Nowa męskosterylna linia Nicotiana tabacum L. z cytoplazmą N. wuttkei Clarkson et Symon
Dorota Laskowska
iung@iung.pulawy.plInstytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa — Państwowy Instytut Badawczy w Puławach (Poland)
Apoloniusz Berbeć
Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa — Państwowy Instytut Badawczy w Puławach (Poland)
Abstrakt
Męska sterylność, spowodowana interakcją między genomami: jądrowym i cytoplazmatycznym, pochodzącymi od dwóch różnych gatunków, jest wykorzystywana w hodowli mieszańców F1 tytoniu. Nową linię męskosterylną tytoniu szlachetnego otrzymano w wyniku wprowadzenia jądra N.tabacum odmiany Wiślica (2n = 48) do cytoplazmy dzikiego gatunku Nicotiana wuttkei Clarkson et Symon (2n = 32), odkrytego w 1984 roku w Australii. Mieszańcem wyjściowym był otrzymany wcześniej amphidiploid N.wuttkei × N.tabacum (2n=80). W pierwszym etapie otrzymano formę seskwidiploidalną (2n=64), wytwarzającą pyłek o płodności od 0% do 40%, którą w ciągu sześciu kolejnych pokoleń krzyżowano wstecznie z N. tabacum. Rośliny uzyskanej w ten sposób linii alloplazmatycznej N.tabacum odmiany Wiślica z cytoplazmą N. wuttkei były całkowicie męsko-sterylne, lecz zachowały pełną płodność żeńską. Stwierdzono modyfikacje morfologiczne organów kwiatowych takie jak: postrzępiona korona kwiatowa, wystający słupek oraz brak pręcików. Porównano cechy wzrostu i rozwoju formy męskosterylnej z cytoplazmą N. wuttkei i komercyjnie wykorzystywanych linii alloplazmatycznych tytoniu. Stwierdzono silniejszy ujemny wpływ cytoplazmy N.wuttkei niż cytoplazm: N. tabacum-mutant, N. bigelovii i N. suaveolens na wysokość roślin, liczbę i wielkość liści oraz długość okresu do kwitnienia u odpowiednich linii męsko¬sterylnych wyprowadzonych z odmiany Wiślica.
Słowa kluczowe:
Nicotiana tabacum, Nicotiana wuttkei, tytoń szlachetny, krzyżowanie międzygatunkowe, cytoplazmatyczna męska sterylnośćBibliografia
Berbeć A. 2001. Floral morphology and some other characteristics of iso-genomic alloplasmics of Nicotiana tabacum L. Beitr Tabakforsch 19 (6): 309 — 314.
Google Scholar
Berbeć A., Doroszewska T. 1992. Alloplazmatyczne formy tytoniu uprawnego (Nicotiana tabacum L.) z podstawioną cytoplazmą gatunków Nicotiana amplexicaulis, N.knightiana i N.raimondii. Pam. Puł. 100: 141 — 150.
Google Scholar
Berbeć A., Laskowska D. 2004. Agronomic performance of flue-cured tobacco F1 hybrids obtained with different sources of male sterile cytoplasm. Beitr Tabakforsch 21(4): 234 — 239.
Google Scholar
Berbeć A., Laskowska D. 2005. Investigations of isogenomic alloplasmics of flue-cured tobacco Nicotiana tabacum cv. Wislica. Beitr Tabakforsch 21(5): 258 — 263.
Google Scholar
Berbeć J. 1966. Badania nad krzyżówką Nicotiana glauca × N.tabacum. Pam. Puł. 21: 195 — 209.
Google Scholar
Berbeć J. 1974. A cytoplasmic male sterile mutant form of Nicotiana tabacum L. Zeit. Pflzucht. 73: 204 — 216.
Google Scholar
Berbeć J., Berbeć A. 1992. Męska jałowość u tytoniu (Nicotiana tabacum L.) uzyskana droga jednoetapowego podstawienia cytoplazmy gatunku Nicotiana eastii Kostoff. Pam Puł. 100: 136 — 139.
Google Scholar
Burns J. A. 1964. A technique for making preparations of mitotic chromosomes from Nicotiana flowers. Tob. Sci. 8: 1 — 2.
Google Scholar
Burns J.A. 1982. The chromosomes of Nicotiana africana Merxm.: a recently discovered species. J. Hered. 73: 115 — 118.
Google Scholar
Chaplin J. F. 1964. Use of male sterile tobaccos in the production of hybrid seed. Tob. Sci. 8: 105 — 109.
Google Scholar
Chaplin J. F., Mann T.J. 1961. Interspecific hybridization, gene transfer and chromosome substitution in Nicotiana. North Carolina Expt. Stat. Tech. Bull. 145: 1 — 31.
Google Scholar
Clarkson J. R., Symon D. E. 1991. Nicotiana wuttkei (Solanaceae), a new species from north-eastern Queensland with an unusual chromosome number. Austrobaileya 3 (3): 389 — 392.
Google Scholar
Gerstel D. U. 1980. Cytoplasmic male sterility in Nicotiana (A review). North Carolina Agric. Res. Service Tech. Bul. 263: 1 — 31.
Google Scholar
Goodspeed T. H. 1954. The genus Nicotiana. Chronica Botanica. Waltham, Mass., USA.
Google Scholar
Laskowska D. 2004. Analiza cytologiczna i płodność roślin mieszańcowych Nicotiana wuttkei Cl. et S. × N. tabacum L. odm. Wiślica. Genetyka w ulepszaniu roślin użytkowych, Instytut Genetyki Roślin PAN, Poznań, Rozprawy i monografie 11: 75 — 80.
Google Scholar
Legg P. D., Collins G. B., Litton C. C. 1974. Cytoplasmic male sterility and the utilization of hybrids in burley tobacco (Nicotiana tabacum L.). Tob. Sci. 18: 167 — 169.
Google Scholar
Nikova V., Tsikov D. 1976. Comparative investigations on flower morphogenesis in various tobacco sources of cytoplasmic male sterility. Genet. Plant Breed. (Sofia) 9: 362 — 374.
Google Scholar
Sand S. A. 1968. Genetic modification of cytoplasmic male sterility in tobacco. J. Hered. 59: 175 — 177.
Google Scholar
Suggs C. W., J. F. Beeman, Splinter W. E. 1960. Physical properties of green Virginia-type tobacco leaves. Part. III. Relation of leaf length and width to leaf area. Tobacco Science 4: 194 — 197.
Google Scholar
Autorzy
Dorota Laskowskaiung@iung.pulawy.pl
Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa — Państwowy Instytut Badawczy w Puławach Poland
Autorzy
Apoloniusz BerbećInstytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa — Państwowy Instytut Badawczy w Puławach Poland
Statystyki
Abstract views: 59PDF downloads: 37
Licencja
Prawa autorskie (c) 2007 Dorota Laskowska, Apoloniusz Berbeć
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Dorota Laskowska, Dziedziczenie odporności na TSWV nowej linii hodowlanej tytoniu (Nicotiana tabacum L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 253 (2009): Wydanie regularne
