Perspektywy rozwoju różnych systemów produkcji rolniczej w Polsce
Jan Kuś
iung@iung.pulawy.plZakład Systemów i Ekonomiki Produkcji Roślinnej, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa — PIB, Puławy (Poland)
Jarosław Stalenga
Zakład Systemów i Ekonomiki Produkcji Roślinnej, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa — PIB, Puławy (Poland)
Abstrakt
W pracy omówiono perspektywy rozwoju różnych systemów produkcji rolniczej w Polsce. System konwencjonalny dominujący w krajach rozwiniętych gospodarczo w drugiej połowie XX wieku doprowadził do wielu negatywnych zjawisk, tj.: nadprodukcji żywności, spadku zaufania konsumentów do jakości surowców żywnościowych, a także nasilającego się ujemnego oddziaływania na środowisko przyrodnicze. Alternatywą do systemu konwencjonalnego mogą być rozwijające się ostatnio bardzo intensywnie systemy: ekologiczny oraz integrowany. Na świecie powierzchnia gospodarstw ekologicznych systematycznie wzrasta i w 2004 roku wynosiła ok. 26,3 mln ha. Zasadniczy udział ma w niej Australia (11,3 mln ha), natomiast w Europie największy areał gruntów ekologicznych znajduje się we Włoszech (1,0 mln ha). W 2005 roku liczba gospodarstw ekologicznych w Polsce wynosiła prawie 7000, co stanowiło ok. 1% całości gruntów użytkowanych rolniczo. Do głównych czynników stymulujących rozwój rolnictwa ekologicznego w Polsce należy zaliczyć: wysoki poziom dopłat do powierzchni gruntów uprawianych ekologicznie, a także przejrzysty system kryteriów oparty na Rozporządzeniu 2092/91/EWG z dnia 24 czerwca 1991 roku w sprawie produkcji ekologicznej produktów rolnych. Brak jest natomiast wciąż dobrze zorganizowanego rynku wewnętrznego żywności ekologicznej. System rolnictwa integrowanego intensywniej rozwija się w Polsce od 2004 roku, przede wszystkim dzięki znowelizowanej Ustawie o ochronie roślin oraz Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 26 lipca 2004 roku w sprawie integrowanej produkcji. System ten cieszy się coraz większą popularnością wśród rolników, ponieważ stwarza możliwości łatwiejszego zbytu produktów na wymagającym rynku żywnościowym. W 2005 roku do certyfikacji Integrowanej Produkcji w Polsce zgłoszono 7585 plantacji obejmujących 22 gatunki roślin.
Słowa kluczowe:
systemy rolnicze, rolnictwo ekologiczne, rolnictwo integrowaneBibliografia
Balkiewicz K., Gorzała G. 2005. Rola Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa w systemie integrowanej produkcji w Polsce. Stosowanie agrochemikaliów, Wyd. IUNG Puławy, Mat. Szkol. nr 91: 191 — 202.
Google Scholar
Doruchowski G., Hołownicki R. 2005. Technika opryskiwania według wymagań integrowanej produkcji i standardu EurepGAP. Stosowanie agrochemikaliów, Wyd. IUNG Puławy, Mat. Szkol. nr 91: 99 — 110.
Google Scholar
GIJHAR-S. 2005. Rolnictwo ekologiczne w Polsce w 2004 roku, Warszawa.
Google Scholar
Diercs R., Heitefuss R. 1990. Integrierter Landbau. Praca zbiorowa. BLV-Monachium.
Google Scholar
Jordan V. W. L. 1992. Opportunities and cons strains for integrated farming system. Proc. 2nd ESA Congress, Warwick Univ.: 318 — 325.
Google Scholar
Keller E. R., Hanus H., Heyland K. U. 1997. Grundlagen der landwirtschaftlichen Pflanzenproduktion (Handbuch des Pflanzenbaues 1). Ulmer: 636 — 638.
Google Scholar
Krasowicz S. 1999. Systemy rolnicze w północno-wschodniej Polsce. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej. T. 273/274, nr 4/5:. 3 — 12.
Google Scholar
Kuś J. 1999. Efektywność różnych systemów produkcji roślinnej (konwencjonalny, integrowany i ekologiczny). Zeszyty Naukowe SGGW Warszawa. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej. nr 37: 159 — 169.
DOI: https://doi.org/10.22630/EIOGZ.1999.37.26
Google Scholar
Majewski E. (red.). 1995. Wytyczne do integrowanej produkcji rolnej. Wyd. Fundacja na rzecz rozwoju polskiego rolnictwa (FDPA),Warszawa.
Google Scholar
Majewski E. 2002. Ekonomiczno-organizacyjne uwarunkowania rozwoju Systemu Integrowanej Produkcji Rolnej (SIPR) w Polsce. Rozprawy Naukowe i Monografie. Wyd. SGGW Warszawa.
Google Scholar
Niewiadomski W. 1993. Rolnictwo jutra. Mat. konf.” Biologiczne środowisko uprawne a zagrożenia chorobowe roślin”. Wyd. ART. Olsztyn: 9 — 23.
Google Scholar
Offermann F., Nieberg H. 2000. Economic Performance of Organic Farms in Europe (Organic farming in Europe: Economics and Policy: 5). Stuttgart-Hohenheim.
Google Scholar
Sołtysiak U. i inni. 1994. Rolnictwo ekologiczne w praktyce. Ekoland, Warszawa.
Google Scholar
Wijnands F.G. 1994. Obiectivies and strategies of Integrated Arable Farming in the Netherlands. Proceedings, Wissens und Technologie Transfer für Integrierte Landwirtschaft, Soest.
Google Scholar
Willer H., Yussefi M. 2006. The World of Organic Agriculture. Statistics and Emerging Trends 2006. IFOAM and FiBL.
Google Scholar
Żakowska-Biemans S. 2005. Czynniki warunkujące rozwój popytu na żywność w opinii polskich konsumentów, w: Wybrane zagadnienia ekologiczne we współczesnym rolnictwie. Wyd. PIMR Poznań: 320 — 328.
Google Scholar
Autorzy
Jan Kuśiung@iung.pulawy.pl
Zakład Systemów i Ekonomiki Produkcji Roślinnej, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa — PIB, Puławy Poland
Autorzy
Jarosław StalengaZakład Systemów i Ekonomiki Produkcji Roślinnej, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa — PIB, Puławy Poland
Statystyki
Abstract views: 16PDF downloads: 4
Licencja
Prawa autorskie (c) 2006 Jan Kuś, Jarosław Stalenga
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Jarosław Stalenga, Krzysztof Jończyk, Reakcja wybranych odmian pszenicy ozimej na uprawę w systemie ekologicznym , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 245 (2007): Wydanie regularne