Wprowadzenie odporności na fuzariozę kłosów do europejskich programów hodowlanych pszenicy ozimej

Mike Taylor

Abstrakt

Ostatnie zmiany klimatu i praktyk rolniczych (zwiększenie powierzchni upraw kukurydzy i pszenicy ozimej, ograniczenie uprawy) zwiększają niebezpieczeństwo szerokiego ataku parcha (fuzarioza kłosów) pszenicy ozimej w Europie. Większość krajów, w których ryzyko choroby było niskie, w tym Polska, nie jest dobrze przygotowana na zbliżającą się epifitozę. Nie ma wspólnego europejskiego systemu przesiewania i eliminacji ziarna i mąki zanieczyszczonych toksynami Fusarium, jednak trwają prace nad odpowiednimi regulacjami. Obecne podejście do testowania i rejestracji odmian zazwyczaj nie akceptuje pewnego spadku plonów w przypadku form wykazujących wyższą odporność na fuzariozę kłosów. Fungicydy są niewystarczająco skuteczne, jeśli są stosowane na podatnych odmianach lub przy niskim poziomie agrotechniki. Dlatego poprawa odporności na parcha stanowi poważne wyzwanie dla hodowców pszenicy. Europejska populacja odmian pszenicy jest bardzo zmienna pod względem odporności. Znane źródła, takie jak Sumai 3 i Typ II, są trudne w rutynowym stosowaniu hodowlanym; są one zazwyczaj tracone we wczesnych pokoleniach krzyżówek, jeśli nie stosuje się sztucznych szczepień. W Niemczech rozsiewanie resztek pożniwnych kukurydzy okazało się skuteczną metodą inokulacji, która zapewnia stałe i długotrwałe rozprzestrzenianie się zarodników. W porównaniu z metodami opryskiwania, inokulacja przebiega w sposób bardziej naturalny, od dołu. Perspektywy wykorzystania markerów DNA są również optymistyczne. Oczekuje się, że współpraca między instytutami rolniczymi a prywatnymi hodowcami zapobiegnie katastrofalnej epifitozie, podobnej do tej, która wystąpiła w Ameryce Północnej. Istnieje zapotrzebowanie, skierowane do instytutów, na wstępną hodowlę odpowiednich form pszenicy, które łączą niski wzrost z wysokim poziomem odporności. Istnieje również potrzeba badań nad związkami między odpornością a biologią kwitnienia.