Próba zastosowania żytniej cytoplazmy typu Pampa w hodowli heterozyjnej pszenżyta
Bogusław Łapiński
b.lapinski@ihar.edu.plKrajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików (Poland)
Abstrakt
W latach 2000 i 2001 wykonano krzyżowania męsko-sterylnych linii żyta diploidalnego z ozimym pszenżytem tetraploidalnym (4x) i heksaploidalnym (6x). Poprzez dalsze krzyżowania wsteczne udało się przenieść cytoplazmę Pampa do pszenżyta zarówno tetra- jak i heksaploidalnego. W roku 2002 płodność żeńska osiągnęła poziom umożliwiający rozpoczęcie selekcji linii cytoplazmatycznie męsko-sterylnych i linii z przywróconą płodnością. Wyniki badań płodności męskiej z roku 2004 wykazały pełny zakres zmienności pylenia u form pszenżyta z cytoplazmą Pampa, od form w pełni męsko-sterylnych do męsko-płodnych. U pszenżyta 4x sterylizujący wpływ tej cytoplazmy był wyraźnie silniejszy niż u pszenżyta 6x. U tetraploidów pełną sterylność wniosło do pokolenia B1 F1 8 z 14 wykorzystanych linii, u heksaploidów tylko dwie na 20. Jednak postęp w selekcji form z przywróconą płodnością zanotowano jedynie u form 4x. Wzrost bujności wegetatywnej pokolenia F1 był wyraźnie zauważalny tylko u form 4x; u heksaploidów większość form z cytoplazmą Pampa była osłabiona w porównaniu do form ojcowskich i do grupy mieszańców F1 z inną cytoplazmą żyta.
Słowa kluczowe:
CMS, cytoplazma Pampa, hodowla heterozyjna, pszenżyto heksaploidalne, pszenżyto tetraploidalneBibliografia
Burger H., Oettler G., Melchinger A. E. 2002. Heterosis and combining ability for grain yield and yield components in winter triticale. Proc. 5th Int. Triticale Symp., Radzików, Poland, Vol. 1: 199-204.
Google Scholar
Darvey N. L., Roake J. 2002. Development of spring hybrid triticale. Proc. 5th Int. Triticale Symp. June 30 July 5. 2002, Radzików, Poland. Vol. 1: 207 — 209.
Google Scholar
Gordei I. A., Belko N. B., Khokhlova S. A., Lyusikov O. M., Hainudzinau A. V. 2002. Development of genetic triticale diversity with rye cytoplasm. Proc. 5th Int. Triticale Symp. Radzików, Poland, June 30 July 5, 2002. Vol. I: 53 — 62
Google Scholar
Krolow K. D. 1973. Research work with 4x-Triticale in Germany (Berlin). In: Proceedings of the international Triticale symposium, El Batan, Mexico, 1–3 October 1973. Int. Develop. Res. Centre Monogr. IDRC – 024e.
Google Scholar
Góral H. 2002. Biologiczno-hodowlane aspekty wykorzystania heterozji u pszenżyta (X Triticosecale Wittmack). Zeszyty Nauk. Akad. Rol. im. H. Kołłątaja w Krakowie. Rozprawy. Zeszyt 283.
Google Scholar
Góral H., Spiss L. 2005. Hodowla dopełniaczy i restorerów dla systemu cms-T. timopheevi u pszenżyta jarego. Biul. IHAR 236: 1 — 6.
Google Scholar
Łapiński B., Apolinarska B., Budzianowski G., Cyran M., Rakowska M. 1996. An attempt at tetraploid triticale improvement. In: H. Guedes-Pinto et al. (eds.), Triticale: today and tomorrow. Kluwer Acad. Publ., Dordrecht: 627 — 634.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-94-009-0329-6_81
Google Scholar
Łapiński B., Schwarzacher T. 2000. Odblokowanie ekspresji niektórych genów żyta w pszenżycie tetraploidalnym w wyniku translokacji homeologicznej. Biul. IHAR 211: 211 — 218.
Google Scholar
Łapiński B. 2002. A new source of earliness in tetraploid Secalotriticum. Proc. 5th Int. Triticale Symp. Radzików, Poland, June 30 July 5, 2002. Vol. II: 49 — 53.
Google Scholar
Murashige T., Skoog F. 1962. A revised medium for a rapid growth and bioassay with tobacco tissue cultures. Physiol. Plant. 15: 473.
DOI: https://doi.org/10.1111/j.1399-3054.1962.tb08052.x
Google Scholar
Oettler G., Becker H. C., Hoppe G. 2001. Heterosis for yield and other agronomic traits of winter triticale F1 and F2 hybrids. Plant Breed. 120: 351 — 353.
DOI: https://doi.org/10.1046/j.1439-0523.2001.00624.x
Google Scholar
Pfeiffer W. H., Sayre K. D., Mergoum M., van Beem J. 1997. Heterosis in spring triticale hybrids. Book of Abstracts: The Genetics and Exploitation of Heterosis in Crops. 17–22 Aug. 1997, Mexico City: 2 — 6.
Google Scholar
Warzecha R., Salak-Warzecha K. 2002. Hybrid triticale-prospects for research and breeding. Part II: Development of male sterile lines. Proc. 5th Int. Triticale Symp., Radzików, Poland, Vol.1: 193 — 198.
Google Scholar
Autorzy
Bogusław Łapińskib.lapinski@ihar.edu.pl
Krajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików Poland
Statystyki
Abstract views: 10PDF downloads: 8
Licencja
Prawa autorskie (c) 2005 Bogusław Łapiński
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Teresa Oracka, Zbigniew Rybka , Bogusław Łapiński , Wpływ homeologicznych substytucji D(A) i D(B) w siewkach heksaploidalnego pszenżyta na gromadzenie suchej masy, akumulację oraz wykorzystanie azotu i fosforu w kulturze hydroponicznej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 288 (2020): Wydanie regularne
- Bogusław Łapiński, Jacek Matusiak, Ocena nowych materiałów do hodowli heterozyjnej heksaploidalnego pszenżyta ozimego z żytnią cytoplazmą typu Pampa , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 260/261 (2011): Wydanie regularne
- Bogusław Łapiński, Zygmunt Nita, Aleksandra Szołkowska, Patrycja Wieczorek, Mieszaniec owsa uprawnego z dzikim gatunkiem Avena macrostachya jako nowe źródło zmienności do poprawy jakości plonu owsa nagoziarnistego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 270 (2013): Wydanie regularne
- Bogusław Łapiński, Owies w krzyżowaniach międzygatunkowych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 283 (2018): Wydanie specjalne
