Analiza interakcji genotyp-środowisko dla pszenicy ozimej z wykorzystaniem metody graficznej biplot typu GGE
Część II. Grupy środowisk i stabilność genotypów
Paweł Jankowski
pawel_jankowski@sggw.plKatedra Biometrii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie (Poland)
Andrzej Zieliński
Katedra Biometrii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie (Poland)
Wiesław Mądry
Katedra Biometrii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie (Poland)
Abstrakt
Biplot typu GGE jest graficzną metodą analizy tzw. efektów GGE, tzn. efektów głównych genotypów połączonych z efektami interakcji genotypowo-środowiskowych. W pracy metoda GGE biplot została zastosowana do interpretacji danych z 2004 roku, dotyczących plonów rodów pszenicy ozimej na terenie zachodniej Polski. Przedstawiono pewnego rodzaju analizę skupień badanych środowisk, polegającą na poszukiwaniu grup miejscowości (multiśrodowisk) o zbliżonym efekcie interakcji z wszystkimi analizowanymi genotypami. Metodę GGE biplot zastosowano następnie do oceny stabilności genotypów ze względu na wysokość plonu oraz do wskazania genotypów najbardziej zbliżonych do tzw. genotypu idealnego, definiowanego jako genotyp stabilny o największym średnim plonie poprzez środowiska.
Słowa kluczowe:
biplot, efekty GGE, interakcja genotypowo-środowiskowa, pszenica ozima, stabilność genotypówBibliografia
Annicchiarico P. 2002. Genotype environment interactions — challenges and opportunities for plant breeding and cultivar recommendations. FAO Plant Production and Protection Paper–174. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome.
Google Scholar
Basford H. E., Cooper M. 1998. Genotype environment interactions and some considerations of their implications for wheat breeding in Australia. Austr. J. Agric. Res. 49: 153 — 174.
DOI: https://doi.org/10.1071/A97035
Google Scholar
Becker H. C., Leon J. 1988. Stability analysis in plant breeding. Plant Breeding 101, 1 — 23.
DOI: https://doi.org/10.1111/j.1439-0523.1988.tb00261.x
Google Scholar
Braun H. J., Rajaram S., van Ginkel M. 1996. CIMMYT’s approach to breeding for wide adaptation. Euphytica 92, 175 — 183.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF00022843
Google Scholar
Caliński T., Czajka S., Kaczmarek Z. 1987 a. A model for the analysis of a series of experiments repeated at several places over a period of years. I. Theory. Biul. Oceny Odmian 17-18: 7 — 33.
Google Scholar
Caliński T., Czajka S., Kaczmarek Z. 1987 b. A model for the analysis of a series of experiments repeated at several places over a period of years. II. Example. Biul. Oceny Odmian 17-18: 35 — 71.
Google Scholar
Caliński T., Czajka S., Kaczmarek Z. 1997. A multivariate approach to analysing genotype-environment interactions. In: Advances in Biometrical Genetics. Krajewski P., Kaczmarek Z. (Ed), Poznań: 3 — 14.
Google Scholar
Caliński T., Czajka S., Kaczmarek Z., Krajewski P., Siatkowski I. 1995. SERGEN — a computer program for the analysis of series of variety trials. Biuletyn Oceny Odmian 26-27: 39 — 41.
Google Scholar
Gabriel K. R. 1971. The biplot-graphic display of matrices with application to principal component analysis. Biometrika 58: 453 — 467.
DOI: https://doi.org/10.1093/biomet/58.3.453
Google Scholar
Jankowski P., Zieliński A., Mądry W. 2006. Analiza interakcji genotyp-środowisko dla pszenicy ozimej z wykorzystaniem metody graficznej biplot typu GGE. Część I. Podstawy teoretyczne. Biul. IHAR 240/241: .
Google Scholar
Kang M. S. 2002. Genotype-environment interaction: Progress and prospects. In: Quantitative genetics, genomics and plant breeding. M. S. Kang (Ed), CAB International Wallingford, UK: 221 — 243.
DOI: https://doi.org/10.1079/9780851996011.0221
Google Scholar
Lin C. S., Binns M. R. 1994. Concepts and methods for analyzing regional trial data for cultivar and location selection. Plant Breeding Reviews 12: 271 — 297.
DOI: https://doi.org/10.1002/9780470650493.ch10
Google Scholar
Lipkovich H., Smith P. 2002. Biplot and singular value decomposition Macros for Excel©. J. of Statist. Software 7 (5): 1 — 15.
DOI: https://doi.org/10.18637/jss.v007.i05
Google Scholar
Mądry W., Kang M. S. 2005. Scheffé-Calinski and Shukla Models: Their Interpretation and Usefulness in Stability and Adaptation Analyses. Journal of Crop Improvement, Vol. 14, 1/2: (w druku).
DOI: https://doi.org/10.1300/J411v14n01_13
Google Scholar
Mądry W., Drzazga T., Laudański Z., Rajfura A., Krajewski P., Sieczko L. 2003. Statystyczna analiza adaptacji genotypów pszenicy ozimej na podstawie mieszanych modeli genotypowo-środowiskowych. Fragmenta Agronomica 80: 10 — 31.
Google Scholar
Rao C. R. 1982. Modele liniowe statystyki matematycznej. PWN, Warszawa: 60.
Google Scholar
Yan W. 2001. GGE biplot — a Windows application for graphical analysis of multienvironment trial data and other types of two-way data. Agron. J. 93: 1111 — 1118.
DOI: https://doi.org/10.2134/agronj2001.9351111x
Google Scholar
Yan W. 2001-2004. Strona World Wide Web: http://www.ggebiplot.com/biplot.htm.
Google Scholar
Yan W., Hunt L.A., Sheng Q., Szlavnics Z. 2000. Cultivar evaluation and mega-environment investigation based on the GGE biplot. Crop Sci. 40: 597 — 605.
DOI: https://doi.org/10.2135/cropsci2000.403597x
Google Scholar
Yan W., Hunt L.A. 2001. Interpretation of genotype-environment interaction for winter wheat yield in Ontario. Crop Sci. 41, 19 — 25.
DOI: https://doi.org/10.2135/cropsci2001.41119x
Google Scholar
Yan W., Kang M. S. 2003. GGE biplot analysis: a graphical tool for breeders, geneticists and agronomists. CRC Press, Boca Raton, FL.
DOI: https://doi.org/10.1201/9781420040371
Google Scholar
Zieliński A., Jankowski P., Mądry W. 2005. Biplot typu GGE jako narzędzie do graficznej analizy danych z serii doświadczeń z genotypami. XXXV Coll. Biom., 207 — 224.
Google Scholar
Autorzy
Paweł Jankowskipawel_jankowski@sggw.pl
Katedra Biometrii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Poland
Autorzy
Andrzej ZielińskiKatedra Biometrii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Poland
Autorzy
Wiesław MądryKatedra Biometrii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Poland
Statystyki
Abstract views: 28PDF downloads: 6
Licencja
Prawa autorskie (c) 2006 Paweł Jankowski, Andrzej Zieliński, Wiesław Mądry
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Joanna Ukalska, Krzysztof Ukalski, Tadeusz Śmiałowski, Wiesław Mądry, Badanie zmienności i współzależności cech użytkowych w kolekcji roboczej pszenicy ozimej (Triticum aestivum L.) za pomocą metod wielowymiarowych. Część II. Analiza składowych głównych na podstawie macierzy korelacji fenotypowych i genotypowych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
- Dariusz Gozdowski, Wiesław Mądry, Zdzisław Wyszyński, Analiza korelacji i współczynników ścieżek w ocenie współzależności plonu ziarna i jego składowych u dwóch odmian jęczmienia jarego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 248 (2008): Wydanie regularne
- Wiesław Mądry, Dariusz Gozdowski, Historia rozwoju statystycznych metod planowania i analizy doświadczeń rolniczych na świecie oraz w Polsce , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 288 (2020): Wydanie regularne
- Krzysztof Ukalski, Joanna Ukalska, Tadeusz Śmiałowski, Wiesław Mądry, Badanie zmienności i współzależności cech użytkowych w kolekcji roboczej pszenicy ozimej (Triticum aestivum L.) za pomocą metod wielowymiarowych. Część I. Korelacje fenotypowe i genotypowe , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
- Marcin Studnicki, Wiesław Mądry, Tadeusz Śmiałowski, Wielocechowa analiza różnorodności fenotypowej w kolekcji roboczej pszenicy jarej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 252 (2009): Wydanie regularne
- Anna Rajfura, Wiesław Mądry, Tadeusz Drzazga, Marzena Iwańska, Wydzielanie grup miejscowości na podstawie serii doświadczeń wielokrotnych ze zmiennym składem odmian w latach przy użyciu pakietu SEQRET. Część II. Przykład dla plonu ziarna z doświadczeń przedrejestrowych z pszenicą ozimą , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Adriana Derejko, Wiesław Mądry, Dariusz Gozdowski, Jan Rozbicki, Jan Golba, Mariusz Piechociński, Marcin Studnicki, Wpływ odmian, miejscowości i intensywności uprawy oraz ich interakcji na plon pszenicy ozimej w doświadczeniach PDO , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 259 (2011): Wydanie regularne
- Dariusz Gozdowski, Wiesław Mądry, Charakterystyka i empiryczne porównanie prostej oraz złożonej analizy ścieżek w ocenie determinacji plonu roślin przez ich cechy plonotwórcze. Część I. Prezentacja stosowanych metod , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
- Stanisław Pluta, Wiesław Mądry, Edward Żurawicz, Marcin Kozak, Analiza statystyczna zależności plonu owoców u porzeczki czarnej (Ribes nigrum L.) od dwóch składowych multiplikatywnych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
- Jakub Paderewski, Wiesław Mądry, Wiesław Pilarczyk, Tadeusz Drzazga, Retrospektywne badanie reakcji plonu odmian pszenicy ozimej na warunki środowiskowe w miejscowościach za pomocą łącznej analizy AMMI i skupień: ocena postępu genetycznego w plonowaniu , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
