Zastosowanie modelu mieszanego Scheffégo - Calińskiego do analizy stabilności odporności odmian ziemniaka na Phytophthora infestans (Mont.) de Bary

Beata Tatarowska

b.tatarowska@ihar.edu.pl
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — PIB w Młochowie (Poland)

Bogdan Flis


Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — PIB w Młochowie (Poland)

Jarosław Plich


Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — PIB w Młochowie (Poland)

Abstrakt

W pracy oceniano stabilność ekspresji odporności 22 odmian ziemniaka na Phytophthora infestans (Mont.) de Bary. Wykorzystując mieszany model analizy wariancji oceniano interakcję genotypowo-środowiskową (G × E). Odmiany ziemniaka oceniano w doświadczeniach polowych prowadzonych w południowo wschodniej części Polski przez okres czterech lat. Oceniane odmiany były zróżnicowane pod względem poziomu odporności na zarazę ziemniaka i pochodziły z różnych krajów: Polski, Rosji, Niemiec, Holandii i Węgier. Siedem z ocenianych odmian (Alpha, Bintje, Gloria, Escort, Eersteling, Robijn, Sarpo Mira) należy do grupy wzorców europejskich wybranych w ramach projektu Eucablight (www.eucablight.org). Analiza wariancji przeprowadzona na wartościach rAUDPC dla 22 odmian ziemniaka ocenianych w czterech środowiskach wykazała istotny (przy P<0.01) wpływ na wartości tego wskaźnika: efektów głównych odmian, środowisk oraz interakcji G × E. Pierwsze dwie zmienne kanoniczne (V1 i V2) wyliczone z mieszanego modelu Scheffégo - Calińskiego tłumaczą aż 96,8% obserwowanej zmienności. Szczegółowa analiza wariancji pozwoliła wyróżnić odmiany ze stabilną i niestabilną ekspresją poziomu odporności na zarazę ziemniaka. Dla odmian stabilnych interakcja G × E była statystycznie nieistotna, natomiast odmiany niestabilne posiadały istotną wartość tego parametru. Istotny efekt interakcji G × E nie był tłumaczony przez regresję efektów interakcyjnych względem efektów środowiskowych, natomiast odchylenia od regresji były istotne dla 11 odmian. Istotne odchylenia od regresji są miarą charakteryzującą niestabilną i nieprzewidywalną odpowiedź odmian na porażenie zarazą ziemniaka. Ocena stabilności odporności odmian ziemniaka na zarazę ziemniaka jest ważnym źródłem informacji dla hodowców i producentów ziemniaków o trwałości odporności odmian. Informacje o stabilności są także wykorzystywane w systemach wspomagania decyzji (DSS) w ochronie ziemniaka przed zarazą ziemniaka. Wiedza na temat stabilności odporności odmian pozwala w dużym stopniu minimalizować stosowanie fungicydów w walce z tym patogenem.


Słowa kluczowe:

interakcja genotypowo-środowiskowa, P. infestans, Sergen 3, stabilność biologiczna

Becker H. C., Leon J. 1988. Stability analysis in plant breeding. Plant Breeding 101: 1 — 23.
Google Scholar

Caliński T. 1967. Model analizy wariancji dla doświadczeń wielokrotnych. Rocz. Nauk Roln., seria A, 93 (3): 549 — 579.
Google Scholar

Caliński T., Czajka S., Kaczmarek Z. 1997. A multivariate approach to analyzing genotype-environment interactions. W: Krajewski P., Kaczmarek Z. (ed.). Advances in Biometrical Genetics, 3 — 14, Poznań.
Google Scholar

Caliński T., Czajka S., Kaczmarek Z., Krajewski P., Siatkowski I. 1998. Podręcznik użytkownika programu Sergen 3. Instytut Genetyki Roślin PAN w Poznaniu.
Google Scholar

Cruickshank G., Stewart H. E., Wastie R. L. 1982. An illustrated assessment key for foliage blight of potatoes. Potato Res. 25: 213 — 214.
Google Scholar

Elansky S., Smirnov A., Dyakov Y., Dolgova A., Filippov A., Kozlovsky B., Kozlovskaya I., Russo P., Smart C., Fry W. E. 2001. Genotypic analysis of Russian isolates of Phytophthora infestans from Moscow region, Siberia and Far East. J. Phytopathology 149: 605 — 611.
Google Scholar

Freeman G.H. 1973. Statistical methods for the analysis of genotype-environment interactions. Heredity 31: 339 — 354.
Google Scholar

Fry W.E. 1978. Quantification of general resistance of potato cultivars and fungicide effects for integrated control of potato late blight. Phytopathology 68: 1650 — 1655.
Google Scholar

Fry W.E. 2008. Phytophthora infestans: the plant (and R gene) destroyer. Mol. Plant Path. 9 (3): 1 — 18.
Google Scholar

Kaczmarek Z. 1986. Analiza doświadczeń wielokrotnych zakładanych w blokach niekompletnych. Roczn. Akad. Rol. w Poznaniu, Rozprawy Naukowe, Zeszyt 155.
Google Scholar

Kang M. S. 1998. Using genotype-by-environment interaction for crop cultivar development. Adv. in Agron. 62: 200 — 252.
Google Scholar

Kapsa J. 2003. Ochrona ziemniaka przed najważniejszymi chorobami występującymi na plantacjach. Bonin, IHAR.
Google Scholar

Mądry W. 2003. Analiza statystyczna miar stabilności na podstawie danych w klasyfikacji genotypy × środowiska. Cz. II. Model mieszany Shukli i model regresji łącznej. Colloquium Biometryczne, 33: 207 — 220.
Google Scholar

Mądry W., Rajfura A. 2003. Analiza statystyczna miar stabilności na podstawie danych w klasyfikacji genotypy × środowiska. Cz. I. Model mieszany Scheffégo - Calińskiego i model regresji łącznej. Colloquium Biometryczne 33: 181 — 205.
Google Scholar

Mądry W., Kang M. S. 2005. Scheffé — Caliński and Shukla Models: Their Interpretation and usefulness in stability and adaptation analyses. Journal of Crop Improvement 14 (1/2): 325 — 369.
Google Scholar

Mekbib F. 2003. Yield stability in common bean (Phaseolus vulgaris L.) genotypes. Euphytica 130: 147 — 153.
Google Scholar

Perez W. G., Gamboa J. S., Falcon Y. V., Coca M., Raymundo R. M., Nelson R. J. 2001. Genetic structure of Peruvian populations of Phytophthora infestans. Phytopathology 91: 956 — 965.
Google Scholar

Piepho H. P. 1998. Methods of comparing yield stability of cropping systems — a review. J. Agron. Crop Sci. 180: 193 — 213.
Google Scholar

Piepho H.P. 1999. Stability analysis using the SAS system. Agron. J. 91: 154 — 160.
Google Scholar

Shukla G.K. 1972. Some statistical aspects of partitioning genotype-environmental components of variability. Heredity 29: 237 — 245.
Google Scholar

Sujkowski L. S., Goodwin S. B., Dyer A. T., Fry W. E. 1994. Increased genotypic diversity via iggration and possible occurrence of sexual reproduction of Phytophthora infestans in Poland. Phytopathology 84: 201 — 207.
Google Scholar

Śliwka J., Sobkowiak S., Lebecka R., Avendaño-Córcoles J., Zimnoch-Guzowska E. 2006. Mating type, virulence, aggressiveness and metalaxyl resistance of isolates of Phytophthora infestans in Poland. Potato Res. 49 (3): 155 — 166.
Google Scholar

Zimnoch-Guzowska E., Tatarowska B. 2004. Bottle necks in breeding late blight resistant potato. Plant Breeding and Seed Science 50: 71 — 79.
Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
12/29/2011

Cited By / Share

Tatarowska, B., Flis, B. i Plich, J. (2011) „Zastosowanie modelu mieszanego Scheffégo - Calińskiego do analizy stabilności odporności odmian ziemniaka na Phytophthora infestans (Mont.) de Bary”, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (262), s. 141–154. doi: 10.37317/biul-2011-0013.

Autorzy

Beata Tatarowska 
b.tatarowska@ihar.edu.pl
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — PIB w Młochowie Poland

Autorzy

Bogdan Flis 

Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — PIB w Młochowie Poland

Autorzy

Jarosław Plich 

Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — PIB w Młochowie Poland

Statystyki

Abstract views: 98
PDF downloads: 39


Licencja

Prawa autorskie (c) 2011 Beata Tatarowska, Bogdan Flis, Jarosław Plich

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:

  1. Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
  2. Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
  3. Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
  4. Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
  5. Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
  6. Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
  7. Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.

Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:

  1. Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
  2. Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
  3. Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
  4. Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
  5. Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.