Charakterystyka odmian i materiałów hodowlanych życicy wielokwiatowej i mieszańcowej ze szczególnym uwzględnieniem odporności na rdzę koronową i pleśń śniegową
Elżbieta Czembor
e.czembor@ihar.edu.plInstytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie (Poland)
Abstrakt
Badania prowadzono w latach 2004–2005. Łącznie scharakteryzowano 29 obiektów: 16 odmian europejskich życicy wielokwiatowej (Lolium multiflorum Lam.) i 3 odmiany życicy mieszańcowej (Lolium bouchenanum Kurth) oraz materiały polskie życicy wielokwiatowej: 2 odmiany (Gisel i Kroto), 2 rody i 6 pokoleń F3. Opisano 12 cech morfologicznych i fizjologicznych roślin wiążących się z wartością rolniczą w użytkowaniu kośnopolowym. Badane materiały zróżnicowano pod względem odporności na rdzę koronową w lipcu, sierpniu i we wrześniu, szerokości liścia, wysokości roślin, szacunkowego plonu zielonej masy oraz stanu roślin po zimie i zdolności do szybkiej regeneracji w okresie wczesnowiosennym. Analiza czynnikowa z rotacją Varimax za pomocą kryterium Kaisera pozwoliła dokonać podziału 12 zmiennych (badanych cech) na 3 czynniki główne świadczące o wartości rolniczej badanych materiałów oraz określić współzależności pomiędzy nimi. Szacunkowy plon zielonej masy istotnie łączył się z szerokością liści oraz wysokością badanych materiałów. Odmiany polskie oraz rody i materiały hodowlane tetraploidalnej życicy wielokwiatowej wykazywały niską odporność na rdzę koronową, ale szybciej regenerowały się po zimie w porównaniu od odmian zagranicznych. Większość odmian tetraploidalnych życicy wielokwiatowej charakteryzowały się wysokim szacunkowym plonem zielonej masy oraz podwyższoną odpornością na rdzę koronową. Na szczególną uwagę zasługują Tonyl, Domino i Tarandus, które dodatkowo szybko regenerowały się w okresie wczesnowiosennym. Wszystkie odmiany diploidalne życicy wielokwiatowej charakteryzowały się niskim szacunkowym plonem zielonej masy i źle regenerowały się po zimie.
Słowa kluczowe:
pleśń śniegowa, rdza koronowa, regeneracja po zimie, użytkowanie kośno-polowe, wartość rolnicza, życica wielokwiatowa, życica mieszańcowaBibliografia
Balasko J. A., Evers G. W., Duell R. W. 1995. Bluegrasses, ryegrasses and bentagrasses. In: Barnes R., Miller D. A., Nelson C. J. (eds.), Forages Vol. 1. An introduction to grassland agriculture. 5th ed. Iowa Stat Univ. Press. Ames, I A, USA: 357 — 372.
Google Scholar
Boller B., Schubiger F. X., Streckeisen P. 2002. The EUCARPIA multisided rust evaluation — results 2001. Vortr. Pflanzenzüchtg. 59: 198 — 207.
Google Scholar
Clarke R. G., Villalta O. N., Hepworth G. 1997. Evaluation of resistance of five isolates of Puccinia coronata f. sp. lolii on 19 perennial ryegrass cultivars. Austr. J. Agric. Res. 48: 191 — 198.
Google Scholar
Dracatos P. M., Dumsday J. L., Olle R. S., Cogan N. O. I., Dobrowolski M. P., Fujimori M., Roderick H. W., Stewart A. V., Smith K. F., Forster J. W. 2006. Development and characterization of EST-SSR markers for the crown rust pathogen of ryegrass (Puccinia coronata f. sp. lolii). Genome 49 (6): 572 — 583.
Google Scholar
Eshed N., Dinnor A. 1980. Genetics and pathogenicity in Puccinia coronata: pathogenic specialization at the host genus level. Phytopathol. 70: 1042 — 1046.
Google Scholar
Foss J. G. 1983. Resistance to winter stress factors of varieties of reed canary grass (Phalaris arundinacea L.) as related to hardening conditions and to carbohydrate store and consumption. Meld. Norg. LandbrHógsk 62: 1 — 29.
Google Scholar
Hides D. H., Wilkins P. W. 1978. Selection for resistance to ryegrass mosaic virus and crown rust (Puccinia coronata Corda) in Italian ryegrass populations. British Grassland Sci. 33: 253 — 260.
Google Scholar
Humphreys M., Abbertonö M., Cook R., Turner L., Roderick H., Thorogood D. 2000. Molecular breeding in pasture species and its application to improving pest and disease resistance. In: The 3th International Conference on Harmful and Beneficial Microorganisms in Grassland, Pastures and Turf. Paul V.H and Dapprich P.D. (eds.), Germany, 77 — 86.
Google Scholar
Ikeda S. 2005. Isolation of disease resistance gene analogs from Italian ryegrass (Lolium multiflorum Lam.). Grassland Sci. 51: 63 — 70.
Google Scholar
Jahuar P. P. 1993. Cytogenetics of the Festuca-Lolium complex. In: Monographs on Theoretical and Applied Genetics. Vol. 18. Springer-Verlag, Berlin.
Google Scholar
Jamalainen E. A. 1974. Resistance in winter cereals and grasses to low-temperature parasiting fungi. Ann. Rev. Phytopathol. 12: 281 — 302.
Google Scholar
Jones E. S., Dupal M. P., Kölliker R., Drayton M. C., Foster J. W. 2001. Development and characterization of simple sequence repeat (SSR) markers in perennial ryegrass (Lolium perenne L.). TAG 102: 405 — 415.
Google Scholar
Jung G. A., van Wijk A. J. P., Hunt W. F., Watson C. E. 1996. Ryegrasses. In: Cool-season forage grasses. Moser L.E. (ed.) Agronomy Monograph 34: 605 — 641.
Google Scholar
Kimbeng C. A. 1999. Genetic basis of crown rust resistance in perennial ryegrass, breeding strategies, and genetic variation among populations: a review. Austr. J. Exp. Agric. 39: 361 — 378.
Google Scholar
Kozłowski S. 1981. Węglowodany strukturalne w trawach. Zesz. Prob. Post. Nauk Roln. 241: 189 — 199.
Google Scholar
Kubik C., Sawkins M., Gaut B. S. 1999. Assessing the abundance and polymorphism of simple sequence repeats in perennial ryegrass. Crop Sci. 39: 1136 — 1141.
Google Scholar
Larsen A., Ǻrswoll K. 1984. The impact of biotic and abiotic and physical overwintering factors on grassland production, and their relations to climate, soil properties and management. In: Proc. 10th Gen. Meeting Europ. Grassld. Red. As.: 1 — 20.
Google Scholar
Loos B. P. 1993. Allozyme variation within and between populations in Lolium (Poaceae). Plant Syst. Evol. 188: 101 — 113.
Google Scholar
Lowe K. F., Bowdler T. M., Ostrowski H., Stilman S. L. 1983. Comparison of the yield, nitrogen and phosphorus content, and rust infection (Puccinia coronata) of irrigated ryegrass swards in south-eastern Queensland. Australasian J. Experimental Animal Husbandry 23: 294 — 301.
Google Scholar
Meyer W.A. 1982. Breeding disease-resistant cool-season turfgrass cultivars for the United States. Plant Dis. 66: 341 — 344.
Google Scholar
Muylle H., Bockstaele van E., Roldan-Ruiz I. 2003. Genetic dissection of crown rust resistance in a Lolium perenne mapping population. Vort. Pflanzenzüchtg. 59: 217 — 224.
Google Scholar
Mühle E., Frauenstein K., Schumann K., Wetzel T. 1975. Choroby i szkodniki traw pastewnych. PWRiL, Warszawa: 1 — 412.
Google Scholar
Paul V. H., Dapprich P. 1997. Resistance breeding and environmental friendly alternative of disease control in forage crops. In: Ecological aspects of breeding fodder crops and amenity grasses. Z. Staszewski et al. (eds.), IHAR Radzików, Poland. 19 — 28.
Google Scholar
Pflender W. F. 2003. Role of phenology in host susceptibility and within – plant spread of stem rust during reproductive development of perennial ryegrass. Phytopathol. 94: 308–316.
Google Scholar
Pflender W. F. 2004. Effect of autumn planting date and stand age on severity of stem rust in seed crops of perennial ryegrass. Plant Dis. 88: 1017 — 1020.
Google Scholar
Plummer R. M., Hall R. L., Watt T.A. 1990. The influence of crown rust (Puccinia coronata) on tiller production and survival of perennial ryegrass (Lolium perenne) plants in simulated swards. Grass Forage Sci. 45: 9 — 16.
Google Scholar
Plummer R. M., Hall R. L., Watt T. A. 1992. Effect of leaf age and nitrogen fertilization on sporulation of crown rust (Puccinia coronata var. loli) on perennial ryegrass (Lolium perenne L.). Ann. Appl. Biol. 121: 51 — 56.
Google Scholar
Posselt U. K. 1994. Genetic aspects of crown rust resistance in the ryegrasses. IOBC/WPRS Bull. 17: 229 — 235.
Google Scholar
Potter L. R. 1987. Effect of crown rust on regrowth competitive ability and nutritional quality of perennial and Italian ryegrasses. Plant Pathol. 36: 455 — 461.
Google Scholar
Potter L. R., Cagas B., Paul V. H., Brickenstaedt E. 1990. Pathogenicity of some European collection of crown rust (Puccinia coronata Corda) on cultivars of perennial ryegrass. J. Phytopathol. 130: 119 — 126.
Google Scholar
Prończuk M., Prończuk S., Góral S. 1984. Wpływ chorób fuzaryjnych na trwałość Lolium perenne. Biul IHAR 155: 187 — 192.
Google Scholar
Reheul D., Ghesqiere A. 1996. Breeding perennial ryegrass with a better crown rust resistance. IOBC/WPRS Bull. 19: 249 — 264.
Google Scholar
Roderick H. W., Thomas B. J. 1997. The infection of ryegrass by three rust fungi (Puccinia coronata, P. lolina and P. graminis) and some effects of temperature on the establishment of the disease and sporulation. Plant Pathol. 46: 751 — 761.
Google Scholar
Roderick W. H., Thorogood D., Adamko B. 2000a. Temperature — dependent resistance to crown rust infection in perennial ryegrass. Plant Breed. 119: 93 — 96.
Google Scholar
Roderick H. W., Thorogood D., Adamko B. 2000b. The expression of resistance to crown rust infection in perennial ryegrass (Lolium perenne L.). Plant Breed. 119: 1133 — 1144.
Google Scholar
Rose-Fricker C. A., Meyer W. A, Kronstad W. E. 1986. Inheritance to stem rust (Puccinia graminis subsp. graminicola) in six perennial ryegrass (Lolium perenne) crosses. Plant Dis. 70: 678 — 681.
Google Scholar
Schubiger F. X., Streckeisen P., Boller B. 2003. Pathogenicity of crown rust on cultivars of Italian and perennial ryegrass. Vortr. Pflanzenüchtg. 59: 208 — 216.
Google Scholar
Schumann K., Backhaus R. 1988. Untersuchungen zur Variabität des Schneeschimmelerregers bei Futtergräsern. Nachr. Bl. Pflanzenschutz DDR 4: 75 — 78.
Google Scholar
Skirde W. 1980. Epidemisches auftreten von Fusarium nivale in winter 1978-79. Zeitschrift für Vegetationstechnik 3: 42 — 46.
Google Scholar
Smiley R. W., Dernoeden P. H., Clarke B. B. 1992. Compedium of turfgrass diseases. The American Phytopath. Society, Minnesota: 1 — 98.
Google Scholar
Stammers M. J., Harris J., Evans G. M., Hayward D., Foster J. W. 1995. Use of random PCR (RAPD) technology to analyze polygenic in the Lolium/Festuca complex. Heredity 74: 19 — 27.
Google Scholar
Studer B., Boller B., Bauer E., Posselt U. K., Widmer F., Kölliker R. 2007. Consistent detection of QTLs for crown rust resistance in Italian ryegrass (Lolium multiflorum L.) across environments and phenotyping methods. Theor. Appl Genet. 115: 9 — 17.
Google Scholar
Teller E. E. 1968. A taxonomic revision of the genus Lolium. USDA Tech. Bull. 1392: 1 — 65.
Google Scholar
Thomas J. E. 1994. Disease resistance in grass variety testing systems. A review of results from UK. IOBC/WPRS Bull. 17(1): 201 — 207
Google Scholar
Vargas J. M. 1994. Management of turfgrass diseases. Lewis Publ. CPR Press, Inc., pp. 1 — 294.
Google Scholar
Wijk van A. J. P. 1996. Breeding amenity grasses: achievements and future prospects. In: Proc. of the 20th EUCARPIA Crops and Amenity Grasses Meeting, October 7-10 1996, Radzików, Poland, 1996, 137 — 138.
Google Scholar
Wilkins P. W. 1975. Inheritance of resistance to Puccinia coronata Corda and Rynchosporium orthosporum Caldwell in Italian ryegrass. Euphytica 24: 191 — 196.
Google Scholar
Wilkins P. W. 1978. Specialisation of crown rust (Puccinia coronata Corda) on clones of Italian ryegrass (Lolium multiflorum Lam.) Euphytica 27: 837 — 841.
Google Scholar
Zhang Y., Mian M. A. R., Bouton J. H. 2006. Recent molecular and genomic studies on stress tolerance of forage and turf grasses. Crop Sci. 46: 497 — 511.
Google Scholar
Autorzy
Elżbieta Czembore.czembor@ihar.edu.pl
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie Poland
Statystyki
Abstract views: 91PDF downloads: 34
Licencja
Prawa autorskie (c) 2007 Elżbieta Czembor
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Elżbieta Czembor, Seweryn Frasiński, Monitorowanie populacji grzyba Ustilago maydis, sprawcy głowni guzowatej kukurydzy na terenie Polski w latach 2016 – 2019 , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 293 (2020): Wydanie specjalne
- Seweryn Frasiński, Elżbieta Czembor, Justyna Lalak-Kańczugowska, Znaczenie fuzariozy kolb kukurydzy w Polsce i metody ograniczenia strat powodowanych przez tą chorobę , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 290 (2020): Wydanie specjalne
- Jerzy H. Czembor, Elżbieta Czembor, Aneta Kisiela, Elżbieta Wnuk, Odporność na mączniaka prawdziwego (Blumeria graminis f.sp. hordei) odmian jęczmienia jarego włączonych do Programu Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego w roku 2022 , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 299 (2023): Wydanie regularne
- Elżbieta Czembor, Magdalena Matusiak, Roman Warzecha, Poszukiwanie źródeł odporności kukurydzy na fuzariozę kolb i zgorzel podstawy łodyg metodą rodowodową , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 269 (2013): Wydanie regularne
- prof. dr hab. Elżbieta Czembor , Seweryn Frasiński, Poszukiwanie form kukurydzy o wysokiej odporności na fuzariozę kolb i zgorzel podstawy łodygi powodowane przez grzyby z rodzaju Fusarium spp. , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Elżbieta Czembor, Wartość rolnicza europejskich odmian życicy trwałej (Lolium perenne L.) w warunkach Polski , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 245 (2007): Wydanie regularne
- prof. dr hab. Elżbieta Czembor , Włodzimierz Majtkowski, Jan Schmidt, Seweryn Frasiński, Damian Marciniak, Gromadzenie i ocena kolekcji ekotypów traw wieloletnich z uwzględnieniem cech warunkujących ich wykorzystanie na cele alternatywne , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Elżbieta Czembor, Wpływ nawożenia organicznego na wybrane cechy agronomiczne traw wieloletnich wskazanych dla rolnictwa tradycyjnego i ekologicznego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 270 (2013): Wydanie regularne
- Elżbieta Czembor, Magdalena Matusiak, Dynamika rozwoju fuzariozy kolb kukurydzy powodowanej przez Fusarium graminearum oraz akumulacji deoksyniwalenolu w ziarnie , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 274 (2014): Wydanie regularne
- Elżbieta Czembor, Magdalena Matusiak, Piotr Ochodzki, Odporność mieszańców kukurydzy na fuzariozę kolb powodowaną przez Fusarium graminearum i F. verticillioides w Polsce w latach 2008–2009 , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 270 (2013): Wydanie regularne