Uzyskiwanie haploidów i ocena zmienności cech ilościowych linii dihaploidalnych jęczmienia jarego z wykorzystaniem metody Hordeum bulbosum i mutagenezy
Wojciech Rybiński
office@igr.poznan.plInstytut Genetyki Roślin PAN w Poznaniu (Poland)
Tadeusz Adamski
Instytut Genetyki Roślin PAN w Poznaniu (Poland)
Maria Surma
Instytut Genetyki Roślin PAN w Poznaniu (Poland)
Jan Bocianowski
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu (Poland)
Abstrakt
W badaniach nad wykorzystaniem mutagenezy w systemie DH, ziarniaki browarnej odmiany jęczmienia jarego Rudzik naświetlano biostymulującą dawką światła lasera a następnie poddawano działaniu chemomutagenu — N-metylo-N-nitrosmocznika (MNU). Otrzymane rośliny krzyżowano z Hordeum bulbosum a efektywność uzyskiwania haploidów mierzono stosunkiem liczby uzyskanych ziarniaków do liczby zapylonych kwiatów oraz liczby haploidów do liczby zapylonych kwiatów i wykładanych na pożywkę niedojrzałych zarodków. Uzyskane wyniki w porównaniu z kombinacją kontrolną (bez traktowania mutagenem) wykazały, że mutagen wpływał na obniżenie wartości wyżej wymienionych parametrów. Linie dihaploidalne (DH) uzyskane w wyniku podwajania liczby chromosomów rozmnażano, a następnie w warunkach pola doświadczalnego analizowano zmienność ich cech ilościowych, głównie plonotwórczych w porównaniu z kombinacją kontrolną. Wykorzystując wielocechową analizę statystyczna wykazano poszerzenie zakresu zmienności ocenianych cech linii DH w porównaniu z ich odmianą wyjściową Rudzik.
Słowa kluczowe:
cechy ilościowe, Hordeum bulbosum, jęczmień jary, linie dihaploidalne, mutagenBibliografia
Adamski T., Jeżowski S., Majewska T., Surma M. 1990. Efektywność metody bulbosowej w zależności od genotypu Hordeum vulgare i Hordeum bulbosum. Hodowla Roślin 4/ 5: 1 — 5.
Google Scholar
Beversdorf W.D., Kott L.S. 1987. An in vitro mutagenesis/selection system for Brassica napus. Iowa State J. Res. 61: 435 — 443.
Google Scholar
Caliński T., Dyczkowska A., Kaczmarek Z. 1976. Algorytmy Biometrii i Statystyki. Zeszyt 5: 77 — 113.
Google Scholar
Ceranka B., Chudzik H., Czajka S., Kaczmarek Z. 1997. Wieloimienna analiza wariancji dla doświadczeń wieloczynnikowych. Algorytmy Biometrii i Statystyki. Zeszyt 6: 51 — 60.
Google Scholar
Devaux P., Adamski T., Surma M. 1990. Studies on low cross abilities encountered with the Hordeum bulbosum method for haploid production of barley, Hordeum vulgare L. Plant Breeding 104: 305 — 311.
Google Scholar
Ehrenberg L., Gustafsson A., Lundqvist U. 1961. Viable mutants induced in barley by ionizing radiation and chemical mutagens. Hereditas 47: 243 — 282.
Google Scholar
Kapała A., Rybiński W. 1996. Zmienność i jakość białka oraz zdolność plonowania u krótkosłomych mutantów jęczmienia jarego. Biul. IHAR 200: 191 — 195.
Google Scholar
Kasha K.J., Kao K.N. 1970. High frequency haploid production in barley (Hordeum vulgare L.). Nature 225: 874 — 876.
Google Scholar
Kirishnaswami R. 1967. Radiation induced dwarf mutants in barley. Curr. Sci. 36(12): 327 — 328.
Google Scholar
Kozak M., Bocianowski J., Sawkojć S., Wnuk A. 2010. Call for more graphical elements in statistical teaching and consultancy. Biometrical Letters 47(1): 57 — 68.
Google Scholar
Kozak M., Bocianowski J., Rybiński W. 2013. Note on the use of variation for data from agricultural factorial experiments. Bulgarian J. Agric. Sci. 19 (4): 644 — 646.
Google Scholar
Kumar S., Bansal H. C., Singh D., Swaminathan M. S. 1967. Pathways of height reduction in induced dwarf mutation in barley. Z. Pflanzenzüchtung 57: 317 — 324.
Google Scholar
Laib Y., Szarejko I., Polok K., Małuszyński M. 1996. Barley anther culture for doubled haploid mutant production. Mutation Breeding Newsletter 42: 13 — 15.
Google Scholar
Małuszyński M., Małuszyńska J., Malepszy S. 1978. Wybrane zagadnienia mutagenezy roślin wyższych. Mutagenza Roślin Wyższych. Materiały III ogólnopolskiej konferencji mutacyjnej. Uniwersytet Śląski, Katowice 1978: 15 — 30.
Google Scholar
Pickering R.A., Devaux P. 1992. Haploid production: Approaches and use in plant breeding. In: Barley Genetics, Biochemistry, Molecular Biology and Biotechnology (P.R. Shewry ed.). C.A.B. Int. Wallinford, UK: 519 — 547.
Google Scholar
Rencher A.C. 1998. Interpretation of canonical discriminant functions, canonical variates, and principal components. Am. Stat. 46: 217 — 225.
Google Scholar
Rybiński W. 1981. Short-straw forms of spring barley (Hordeum vulgare L.) obtained as a result of MNUA- induced mutations. Genetica Polonica 22 (3): 271 — 287.
Google Scholar
Rybiński W. 1998. Wykorzystanie światła lasera w badaniach nad roślinami wyższymi. Zastosowanie kultur in vitro w fizjologii roślin (F. Dubert, M. Rapacz – edytorzy), Kraków 1998: 169 — 178.
Google Scholar
Rybiński W., Patyna H., Przewoźny T. 1993. Mutagenic effect of laser and chemical mutagens in barley (Hordeum vulgare L.). Genetica Polonica 34 (3): 337 — 343.
Google Scholar
Rybiński W., Adamski T., Surma M. 2000. Wykorzystanie światła lasera i chemomutagenu w badaniach nad uzyskaniem linii podwojonych haploidów jęczmienia. Zesz.ty Probl. Post. Nauk Roln. 473: 291 — 298.
Google Scholar
Rybiński W. 2001. Influence of laser beams combined with chemomutagen (MNU) on the variability of traits and mutation frequency in spring barley. Int. Agrophysics 15: 115 — 119.
Google Scholar
Rybiński w. 2003. Mutagenesis as a tool for improvement of traits in grasspea (Lathyrus sativus L.). Edited by Colin Hanbury, CLIMA, Australia, Lathyrus Lathyrism Newsletter 3: 27 — 31.
Google Scholar
Rybiński W., Pietruszewski S., Kornarzyński K. 2003. Influence of magnetic field with chemomutagen and gamma rays on the variability of yielding parameters in barley. Int. Agrophysics 17: 85 — 91.
Google Scholar
Rybiński W., Pankiewicz K., Bocianowski J., Rębarz M. 2008.Analiza wybranych cech na poziomie fenotypowym i molekularnym u dwu- i wielorzędowych linii podwojonych haploidów jęczmienia jarego (Hordeum vulgare L.) Biul. IHAR 249: 141 — 155.
Google Scholar
Surma M. 1997. Wykorzystanie zjawiska eliminacji chromosomów w hodowli jęczmienia. Akademia Rolnicza w Poznaniu. Seminaria Wydziału Rolniczego, Zeszyt 3: 157 — 174.
Google Scholar
Swanson E. B., Herrgesell M. J., Arnold M., Sippel D. W., Wong R. S. C. 1989. Microspore mutagenesis and selection: Canola plant with field tolerance to the imidazolinones. Theor. Appl. Genet. 78: 525 — 530.
Google Scholar
Szarejko I., Małuszyński M., Polok K., Kilian A. 1991. Plant Mutation Breeding for Crop Improvement. Proceedings of a Symposium, Vienna, 18–22 June 1990: 355 — 378.
Google Scholar
Umba Di-Umba, Małuszyński M., Szarejko I., Zbieszczyk J. 1991. High frequency of DH-mutants from M1 after mutagenic treatment with MNH and sodium azide. Mutation Breeding Newsletter 38: 8 — 9.
Google Scholar
Zapata F. J., Aldemita R. R. 1989. „Induction of salt tolerance in high yielding rice varieties through mutagenesis and anther culture”, Current Options for Cereal Improvement (Małuszyński M., ed.). Kluwer Academic Publishers, Dordrecht: 193 — 202.
Google Scholar
Autorzy
Tadeusz AdamskiInstytut Genetyki Roślin PAN w Poznaniu Poland
Autorzy
Maria SurmaInstytut Genetyki Roślin PAN w Poznaniu Poland
Autorzy
Jan BocianowskiUniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Poland
Statystyki
Abstract views: 328PDF downloads: 36
Licencja
Prawa autorskie (c) 2015 Wojciech Rybiński, Tadeusz Adamski, Maria Surma, Jan Bocianowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Joanna Wolko, Agnieszka Dobrzycka, Jan Bocianowski, Ocena efektu heterozji cech struktury plonu mieszańców pojedynczych i mieszańców trójliniowych rzepaku (Brassica napus L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 287 (2019): Wydanie specjalne
- Jan Bocianowski, Henryk Brzeskwiniewicz, Tadeusz Łuczkiewicz, Wpływ doboru testerów na ocenę efektów GCA linii wsobnych rzepaku jarego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Katarzyna Ambroży, Ewa Bakinowska, Jan Bocianowski, Anna Budka, Wiesław Pilarczyk, Bogna Zawieja, Statystyczne wspomaganie decyzji selekcyjnych na wczesnych etapach hodowli zbóż. Część II. Empiryczne porównanie metod oceny efektów obiektowych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Wojciech Rybiński, Jan Bocianowski, Katarzyna Pankiewicz, Zróżnicowanie cech morfologicznych i plonotwórczych u indukowanych mutantów odmian lędźwianu siewnego (Lathyrus sativus L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
- Katarzyna Ambroży, Ewa Bakinowska, Jan Bocianowski, Anna Budka, Wiesław Pilarczyk, Bogna Zawieja, Statystyczne wspomaganie decyzji selekcyjnych na wczesnych etapach hodowli zbóż. Część I. Metody oceny efektów obiektowych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Tadeusz Adamski, Andrzej Bichoński, Zdzisław Biliński, Zbigniew Bystry, Piotr Jarosz, Dorota Jasińska, Zygmunt Kaczmarek, Karolina Krystkowiak, Anetta Kuczyńska, Wojciech Mikulski, Barbara Nowak, Wanda Orłowska-Job, Zdzisław Paszkiewicz, Michał Rębarz, Maria Surma, Anna Sybilska, Renata Trzeciak, Interakcja genotypowo-środowiskowa rodów jęczmienia z różnych hodowli , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
- Tadeusz Adamski, Zygmunt Kaczmarek, Maria Surma, Anetta Kuczyńska, Karolina Krystkowiak, Bolesław Salmanowicz, Renata Trzeciak, Zofia Banaszak, Bogusława Ługowska, Małgorzata Majcher, Wiktor Obuchowski, Wielocechowa analiza wybranych cech jakości ziarna pszenicy ozimej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 260/261 (2011): Wydanie regularne
- Maria Surma, Tadeusz Adamski, Anetta Kuczyńska, Karolina Krystkowiak, Renata Trzeciak, Krzysztof Mikołajczak, Piotr Ogrodowicz, Zmodyfikowana technika pojedynczego ziarna w hodowli jęczmienia ozimego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 262 (2011): Wydanie regularne
- Maria Surma, Tadeusz Adamski, Karolina Krystkowiak, Anetta Kuczyńska, Krzysztof Mikołajczak, Piotr Ogrodowicz, Markery funkcjonalne dla cech ilościowych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 264 (2012): Wydanie regularne
- Katarzyna Pankiewicz, Wojciech Rybiński, Zygmunt Kaczmarek, Ocena zmienności fenotypowej i molekularnej okrągłonasiennej formy lędźwianu siewnego (Lathyrus sativus L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 260/261 (2011): Wydanie regularne