Charakterystyka samosiewów rzepaku ozimego (Brassica napus L.) za pomocą markerów RAPD
Jan Bocianowski
jan.bocianowski@up.poznan.plKatedra Metod Matematycznych i Statystycznych, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu (Poland)
Alina Lieesch
Zakład Genetyki i Hodowli Roślin Oleistych IHAR w Poznaniu (Poland)
Iwona Bartkowiak-Broda
Zakład Genetyki i Hodowli Roślin Oleistych IHAR w Poznaniu (Poland)
Wiesława Popławska
Zakład Genetyki i Hodowli Roślin Oleistych IHAR w Poznaniu (Poland)
Abstrakt
Celem pracy była ocena podobieństwa genetycznego (GS) pomiędzy samosiewami oraz odmianami rzepaku i rzepiku, a także określenie związku markerów molekularnych z cechami fenotypowymi i genotypem. Badania obejmowały potomstwo 31 samosiewów pobranych z plantacji rzepaku ozimego podwójnie ulepszonego w sezonie 2005/2006 w trzech województwach Polski północnej. Jako wzorce wybrano odmiany rzepaku uprawiane na plantacjach, z których pobrano samosiewy: Californium, Castille, Lisek i Rasmus oraz odmianę rzepiku ozimego (B. campestris) Ludowy. Charakterystykę samosiewów rzepaku wykonano za pomocą 431 markerów molekularnych typu RAPD. Dendrogram utworzony w oparciu o miarę GS Nei i Li (1979) rozdzielił badane genotypy na dwie zasadnicze grupy: samosiewy o morfotypie rzepaku i odmiany wzorcowe rzepaku oraz grupę obejmującą rośliny o morfotypie rzepiku i odmianę rzepiku Ludowy. Stwierdzono także istotny związek pomiędzy grupami markerów RAPD a cechami fenotypowymi i poziomem ploidalności. Otrzymano 21 markerów RAPD występujących wyłącznie w roślinach rzepiko¬podobnych o podwyższonej zawartości kwasu erukowego oraz 59 markerów charakterystycznych dla roślin w typie rzepaku o niskiej zawartości kwasu erukowego.
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
markery molekularne RAPD, polimorfizm DNA, rzepak ozimy (Brassica napus L.), samosiewyBibliografia
Aleksandrzak Ł., Broda Z. 2004. Badanie polimorfizmu „rzepakochwastów” za pomocą markerów RAPD. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops XXV (1): 61 — 66.
Google Scholar
Babula D., Kaczmarek M., Barakat A., Delseny M., Quiros C.F., Sadowski J. 2003. Chromosomal mapping of Brassica oleracea based on ESTs from Arabidopsis thaliana: complexity of the comparative map. Mol. Genet. Genomics 268: 656 — 665.
Google Scholar
Barret P., Delourme R., Foisset N., Renard M. 1998. Development of a SCAR (sequence characterised amplified region) marker for molecular tagging of the dwarf BREIZH (Bzh) gene in Brassica napus L. Theor. Appl. Genet. 97: 828 — 833.
Google Scholar
Becker J., Engqvist G.M., Karlsson B. 1995. Comparison of rapeseed cultivars and resynthesized line based on allozyme and RFLP markers. Theor. Appl. Genet. 91: 62 — 67.
Google Scholar
Delourme R., Foisset N., Horvais R., Barret P., Champagne G., Cheung W.Y., Landry B.S., Renard M. 1998. Characterisation of the radish introgression carrying the Rfo restorer gene for the Ogu-INRA cytoplasmic male sterility in rapeseed (Brassica napus L.). Theor. Appl. Genet. 97: 129 — 134.
Google Scholar
Delourme R., Pilet-Nayel M.L., Archipiano M., Horvais R., Tanguy X., Rouxel T., Brun H., Renard M., Balesdent M.H. 2004. A cluster of major specific resistance genes to Leptosphaeria maculans in Brassica napus. Phytophatology 94: 578 — 583.
Google Scholar
Doyle J. J., Doyle J. L. 1990. Isolation of plant DNA from fresh tissue. Focus 12: 13 — 15.
Google Scholar
Ecke W., Uzunova M., Weißleder K. 1995. Mapping the genome of rapeseed (Brassica napus L.). II. Localization of genes controlling erucic acid synthesis and seed oil content. Theor. Appl. Genet. 91: 972 — 977.
Google Scholar
Foisset N., Delourme R., Barret P., Renard M. 1995. Molecular tagging of the dwarf BREIZH (Bzh) gene in Brassica napus. Theor. Appl. Genet. 91: 756 — 761.
Google Scholar
Foisset N., Delourme R., Barret P., Hubert N., Landry B.S., Renard M. 1996. Molecular-mapping analysis in Brassica napus using isozyme, RAPD and RFLP markers on a doubled-haploid progeny. Theor. Appl. Genet. 93: 1017 — 1025.
Google Scholar
Friedt W., Stoll C., Raclau M., Zarhloul M.K., Lühs W. 2007. Molecular breeding of oilseed rape (Brassica napus) with modified oil quality for nutritional and non-food purposes. Proceedings 12th International Rapeseed Congress, 26-30 March 2007, Wuhan, China, vol. II: 237 — 240.
Google Scholar
Genstat 5 Committee 1993. Genstat 5 Release 3 Reference Manual. Clarendon Press, Oxford.
Google Scholar
Hasan M., Seyis F., Badani A.G., Pons-Kühnemann J. 2006. Analysis of genetic diversity in the Brassica napus L. gene pool using SSR markers. Genetic Resourses and Crop Evolution 53 (4): 793 — 802.
Google Scholar
Hastie T. J., Tibshirani R. J. 1990. Generalized additive models. Chapman and Hall, London.
Google Scholar
Jain A., Bhatia S., Banga S.S., Prakash S., Lakshmikumaran M. 1994. Potential use of random amplified polymorphic DNA (RAPD) technique to study the genetic diversity in Indian mustard (Brassica juncea) and its relationship to heterosis. Theor. Appl. Genet. 88: 116 — 122.
Google Scholar
Javidfar F., Ripley V.L., Roslinsky V., Zeinali H., Abdmishani C. 2006. Identification of molecular markers associated with oleic and linolenic acid in spring oilseed rape (Brassica napus). Plant Breeding 125: 65 — 71.
Google Scholar
Kole C., Thormann C.E., Karlsson B. H., Palta J. P., Gaffney P., Yandell B., Osborn T. C. 2002. Comparative mapping of loci controlling winter survival and related traits in oilseed Brassica rapa and B. napus. Mol. Breeding 9: 201 — 210.
Google Scholar
Liersch A., Popławska W., Ogrodowczyk M., Bartkowiak-Broda I., Bocianowski J. 2008. Charakterystyka fenotypowa samosiewów rzepaku ozimego (Brassica napus L.) występujących w północnych regionach Polski. Biuletyn IHAR, w druku.
Google Scholar
Liu R., Qian W., Meng J. 2002. Association of RFLP markers and biomass heterosis in trigenomic hybrids of oilseed rape (Brassica napus × B. campestris). Theor. Appl. Genet. 105: 1050 — 1057.
Google Scholar
Lombard V., Delourme R. 2001. A consensus linkage map for rapeseed (Brassica napus L.): construction and integration of three individual maps from DH populations. Theor. Appl. Genet. 103: 491 — 507.
Google Scholar
Lu G., Cao J., Yu X., Xiang X., Chen H. 2008. Mapping QTLs for root morphological traits in Brassica rapa L. based on AFLP and RAPD markers. J. Appl. Genet. 49(1): 23 — 31.
Google Scholar
Mailer R. J., Scarth R., Fristensky B. 1994. Discrimination among cultivars of rapeseed (Brassica napus L.) using DNA polymorphisms amplified from arbitrary primers. Theor. Appl. Genet. 87: 697 — 704.
Google Scholar
Mikolajczyk K., Dabert M., Karlowski W., Spasibionek S., Cegielska-Taras K., Bartkowiak-Broda I. 2007. Development of allele-specific SNP markers for the new low-linolenic mutant of winter oilseed rape. Proceedings 12th International Rapeseed Congress, 26–30 March 2007, Wuhan, China, vol. II: 282 — 284.
Google Scholar
Nei M., Li W. 1979. Mathematical model for studying genetic variation in terms of restriction endonucleases. Proc. Natl. Acad. Sci. USA 76: 5269 — 5273.
Google Scholar
Pilet M., Duplan L.G., Archipiano H., Barret P., Baron C., Horvais R., Tanguy X., Lucas M.O., Renard M., Delourme R. 2001. Stability of QTL for field resistance to blackleg across two genetic backgrounds in oilseed rape. Crop. Sci. 41: 197 — 205.
Google Scholar
Rahman M., McVetty P. B. E., Li G. 2007. Inheritance of seed coat color genes of Brassica napus (L.) and tagging the genes using SRAP molecular markers. Proceedings 12th International Rapeseed Congress, 26-30 March 2007, Wuhan, China, vol. II: 310 — 313.
Google Scholar
Santos dos J.B., Nienhuis J., Skroch P., Tivang J., Slocum M. K. 1994. Comparison of RAPD and RFLP genetic markers in determining genetic similarity among Brassica oleracea L. genotypes. Theor. Appl. Genet. 87: 909 — 915.
Google Scholar
Snowdon R. J., Friedt W. 2004. Molecular markers in Brassica oilseed breeding: current status and future possibilities. Plant Breeding 123: 1 — 8.
Google Scholar
Sommers D. J., Rakow G., Prabhu V. K., Friesen K. R .D. 2001. Identification of a major gene and RAPD markers for yellow seed coat colour in Brassica napus. Genome 44: 1077 — 1082.
Google Scholar
Song K.M., Suzuki J.Y., Slocum M.K., Williams P.H., Osborn T.C. 1991. A linkage map of Brassica rapa (syn. campestris) based on restriction fragment length polymorphisms. Theor. Appl. Genet. 82: 296 — 304.
Google Scholar
Uzunova M., Ecke W., Wießleder K. and Röbbelen G. 1995. Mapping the genome of rapeseed (Brassica napus L.). I. Construction of an RFLP linkage map and localization of QTLs for seed glucosinolate content. Theor. Appl. Genet. 90: 194 — 204.
Google Scholar
Williams J. G. K., Kubelik A. R., Livak K. J., Rafalski J. A., Tingey S. V. 1990. DNA polymorphisms amplified by arbitrary primers are useful as genetic markers. Nucl. Acids Res. 18: 6531 — 6535.
Google Scholar
Wu X., Zhang D., Chen B., Lu G., Liu F. 2007. SSR and AFLP fingerprinting of 89 newly bred winter rapeseed cultivars in China. Proceedings 12th International Rapeseed Congress, 26–30 March 2007, Wuhan, China, vol. II: 330 — 332.
Google Scholar
Yu C. Y., Hu S. W., Zhao H. X., Guo A. G., Sun G. L. 2005. Genetic distance revealed by morphological characters, isozymes, proteins and RAPD markers and their relationships with hybrid performance in oilseed rape (Brassica napus L.). Theor. Appl. Genet. 110: 511 — 518.
Google Scholar
Yu F., Lydiate D. J., Hahn K., Kuzmicz S., Hammond Ch., Rimmer S. R. 2007. Identification and mapping of a novel blackleg resistance locus LepR4 in the progenies from Brassica napus × Brassica rapa subsp. sylvestris. Proceedings 12th International Rapeseed Congress, 26-30 March 2007, Wuhan, China, vol. II: 317 — 32.
Google Scholar
Autorzy
Jan Bocianowskijan.bocianowski@up.poznan.pl
Katedra Metod Matematycznych i Statystycznych, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Poland
Autorzy
Alina LieeschZakład Genetyki i Hodowli Roślin Oleistych IHAR w Poznaniu Poland
Autorzy
Iwona Bartkowiak-BrodaZakład Genetyki i Hodowli Roślin Oleistych IHAR w Poznaniu Poland
Autorzy
Wiesława PopławskaZakład Genetyki i Hodowli Roślin Oleistych IHAR w Poznaniu Poland
Statystyki
Abstract views: 270PDF downloads: 19
Licencja
Prawa autorskie (c) 2008 Jan Bocianowski, Alina Lieesch, Iwona Bartkowiak-Broda, Wiesława Popławska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Joanna Wolko, Agnieszka Dobrzycka, Jan Bocianowski, Ocena efektu heterozji cech struktury plonu mieszańców pojedynczych i mieszańców trójliniowych rzepaku (Brassica napus L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 287 (2019): Wydanie specjalne
- Jan Bocianowski, Henryk Brzeskwiniewicz, Tadeusz Łuczkiewicz, Wpływ doboru testerów na ocenę efektów GCA linii wsobnych rzepaku jarego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Katarzyna Ambroży, Ewa Bakinowska, Jan Bocianowski, Anna Budka, Wiesław Pilarczyk, Bogna Zawieja, Statystyczne wspomaganie decyzji selekcyjnych na wczesnych etapach hodowli zbóż. Część II. Empiryczne porównanie metod oceny efektów obiektowych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Wojciech Rybiński, Jan Bocianowski, Katarzyna Pankiewicz, Zróżnicowanie cech morfologicznych i plonotwórczych u indukowanych mutantów odmian lędźwianu siewnego (Lathyrus sativus L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
- Katarzyna Ambroży, Ewa Bakinowska, Jan Bocianowski, Anna Budka, Wiesław Pilarczyk, Bogna Zawieja, Statystyczne wspomaganie decyzji selekcyjnych na wczesnych etapach hodowli zbóż. Część I. Metody oceny efektów obiektowych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Wojciech Rybiński, Tadeusz Adamski, Maria Surma, Jan Bocianowski, Uzyskiwanie haploidów i ocena zmienności cech ilościowych linii dihaploidalnych jęczmienia jarego z wykorzystaniem metody Hordeum bulbosum i mutagenezy , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 275 (2015): Wydanie regularne
- Błażej Hernacki, Iwona Bartkowiak-Broda, Aleksandra Piotrowska, Teresa Cegielska-Taras, Rozważania nad mapowaniem genetycznym QTL odpowiedzialnym za cechę żółtonasienności rzepaku ozimego (Brassica napus L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 253 (2009): Wydanie regularne
- Agnieszka Dobrzycka, Joanna Wolko, Jan Bocianowski, Kamila Nowosad, Charakterystyka zmienności fenotypowej linii DH oraz mieszańców rzepaku ozimego (Brassica napus L.) pod względem cech struktury plonu , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 287 (2019): Wydanie specjalne
- Anita Dobek, Jan Bocianowski, Ewa Bakinowska, Wiesław Pilarczyk, Wojciech Mikulski, Jacek Kaczmarek, Problemy związane z testowaniem linii i rodów zbóż na wczesnych etapach hodowli , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
- Wojciech Rybiński, Jan Bocianowski, Szymon Dziamba, Zmienność cech ilościowych u wybranych odmian lokalnych lędźwianu siewnego (Lathyrus sativus L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 264 (2012): Wydanie regularne
