Zdrowotność ziarna zbóż pochodzącego z ekologicznej produkcji nasiennej
Barbara Wiewióra
b.wiewiora@ihar.edu.plZakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików (Poland)
Dariusz R. Mańkowski
Zakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików (Poland)
https://orcid.org/0000-0002-7499-8016
Zofia Bulińska-Radomska
Krajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików (Poland)
Abstrakt
Badano zdrowotność ziarniaków czterech odmian jęczmienia jarego (Rataj, Atol, Rodos i Stratus), czterech odmian pszenicy jarej (Torka, Koksa, Korynta i Nawra) oraz czterech odmian owsa (Polar, Chwat, Sławko i Szakal) pochodzących z gospodarstw ekologicznych, ze zbioru w latach 2004–2006. Stwierdzono, że badane ziarno zbóż jest licznie zasiedlone przez grzyby. Spośród wyizolowanych z ziarniaków badanych zbóż gatunków, największy udział w ogólnej populacji grzybów miały saprotrofy, zwłaszcza Alternaria alternata, Cladosporium herbarum, Nigrospora oryzae i Papularia arundinis. Najczęściej izolowanymi patogenami były grzyby z rodzaju Fusarium (średnio od 1,5 do 43,7% wszystkich grzybów w zależności od gatunku, odmiany i roku zbioru) oraz z ziarna jęczmienia Bipolaris sorokiniana (średnio od 0,3 do 48,4%). Porażenie ziarniaków owsa przez grzyby z rodzaju Fusarium w zależności od roku zbioru kształtowało się średnio od 14,4 do 51,6%, pszenicy od 14,2 do 25,0%, a jęczmienia od 9,0 do 35,0%. Ziarniaki jęczmienia były ponadto silnie porażone przez B. sorokiniana (średnio od 13,5 do 45,6% w zależności od roku zbioru).
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
grzyby, jęczmień, owies, produkcja nasienna, pszenica, rolnictwo ekologiczne, zdrowotnośćBibliografia
Agarwal V. K., Sinclair J. B. 1997. Principles of seed pathology. Second edition CRC Press Inc., Lewis.
Google Scholar
Barnett H. L. 1960. Illustrated genera of imperfect fungi. Burgess Pub. Company. Minneapolis: 1 — 225.
Google Scholar
Baturo A. 2002. Head healthiness and fungus composition of spring barley harvested grain cultivated under organic, integrated and conventional farming systems. Phytopathol. Pol. 26: 73 — 83.
Google Scholar
Baturo-Czajkowska A. 2000. Composition on spring barley seeds in ecological and conventional farm. International Seed Health Conference PTFiT, Seed Health as Quality Criterion; Radzików 9–11 October 2000: 33.
Google Scholar
Baturo A., Łukanowski A., Kuś J. 2004. Comparison of health status of winter wheat and spring barley grain cultivated in organic, integrated and conventional systems and monoculture. First World Conference on Organic Seed: “Challenges and Opportunities for Organic Agriculture and the Seed Industry”. July 5–7, 2004; FAO Headquarters, Rome: 128 — 132.
Google Scholar
Błaszkowski J., Piech M. 2002. Comparison of seed-borne fungal communities of naked and husked oats and barley. Phytopathol. Pol. 24: 73 — 76.
Google Scholar
Chidambaram S. B., Matur S. B., Neergaard P. 1972. Handbook on seed health testing. The Internat. Seed Testing Association As-NLH. Norway: 1 — 207.
Google Scholar
Dziennik Ustaw z 2003 r. Nr 137, poz. 1299 z 2004 r. Nr 96, poz. 959. Ustawa o Nasiennictwie.
Google Scholar
Ellis M. B. 1971. Dematiaceous Hyphomycetes. Commonwealth Mycological Institute. Kew, Surrey, England.
Google Scholar
Knudsen I. B. M., Hockenhull J., Jensen D. F. 1995. Biocontrol of seedling disease of barley and wheat caused by Fusarium culmorum and Bipolaris sorokiniana: Effects of selected fungal antagonists on growth and yield components. Plant Pathol. 44: 467 — 477.
Google Scholar
Kuś J., Stalenga J. 2006. Perspektywy rozwoju różnych systemów produkcji rolniczej w Polsce. Biul. IHAR 242: 15 — 25.
Google Scholar
Kwaśna H., Chełkowski J., Zajkowski P. 1991. Flora Polska T. XXII. Grzyby niedoskonałe. Strzępczakowe. Gruzełkowate. Sierpik (Fusarium) PAN Warszawa-Kraków: 1 — 158.
Google Scholar
Lisowicz F. 1999. The occurrence of cereal crop diseases depending on the system of farming. Journal of Plant Protection Research vol. 39 No. 2: 116 — 131.
Google Scholar
Łacicowa B. 1964. Badania mikroflory materiału siewnego pszenicy na obszarze woj. Lubelskiego, uwzględniające szczególnie grzyby patogeniczne. Annales UMCS Sec. E 19 (18): 381 — 406.
Google Scholar
Łacicowa B. 1973. Wzajemne oddziaływanie niektórych grzybów zasiedlających materiał siewny zbóż. Acta Mycologica IX (1): 7 — 10.
Google Scholar
Łacicowa B. 1982. Zaprawianie fungicydami systemicznymi ziarna jęczmienia jarego porażonego przez Helminthosporium sorokinianum Sacc. Ochrona Roślin 6: 6 — 9.
Google Scholar
Łacicowa B. 1990. Mikoflora ziarna jęczmienia jarego (Hordeum vulgare L.) wzrastającego w warunkach zagrożenia chorobowego przez Drechslera sorokiniana (Sacc.) Subram. et Jain. (=Helminthosporium sativum P.K. et B.). Rocz. Nauk Rol. s. E, T. 20, Z. 1/2: 17 — 23.
Google Scholar
Łacicowa B., Orlikowski L. 1973. Próba oceny zagrożenia chorobowego zbóż przez grzyby z rodzaju Fusarium w niektórych województwach Polski — na podstawie analizy ziarna. Biul. IHAR 3–4: 29 — 38.
Google Scholar
Malone J. P., Muskett A.E. 1997. Seed-borne fungi. Description of 77 fungus species. 3rd Edition. Sheppard J. W. (ed.). ISTA, Zurych: 1 — 191.
Google Scholar
Mańka M., Chełkowski J., Brayford D., Visconti A., Kwaśna H., Perkowski J. 1989. Fusarium graminearum Schwabe (Telemorph gibberella zeae Sch. Petch) — Cultural characteristics, pathogenicity towards cereals seedlings and ability to produce mycotoxins. J. Phytopathology 124: 143 — 148.
Google Scholar
Narkiewicz-Jodko M. 1979. Wpływ wilgotności na zdolność kiełkowania i mikoflorę ziarna zbóż przechowywanego bez wymiany powietrza oraz w atmosferze dwutlenku węgla. Biul. IHAR 135: 133 — 141.
Google Scholar
Nielsen B. J. 2000. Control of seedling blight in cereals. DJF Rapport, Markburg No. 24: 185 — 195.
Google Scholar
Sadowski C., Lenc L., Łukanowski A., Baturo A. 2008. Z badań nad zdrowotnością roślin uprawianych w systemie ekologicznym Poszukiwanie nowych rozwiązań w ochronie upraw ekologicznych. Streszczenia. Poznań, 8-9 wrzesień 2008: 55 — 56.
Google Scholar
Truszkowska W., Dorenda M., Janiak M., Kutrzeba M., Milewska M.: Badania zagrożenia jęczmienia (Hordeum sativum L.) zgorzelą podstawy źdźbła w zależności od uprawy. Rocz. Nauk Rol., 1983, s. E 13 (1–2): 85 — 99.
Google Scholar
Wiewióra B. 2007. Wpływ zaprawiania na wartość siewną ziarna jęczmienia jarego. Biul. IHAR 243: 83 — 96.
Google Scholar
Autorzy
Barbara Wiewiórab.wiewiora@ihar.edu.pl
Zakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików Poland
Autorzy
Dariusz R. MańkowskiZakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików Poland
https://orcid.org/0000-0002-7499-8016
Autorzy
Zofia Bulińska-RadomskaKrajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików Poland
Statystyki
Abstract views: 69PDF downloads: 26
Licencja
Prawa autorskie (c) 2009 Barbara Wiewióra, Dariusz R. Mańkowski, Zofia Bulińska-Radomska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Damian Gołębiewski, Kinga Myszka, Anna Fraś, Danuta Boros, Janusz Burek, Dariusz R. Mańkowski, Ocena zróżnicowania genotypowego i środowiskowego cech wartości browarnej rodów jęczmienia jarego z doświadczeń przedrejestrowych z roku 2012 , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 268 (2013): Wydanie regularne
- Dariusz R. Mańkowski, Zbigniew Laudański, Małgorzata Flaszka, Propozycja metody oceny postępu biologicznego i technologicznego w uprawie roślin na przykładzie pszenicy ozimej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 263 (2012): Wydanie regularne
- Monika Żurek, Piotr Ochodzki, Barbara Wiewióra, Ocena zawartości ergowaliny w trawach runi wybranych trwałych użytków zielonych na terenie województwa mazowieckiego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 257/258 (2010): Wydanie regularne
- Zbigniew Laudański, Dariusz R. Mańkowski, Leszek Sieczko, Próba oceny technologii uprawy pszenicy ozimej na podstawie danych ankietowych gospodarstw indywidualnych. Część II. Ocena technologii uprawy , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 244 (2007): Wydanie regularne
- Barbara Wiewióra, Podatność jęczmienia jarego na porażenie przez Bipolaris sorokiniana (Sacc.) Shoem. sprawcę plamistości liści , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 252 (2009): Wydanie regularne
- Dariusz R. Mańkowski, Zbigniew Laudański, Postęp biologiczny w hodowli, nasiennictwie i produkcji ziemniaka w Polsce. Część II. Ocena ilościowego postępu hodowlanego i odmianowego na podstawie doświadczeń odmianowych z lat 1957–2003 , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 251 (2009): Wydanie regularne
- Krzysztof Klimont, Zofia Bulińska-Radomska, Przydatność wybranych gatunków roślin do rekultywacji glebotwórczego gruntu z wapna poflotacyjnego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 252 (2009): Wydanie regularne
- Leszek Domański, Dariusz R. Mańkowski, Bogdan Flis, Henryka Jakuczun, Ewa Zimnoch-Guzowska, Wielocechowa analiza różnorodności fenotypowej mieszańców ziemniaka uzyskanych z krzyżowań tetraploid × diploid , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 264 (2012): Wydanie regularne
- Krzysztof Klimont, Zofia Bulińska-Radomska, Agnieszka Osińska, Grzegorz Gryziak, Józef Górka, Piotr Kraska, Rekultywacyjna efektywność komunalnych osadów ściekowych oraz wybranych gatunków roślin na bezglebowych utworach wapna poflotacyjnego pokrywającego powierzchnię po otworowej eksploatacji siarki , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 278 (2015): Wydanie regularne
- Barbara Wiewióra, Wpływ zdrowotności materiału siewnego jęczmienia jarego na występowanie chorób na roślinach oraz wartość siewną zebranego ziarna , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 257/258 (2010): Wydanie regularne
