Weryfikacja elektroforetyczna tożsamości roślin nietypowych pszenżyta ozimego z poletek kontroli następczej w Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Zybiszowie

Jerzy Drzewiecki

j.drzewiecki@ihar.edu.pl
Zakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików (Poland)

Adam Mrówczyński


Zakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików (Poland)

Abstrakt

W latach 2001, 2002, 2003 i 2004 w Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Zybiszowie na poletkach kontroli następczej wysiano partie nasion z reprodukcji pięciu odmian pszenżyta ozimego. Najwięcej partii było w stopniu materiału kwalifikowanego pierwszego rozmnożenia (C/1) — 183. W sumie obsiano 297 poletek pszenżyta, w tym 75 odmianą Woltario, 73 Lamberto, 67 Fidelio, 47 Kitaro i 35 Magnat. Materiał do badań stanowiły rośliny nietypowe oraz zebrane z tych roślin ziarniaki, z lat zbioru 2002–2005. Celem pracy było oznaczenie roślin nietypowych oraz weryfikacja elektroforetyczna ich tożsamości na podstawie elektroforegramów prolamin monomerycznych ziarniaków. Wykonano obserwacje cech morfologicznych i fenologicznych roślin w fazie kłoszenia, przez porównanie z wzorcem. Tożsamość ziarniaków weryfikowano metodą elektroforezy prolamin monomerycznych ziarniaków, w żelu poliakrylamidowym, w środowisku kwaśnym (A-PAGE, pH 3). Odmiany Fidelio i Woltario miały najwięcej poletek z roślinami nietypowymi (ponad 70%), a odmiany Lamberto i Kitaro miały ich najmniej (około 1/3). Najczęściej obserwowanymi cechami roślin nietypowych były „rośliny wyższe”, „rośliny wcześniejsze” i „rośliny bez owłosienia dokłosia”. Weryfikacja elektroforetyczna potwierdziła prawidłowość oznaczeń poletkowych większości roślin nietypowych. Rośliny nietypowe u odmiany Kitaro stanowiły prawie 96,9%, które zweryfikowano jako „inne”. Ponad połowa roślin nietypowych Fidelio, Woltario i Magnat, (odpowiednio — 80,1%, 66,9% i 55,5%, ale u Lamberto tylko 36,1%) zweryfikowano jako „inne”. Najwyższy odsetek roślin nietypowych o niepotwierdzonej tożsamości stwierdzono dla cechy „rośliny wyższe”, a niższy odsetek dla cech „rośliny wcześniejsze” i „rośliny bez owłosienia dokłosia”.


Słowa kluczowe:

kontrola następcza, elektroforeza, prolaminy, rośliny nietypowe, tożsamość

Brzeziński W. 2003. Katalog elektroforetyczny zarejestrowanych w Polsce odmian pszenicy, pszenżyta, jęczmienia i owsa. Wiadomości Odmianoznawcze. Katalog elektroforetyczny. Zesz. 78, Słupia Wielka.
Google Scholar

COBORU. 1996. Metodyka badania odrębności, wyrównania i trwałości (OWT) — pszenżyto (X Triticosecale Wittm.). COBORU, Słupia Wielka.
Google Scholar

COBORU. 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008. Listy opisowe odmian. Rośliny rolnicze. Zboża.
Google Scholar

Drzewiecki J. 1997. Ocena tożsamości roślin rolniczych na podstawie cech nasion i siewek — stan obecny i nowe kierunki. Biul. IHAR 203: 7 — 22.
Google Scholar

Duczmal K. 2000. Kwalifikacja materiału siewnego. W: Nasiennictwo. Tom 1. Część ogólna. PWRiL. Poznań: 319 — 320.
Google Scholar

Dziennik Ustaw RP. 2007. Nr 189. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 1 lutego 2007 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących wytwarzania i jakości materiału siewnego.
Google Scholar

Konarev V. 2000. Identifikacija sortov i registracija genofonda kul’turnych rastenij po belkam semjan. Sankt-Peterburg. Izd. VIR: 187 s.
Google Scholar

Kwiatkowski J. 2000. Przyczyny i skutki degeneracji pszenżyta. Postępy Nauk Rolniczych 6: 97 — 108.
Google Scholar

Łapiński M., Stojałowski S. 1996. Naturalne przekrzyżowania między sąsiadującymi zasiewami pszenżyta ozimego Grado i RAH 101-8/84. Materiały z sympozjum naukowego: „Hodowla, uprawa i wykorzystanie pszenżyta”. Międzyzdroje: 59.
Google Scholar

Maćkowiak W., Paizert K., Mazurkiewicz L., Woś H. 1993. Osiągnięcia i problemy hodowli pszenżyta w Polsce. Biul. IHAR 187: 143 — 166.
Google Scholar

Małuszyńska E., Drzewiecki J., Łapiński B. Tożsamość nietypowych roślin pszenżyta na podstawie analizy elektroforetycznej i cytogenetycznej ziarniaków. Biul. IHAR 218/219: 251 — 259.
Google Scholar

Marciniak K. 2009. Znaczenie hodowli zbóż prowadzonej w spółkach ANR dla polskiego rolnictwa. Hod. Rośl. i Nasien. 1: 8 — 13.
Google Scholar

OECD. 2001. OECD Schemes for the varietal certification of seed moving in international trade. Paris.
Google Scholar

Oleksiak T. 2009. Rynek nasion. Rynek środków produkcji dla rolnictwa nr 35: 30 — 35.
Google Scholar

Pickett A. A. 1988. Factors affecting seed production of triticale (X Triticosecale Wittm.). Plant Varieties and Seeds 1: 63 — 74.
Google Scholar

PIORiN. 2007. Strona internetowa: www.piorin.gov.pl/nasiennictwo/ocena tożsamości.
Google Scholar

Prusiński J. 2007. Kwalifikowany materiał siewny zbóż — warto kupować czy może nie warto? W: Zboża wysokiej jakości. Poradnik dla producentów. Wyd. Agro Serwis, Warszawa: 30 — 40.
Google Scholar

Sowa W., Krysiak H. 1994. Ocena odmian pszenżyta pod względem skłonności do obcozapylania. Biul. IHAR 192: 23 — 28.
Google Scholar

Tulo M., Laudański Z., Pietrzak B. 1995. Charakterystyka materiału siewnego zbóż produkowanego w latach 1989–1992 na podstawie wyników oceny laboratoryjnej SON w Warszawie. Biul. IHAR 193: 55 — 69.
Google Scholar

Wolski T. 1987. Ocena i perspektywy produkcji pszenżyta w Polsce. Nowe Rolnictwo 6: 1 — 4.
Google Scholar

Wolski T. 1989. Niektóre problemy związane ze znacznym rozszerzeniem uprawy pszenżyta w Polsce. Materiały konferencyjne. „Technologia uprawy i wykorzystania ziarna pszenżyta”, SITR, AR Lublin: 9 — 21.
Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
12/31/2009

Cited By / Share

Drzewiecki, J. i Mrówczyński, A. (2009) „Weryfikacja elektroforetyczna tożsamości roślin nietypowych pszenżyta ozimego z poletek kontroli następczej w Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Zybiszowie”, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (254), s. 21–39. doi: 10.37317/biul-2009-0003.

Autorzy

Jerzy Drzewiecki 
j.drzewiecki@ihar.edu.pl
Zakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików Poland

Autorzy

Adam Mrówczyński 

Zakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików Poland

Statystyki

Abstract views: 49
PDF downloads: 29


Licencja

Prawa autorskie (c) 2009 Jerzy Drzewiecki, Adam Mrówczyński

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:

  1. Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
  2. Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
  3. Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
  4. Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
  5. Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
  6. Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
  7. Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.

Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:

  1. Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
  2. Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
  3. Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
  4. Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
  5. Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.