eudes F., Comeau A. 2004. Effect of trichothecenes produced by Fusarium graminearum during Fusarium head blight development in six cereal species. Eur. J. Plant Path. 110: 735 — 746.
Google Scholar
Mesterházy A., Lehoczki-Krsjak S., Varga M., Szabó-Hevér Á., Tóth B. Lemmens M. 2015. Breeding for FHB Resistance via Fusarium damaged kernels and deoxynivalenol accumulation as well as inoculation methods in winter wheat. Agricultural Sciences 6: 970 — 1002.
Google Scholar
Mesterhazy A., Bartok T., Mirocha C. G., Komoroczy R. 1999. Nature of wheat resistance to Fusarium head blight and the role of deoxynivalenol for breeding. Plant Breed. 118: 97 — 110.
Google Scholar
Mesterházy Á. 1995. Types and components of resistance to Fusarium head blight of wheat. Plant Breed. 114: 377 — 386.
Google Scholar
Miedaner T. 1997. Breeding wheat and rye for resistance to Fusarium diseases. Plant Breeding 116: 201 — 220.
Google Scholar
Miedaner T., Heinrich N., Schneider B., Oettler G., Rohde S., Rabenstein F. 2004. Estimation of deoxynivalenol (DON) content by symptom rating and exoantigen content for resistance selection in wheat and triticale. Euphytica 139: 129 — 132.
Google Scholar
Miedaner T., Kalih, R., Großmann M. S., Maurer H. P. 2016. Correlation between Fusarium head blight severity and DON content in triticale as revealed by phenotypic and molecular data. Plant Breed. 135: 31 — 37.
Google Scholar
Miedaner T., Moldovan M., Ittu M. 2003. Comparison of spray and point inoculation to assess resistance to Fusarium head blight in multienvironment wheat trial. Phytopathology 93: 1068 — 1072.
Google Scholar
Miedaner T.,Reinbrecht C., Lauber U., Schollenberger M., Geiger H. H. 2001. Effects of genotype and genotype x environment interaction on deoxynivalenol accumulation and resistance to Fusarium head blight in rye, triticale, and wheat. Plant Breed. 120: 97 — 105.
Google Scholar
Ochodzki P., Góral T. 2006. Production of mycotoxins by selected Fusarium graminearum and F. culmorum isolates cultured on rice and wheat. In: Conference Papers of 28. Mykotoxin-Workshop; Bydgoszcz, Polska, 29-31 maja, 2006: 73.
Google Scholar
Oettler G., Wahle G. 2001. Genotypic and environmental variation of resistance to head blight in triticale inoculated with Fusarium culmorum. Plant Breeding 123: 297 — 300.
Google Scholar
Perkowski J., Buśko, M., Stuper, K., Kostecki M., Matysiak A., Szwajkowska-Michałek L. 2008. Concentration of ergosterol in small-grained naturally contaminated and inoculated cereals. Biologia 63 (4): 542 — 547.
Google Scholar
Perkowski J., Wiwart M., Busko M., Laskowska M., Berthiller F., Kandler W., Krska R. 2007. Fusarium toxins and total fungal biomass indicators in naturally contaminated wheat samples from north-eastern Poland in 2003. Food Additives and Contaminants 24: 1292 — 1298.
Google Scholar
Pirgozliev S. R., Edwards, S. G., Hare M. C., Jenkinson P. 2003. Strategies for the control of Fusarium head blight in cereals. Eur. J. Plant Pathol. 109: 731 — 742
Google Scholar
Randhawa H., Eudes F., Beres B., Graf R., Fedak G., Comeau A., Langevin F., Dion Y., Pozniak C. 2013. Integrated approaches for triticale breeding. Abstract Book of the 8th International Triticale Symposium, June 10th -14th 2013, Ghent, Belgium: 29.
Google Scholar
Siou D., Gélisse S., Laval V., Repinçay C., Canalès R., Suffert F., Lannou C. 2014. Effect of wheat spike infection timing on Fusarium head blight development and mycotoxin accumulation. Plant Pathol. 63: 390 — 399.
Google Scholar
Snijders C. H. D. 2004. Resistance in wheat to Fusarium infection and trichothecene formation. Toxicology Leters,153: 37 — 46.
Google Scholar
Snijders C. H. A., Perkowski J. 1990. Effects of head blight caused by Fusarium culmorum on toxin content and weight of wheat kernels. Phytopatholgy 80: 566 — 570.
Google Scholar
Veitch R. S., Caldwell C. D., Martin R. A., Lada R., Salmon D., Anderson, D. M., MacDonald D. 2008. Susceptibility of winter and spring triticale’s to Fusarium head blight and deoxynivalenol accumulation. Can. J. Plant Sci. 88: 783 — 788.
Google Scholar
Wiśniewska H., Góral T., Ochodzki P., Walentyn-Góral D., Kwiatek M., Majka M., Grzeszczak I., Beletr J., Banaszak Z., Pojmaj M., Kurleto D., Konieczny M., Budzianowski G., Cicha A., Paizert K., Woś H. 2014. Odporność rodów hodowlanych pszenżyta ozimego na fuzariozę kłosów. Biul. IHAR 271: 29 — 43.
Google Scholar
Wiśniewska H., Góral T., Ochodzki P., Walentyn-Góral D., Kwiatek M., Majka M., Belter J., Banaszak Z., Pojmaj M., Kurleto D., Konieczny M., Budzianowski G., Cicha A., Paizert K., Woś H. 2015. Odporność rodów hodowlanych pszenżyta ozimego na infekcję kłosa grzybem Fusarium culmorum. Biul. IHAR 276: 39 — 56.
Google Scholar
Wiśniewska H., Kowalczyk K. 2005. Resistance of cultivars and breeding lines of spring wheat to Fusarium culmorum and powdery mildew. J. Appl. Genet. 46: 35 — 40.
Google Scholar
Yuen G. Y., Schoneweis D.S. 2007. Strategies for managing Fusarium head blight and deoxynivalenol accumulation in wheat. Int. J. Food Microbiol. 119: 126 — 130.
Google Scholar
Autorzy
Halina WiśniewskaInstytut Genetyki Roślin PAN Poland
Autorzy
Tomasz Góralt.goral@ihar.edu.pl
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - Państwowy Instytut Badawczy Poland
https://orcid.org/0000-0001-9130-6109
Autorzy
Piotr OchodzkiInstytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - Państwowy Instytut Badawczy Poland
https://orcid.org/0000-0003-3228-0783
Autorzy
Dorota Walentyn-GóralInstytut Hodowli i aklimatyzacji Roślin - Państwowy Instytut Badawczy Poland
Autorzy
Zofia BanaszakDanko Hodowla Roślin Sp. z o.o. Poland
Autorzy
Mirosław PojmajDanko Hodowla Roślin Sp. z o.o. Poland
Autorzy
Danuta KurletoDanko Hodowla Roślin Sp. z o.o. Poland
Autorzy
Marcin KoniecznyDanko Hodowla Roślin Sp. z o.o. Poland
Autorzy
Grzegorz BudzianowskiHodowla Roślin Strzelce Sp. z o.o. Grupa IHAR Poland
Autorzy
Alicja CichaHodowla Roślin Strzelce Sp. z o.o. Grupa IHAR Poland
Autorzy
Kazimierz PaizertHodowla Roślin Strzelce Sp. z o.o. Grupa IHAR Poland
Autorzy
Przemysław MatysikHodowla Roślin Strzelce Sp. z o.o. Grupa IHAR Poland
Statystyki
Abstract views: 226PDF downloads: 69
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Maciej Majka, Magdalena Gawłowska, Adriana Twardawska, Marek Korbas, Jakub Danielewicz, Tomasz Góral, Bogusława Ługowska, Jolanta Belter, Edward Witkowski, Tadeusz Drzazga, Przemysław Matysik, Urszula Woźna-Pawlak, Halina Wiśniewska, Wykorzystanie markerów molekularnych i fenotypowych do identyfikacji genów odporności pszenicy na łamliwość źdźbła powodowaną przez Oculimacula yallundae i O. acuformis , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 288 (2020): Wydanie regularne
- Monika Żurek, Piotr Ochodzki, Roman Warzecha, Wykorzystanie właściwości allelopatycznych sorga (Sorghum bicolor) w ograniczaniu zachwaszczenia zbóż , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 287 (2019): Wydanie specjalne
- Tomasz Góral, Dorota Walentyn-Góral, Zróżnicowanie podatności odmian pszenicy ozimej i jarej na fuzariozę kłosów badanych w latach 2009–2016. , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 284 (2018): Wydanie regularne
- Tomasz Góral, Halina Wiśniewska, Piotr Ochodzki, Dorota Walentyn-Góral, Iga Grzeszczak, Jolanta Belter, Maciej Majka, Jerzy Bogacki, Tadeusz Drzazga, Bogusława Ługowska, Przemysław Matysik, Edward Witkowski, Krzysztof Rubrycki, Urszula Woźna-Pawlak, Fuzarioza kłosów oraz akumulacja toksyn fuzaryjnych w ziarnie rodów hodowlanych pszenicy ozimej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 282 (2017): Wydanie regularne
- Prof dr hab. Magdalena Szechyńska-Hebda , Natalia Hordyńska , Maria Pilarska , Ireneusz Ślesak , Maria Wędzony , Joanna Troczyńska , Zofia Banaszak , Alternatywne czynniki redukujące zjawisko albinizmu roślin regenerowanych z androgenicznych kultur pszenicy i pszenżyta , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Piotr Stefański, Patrycja Siedlarz, Przemysław Matysik, Zygmunt Nita, Krystyna Rybka, Przydatność źródeł światła zbudowanych w oparciu o diody charakteryzujące się widmem ciągłym światła białego wzbogaconym o pasmo niebieskie w hodowli zbóż , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 284 (2018): Wydanie regularne
- Wiesław Golka, Edward Arseniuk, Adrian Golka, Tomasz Góral, Sztuczne sieci neuronowe i teledetekcja w ocenie porażenia pszenicy jarej fuzariozą kłosów , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 288 (2020): Wydanie regularne
- Przemysław Matysik, Zygmunt Nita, Ewelina Matysik, Skuteczność kryteriów selekcji pszenicy ozimej w pokoleniu F4 na podstawie komponentów plonu , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 244 (2007): Wydanie regularne
- Tomasz Góral, Piotr Ochodzki, Linda Kærgaard Nielsen, Dorota Walentyn-Góral, Gatunki Fusarium oraz toksyny fuzaryjne w ziarnie jęczmienia w Polsce w 2009 i 2010r. Komunikat , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 288 (2020): Wydanie regularne
- Tomasz Góral, Piotr Ochodzki, Linda Kærgaard Nielsen , Dorota Walentyn-Góral, Gatunki z rodzaju Fusarium oraz toksyny fuzaryjne w ziarnie pszenicy ozimej i jarej w Polsce , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 296 (2021): Wydanie regularne