Reakcja pszenicy jarej odmiany Torka na nawożenie azotem w warunkach przyorywania międzyplonów ścierniskowych
Wiesław Wojciechowski
iaipr@upwr.edu.plKatedra Ogólnej Uprawy Roli i Roślin, Akademia Rolnicza we Wrocławiu (Poland)
Abstrakt
Celem zrealizowanego w latach 2003 i 2004 doświadczenia polowego było określenie plonotwórczej reakcji pszenicy jarej, odmiany jakościowej na różne dawki nawożenia azotem w warunkach przyorywania międzyplonów ścierniskowych. Założono je metodą losowanych podbloków w 4 powtórzeniach. Czynnik pierwszego rzędu stanowiły trzy warianty uprawy pszenicy z przedsiewnym przyorywaniem międzyplonów: 1) bez międzyplonów ścierniskowych; 2) międzyplon z gorczycy białej; 3) międzyplon z mieszanki roślin strączkowych z niemotylkowymi. Czynnikiem drugiego rzędu były cztery dawki nawożenia azotowego: 0; 40 kg (40I); 80 kg (40I + 40II); 120 kg (40I + 40II + 40III). Termin stosowania azotu: I — przed siewem pszenicy, II — w fazie strzelania w źdźbło (2 kolanko), III — kłoszenie się roślin. Pszenicę jarą odmiany Torka wysiewano w ilości zapewniającej obsadę 500 roślin na 1 m2. Wykazano, że każda wyższa dawka nawożenia azotem powodowała sukcesywny i istotny wzrost plonów ziarna pszenicy. Plony ziarna uzyskane w uprawie pszenicy bez nawożenia azotem były o 7,6% mniejsze niż po zastosowaniu dawki 40 kg N, o 15,1% od stwierdzonych po dawce 80 kg N oraz o 17,8% kiedy pszenicę zasilano 120 kg azotu na ha. Przyorywanie biomasy międzyplonu miało różny wpływ na kształtowanie się plonów pszenicy jarej. Po przyoraniu mieszanki plon ziarna był istotnie większy, niż w uprawie bez międzyplonu, a po gorczycy mniejszy. Przyorując pod pszenicę jarą mieszankę strączkowo-niemotylkową lub uprawiając roślinę testową bez międzyplonu wystarczającą dawką nawożenia mineralnego było 80 kg N·ha-1, natomiast przyorując gorczycę białą jeszcze dawka 120 kg N·ha-1 powodowała znaczny wzrost plonu ziarna pszenicy.
Słowa kluczowe:
pszenica jara, nawożenie azotem, międzyplon ścierniskowyBibliografia
Achremowicz B., Zając J. 1993. Wpływ podwyższonego nawożenia azotem na wartość technologiczną niektórych odmian pszenicy jarej i ozimej. Rocz. Nauk Rol. ser. A, 110, 1–2: 149 — 157.
Google Scholar
Biskupski A., Kaus A., Pabin J., Włodek S. 2004. Wpływ zróżnicowanego nawożenia azotem na wskaźnik powierzchni liści (LAI), średni kąt nachylenia liści (MTA) i plon wybranych odmian pszenicy jarej. Annales UMCS, sec. E, 59, 2: 639 — 654.
Google Scholar
Deryło S. 1990. Badania nad regenerującą rolą poplonów ścierniskowych w płodozmianach o różnym udziale zbóż. Rozprawy Naukowe 127, AR Lublin: 64 ss.
Google Scholar
Dzienia S. 1990. Wpływ międzyplonów na niektóre właściwości gleby i plonowanie roślin. Materiały z semin. Nauk. Międzyplony we współczesnym rolnictwie. Szczecin: 27 — 34.
Google Scholar
Fatyga J., Chrzanowska-Drożdż B., Liszewski M. 1994. Wysokość i jakość plonu pszenicy jarej pod wpływem różnych dawek azotu. Zesz. Nauk. AR Wrocław, 254: 113 — 128.
Google Scholar
Gąsiorowska B., Makarewicz A. 2004. Wpływ nawożenia azotowego na plonowanie pszenicy jarej. Annales UMCS, sec. E, 59, 2: 713 — 720.
Google Scholar
Jaskulski D., Tomalak S., Rudnicki F. 2000. Regeneracja stanowiska po pszenicy ozimej dla jęczmienia jarego przez rośliny międzyplonu ścierniskowego. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol. z. 470: 49 — 57.
Google Scholar
Kuś J. 1976. Wpływ pogłębionej uprawy oraz nawożenia na plonowanie roślin i kształtowanie się niektórych właściwości gleby w zmianowniach o różnym udziale zbóż. IUNG Puławy, R(108),.
Google Scholar
Kuś J., Jończyk K. 2000. Regenerująca rola międzyplonów w zbożowych członach zmianowania. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol. 470: 59 — 65.
Google Scholar
Kuś J., Filipiak K., Jończyk K. 1991. Wpływ siedmiu wybranych czynników agrotechnicznych na plonowanie pszenicy ozimej. Pam. Puł. 98: 7 — 22.
Google Scholar
Liszewski M. 1997. Wpływ następczy dwóch form morfologicznych bobiku na plonowanie pszenicy jarej. Fragm. Agron. 14, 3: 55 — 62.
Google Scholar
Marko T. 1990. Efektivna agrotechnika ozimnej psenice „Viginta”. Vedece Prac. Vysk. Ust. Rost. Vyrob., Piestany, 23: 88 — 97.
Google Scholar
Mazurek J., Kuś J., Maj L. 1992. Wpływ dawek azotu na plonowanie odmian pszenicy jarej w różnych warunkach siedliska. Biul. IHAR 181/182: 53 — 69.
Google Scholar
Noworolnik K., Sułek A. 1999. Reakcja pszenicy jarej i jej mieszanek z jęczmieniem na nawożenie azotem. Pam. Puł. z. 118: 285 — 291.
Google Scholar
Orlik T. 1998. Nawożenie azotowe jako czynnik plonotwórczy w uprawie jęczmienia ozimego i pszenicy jarej w terenie erodowanym. Bibl. Fragm. Agron. 4 A: 355 — 360.
Google Scholar
Rachoń L. 1994. Wpływ wielkości dawek azotu na plonowanie i jakość ziarna pszenicy jarej w warunkach stosowania fungicydu i retardanta. Ann. UMCS, sec. E, 49: 37 — 42.
Google Scholar
Ruszkowski M. 1986. Plonowanie pszenicy ozimej w różnych warunkach siedliska i agrotechniki. IUNG Puławy R. 214.
Google Scholar
Rutkowska A. 2002. Efektywność różnych dawek azotu w nawożeniu pszenicy jakościowej. Pam. Puł.: 113: 647 — 652.
Google Scholar
Sułek A. Cacak-Pietrzak G., Ceglińska A. 2004. Wpływ różnych sposobów aplikacji azotu na plon, elementy struktury oraz wybrane cechy jakościowe ziarna odmian pszenicy jarej. Annales UMCS, sec. E, 59, 2: 543 — 551.
Google Scholar
Thorup-Kriestensen K. 1994. The effect of nitrogen catch crop species on the nitrogen nutrition of succeeding crop. Fertilizer Research. 37 (3): 227 — 234.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF00748941
Google Scholar
Wacławowicz R. 2002. Następczy wpływ różnych form nawożenia organicznego oraz dawek azotu na warunki siedliskowe i plonowanie pszenicy uprawianej po buraku cukrowym. Cz. 2. Wpływ na plonowanie pszenicy. Zesz. Nauk. AR Wrocław, Rol. 445: 171 — 188.
Google Scholar
Weber R., Hryńczuk B., Runowska-Hryńczuk B. 1999. Wpływ uproszczeń uprawy roli i zróżnicowanego nawożenia azotowego na plonowanie wybranych odmian pszenicy jarej w warunkach okresowych niedoborów wody. Fol. Univ. Agric. Stein., Agricultura 74: 157 — 162.
Google Scholar
Wojciechowski W. 2000. Efektywność nawożenia mineralnego w połączeniu z uprawą międzyplonów ścierniskowych pod pszenicę ozimą. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 470: 67 — 74.
Google Scholar
Wojciechowski W. 1998. Wpływ zróżnicowanej uprawy pożniwnej i przedsiewnej z zastosowaniem dwóch dawek nawozów mineralnych na wzrost i plonowanie pszenicy ozimej. Cz. II. Wpływ na plonowanie pszenicy ozimej. Zesz. Nauk. AR Wrocław, Rol., 347: 65 — 77.
Google Scholar
Autorzy
Wiesław Wojciechowskiiaipr@upwr.edu.pl
Katedra Ogólnej Uprawy Roli i Roślin, Akademia Rolnicza we Wrocławiu Poland
Statystyki
Abstract views: 61PDF downloads: 21
Licencja
Prawa autorskie (c) 2005 Wiesław Wojciechowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Wiesław Wojciechowski, Reakcja owsa siewnego na uprawę w płodozmianach uproszczonych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 239 (2006): Wydanie regularne
