Wpływ ekstrudowanych przetworów z owsa nagoziarnistego na zawartość tłuszczu w żołądku i lipemię poposiłkową u szczurów
Ewa Lange
ewa_lange@sggw.edu.plKatedra Dietetyki i Żywności Funkcjonalnej, Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa (Poland)
Abstrakt
Wcześniejsze badania wykazały, że śruta owsa nagoziarnistego, jak również jej ekstrudaty hamują zwiększanie się stężenia cholesterolu całkowitego w osoczu krwi u szczurów na diecie bogatej w tłuszcz i cholesterol. Celem pracy było prześledzenie i porównanie wpływu zrazików zbożowo-warzywnych z dodatkiem ekstrudatu z owsa nagoziarnistego oraz bułki pszennej na zaleganie tłuszczu i cholesterolu w żołądku i lipemię poposiłkowa u szczurów. Zwierzęta podzielono na dwie grupy, pierwsza otrzymała posiłek testowy zawierający ekstrudat owsiany (33%), druga zawierający bułkę pszenną (33%). Zawartość tłuszczu (31%) i włókna pokarmowego (2,65%) oraz skład puli kwasów tłuszczowych był zbliżony w obydwu posiłkach testowych. Po okresie wstępnym cztery zwierzęta uśpiono w warunkach na czczo, a w ciągu 7 godzin po spożyciu posiłku testowego, co godzinę usypiano po trzy losowo wybrane zwierzęta z obu grup, po czym pobierano krew z serca na oznaczenie triglicerydów i cholesterolu oraz wypreparowywano żołądek w celu oznaczenia zawartości tłuszczu w pozostałej w nim treści pokarmowej. Ekstrudat z owsa nagoziarnistego hamował przechodzenie tłuszczu, tym głównie nasyconych kwasów tłuszczowych z żołądka do dwunastnicy i opóźniał pojawienie się maksymalnego stężenia triglicerydów we krwi u szczurów. Jednak dodatek ekstrudatu z owsa nagoziarnistego do zrazików zbożowo-warzywnych nie wpływał, ani na zaleganie cholesterolu w żołądku, ani na skład puli kwasów tłuszczowych osocza krwi u szczurów.
Słowa kluczowe:
absorpcja tłuszczu, lipemia poposiłkowa, owies nagoziarnisty, szczuryBibliografia
Bartnikowska E., Lange E. 2000 a. Znaczenie dietetycznych przetworów owsianych, ich wpływ na stężenie cholesterolu w osoczu oraz poposiłkową glikemię. Żywność. Nauka Technologia Jakość. Kwartalnik Polskiego Towarzystwa Technologów Żywności, 22: 18 — 36.
Google Scholar
Bartnikowska E., Lange E. 2000 b. Influence of naked oat and its extruded products on lipid metabolism in rats fed atherogenic. Pol. J. Nutr. Sci. 9/50: 63 — 71.
Google Scholar
Bell S., Goldman V., Bistrain B., Arnold A., Ostroff G., Forse A. 1999. Effect of β-glucan from oats and yeast on serum lipids. Crit. Rev. Food Sci. Nutr. 39: 189 — 202.
DOI: https://doi.org/10.1080/10408399908500493
Google Scholar
Bengtsson S., Áman P., Graham H., Newman W., Newman R. 1990. Chemical studies on mixed-linked β-glucans in hull — less barley cultivars giving different hypocholesterolemic response in chicken. J. Sci. Food Agric., 52: 435 — 445.
DOI: https://doi.org/10.1002/jsfa.2740520402
Google Scholar
Bittner V. 1994. Atherogenicity of postprandial lipoproteins and coronary heart disease. The Endocrinologist, 4: 359 — 372.
DOI: https://doi.org/10.1097/00019616-199409000-00007
Google Scholar
Bjōrkegren J., Boquist S., Sammegard A., Lundman P., Tornvall P., Ericsson C-G., Hamsten A. 2000. Accumulation of apolipoprotein C-I-rich and cholesterol-rich VLDL remnants during exaggerated postprandial trigliceridemia in normolipidemic patients with coronary artery disease. Circulation, 101: 227 — 230.
DOI: https://doi.org/10.1161/01.CIR.101.3.227
Google Scholar
Boquist S., Ruotolo G., Tang R., Bjōrkegren J., Bond G., de Faire U., Karpe F., Hamsten A. 1999. Alimentary lipemia, postprandial triglyceride-rich lipoproteins, and common carotid intima-media thickness in healthy, middle-aged men. Circulation, 100: 723 — 728.
DOI: https://doi.org/10.1161/01.CIR.100.7.723
Google Scholar
Brown L., Rosner B., Willett W., Sacks F. 1999. Cholesterol — lowering effect of dietary fiber: a meta-analysis. Am. J. Clin. Nutr., 69: 30 — 42.
DOI: https://doi.org/10.1093/ajcn/69.1.30
Google Scholar
Cara L., Dubois Ch., Borel P., Armand M., Senft M. 1992. Effects of oat bran, rice bran, wheat germ on postprandial lipemia in healthy adults. Am. J. Clin. Nutr. 55: 81 — 88.
DOI: https://doi.org/10.1093/ajcn/55.1.81
Google Scholar
Couillard Ch., Bergeron N., Pascot A., Almeras N., Bergeron J., Tremblay A., Pround’homme D., Despres J-P. 2002. Evidence for impaired lipolysis in abdominally obese men: postprandial study of apolipoprotein B-48 and B-100 — containing lipoproteins. Am. J. Clin. Nutr. 76: 311 — 318.
DOI: https://doi.org/10.1093/ajcn/76.2.311
Google Scholar
Davidson M., Dugan L., Burns J., Bova J., Story K., Drennan K. 1991. The hypocholesterolemic effects of β-glucan in oatmeal and oat bran. JAMA, 265: 1833 — 1839.
DOI: https://doi.org/10.1001/jama.1991.03460140061027
Google Scholar
de Groot A., Luyken R., Pikaar N. 1963. Cholesterol — lowering effect of rolled oats. Lancet, 2: 303 — 304.
DOI: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(63)90210-1
Google Scholar
Dubois C., Armand M., Senft M., Portugal H., Pauli A-M., Bernard P-M., Lafont H., Lairon D. 1995. Chronic oat bran intake alters postprandial lipemia and lipoproteins in healthy adults. Am. J. Clin. Nur. 61:
DOI: https://doi.org/10.1093/ajcn/61.2.325
Google Scholar
— 333.
Google Scholar
Dubois Ch., Cara L., Armand M., Senft M. 1993. Cereal dietary fibers affect post-prandial lipoproteins in healthy human subjects. Carbohydrate Polymers, 21: 189 — 194.
DOI: https://doi.org/10.1016/0144-8617(93)90017-X
Google Scholar
Elandt R. 1958. Statystyczne badanie prawidłowości zjawisk w czasie i przestrzeni. Rocz. N. Rol., t-49-A-1: 401 — 424.
Google Scholar
Gibney M. 1991. Post-prandial lipid metabolism and atherogenesis. Europ. J. Clin. Nutr. 45 (s. 2): 76 — 77.
Google Scholar
Gronholdt M-L., Nordestgaard B., Nielsen T., Sillesen H. 1996. Echolucent carotid artery plaques are associated with elevated levels of fasting and postprandial trigliceride-rich lipoproteins. Stroke, 27: 2166 — 2172.
DOI: https://doi.org/10.1161/01.STR.27.12.2166
Google Scholar
Grundy S., Bazzarre T., Cleeman J., D’Agostino R., Hill M., Houston-Miller N., Kannel W., Krauss R., Krumbolz H., Lauer R., Ockene I., Pasternak R., Pearson Th., Ridker P., Wood D. 2000. Prevention Conference V. Beyond Secondary Prevention: Identifying the high-risk patient for primary prevention. Circulation, 101: 3 — 11.
DOI: https://doi.org/10.1161/01.CIR.101.1.e3
Google Scholar
Havel R. 1997. Postprandial lipid metabolism: an overview. Proc. Nutr. Soc. 56: 659 — 666.
DOI: https://doi.org/10.1079/PNS19970065
Google Scholar
Ikeda I., Tomari Y., Sugano M. 1989. Interrelated effects of dietary fiber and fat on lymphatic cholesterol and triglyceride absorption in rats. J. Nutr., 119: 1383 — 1387.
DOI: https://doi.org/10.1093/jn/119.10.1383
Google Scholar
Imaizumi K., Sugano M. 1986. Dietary fiber and intestinal lipoprotein composition. In: Dietary fiber: Basic and Clinical Aspects. Eds.: Vahouny G., Kritchevsky D., Plenum Press, New York: 287 — 306.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-4613-2111-8_19
Google Scholar
McvNamara J., Shah P., Nakajima K., Cupples A., Wilson P., Ordovas J., Schaefer E. 1998. Remnant lipoproten cholesterol and triglyceride reference ranges from the Framingham Heart Study. Clin. Chem., 44: 1224 — 1232.
DOI: https://doi.org/10.1093/clinchem/44.6.1224
Google Scholar
Mero N., Malmstrom R., Steiner G., Taskinen M., Syvanne M. 2000. Postprandial metabolism of apolipoprotein B-48 and B-100 — containing particles in type 2 diabetes mellitus: relation to angiographically verified severity of coronary artery disease. Atherosclerosis, 150: 167 — 177.
DOI: https://doi.org/10.1016/S0021-9150(99)00364-0
Google Scholar
Meyer E., Westerveld T., de Ruyter-Meijstek, van Greevenbrock M., Rienks R., van Rijn H., Erkelens W., de Bruin T. 1996. Abnormal postprandial apolipoprotein B-48 and triglyceride responses in normolipidemic women with greater than 70% stenotic coronary artery disease: a case-control study. Atherosclerosis. 124: 221 — 235.
DOI: https://doi.org/10.1016/0021-9150(96)05832-7
Google Scholar
Newman R., Lewis S., Newman C., Boik R., Ramage R. 1989 a. Hypocholesterolemic effect of barley foods on healthy men. Nutr. Rep. Int. 39: 749 — 760.
Google Scholar
Newman R., Newman W., Graham H. 1989 b. The hypocholesterolemic function of barley β-glucans. Cereal Foods World, 34: 883 — 886.
Google Scholar
Olson B., Schneeman B. 1998. Alimentary lipemia in enhanced in fiber-fed rats. J. Nutr. 128: 1031 — 1036.
DOI: https://doi.org/10.1093/jn/128.6.1031
Google Scholar
Patsch J., Braunsteiner H. 1991. Postprandial triglycerides, high-density lipoproteins, and coronary artery disease. Atherosclerosis Rev. 23: 85 — 89.
Google Scholar
Redard C., Davis P. Schneeman B. 1990. Dietary fiber and gender effect on postprandial lipemia. Am J. Clin. Nutr. 52: 837 — 845.
DOI: https://doi.org/10.1093/ajcn/52.5.837
Google Scholar
Redard C., Davis P., Middleton S., Schneeman B. 1990. Postprandial lipid response following a high fat meal in rats adapted to dietary fiber. J. Nutr. 122: 219 — 228.
DOI: https://doi.org/10.1093/jn/122.2.219
Google Scholar
Ripsin C., Keenan J., Jacobs D., Elmer P., Welch R., Van Horn L., Kiang L., Turnbull W., Thye F., Kestin M., Hegsted M., Davidson M., Dugan L., Demark-Wahnenfried W., Beling S. 1992. Oats products and lipid lowering. JAMA, 267: 3317 — 3325.
DOI: https://doi.org/10.1001/jama.1992.03480240079039
Google Scholar
Sandstrőm B., Hansen L., Sorensen A. 1994. Pea fiber lowers fasting and postprandial blood triglyceride concentration in humans. J. Nutr. 124: 2386 — 2396.
DOI: https://doi.org/10.1093/jn/124.12.2386
Google Scholar
Schneeman B., Cimmarusti J., Cohen W., Downes L., Lefevre M. 1984. Composition of high density lipoproteins in rats fed various dietary fiber. J. Nutr. 114: 1320 — 1326.
DOI: https://doi.org/10.1093/jn/114.7.1320
Google Scholar
Schneeman B., Lefevre M. 1986. Effects of fiber on plasma lipoprotein composition. In: Dietary Fiber: Basic and Clinical Aspects. Eds. Vahouny G., Kritchevsky D., Plenum Press, New York: 309 — 321.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-4613-2111-8_20
Google Scholar
Tiret L., Gerdes C., Murphy M., Dallongeville J., Nicaud V., O’Reilly D., Beisiegel U., De Backer G. 2000. Postprandial response to a fat tolerance test in young adults with a paternal history of premature coronary heart disease — the EARS II study. Eur. J. Invest. 30: 578 — 585.
DOI: https://doi.org/10.1046/j.1365-2362.2000.00674.x
Google Scholar
Utierwaal C., Grobbee D., Wittteman J., van Stiphout W-A., Krauss X., Havekes L., Brujin A., van Tol A., Hofman A. 1994. Postprandial trigliceride response in young adult men and familial risk for coronary atherosclerosis. Ann. Intern. Med., 121: 576 — 583.
DOI: https://doi.org/10.7326/0003-4819-121-8-199410150-00004
Google Scholar
Vahouny G., Satchithanandam S., Chen I., Tepper S., Kritchevsky D., Lightfoot F., Cassidy M. 1988. Dietary fiber and intestinal adaptation: effects on lipid absorption and lymphatic transport in the rat. Am. J. Clin. Nutr., 47: 201 — 206.
DOI: https://doi.org/10.1093/ajcn/47.2.201
Google Scholar
Watts G. 2000. Postprandial lipemia in familial hypercholesterolemia: clinical and metabolic significance. Atherosclerosis, 148: 426 — 428.
DOI: https://doi.org/10.1016/S0021-9150(99)00467-0
Google Scholar
Zhang J., Hallmans G., Anderson H., Bosaeus L., Aman P., Tidehag P., Stendling R., Lundin E., Dahlgren S. 1992. Effect of oat bran on plasma cholesterol and bile acid excretion in nine subjects with ileostomies. Am. J. Clin. Nutr. 56: 99 — 105.
DOI: https://doi.org/10.1093/ajcn/56.1.99
Google Scholar
Autorzy
Ewa Langeewa_lange@sggw.edu.pl
Katedra Dietetyki i Żywności Funkcjonalnej, Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa Poland
Statystyki
Abstract views: 45PDF downloads: 12
Licencja
Prawa autorskie (c) 2003 Ewa Lange
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
