Wpływ nawożenia organicznego na wybrane cechy agronomiczne traw wieloletnich wskazanych dla rolnictwa tradycyjnego i ekologicznego

Elżbieta Czembor

e.czembor@ihar.edu.pl
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — PIB, Radzików (Poland)

Abstrakt

Znana jest rola produkcyjna traw wieloletnich, które stanowią źródło zdrowej paszy dla zwierząt przeżuwających. Jednak obecnie coraz większą uwagę przywiązuje się do ich funkcji nieprodukcyjnych: możliwość wykorzystania ich do zagospodarowywania terenów trudnych i zdegradowanych oraz w rolnictwie ekologicznym oraz rola w zachowaniu bioróżnorodności. Dlatego w latach 2008–2010 prowadzono wstępne prace, których celem było określenie wpływu nawożenia organicznego i mineralnego na stopień odporności na stresy biotyczne i abiotyczne oraz wybrane cechy agronomiczne traw wieloletnich w użytkowaniu na paszę. W badaniach uwzględniono 20 genotypów w obrębie 7 gatunków (wiechlina błotna i łąkowa, mietlica biaława, rajgras wyniosły, kostrzewa łąkowa i czerwona oraz tymotka łąkowa). Szkółkę założono w okresie jesiennym 2008. Materiały zróżnicowano pod względem odporności na rdze, plamistości liści i mączniaka prawdziwego oraz pod względem ważnych gospodarczo cech biologicznych takich jak: morfologia blaszki liściowej, wigor wzrostu, potencjał produkcji zielonej i suchej masy z rozdzieleniem na okresy: wiosenny, letni i jesienny. Dodatkowo określono zmiany w składzie chemicznym gleby dla obu systemów nawożenia na przestrzeni lat. Najdłuższymi liśćmi charakteryzowały się genotypy tymotki łąkowej i rajgrasu wyniosłego, a system nawożenia nie miał istotnego wpływu na tą cechę. System nawożenia nie miał istotnego wpływu na stopień odporności na stresy biotyczne i abiotyczne mietlicy białawej, kostrzewy czerwonej i tymotki łąkowej. Plony zielonej i suchej masy były wyższe w systemie nawożenia mineralnego niż w systemie nawożenia organicznego. Procentowa zawartość suchej masy w zielonej masie ujemnie korelowała z produkcją zielonej i suchej masy w obu systemach użytkowania. W systemie nawożenia organicznego była ona średnio o 5% wyższa w stosunku do systemu nawożenia mineralnego. Gatunkami najbardziej stabilnymi biologicznie w systemie nawożenia organicznego i mineralnego była kostrzewa czerwona.

Instytucje finansujące

Wyniki badań uzyskane w ramach zadania 8.1 Programu Wieloletniego IHAR-PIB

Słowa kluczowe:

trawy pastewne, nawożenie organiczne i mineralne, odporność na stresy biotyczne i abiotyczne, cechy agronomiczne, użytkowanie pastewne

Armstead I. P., Turner L. B., Farrel M., Skøt L., Gomez P., Montoya T., Donnison I. S., King I. P., Humphreys M.O. 2004. Synteny between a major heading date QTL in perennial ryegrass (Lolium perenne L.) and Hd3 heading –date locus in rice. Theor. Appl. Genet. 108: 822 — 828.
Google Scholar

Balasko J. A., Evers G. W., Duell R. W. 1995. Bluegrasses, ryegrasses and bentagrasses. W: Barnes R.F., Miller D.A., Nelson C.J. (eds.), Forages Vol. 1. An introduction to grassland agriculture. 5th ed. Iowa Stat Univ. Press. Ames, IA, USA: 357 — 372.
Google Scholar

Bolaric S., Barth S., Melchinger A. E., Posselt U. K. 2005. Molecular characterization of genetic diversity in European germplasm of perennial ryegrass. Euphytica 146: 1–2: 39.
Google Scholar

Boller. B., Greene L. 2009. Genetic Resources. In: Fodder Crops and Amenity Grasses, Handbook of Plant Breeding, Boller i in. (eds.). Springer: 13 — 37.
Google Scholar

Bonos S. A., Clarke B. B., Meyer W. A. 2006. Breeding for disease resistance in the major cool-season turfgrasses. Ann. Rev. Phytopathol. 44: 213 — 234.
Google Scholar

Borysiak J. , Kasprowicz M. 1998. Mikrokrajobrazy roślinne dorzecza Prosny w dolinie Wieruszowskiej. Bad. Fizjogr. Pol. Zach., Ser. B 47: 205 — 225.
Google Scholar

Broda Z. 2001. Odporność na stresy biotyczne i abiotyczne w hodowli roślin pastewnych w świetle XXIII Konferencji Sekcji Upraw Pastewnych i Traw Gazonowych Eucarpia. Łąkarstwo w Polsce 4: 235 — 239.
Google Scholar

Brown A. H. D. 1989. Core collections: a practical approach to genetic resources management. Genome 31: 818 — 824.
Google Scholar

Buxton D.R., Russell J.R. 1988. Lignin constituents and cell-wall digestibility of grass and legume stems. Crop Sci. 28: 553 — 558.
Google Scholar

Cagas B. 2000. Harmful and beneficial microorganisms in grasses. In: Proceedings of the 3rd International Conference of Harmful and Beneficial Microorganisms in Grassland, Pastures and Turf. Paderborn, Germany, 2000. 7 — 16.
Google Scholar

Cogan N. O., Smith K. F., Yamada T., Francki M. G., Vecchies A. C., Jones E. S., Spangenberg G. C., Forster J. W. 2005. QTL analysis and comparative genomics of herbage quality traits in perennial ryegrass (Lolium perenne L.). Theor. Appl. Genet. 110 (2): 364 — 380.
Google Scholar

Czembor E., Feuerstein U., Żurek G. 2001 a. Powdery mildew resistance in Kentucky bluegrass ecotypes from Poland. Plant Breed. Seed Sci. 45 (2): 21 — 27.
Google Scholar

Czembor E., Feuerstein U., Żurek G. 2001 b. Preliminary observations on resistance of Kentucky bluegrass ecotypes from Poland to rust diseases. J. Phytopathol. 149: 83 — 89.
Google Scholar

Czembor E. 2002. Selection of Kentucky bluegrass for Drechslera poae resistance under greenhouse conditions. J. Phytopathol. 150: 543 — 545.
Google Scholar

Czembor E. 2003 a. Zależność podatności wiechliny łąkowej na Drechslera poae od dynamiki wzrostu roślin i szerokości liścia w warunkach fitotronowych. Biul. IHAR: 345 — 353.
Google Scholar

Czembor E. 2003b. Resistance of Kentucky bluegrass (Poa pratensis L.) ecotypes from Polish Gene Bank to melting out (Drechslera poae) under field conditions in 1998-2000. Genet. Res. Crop Evol. 50: 747 — 756.
Google Scholar

Czembor E. 2004. Resistance of Kentucky bluegrass ecotypes to melting out (Drechslera poae) under greenhouse conditions. Australian J. Phytopathology 33: 437 — 439.
Google Scholar

Czembor E. 2007 a. Charakterystyka europejskich odmian życicy trwałej (Lolium perenne L.) ze szczególnym uwzględnieniem odporności na stresy biotyczne. Biul. IHAR 245: 223 — 247.
Google Scholar

Czembor E. 2007 b. Charakterystyka odmian i materiałów hodowlanych życicy wielokwiatowej i życicy mieszańcowej ze szczególnym uwzględnieniem odporności na stresy biotyczne. Biul. IHAR 245: 249 — 266.
Google Scholar

Czembor E. 2008. Odporność na rdzę źdźbłową i koronową oraz na pleśń śniegową form gazonowych życicy trwałej w latach 2004–2006. Biul. IHAR 247: 99 — 117.
Google Scholar

Czembor E. 2011. Wielocechowa charakterystyka zmienności genetycznej w kolekcji ekotypów, klonów i odmian życicy trwałej (Lolium perenne L.). Monografie i Rozprawy Naukowe, 35/2011, wyd. IHAR — PIB, Radzików.
Google Scholar

Czembor E., Feuerstein U., Żurek G. 2001 a. Powdery mildew resistance in Kentucky bluegrass ecotypes from Poland. Plant Breed. Seed Sci. 45 (2): 21 — 27.
Google Scholar

Czembor E., Feuerstein U., Żurek G. 2001b. Preliminary observations on resistance of Kentucky bluegrass ecotypes from Poland to rust diseases. J. Phytopathol. 149: 83 — 89.
Google Scholar

Czembor E., Feuerstein U., Żurek G. 2002 a. Diversity of Polish ecotypes of Kentucky bluegrass in green mass production. In: “Broad Variation and Precise Characterization — Limitation for the Future” Święcicki W. K., Naganowska B., Wolko B. (ed.), IGR, IPGRI, IHAR, Poznań, Poland: 307 — 309.
Google Scholar

Falkowski M, Kozłowski S., Maruszewska J. 1976. Zmienność niektórych cech morfologicznych Festuca pratensis, Alopecurus pratensis i Poa trivialis. Acta Agrobotanica 27, 2: 137 — 158.
Google Scholar

Fjellheim S., Blomlle Å. B., Marum P., Rognili O. A. 2007. Phenotyping variation in local populations and cultivars of meadow fescue — potential for improving cultivars by utilizing wild germplasm. Plant Breed. 126: 279 — 286.
Google Scholar

Fjellheim S., Pasakinskiene I., Grønnerød S., Paplauskiene V. O. A. 2009. Genetic structure of local populations and cultivars of meadow fescue from the Nordic and Baltic regions. In: Proc. XVIIIth Meeting of the Eucarpia Fodder Crops and Amenity Grasses Section: ,,Sustainable use of genetic diversity in forage and turf breeding”: 27 p.
Google Scholar

Gilbert J. E., Lewis M. J., Wilkinson M. J. and Caligari P. D. S. 1999. Developing an appropriate strategy to assess genetic variability in plant germplasm collections. Theor. Appl. Genet. 98: 1125 — 1131.
Google Scholar

Góral S. 1998. Znaczenie zasobów genowych roślin użytkowych dla ochrony różnorodności biologicznej. Zeszyty Probl. Post. Nauk Roln. 463: 21 — 30.
Google Scholar

Greene S. L., Hannan R. M., Afonin A., Dzyubenko N. I. Khusainov A. 2005. Collecting wild crop relatives in the northwestern steppes of Kazakhstan. Plant Genet. Res. Newsl. 141:1 — 6.
Google Scholar

Hawtin G., Iwanaga M., Hodgkin T. 1997. Genetic resources in breeding for adaptation. Eds. Tigerstedt P. M. A., Adaptation in Plant Breeding, Kluwer Academic Publishers, Netherlands: 277 — 288.
Google Scholar

Hazard L., Chesquire M., Betin, M. 1994. Breeding for management adaptation in perennial ryegrass (Lolium perenne L.). I. Assesment of yield under contrasting frequencies in relationships with leaf morphogenesis components. Agronomie 14: 259 — 266.
Google Scholar

Hector A., Schmid B., Beierkuhnlein C., Caldeira M. C., Diemer M. 1999. Plant diversity and productivity experiments in European grasslands. Science 286: 1123 — 1127.
Google Scholar

Humphreys M. O. 1987. Utilization of genetic resources in breeding perennial ryegrass for pastures. IBPGR: 61 — 65.
Google Scholar

Jargiełło J., Mosek B. 1988. Znaczenie gospodarcze ekotypów kostrzewy łąkowej (Festuca pratensis Huds.). Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 336: 71 — 77.
Google Scholar

Klęczek Cz. 2002. Lolium perenne w produkcji pasz na użytkach zielonych terenów południowej Polski. Łąkarstwo w Polsce 5: 117 — 122.
Google Scholar

Majtkowski W., Majtkowska G. 2012. Fitosanitarna rola szaty roślinnej na zrekultywowanej hałdzie popiołów w Sowlanach k. Białegostoku. Biul. IHAR 263: 55 — 63.
Google Scholar

Majtkowski W., Głażewski M., Schmidt J. 1999. Roślinność trawiasta składowiska fosfogipsów w Wiślince koło Gdańska. — Folia Univ. Agric. Stetinensis 197, Agricultura 75: 207 — 210.
Google Scholar

Martyniak J. 2003. Trawy. W: Historia hodowli i nasiennictwa na ziemiach polskich w XX wieku. Arseniuk E., Krzymuski J., Martyniak J., Oleksiak T. (red.), Poznań: 172 — 195.
Google Scholar

Meyer W. A. 1982. Breeding disease-resistant cool-season turfgrass cultivars for the United States. Plant Dis. 66: 341 — 344.
Google Scholar

Morgan-Bertrand A., Boucaud J., Le Saos J., Prudhomme M. P. 2001 Roles of the fructans from leaf sheaths and from the elongating leaf bases in the regrowth following defoliation of Lolium perenne L. Planta 213: 109 — 120.
Google Scholar

Patrzałek 2001. Znaczenie traw w powstawaniu zbiorowisk roślinnych na glebach inicjalnych wytworzonych z odpadów karbońskich. Zesz. Nauk. Akad. Roln. we Wrocławiu, Rozpr. 176: 402: 1 — 88.
Google Scholar

Plummer R. M., Hall R. L., Watt T. A. 1992. The influence of crown rust (Puccinia coronata) on tiller production and survival of perennial ryegrass (Lolium perenne) plants in simulated swards. Grass and Forage Science 45: 9 — 16.
Google Scholar

Prończuk M. 2000. Choroby traw – występowanie i szkodliwość w uprawie na nasiona i w użytkowaniu trawnikowym. Monografie i Rozprawy Naukowe IHAR, Nr 4: 1 — 183.
Google Scholar

Prończuk M., Prończuk S. 2005. Występowanie pleśni śniegowej na życicy trwałej (Lolium perenne L.) w zależności od warunków świetlnych i intensywności pielęgnacji trawników. Acta Agrobotanica 59 (2): 381 — 394.
Google Scholar

Prończuk M., Zagdańska B. 1993. Effect of Microdochium nivale and low temperature on winter survival of perennial ryegrass. J. Phytopathology 138: 1 — 8.
Google Scholar

Prończuk M., Prończuk S., Góral S. 1984. Wpływ chorób fuzaryjnych na trwałość Lolium perenne. Biul. IHAR 155: 187 — 192.
Google Scholar

Potter L. R. 1987. Effect of crown rust on regrowth competitive ability and nutritional quality of perennial and Italian ryegrasses. Plant Pathol. 36: 455 — 461.
Google Scholar

Reheul, D., De Cauwer B., Cougnon M. 2010. The role of forage crops in multifunctional agriculture. W: Fodder Crops and Amenity Grasses, Handbook of Plant Breeding, Boller i in. (eds.). Springer, 1 — 12.
Google Scholar

Rhodes I. 1969. The relationship between productivity and some components of canopy structure in ryegrass (Lolium spp.). I. Leaf length. J. Agric. Sci. 73: 315 — 319.
Google Scholar

Rogalski M., Kozłowski S. 1981. Praca włożona w zrywanie liści i pędów jako cecha charakterystyczna odmian traw. Biul. Oceny Odmian 1–2, 13–14: 117 — 123.
Google Scholar

Schmidt J. 1985. Analiza zmienności ekotypów kupkówki pospolitej (Dactylis glomerata.) na podstawie materiałów z kolekcji traw. Biul. IHAR 158: 117 — 121.
Google Scholar

Schubiger F. X, Boller B., Baert J., Bourdon P., Cagas B., Cernoch V., Chosson J. F., Czembor E., Eickmeyer F., Feuerstein U., Hartmann S., Jakesova H., Krautzer B., Leenheer H., Lellbach H., Pecetti L., Posselt U., Russi L., Schulze S., Tardin M. C., VanHee F., Willner E., Wolters L. 2010. Susceptibility of European cultivars of Italian and perennial ryegrass to crown and stem rust. Euphytica 176: 167 — 181.
Google Scholar

Skøt L, Humphreys M. O., Armstead I., Heywood S., Skøt K.P., Sanderson R., Thomas I. D., Chorlon K.H., Hamilton N. R. S. 2005. An association mapping approach to identify flowering time genes in natural populations of Lolium perenne (L.). Mol. Breed. 15: 233 — 245.
Google Scholar

Spollen W. G., Nelson C. J. 1988. Characterization of fructan from leaf blades and elongation zones of developing leaf blades of wheat, tall fescue, and timothy. Plant Physiol 88: 1349 — 1353.
Google Scholar

Szulczewska B., Cieszewska A., Kaliszuk E., Morawska M. 2000. Krajobraz: badania, problemy, koncepcje i idee w artykułach opublikowanych w Landscape and Urban Planning w latach 1990–1999. Materiały konferencyjne III Forum Architektury Krajobrazu, Warszawa: 87 — 97.
Google Scholar

Thomas J. E. 1994. Disease resistance in grass variety testing systems a review of results from UK. IOBC/WPRS Bulletin 17 (1): 201 — 207.
Google Scholar

Thomas H., Dalton S. J., Evans C., Chorlton K. H., Thomas I. D. 1996. Evaluation drought resistance in germplasm of meadow fescue. Euphytica 92: 401 — 411.
Google Scholar

Tilman, D., J. Knops, D . Wedin, P . Reich,M . Ritchie,a ndE . Siemann. 1997. The influence of functional diversity and composition on ecosystem processes. Science 277:1300 — 1302.
Google Scholar

Vargas J. M. 1994. Management of turfgrass diseases. Lewis Publ. CPR Press, Inc.: 1 — 294 pp.
Google Scholar

Veronesi F., Falcinelli M. 1988. Evaluation of an Italian germplasm collection Festuca arundinacea Schreb. Through a multivariate analysis. Euphytica 38: 211 — 220.
Google Scholar

Virkajärvi P., Järvenranta K. 2001. Leaf dynamics of timothy and meadow fescue under Nordic conditions. Grass and Forage Sci. 56 (3): 294 — 304.
Google Scholar

Welty R. E., Barker R. E. 1992. Evaluation of resistance to stem rust in perennial ryegrass grown in controlled and field conditions. Plant Dis. 76: 637 — 641.
Google Scholar

Wheeler J. L., Corbett J. L. 1989. Criteria for breeding forages of improved nutritive value: results of a Delphi survey. Grass Forage Sci. 44: 77 — 83.
Google Scholar

Williams D. W., Burrus P.B., Vincelli P. 2001. Severity of gray leaf spot in perennial ryegrass as influenced by mowing height and nitrogen level. Crop Sci. 41: 1207 — 1211.
Google Scholar

Wojterska M. 2003. Struktura krajobrazów roślinnych Pojezierza Międzychodzko-Sierakowskiego. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań: 415 ss.
Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
12/31/2013

Cited By / Share

Czembor, E. (2013) „Wpływ nawożenia organicznego na wybrane cechy agronomiczne traw wieloletnich wskazanych dla rolnictwa tradycyjnego i ekologicznego”, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (270), s. 85–107. doi: 10.37317/biul-2013-0007.

Autorzy

Elżbieta Czembor 
e.czembor@ihar.edu.pl
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — PIB, Radzików Poland

Statystyki

Abstract views: 77
PDF downloads: 32


Licencja

Prawa autorskie (c) 2013 Elżbieta Czembor

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:

  1. Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
  2. Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
  3. Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
  4. Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
  5. Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
  6. Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
  7. Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.

Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:

  1. Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
  2. Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
  3. Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
  4. Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
  5. Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.

Inne teksty tego samego autora

1 2 > >> 

Podobne artykuły

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 > >> 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.