Wpływ nawożenia azotem na plon i jakość bulw odmian jadalnych ziemniaka uprawianych na glebie średniej

Michał Kostiw

m.kostiw@ihar.edu.pl
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka w Boninie (Poland)

Kazimierz Jabłoński


Politechnika Koszalińska w Koszalinie (Poland)

Abstrakt

Badania przeprowadzono w Boninie k. Koszalina na północy Polski w latach 2008–2010 na glebie średnio-zwięzłej. Ich celem było określenie wpływu różnych dawek nawożenia azotem na plon bulw w tym plon frakcji sadzeniaków, plon skrobi oraz niektóre cechy jakości bulw trzech nowych odmian jadalnych ziemniaka (Promyk, Tetyda, Wiarus). Wszystkie należą do grupy odmian średnio wczesnych i wszystkie były wpisane do krajowego rejestru w 2008r. W badaniach zastosowano 4 poziomy nawożenia: 40; 80; 120 i 160 kg N·ha-1. Odmiana Tetyda (odznaczała się najwyższym potencjałem plonotwórczym. Uzyskany średni (ze wszystkich stosowanych poziomów nawożenia) plon ogólny, handlowy i plon bulw dużych wyniósł odpowiednio 55,5; 52,8 i 43,1 t·ha-1 i był istotnie wyższy niż plon bulw odm. Promyk (odpowiednio: 41,8; 36,8 i 22,9 t·ha-1) i Wiarus (odpowiednio 41,4; 39,3 i 32,2 t·ha-1). Najwyższy plon frakcji sadzeniaków o kalibrażu 30-50 mm wydała odm. Promyk. Wyniósł on średnio 18,4 t·ha-1 i był istotnie wyższy niż plon sadzeniaków odm. Tetyda (średnio 12,0 t·ha-1) i Wiarus (zaledwie 8,9 t·ha-1). Najniższym plonem skrobi charakteryzowała się odm. Promyk (średnio 5,85 t·ha-1). Był on istotnie niższy niż u odm. Tetyda (7,16 t·ha-1) i Wiarus (6,29 t·ha-1). Odmiany Promyk i Wiarus dla wytworzenia maksymalnego plonu bulw na jednakowym poziomie wynoszącym 47,9 t·ha-1, potrzebowały różnych dawek N. Wyższej dawki (127 kg N·ha-1) wymagała odmiana Wiarus, a niższej o 14 kg N·ha-1 odmiana Promyk (113 kg N·ha-1). Z kolei zapotrzebowanie roślin odmiany Tetyda dla uzyskania maksymalnego plonu bulw na poziomie 65 t·ha-1 wyniosło 133 kg N·ha-1. Poziom nawożenia N nie miał istotnego wpływu na ubytki bulw spowodo¬wane parowaniem, kiełkowaniem i gniciem (razem) podczas długotrwałego przechowy¬wania ani na udział bulw z objawami pustowatości.


Słowa kluczowe:

jakość bulw, nawożenie N, plon, ziemniak

Grześkiewicz H., Wierzejska A. 1981. Wpływ nawadniania i nawożenia azotem na plon i niektóre cechy jakości ziemniaków. Biul. Inst. Ziem. 25: 77 — 93.
Google Scholar

Jabłoński K. 1996. Nawożenie ziemniaków. Fundacja „Rozwój SGGW” Warszawa: 38 — 48.
Google Scholar

Jabłoński K. 2004. Wpływ nawożenia azotowego na plon i jakość nowych odmian ziemniaka jadalnego uprawianych na glebach średnio zwięzłych. Biul. IHAR 232: 157 — 165.
Google Scholar

Jabłoński K. 2006. Technologia uprawy ziemniaków jadalnych i przemysłowych. W: Produkcja ziemniaków pod red. J. Chotkowskiego, Warszawa 2006: 48 — 71.
Google Scholar

Jabłoński K. 2012. Prawidłowe zasady nawożenia ziemniaków. Wieś Jutra 1–2: 34 — 37.
Google Scholar

Kaczorek S., Wierzejska-Bujakowska A. 1988. Wymagania nawozowe 32 odmian ziemniaka. Ziemniak: 45 — 59.
Google Scholar

Lis B., Mazurczyk W., Trawczyński C., Wierzbicka A. 2002. Czynniki ograniczające wykorzystanie azotu przez rośliny ziemniaka, a zagrożenie środowiska. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol. 489: 165 — 174.
Google Scholar

Lis B., Wierzejska-Bujakowska A. 2000. Wykorzystanie azotu przez jadalne odmiany ziemniaka a ich plonowanie. Biul. IHAR. 213: 87 — 98.
Google Scholar

Mazur T., Ciećko Z., Kreft L. 1987. Wymagania nawozowe 32 odmian ziemniaka. Ziemniak: 45 — 59.
Google Scholar

Mazurczyk W., Wierzbicka A., Wroniak J. 2005. Wykorzystanie azotu z nawozów mineralnych przez odmiany wczesne ziemniaka. Fragm. Agronom. XXII nr 1 (85): 512 — 520.
Google Scholar

Roztropowicz S. 1989. Środowiskowe, odmianowe i nawozowe źródło zmienności składu chemicznego bulw ziemniaka. Fragm. Agron. 6 (6): 33 — 75.
Google Scholar

Trawczyński C. 2001. Wpływ rzutowego i rzędowego nawożenia mocznikiem na wysokość plonów i niektóre cechy jakości bulw. Biul. IHAR 220: 221 — 226.
Google Scholar

Trawczyński C. 2007. Reakcja kilku nowych odmian ziemniaka na nawożenie azotem. Biul. IHAR 246: 73 — 81.
Google Scholar

Trawczyński C. 2010. Wykorzystanie azotu przez odmiany ziemniaka o zróżnicowanych wymaganiach w stosunku do tego składnika. Biul. IHAR 256: 133 — 140.
Google Scholar

Trawczyński C., Wierzbicka A. 2011. Reakcja nowych odmian ziemniaka na nawożenie azotem. Biul. IHAR 259: 193 — 2010.
Google Scholar

Wierzbicka A., Trawczyński C. 2011. Czynniki wpływające na pobranie i wykorzystanie azotu przez jadalne i skrobiowe odmiany ziemniaka. Biul. IHAR 259: 203 — 210.
Google Scholar

Wierzejska-Bujakowska A., Fotyma M., Fotyma E. 1973. Wpływ terminu stosowania na efektywność nawożenia ziemniaków azotem. Biul. Inst. Ziemn. 12: 63 — 80.
Google Scholar

Wierzejska-Bujakowska A. 1994. Rola odmian w dążeniu do zwiększenia efektywności nawożenia azotem. W: Makroproblemy produkcji ziemniaka w Polsce w okresie przemian organizacyjno-ekonomicznych. Sesja Naukowa PAN. Inst. Ziemn. Bonin: 48 — 51.
Google Scholar

Wierzejska-Bujakowska A. 1996. Maksymalne biologiczne dawki azotu dla 22 odmian ziemniaka i ich zmiana pod wpływem ochrony przed zarazą ziemniaka (Phytophthora infestans (Mont de Bary). Biul. Inst. Ziemn. 46: 51 — 62.
Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
03/31/2013

Cited By / Share

Kostiw, M. i Jabłoński, K. (2013) „Wpływ nawożenia azotem na plon i jakość bulw odmian jadalnych ziemniaka uprawianych na glebie średniej”, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (267), s. 97–106. doi: 10.37317/biul-2013-0054.

Autorzy

Michał Kostiw 
m.kostiw@ihar.edu.pl
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka w Boninie Poland

Autorzy

Kazimierz Jabłoński 

Politechnika Koszalińska w Koszalinie Poland

Statystyki

Abstract views: 177
PDF downloads: 47


Licencja

Prawa autorskie (c) 2013 Michał Kostiw, Kazimierz Jabłoński

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:

  1. Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
  2. Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
  3. Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
  4. Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
  5. Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
  6. Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
  7. Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.

Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:

  1. Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
  2. Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
  3. Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
  4. Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
  5. Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.