Podatność wybranych odmian pszenicy i pszenżyta z hodowli DANKO na fuzaryjną zgorzel siewek powodowaną przez Fusarium culmorum

Tomasz Warzecha

tomasz.warzecha@urk.edu.pl
Katedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie (Poland)

Abstrakt

Celem badań było określenie zróżnicowania podatności na fuzaryjną zgorzel siewek 12 odmian pszenżyta ozimego oraz 6 odmian pszenicy ozimej pochodzących z Hodowli Roślin DANKO. Ziarniaki inokulowano Fusarium culmorum, izolatem IPO348-01 o średniej patogeniczności, pochodzącym z Instytutu Ochrony Roślin w Wageningen, w Holandii. Dokonano oceny stopnia porażenia korzeni i pierwszego liścia siewek w pięciostopniowej skali, opisanej przez Chełkowskiego i Mańkę (1983). W celu określenia redukcji przyrostów korzeni i pierwszego liścia siewki, wykonano pomiary masy roślin kombinacji kontrolnej oraz inokulowanej. Zarówno u pszenicy, jak i pszenżyta obserwowano znacznie bardziej destrukcyjny wpływ patogena na system korzeniowy niż na liście w ciągu 7 dni trwania testu. Wyrażało się to średnio 1,6 krotnie większą redukcją masy korzeni niż liści. Z przeprowadzonych badań wynika, że średnia masa względna liści pszenicy i pszenżyta była podobna i wynosiła odpowiednio 64,99% kontroli i 63,85% kontroli. Jednak u pszenżyta występowały odmiany mniej podatne niż u pszenicy np. Grenado (masa względna 86,72% kontroli), czy Disco (masa względna 83,92% kontroli). Średnia masa względna korzeni pszenżyta (38,58% kontroli) była niższa niż pszenicy (51,77% kontroli), co wskazuje na większe uszkodzenie systemu korzeniowego pszenżyta niż pszenicy. Wyniki te potwierdza również ocena porażenia korzeni w pięciostopniowej skali bonitacyjnej, gdzie średnie porażenie korzeni pszenicy wyniosło 2,89 a pszenżyta 3,61.


Słowa kluczowe:

fuzarioza siewek, podatność, pszenica, pszenżyto

Arseniuk E. 1983. Genetyczne uwarunkowanie odporności roślin na choroby. Biul. IHAR 150: 191 — 203.
Google Scholar

Arseniuk E., Góral T., Czembor H. J. 1993. Reaction of triticale, wheat, and rye accessions to graminaceous Fusarium spp. infection at the seedling and adult plant growth stages. Euphytica 70: 175 — 183.
Google Scholar

Behnke M., 1998. Syntezy wyników doświadczeń odmianowych. COBORU.
Google Scholar

Bruins M. B. M., Karsai I., Schepers J., Snijders C. H. A. 1993. Phytotoxicity of deoxynivalenol to wheat tissue with regard to in vitro selection for Fusarium head blight resistance. Plant Science, 94: 195 — 206.
Google Scholar

Chełkowski J., Mańka M. 1983. The ability of Fusaria pathogenic to wheat, barley and corn to produce zearalenone. Phytopath. Z., 106: 354 — 359.
Google Scholar

Chełkowki J. 1995. Prace genetyczno-hodowlane z zakresu odporności zbóż na fuzariozy. Hod. Rośl. i Nasien. 4: 26 — 27.
Google Scholar

Egmond van H. P.1995. Mycotoxins: regulations, quality assurance and reference materials. Food Add. Cont. 12: 331 — 330.
Google Scholar

Gosman N., Chandler E., Thomsett M., Draeger R., Nicholson P. 2005. Analysis of the relationship between parameters of resistance to Fusarium head blight and in vitro tolerance to deoxynivalenol of the winter wheat cultivar WEK0609H. Eur J Plant Pathol 111:57 — 66.
Google Scholar

Grey W., Mathre D. E. 1988. Evaluation of spring barley for reaction to Fusarium culmorum seedling blight and root rot. Can . J. Plant Sci. 68: 23 — 30.
Google Scholar

Harvey R. B., Kubena L. F., Rottinghaus G. E., Turk J. R., Buckley S. A. 1997. Effects of fumonisin and moniliformin from culture materials to growing swine. Cereal Res. Commun. 25: 415 — 417.
Google Scholar

Jones R. K., Mirocha C. J. 1999. Quality parameters in small grains from Minnesota affected by Fusarium head blight. Plant Disease 83: 506 — 511.
Google Scholar

Lemmens M., Reisinger A., Buerstmayr H., Ruckenbauer P. 1994. Breeding for head blight (Fusarium spp.) resistance in wheat: development of a mycotoxin-based selection method of seedlings. Acta Hortic 355: 223 — 232.
Google Scholar

Łacicowa B., Kiecana I., Piętka D. 1990. Choroby podsuszkowe jęczmienia jarego (Hordeum sativum L.) uprawianego w Lubelskiem. Rocz. Nauk Roln. Seria E, T. 20, Z. 1/2: 7 — 15.
Google Scholar

Mesterhazy A. 1987. Selection of head blight resistant wheat through improved seedling resistance. Plant Breed 98: 25 — 36.
Google Scholar

McMulen M. P. , Enz J. , Lukach J., Stover R.1997. Environmental conditions associated with Fusarium head blight epidemics of wheat and barley in the Northern Great Plains, North America, Cereal Res. Commun. 25, 2/3: 777 — 778.
Google Scholar

Miedaner T., Gang G., Reinbrecht C., Geiger H. H. 1997. Lack of association between Fusarium root rot and head blight resistance in winter rye. Crop Sci. 37: 327 — 331.
Google Scholar

Miedaner T. 1988. The development of host –pathogen system for evaluating Fusarium resistance in early growth stages of wheat. J. Phytopathol. 121: 23 — 30.
Google Scholar

Packa D. 1994. Wpływ toksyn fuzaryjnych na przebieg mitozy u zbóż i bobiku. Hod. Rośl. i Nasien. Nr 1: 3 — 7.
Google Scholar

Packa D. 2005. Fitotoksyczna aktywność patogenów nekrotroficznych z rodzaju Fusarium. Rozprawy i monografie 106. Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Google Scholar

Perkowski J., Kiecana I. 1998. Biosynteza toksyn fuzaryjnych w ziarnie jęczmienia jarego (Hordeum vulgare L.) po inokulacji kłosów Fusarium crookwellense Burges, Nelson, Toussoun, Fusarium culmorum (W.G.Sm) Sacc. i Fusarium graminearum Schwabe. Biul. IHAR 207: 69 — 80.
Google Scholar

Prom L. K., Steffenson B. J., Salas B., Fetch T.G.jr, Casper H.H.1997. Barley accessions resistant to Fusarium head blight and the accumulation of deoxynivalenol. Cereal Res. Commun. 25, 3/2:807 — 808.
Google Scholar

Ruckenbauer P., Buerstmayr H., Lemmens M. 2001. Present strategies in resistance breeding against scab (Fusarium spp.). Euphytica 119: 121–127.
Google Scholar

Salas B., Steffenson B. J., Casper H.H., Prom L. K. 1997. Fusarium species pathogenic to barley and their associated toxins. Cereal Res. Commun. 25, 3/1: 483 — 487.
Google Scholar

Sundheim L., Longseth W., Ellen O., Skinnes H., and Liu W. 1997. Methods for assessment of resistance and deoxynivalenol production in cereals inoculated with Fusarium culmorum. Cereal Res. Commun. 25: 689 — 691.
Google Scholar

Tamburic-Ilincic L., Somers D., Fedak G., Schaafsma A. 2009. Different quantitative trait loci for Fusarium resistance in wheat seedlings and adult stage in the Wuhan/Nyubai wheat population. Euphytica 165: 453 — 458.
Google Scholar

Tomczak M., Wiśniewska H., Stępień Ł., Kosteczki M., Chełkowski J., Soliński P. 2002. Deoxynivalenol, nivalenol and moniliformin occurrence in wheat samples with scab symptoms in Poland (1998–2000). Eur. J. Plant Pathol. 108 (7): 625 — 630.
Google Scholar

Wakuliński W., Chełkowski J. 1993. Fusarium species transmitted with seed of wheat, rye, barley, oats and triticale. Hod. Rośl. Aklim. Vol. 37, No 4: 131 — 136.
Google Scholar

Wiśniewska H., Chełkowski J. 1997. Comparison of barley cultivars tolerance to frost and seedling blight. J. Appl. Genet. 38 B: 134 — 140.
Google Scholar

Wiśniewska H., Kowalczyk K. 2005. Resistance of cultivars and breeding lines of spring wheat to Fusarium culmorum and powdery mildew. J. Appl. Genet. 46 (1): 35 — 40.
Google Scholar

Wojciechowski S., Chełkowski J., Kostecki M. 1995. Influence of deoxynivalenol on electrolyte leakage in cereal seedling leaves. Acta Physiol. Plant. Vol. 17, No 4: 357 — 360.
Google Scholar

Wojciechowski S., Wiśniewska H., Chełkowski J. 1996. Influence of Fusarium culmorum infection and its metabolite deoxynivalenol on membrane stability in barley seedlings. Acta Physiol. Plant. Vol. 18, No 1: 3 — 6.
Google Scholar

Wojciechowski S., Chełkowski J., Ponitka A., Ślusarkiewicz-Jarzina A. 1997. Evaluation of spring and winter wheat reaction to Fusarium culmorum and Fusarium avenaceum. J. Phytophatology 145: 99 — 103.
Google Scholar

Zamorski Cz., Schollenberger M., Nowicki B. 1997. Nasilenie ważniejszych chorób pszenżyta i jego roślin rodzicielskich. Zesz. Nauk. AR Szczec. 175, Rolnictwo 65: 533 — 537.
Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
03/31/2009

Cited By / Share

Warzecha, T. (2009) „Podatność wybranych odmian pszenicy i pszenżyta z hodowli DANKO na fuzaryjną zgorzel siewek powodowaną przez Fusarium culmorum”, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (251), s. 95–105. doi: 10.37317/biul-2009-0087.

Autorzy

Tomasz Warzecha 
tomasz.warzecha@urk.edu.pl
Katedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Poland

Statystyki

Abstract views: 34
PDF downloads: 19


Licencja

Prawa autorskie (c) 2009 Tomasz Warzecha

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:

  1. Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
  2. Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
  3. Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
  4. Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
  5. Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
  6. Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
  7. Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.

Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:

  1. Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
  2. Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
  3. Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
  4. Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
  5. Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.

Inne teksty tego samego autora