Plonowanie nowych krótkosłomych form owsa nagoziarnistego
Robert Maciorowski
wksir@zut.edu.plZakład Doświadczalnictwa, Katedra Uprawy Roli, Roślin i Doświadczalnictwa, Akademia Rolnicza w Szczecinie (Poland)
Zygmunt Nita
Hodowla Roślin „Strzelce” Sp. z o.o. (Poland)
Krystyna Werwińska
Hodowla Roślin „Strzelce” Sp. z o.o. (Poland)
Sławomir Stankowski
Zakład Doświadczalnictwa, Katedra Uprawy Roli, Roślin i Doświadczalnictwa, Akademia Rolnicza w Szczecinie (Poland)
Abstrakt
Doświadczenia poletkowe przeprowadzono w latach 2003–2004. W 2003 roku porównywano 23 rody krótkosłome owsa nagoziarnistego z wprowadzonymi genami karłowatości z odmiany Bandicoot na tle wzorcowych odmian owsa nagoziarnistego Akt i Polar oraz odmiany oplewionej Chwat. W 2004 roku porównywano 18 rodów krótkosłomych owsa nagoziarnistego oraz jeden ród krótkosłomy — STH 5630 owsa oplewionego na tle wzorcowych odmian owsa: nagoziarnistego — Polar oraz oplewionego Chwat. U form krótkosłomych obserwowano redukcję wysokości roślin od 31% do 50% w stosunku do tradycyjnych nagoziarnistych odmian wzorcowych Polar i Akt. Względna redukcja wysokości roślin nie była uzależniona od warunków siedliskowych i przebiegu pogody w okresie wegetacji. Wyróżniono następujące rody: STH 7091 (nagoziarnisty) — charakteryzował się wysoką obsadą wiech oraz długą wiechą o małej liczbie ziaren, ale o wysokiej masie ziarniaków; STH 7146 (nagoziarnisty) — przy stosunkowo niższej obsadzie wiech uzyskiwał bardzo wysoki plon ziarna z wiechy, ale głównie dzięki dużej liczbie nieco słabiej wypełnionych ziaren; STH 5630 (oplewiony) — wytwarzał dużo wiech na jednostce powierzchni oraz wysoką liczbę słabiej wypełnionych ziaren w kłosie. Nie zanotowano wpływu genów karłowatości na przebieg i długość poszczególnych faz rozwojowych oraz na zmiany w liczbie ziaren oplewionych.
Słowa kluczowe:
geny karłowatości, komponenty plonu, odmiany, owies nagic, plon ziarnaBibliografia
Anderson W. K., McLean R. 1989. Increased responsiveness of short oat cultivars to early sowing, nitrogen fertilizer and seed rate. Aust. J. Agric. Res. 40: 729 — 744.
DOI: https://doi.org/10.1071/AR9890729
Google Scholar
Anonim. 1999. Oats in new era. Semundo Ltd, Cambridge.
Google Scholar
Austin R. B. 1999. Yield of wheat in the United Kingdom: recent advances and prospects. Crop Sci. 39: 1604 — 1610.
DOI: https://doi.org/10.2135/cropsci1999.3961604x
Google Scholar
Austin R. B., Ford M. A., Morgan C. L. 1989. Genetic improvement in yield of winter wheat: A further evaluation. J. Agric. Sci. Cam. 112: 295 — 301.
DOI: https://doi.org/10.1017/S0021859600085749
Google Scholar
Barr A. R. 1988. Breeding oats for Mediterranean-type environments. In: Proceedings of 3rd International Oat Conference, Lund, Sweden, Eds. Mattsson B., Lyhagen R. Svalöv AB, Sweden: 24 — 34.
Google Scholar
Barr A. R., Pelham S. D., Zwer P. K. 1996. Hulless oat — building a commercial future. Proceedings of the V International Oat Conference & VII International Barley Genetics. University of Saskatchewan, Saskatoon, USA. Eds. Slinkard A., Scoles G., Rossnagel B., University Extension Press, University of Saskatchewan, Saskatoon, Saskatchewan: 97 — 105.
Google Scholar
Berry P. M., Spink J. H., Foulkes M. J., Wade A. 2003. Quantifying the contributions and losses of dry matter from non-surviving shoots in four cultivars of winter wheat. Field Crops Res. 80: 111 — 121.
DOI: https://doi.org/10.1016/S0378-4290(02)00174-0
Google Scholar
Brown P. D., McKenzie R. I. H., Mikaelsen K. 1980. Agronomic, genetic and cytologic evaluation of vigorous new semi dwarf oat. Crop Sci. 20: 303 — 306.
DOI: https://doi.org/10.2135/cropsci1980.0011183X002000030003x
Google Scholar
Calderini D. F., Slafer G. A. 1998. Changes in yield and yield stability in wheat during the 20th century. Field Crops Res. 57: 335 — 347.
DOI: https://doi.org/10.1016/S0378-4290(98)00080-X
Google Scholar
Cyfert R. 2002, 2003, 2004, 2005. Owies. Lista opisowa odmian. COBORU, Słupia Wielka.
Google Scholar
Cyfert R., Michalak A., Najewski A., Zych J. 2005. Wyniki porejestrowych doświadczeń odmianowych. Zboża jare. 2004 (pszenica, jęczmień, owies, pszenżyto). COBORU, Słupia Wielka. Numer 32.
Google Scholar
Farnham M. W., Stuthman D. D., Biesboer D. D. 1990. Cellular expression of panicle exertion in semidwarf oat. Crop Sci. 30: 323 — 328.
DOI: https://doi.org/10.2135/cropsci1990.0011183X003000020016x
Google Scholar
Federizzi L. C., Qualset C. O. 1989. Genetic of plant height reduction and panicle type in oat. Crop Sci. 29: 551 — 557.
DOI: https://doi.org/10.2135/cropsci1989.0011183X002900030001x
Google Scholar
Kibite S., Clayton G. 2000. Effects of the Dw6 dwarfing gene on agronomic and grain quality features of oats. In: Proceedings International Oat Conference. Lincoln, NZ. Ed. Cross R. J. New Zealand Inst. for Crop and Food Res. Lmtd., Christchurch, NZ: 312 — 316.
Google Scholar
Mäkela P., Muurinen S., Peltonen-Sainio P. 2004. Alterations in growth and canopy architecture among dwarf, semidwarf and tall oat lines grown under northern conditions. Agric. Food Sci. 13 (1–2): 170 — 185.
DOI: https://doi.org/10.2137/1239099041838030
Google Scholar
Mäkela P., Väärälä L., Peltonen-Sainio P. 1996. Agronomic comparison of Minnesota-adapted dwarf oat with semi-dwarf, intermediate, and tall oat lines adapted to northern growing conditions. Can. J. Plant Sci.76: 727 — 734.
DOI: https://doi.org/10.4141/cjps96-125
Google Scholar
McKey J. 1988. Shoot:root interrealtions in oats. In: Proceedings of 3rd International Oat Conference, Lund, Sweden, Eds. Mattsson B., Lyhagen R. Svalöv AB, Sweden: 340 — 344.
Google Scholar
Milach S. C. K., Rines H. W., Phillips R. L., Stuthman D. D., Morikawa T. 1998. Inheritance of new dwarfing gene in oat. Crop Sci. 38: 356 — 360.
DOI: https://doi.org/10.2135/cropsci1998.0011183X003800020013x
Google Scholar
Milach S. C. K., Rines H. W., Phillips R. L. 1997. Molecular genetic mapping of dwarfing genes in oat. Theor. Appl. Genet. 95: 783 — 790.
DOI: https://doi.org/10.1007/s001220050626
Google Scholar
Milach S. C. K., Rines H. W., Phillips R. L. 2002. Plant height components and gibberellic acid response of oat dwarf lines. Crop Sci. 42: 1147 — 1154.
DOI: https://doi.org/10.2135/cropsci2002.1147
Google Scholar
Milach S. C. K., Federizzi L. C. 2001. Dwarfing genes in plant improvement. Adv. Agron. 73: 35 — 65.
DOI: https://doi.org/10.1016/S0065-2113(01)73004-0
Google Scholar
Miralles D. J., Katz S. D., Colloca A., Slafer G. A. 1998. Floret development in near isogenic wheat lines differing in plant height. Field Crops Res. 59: 21 — 30.
DOI: https://doi.org/10.1016/S0378-4290(98)00103-8
Google Scholar
Morikawa T. 1988. New genes for dwarfism transferred from wild oats Avena fatua into cultivated oat. In: Procceedings of 3rd International Oat Conference, Lund, Sweden, Eds. Mattsson B., Lyhagen R. Svalöv AB, Sweden: 41 — 46.
Google Scholar
Morikawa T., Kuriyama S. 2004. Genetic diversity among dwarf inbred lines of oats revealed by microsatellites. In: Proceedings 7th International Oat Conference. Helsinki, Finland. Eds. Peltonen-Sainio P., Topi-Hulmi M. MTT, Agrifood Res. Finland: 172.
Google Scholar
Nita Z. 1999. Stan aktualny i nowe kierunki hodowli owsa w Polsce. Żywność Supl. 1(18): 186 — 192.
Google Scholar
Nita Z. 2003. Współczesne osiągnięcia i perspektywy hodowli owsa w Polsce. Biul. IHAR 229: 13 — 20.
Google Scholar
Petonen-Sainio P. 1994. Yield component differences between naked and conventional oat. Agron. J. 86: 510 — 513.
DOI: https://doi.org/10.2134/agronj1994.00021962008600030010x
Google Scholar
Peltonen-Sainio P. 1997. Groat yield and plant stand structure of naked and hulled oat under different nitrogen fertilizer and seeding rates. Agron. J. 89: 140 — 147.
DOI: https://doi.org/10.2134/agronj1997.00021962008900010021x
Google Scholar
Peltonen-Sainio P., Rajala A. 2001. Chloromequat chloride and ethephon affect growth and yield formation of conventional, naked and dwarf oat. Agric. Food Sci. Finl. 10: 165 — 174.
DOI: https://doi.org/10.23986/afsci.5691
Google Scholar
Peltonen-Sainio P., Rajala A., Simmons S., Caspers R., Stuthman D. 2003. Plant growth regulator and day length effects on pre-anthesis main shoot and tiller growth in conventional and dwarf oat. Crop Sci. 43: 227 — 233.
DOI: https://doi.org/10.2135/cropsci2003.2270
Google Scholar
Piech M., Nita Z., Maciorowski R. 2001. Reakcja owsa nieoplewionego i oplewionego na nawożenie azotem. Biul. IHAR 217: 111 — 119.
Google Scholar
Rajala A., Peltonen-Sainio P. 2001. Plant growth regulator effects on spring cereal root and shoot growth. Agron. J. 93: 936 — 943.
DOI: https://doi.org/10.2134/agronj2001.934936x
Google Scholar
Shearman V. J., Sylvester-Bradley R., Scott R. K., Foulkes M. J. 2005. Physiological processes associated with wheat yield progress in the UK. Crop Sci. 45: 175 — 185.
DOI: https://doi.org/10.2135/cropsci2005.0175a
Google Scholar
Slafer G. A. 2003. Genetic basis of yield as viewed from a crop physiologist's perspective. Ann. App. Biol. 142: 117 — 128.
DOI: https://doi.org/10.1111/j.1744-7348.2003.tb00237.x
Google Scholar
Valentine J. 1995. Naked oats. In: The oat crop. Ed. Welch R. W. Chapman & Hall, London: 504 — 532.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-94-011-0015-1_16
Google Scholar
Valentine J., Hale O. D. 1990. Investigation into reduced germination of seed of naked oats. Plant Varieties and Seeds 3: 21 — 30.
Google Scholar
Zych J. 2001. Owies. Lista opisowa odmian. COBORU, Słupia Wielka.
Google Scholar
Autorzy
Robert Maciorowskiwksir@zut.edu.pl
Zakład Doświadczalnictwa, Katedra Uprawy Roli, Roślin i Doświadczalnictwa, Akademia Rolnicza w Szczecinie Poland
Autorzy
Zygmunt NitaHodowla Roślin „Strzelce” Sp. z o.o. Poland
Autorzy
Krystyna WerwińskaHodowla Roślin „Strzelce” Sp. z o.o. Poland
Autorzy
Sławomir StankowskiZakład Doświadczalnictwa, Katedra Uprawy Roli, Roślin i Doświadczalnictwa, Akademia Rolnicza w Szczecinie Poland
Statystyki
Abstract views: 26PDF downloads: 17
Licencja
Prawa autorskie (c) 2006 Robert Maciorowski, Zygmunt Nita, Krystyna Werwińska, Sławomir Stankowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Piotr Stefański, Patrycja Siedlarz, Przemysław Matysik, Zygmunt Nita, Krystyna Rybka, Przydatność źródeł światła zbudowanych w oparciu o diody charakteryzujące się widmem ciągłym światła białego wzbogaconym o pasmo niebieskie w hodowli zbóż , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 284 (2018): Wydanie regularne
- Przemysław Matysik, Zygmunt Nita, Ewelina Matysik, Skuteczność kryteriów selekcji pszenicy ozimej w pokoleniu F4 na podstawie komponentów plonu , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 244 (2007): Wydanie regularne
- Patrycja Siedlarz, Piotr Stefański, Przemysław Matysik, Zygmunt Nita, Krystyna Rybka, Wpływ różnych oświetlaczy LED na indeks kiełkowania ziarna pszenicy uzyskanego w etapie szklarniowym procesu hodowlanego SSD , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 282 (2017): Wydanie regularne
- Tadeusz Śmiałowski, Maria Bogacka, Zygmunt Nita, Edward Witkowski, Wykorzystanie wieloczynnikowej analizy wariancji do oceny przezimowania wybranych rodów pszenicy ozimej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 259 (2011): Wydanie regularne
- Krystyna Rybka, Zygmunt Nita, Nowoczesne fenotypy zbóż do uprawy na obszarach zagrożonych suszą , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 273 (2014): Wydanie regularne
- Bogusław Łapiński, Zygmunt Nita, Aleksandra Szołkowska, Patrycja Wieczorek, Mieszaniec owsa uprawnego z dzikim gatunkiem Avena macrostachya jako nowe źródło zmienności do poprawy jakości plonu owsa nagoziarnistego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 270 (2013): Wydanie regularne
- Zygmunt Nita, Wspomnienie: Mgr Tadeusz Rydzewski (1925-2022) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 297/298 (2022): Wydanie regularne
- Wioletta Biel, Krum Petkov, Robert Maciorowski, Zygmunt Nita, Izabela Jaskowska, Ocena jakości ziarna różnych form owsa na podstawie składu chemicznego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 239 (2006): Wydanie regularne
- Tadeusz Śmiałowski, Zygmunt Nita, Edward Witkowski, Ocena współzależności cech pszenicy ozimej na podstawie analizy ścieżek , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 240/241 (2006): Wydanie regularne
- Sławomir Kowalczyk, Robert Maciorowski, Grzyby zasiedlające ziarno krótkosłomego owsa nieoplewionego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 239 (2006): Wydanie regularne
