Identyfikacja genotypów przywracających płodność mieszańców z cytoplazmą Pampa wśród linii wsobnych żyta o różnym pochodzeniu

Irena Kolasińska

i.kolasinska@ihar.edu.pl
Zakład Genetyki i Hodowli Roślin, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — Państwowy Instytut Badawczy w Radzikowie (Poland)

Abstrakt

W latach 2009 i 2010 badano zdolność przywracania męskiej płodności dużej liczby młodych linii wsobnych pokoleń S1–S3 wyprowadzonych z polskich populacji hodowlanych oraz z populacji wytworzonych z udziałem tureckich populacji miejscowych. Wykonano krzyżowanie roślin tych linii z męskosterylnym testerem trudnym do przywrócenia płodności (CMS-Tt). Męską płodność mieszańców testowych określano poprzez wizualną bonitację intensywności pylenia kłosów na poletkach obserwacyjnych i/lub wyznaczenie indeksu restoracji na podstawie wyników oceny męskiej płodności pojedynczych roślin. Stwierdzono, że pełne restorery płodności występowały bardzo rzadko wśród linii wsobnych wyprowadzonych z polskich populacji żyta. Frekwencja linii całkowicie przywracających płodność swoim mieszańcom z CMS-Tt wynosiła odpowiednio tylko 1,2% i 0,3% w grupie linii ocenianych odpowiednio w latach 2009 i 2010. Przeważającą większość (75,8% i 79,2%) tych linii stanowiły częściowe restorery. Znacznie większą zdolnością przywracania płodności i częstością efektywnych restorerów charakteryzowała się grupa linii wsobnych wytworzonych z udziałem tureckich populacji miejscowych. Frekwencja genotypów o indeksie restoracji ponad 70% wynosiła 48,3% i 82,3% odpowiednio w latach 2009 i 2010. Połowa spośród linii wsobnych ocenianych w 2010 roku miała indeks restoracji wynoszący 100%. Wydaje się, że wybrane linie restorery mogą być wykorzystane w programie hodowli komponentów ojcowskich dla mieszańców żyta.


Słowa kluczowe:

Secale cereale, hodowla odmian mieszańcowych, męska sterylność, przywracanie męskiej płodności, żyto

Dreyer F. 2000. Chromosomale Localisation von Restorergenen argentinischer und Iranischer Herkunft in F2 Populationen von Winterroggen (Secale cereale L.). Dissertation, Shaker Verlag, Aachen.
Google Scholar

Geiger H. H. 1972. Wiederherstellung der Pollenfertilität in cytoplasmatisch männlich sterilem Roggen. Theor. Appl. Genet. 42: 32 — 33.
Google Scholar

Geiger H. H. 1975. Anforderungen an das Ausgangsmaterial für eine Hybridroggenzüchtung. Bericht über die Arbeitstagung 1975 der Arbeitsgemainschaft der Saatzuchtleiter, Gumpenstein, Austria: 203 — 214.
Google Scholar

Geiger H. H., Miedaner T. 1996. Genetic basis and phenotypic stability of male-fertility restoration in rye. Vortr. Pflanzenzüchtg. 35: 27 — 38.
Google Scholar

Geiger H. H., Morgenstern K. 1975. Angewandt-genetische Studien zur cytoplasmatischen pollensterilität bei winterroggen. Theor. Appl. Genet. 46: 269 — 276.
Google Scholar

Geiger H. H., Schnell F. W. 1970. Cytoplasmic male sterility in rye (Secale cereale L.). Crop Sci. 10: 590 — 593.
Google Scholar

Geiger H. H., Yuan Y., Miedaner T., Wilde P. 1995. Environmental sensitivity of cytoplasmic-genic male sterility (CMS) in Secale cereale L. In: Genetic Mechanisms for Hybrid Breeding. Kück U., G. Wricke (eds). Adv. Plant Breed. 18: 7 — 17, Paul Parey Sci. Publ., Berlin, Hamburg.
Google Scholar

Kociuba M., Stojałowski S. 2009. Efektywność markerów molekularnych SCAR z chromosomu 4RL w selekcji genotypów męskopłodnych oraz ich związek z wybranymi cechami morfologicznymi żyta (Secale cereale L.). Biul. IHAR 252: 139 — 149.
Google Scholar

Kolasińska I. 2001. Przywracanie płodności pyłku u mieszańców żyta CMS-Pampa × restorer. Biul. IHAR 218/219: 341 — 350.
Google Scholar

Kolasińska I. 2009. Genetyczno-hodowlane aspekty wykorzystania systemu CMS-Pampa w hodowli heterozyjnej żyta. Monografie i Rozprawy Naukowe nr 31, IHAR Radzików.
Google Scholar

Madej L. 1976. Charakterystyka genetyczna trzech źródeł męskiej jałowości żyta (Secale cereale L.). Hod. Rośl. Aklim. Nasien. 20: 157 — 174.
Google Scholar

Miedaner T., Glass C., Dreyer F., Wilde P., Wortmann H., Geiger H. H. 2000. Mapping of genes for male-fertility restoration in ‘Pampa’ CMS winter rye (Secale cereale L.). Theor. Appl. Genet. 101: 1226 — 1233.
Google Scholar

Miedaner T., Wilde P., Wortmann H. 2005. Combining ability of non-adapted sources for male-fertility restoration in Pampa CMS of hybrid rye. Plant Breed. 124: 39 — 43.
Google Scholar

Morgenstern K. 1983. Ausprägung der cytoplasmatisch-genischen Pollensterilität (CMS) bei Roggen in Abhängigkeit von Plasmotyp und Genotyp. Dissertation, Univ. Hohenheim, Stuttgart.
Google Scholar

Ruebenbauer T., Kubara-Szpunar Ł., Pająk K. 1984. Testing of a hypothesis concerning interaction of genes with mutates cytoplasm controlling male sterility of the „Pampa” type in rye (Secale cereale L.). Genet. Pol. 25, 1: 1 — 16.
Google Scholar

Scoles G. J., Evans L. E. 1979. The genetics of fertility restoration in cytoplasmic male sterile rye. Can. J. Gen. Cytol. 21, 3: 417 — 422.
Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
09/30/2011

Cited By / Share

Kolasińska, I. (2011) „Identyfikacja genotypów przywracających płodność mieszańców z cytoplazmą Pampa wśród linii wsobnych żyta o różnym pochodzeniu ”, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (260/261), s. 241–249. doi: 10.37317/biul-2011-0038.

Autorzy

Irena Kolasińska 
i.kolasinska@ihar.edu.pl
Zakład Genetyki i Hodowli Roślin, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — Państwowy Instytut Badawczy w Radzikowie Poland

Statystyki

Abstract views: 106
PDF downloads: 41


Licencja

Prawa autorskie (c) 2011 Irena Kolasińska

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:

  1. Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
  2. Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
  3. Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
  4. Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
  5. Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
  6. Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
  7. Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.

Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:

  1. Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
  2. Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
  3. Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
  4. Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
  5. Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.

Inne teksty tego samego autora