Plonowanie oraz zawartość składników odżywczych i związków biologicznie czynnych w kilku ekotypach chrzanu (Armoracia rusticana Gaertn.) w zależności od miejsca uprawy
Alicja Majewska
alicja_majewska@sggw.edu.plKatedra Roślin Warzywnych i Leczniczych, Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie (Poland)
Barbara Dąbrowska
Katedra Roślin Warzywnych i Leczniczych, Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie (Poland)
Zenon Węglarz
Katedra Roślin Warzywnych i Leczniczych, Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie (Poland)
Abstrakt
Przedmiotem badań były 4 ekotypy: Mazaniec, Lipnik, Tądle i Osjaków pochodzące z okolic Wielunia. Doświadczenia prowadzono w latach 2000–2001 równocześnie w miejscu pochodzenia w/w ekotypów i w nowych warunkach glebowo-klimatycznych, na Polu Doświadczalnym Katedry Roślin Warzywnych i Leczniczych w Wilanowie. W okresie wegetacji opisano 16 cech morfologicznych liści. Określono plon korzeni i sadzonek, wykonano analizy chemiczne na zawartość suchej masy, witaminy C, cukrów ogółem, jakościowe oznaczenie związków siarki przy pomocy chromatografii gazowej oraz zmierzono zawartość i aktywność peroksydazy. Stwierdzono, że zmiana warunków glebowo-klimatycznych nie miała wpływu na około 90% badanych cech morfologicznych liści. Badane ekotypy chrzanu w różnym stopniu zareagowały wielkością plonu handlowego korzeni konsumpcyjnych na zmianę warunków glebowo-klimatycznych. Najbardziej stabilny okazał się ekotyp Lipnik zaś najbardziej wrażliwe ekotypy Tądle i Osjaków. Najwyższy plon sadzonek stwierdzono u ekotypu Tądle w obu latach badań i w obu miejscach uprawy. Badane ekotypy przeniesione do nowych warunków glebowo-klimatycznych w sposób istotny zareagowały zawartością suchej masy, cukrów ogółem i witaminy C przy czym wielkość tych zmian była uwarunkowana ekotypem. Zawartość izotiocyjanianu allilu była u wszystkich badanych ekotypów (wyjątek Tądle) od 13% do ponad 25% niższa w pierwotnym miejscu uprawy w porównaniu do nowych warunków środowiska, natomiast między ekotypami niezależnie od miejsca uprawy różnice dochodziły do ok. 30%. Jeśli chodzi o peroksydazę to na zawartość tego enzymu miało wpływ przede wszystkim miejsce uprawy. W nowych warunkach uprawy zawartość ta była znacznie wyższa w porównaniu do uzyskanej w pierwotnym miejscu uprawy, a najwyższą zawartością spośród badanych ekotypów charakteryzował się Osjaków. Badając kinetykę reakcji utleniania pirogalolu w obecności peroksydazy chrzanu przy długości fali 430 nm stwierdzono, że reakcja najintensywniej przebiegała u wszystkich badanych ekotypów i niezależnie od miejsca uprawy, w pierwszych 30 sekundach.
Słowa kluczowe:
chrzan, ekotypy, izotiocyjanian allilu, peroksydazaperoksydazaBibliografia
Courter J. W., Rhodes A. M. 1979. Historical notes on horseradish. J. Econ. Bot. 23: 156 — 164.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF02860621
Google Scholar
Dąbrowska B. 1970. Badania nad wpływem różnych sposobów uprawy chrzanu na wysokość i jakość plonu. Rozp. dokt. Inst. Prod. Ogrod. SGGW, Warszawa: 146 ss.
Google Scholar
Fritz D., Wiechmann J., Nebel H. 1987. Influence of provenance and harvest date on some quality properties of horse radish (Armoracia rusitcana Ph. Gaertn. B. Mey. Et Scherb.) for preservation purposes. Acta Horticulturae 220: 425 — 431.
DOI: https://doi.org/10.17660/ActaHortic.1988.220.59
Google Scholar
Gilbert J., Nursten H. 1972. Volatile constituents of horseradish roots. J. Sci. Food Agric. 23 (4): 527 — 539.
DOI: https://doi.org/10.1002/jsfa.2740230414
Google Scholar
Howard F. D., Macgillvray J. H., Yamagucki M. 1962. Nutrient composition of fresh California — grown vegetables. Bull. Calif. Agric. Exp. Stat.: 788.
Google Scholar
Kączkowski J. 1987. Materiały do ćwiczeń z biochemii. Wydawnictwo SGGW, Warszawa: 133 — 136 pp.
Google Scholar
Moravec J., Kvasnička S. 1963. Możnosti zvysovani produce a jakosti krenu (Olomouc). Bull. 7: 54.
Google Scholar
Mazza G. 1984. Volatiles in distillates of fresh, dehydrated and freeze-dried horseradish. Can. Inst. Food Sci. Technol. J. 17 (1): 18 — 23.
DOI: https://doi.org/10.1016/S0315-5463(84)72310-8
Google Scholar
Nebel H., Wiehmann J., Fritz D. 1988. Ertrag verschiedener Meerretich-Herkünfte. Gemüse, 6: 272 — 273.
Google Scholar
Poniedziałek M. 1986. Wpływ biologicznych i agrotechnicznych czynników na zawartość lotnych związków siarki i aktywność peroksydazy w korzeniach chrzanu (Armoracia rusticana Gaertn.). Zesz. Nauk. A.R. Kraków. Rozp. habil. 106: 60 ss.
Google Scholar
Rendig V. V., Oputa C., McComb E. A. 1976. Effect of sulphur deficiency on non-protein nitrogen, soluble sugars and N/S ratios in young corn plants. Plant and Soil. 44: 423 — 437.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF00015893
Google Scholar
Rhodes A. M., Cuorter J. W., Shurtleff M. C. 1965. Identification of horseradish types. Trans Illinois State Acad. Sc. 58, 2: 115 — 122.
Google Scholar
Rhodes A. M., Carmer S.G, Cuorter J. W. 1969. Measurement and classification of genetic variability in Horseradish. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 94: 98 — 102.
DOI: https://doi.org/10.21273/JASHS.94.2.98
Google Scholar
Schuphan W. 1948. Gemüsebau auf ernährungwissenschaftlicher Grundlage. (Hamburg): 8,10, 22, 50, 61, 67, 158, 180, 191, 202.
Google Scholar
Tokarska B. 1980. Otrzymanie i stabilizacja ekstraktów smakowo-zapachowych, zawierających związki siarki. Praca doktor. Inst. Przemysłu Fermantacyjnego: 97 ss.
Google Scholar
Velioglu Y. S., Mazza G., Gao L., Oomah B. D. 1998. Antioxidant activity and total phenolics in selected fruits, vegetable, and grain products. J. Agric. Food Chem. 46: 4113 — 4117.
DOI: https://doi.org/10.1021/jf9801973
Google Scholar
Autorzy
Alicja Majewskaalicja_majewska@sggw.edu.pl
Katedra Roślin Warzywnych i Leczniczych, Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Poland
Autorzy
Barbara DąbrowskaKatedra Roślin Warzywnych i Leczniczych, Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Poland
Autorzy
Zenon WęglarzKatedra Roślin Warzywnych i Leczniczych, Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Poland
Statystyki
Abstract views: 55PDF downloads: 25
Licencja
Prawa autorskie (c) 2003 Alicja Majewska, Barbara Dąbrowska, Zenon Węglarz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Maja Boczkowska, Katarzyna Bączek, Anna Pawełczak, Olga Kosakowska, Zenon Węglarz, Różnorodność genetyczna populacji kozłka lekarskiego (Valeriana officinalis L.) ze stanowisk naturalnych w Polsce , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 283 (2018): Wydanie specjalne
- Katarzyna Bączek, Olga Kosakowska, Ewelina Pióro-Jabrucka, Anna Pawełczak, Zenon Węglarz, Zróżnicowanie dziko rosnących w Polsce populacji kozłka lekarskiego (Valeriana officinalis L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 283 (2018): Wydanie specjalne
- Olga Kosakowska, Katarzyna Bączek, Weronika Czupa, Zenon Węglarz, Określenie potencjału użytkowego dzikiej marchwi (Daucus carota L. ssp. carota) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 283 (2018): Wydanie specjalne
