Substytucyjne, addycyjne i translokacyjne chromosomy pszenicy w życie diploidalnym
Abstrakt
Celem badań była introgresja chromosomów pszenicy do diploidalnego żyta. W tym celu analizowano metodą C-prążkową pokolenie F4 krzyżówek żyta diploidalnego z substytucyjno-translokacyjnym żytem tetraploidalnym oraz pokolenie F1 z tego samego typu krzyżowań. W potomstwie substytucyjno-translokacyjnego żyta diploidalnego stwierdzono eliminację chromosomów pszenicy w 23,4% analizowanego materiału. W pozostałych roślinach wystąpił materiał genetyczny pszenicy w postaci monosomicznych, disomicznych substytucji, nielicznych addycji, a także translokacji. Liczba chromosomów pszenicy wahała się od jednej do trzech na roślinę. Najczęściej w substytucjach występował chromosom 5A, a następnie w malejącej kolejności 7A, 2A, 1A, 4A. Chromosom 6A występował tylko w roślinach addycyjnych. W jednej tylko roślinie odnotowano substytucyjny chromosom pszenicy genomu B — 7B. W translokacjach najczęściej brało udział krótkie ramię chromosomu pszenicy 7A, a następnie w malejącej ilości 2AS, 2AL, 1AS, 1AL, 4AL, 6AL, 3AL. Chromosomy pszenicy w życie diploidalnym przekazywane były przez gamety żeńskie, rzadziej przez pyłek. Analiza samopłodności z udziałem różnych i w różnej liczbie chromosomów pszenicy w życie diploidalnym wykazała, że materiał genetyczny pszenicy nie powodował przełamania genów samoniezgodności żyta. Samopłodność żyta diploidalnego z chromosomami pszenicy była uzależniona wyłącznie od wykorzystanego w krzyżowaniach samozgodnych i męskosterylnych form żyta diploidalnego.
Słowa kluczowe:
Secale cereale L., Triticum aestivum L., addycja, chromosom pszenicy, samozgodność, substytucja, translokacjaBibliografia
Apolinarska B. 1996 a. Additions, substitutions and translocations of wheat chromosomes in tetraploid rye. Inter. Symp. Rye Breed. Genet. 27–29 June, Stuttgart, Germany. Vortr. Pflanzenzüchtung 35: 304 — 305.
Google Scholar
Apolinarska B. 1996 b. Transfer of chromosomes of the A and B genomes of wheat to tetraploid rye. J. Appl. Genet. 37: 345 — 356.
Google Scholar
Apolinarska B. 1998. Tetraploid rye with wheat genetic material. In: Plant Cytogenetics. Maluszyńska J. (ed.). Spring Symp., Cieszyn 19–22 May 1997, Silesian Univ. Katowice, Poland: 206 — 209.
Google Scholar
Apolinarska B. 2003 a. Production of diploid rye/wheat chromosome additions and translocations. Cereal Res. Com. 31: 73 — 79.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03543252
Google Scholar
Apolinarska B. 2003b. Chromosome pairing in tetraploid rye with monosomic-substitution wheat chromosomes. J. Appl. Genet. 44: 119 — 128.
Google Scholar
Arseniuk E., Oleksiak T. 2001. Rye production and breeding in Poland. Proc. Eucarpia Rye Meeting, July 4–7, Radzików, Poland: 11 — 18.
Google Scholar
Baum M. 1991. Rye-wheat hybrids: the production of wheat chromosome additions to rye. Genome 34: 840 — 844.
DOI: https://doi.org/10.1139/g91-129
Google Scholar
Boros D. 2001. Prospects of greater utilization of rye in animal feeding and human consumption. Proc. Eucarpia Rye Meet., July 4–7, 2001, Radzików, Poland: 285.
Google Scholar
Friebe B., Hatchett J. H., Sears R. G., Gill B. S. 1990. Transfer of Hessian fly resistance from “Chaupon” rye to hexaploid wheat via a 2BS/2RL wheat-rye chromosome translocation. Theor. Appl. Genet. 79: 385 — 389.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF01186083
Google Scholar
Graham H., Aman P. 1991. Nutritional aspects of dietary fibres. Anim. Feed Sci. Technol.32: 143 — 158.
DOI: https://doi.org/10.1016/0377-8401(91)90018-N
Google Scholar
Lukaszewski A. J. 1990. Frequency of 1RS.1AL and 1RS.1BL translocations in United States wheats. Crop. Sci. 30: 1151 — 1153.
DOI: https://doi.org/10.2135/cropsci1990.0011183X003000050041x
Google Scholar
Lukaszewski A. J., W. Brzeziński, E. Klockiewicz-Kamińska. 2000. Transfer of the Glu-D1 locus encoding high molecular weight glutenin subunits 5+10 from bread wheat to diploid rye. Euphytica 115: 49 — 57.
DOI: https://doi.org/10.1023/A:1004085528286
Google Scholar
Lukaszewski A. J., Gustafson P. J. 1983. Translocations and modifications of chromosomes in triticale × wheat hybrids. Theor. Appl. Genet. 64: 239 — 248.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF00303771
Google Scholar
Melz G., Thiele V. 1990. Spontaneous somatic transfer of a segment from a wheat addition chromosome into the rye genome. Genome 33: 794 — 797.
DOI: https://doi.org/10.1139/g90-119
Google Scholar
Melz G., Thiele V., Seidel A., Buschbeck R. 1991. Rye-cytoplasmic rye-wheat additions — a new material for breeding. Genet. Pol. 32: 89 — 93.
Google Scholar
Rakowska M. 1994. Antinutritive compounds in rye grain. Hod. Rośl. Aklim. 38: 21 — 42.
Google Scholar
Roehring K. L. 1988. The physiological effects of dietary fiber — a review. Food Hydrocolloids 1, 2: 1 — 18.
DOI: https://doi.org/10.1016/S0268-005X(88)80033-X
Google Scholar
Schlegel R. 1982. First evidence for rye — wheat additions. Biol. Zbl. 101: 641 — 646.
Google Scholar
Schlegel R., Boerner A., Thiele V., Melz G. 1991. The effect of the Ph1 gene in diploid rye, Secale cereale L. Genome 34: 913 — 917.
DOI: https://doi.org/10.1139/g91-140
Google Scholar
Schlegel R., Kynast R. 1988. Wheat chromosome 6B compensates genetical information of diploid rye, Secale cereale L. 7th Inter. Wheat Genetics Symp. Cambridge: 421 — 426.
Google Scholar
Schlegel R., Melz G., Mettin D. 1986. Rye cytology, cytogenetics and genetics — Current status. Theor. Appl. Genet. 72: 721 — 734.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF00266535
Google Scholar
Tarkowski Cz., Apolinarska B. 1992. The use of chromosome substitutions and translocations in the breeding triticale, wheat and rye. Hereditas 116: 281 — 283.
DOI: https://doi.org/10.1111/j.1601-5223.1992.tb00837.x
Google Scholar
Thiele V., Buschbeck R., Seidel A., Melz G. 1988. Identification of the first rye-cytoplasmic rye-wheat-addition using LAP-isozymes. Plant. Breed. 101: 250 — 252.
DOI: https://doi.org/10.1111/j.1439-0523.1988.tb00294.x
Google Scholar
Zeller F. J., Baier A. C. 1973. Substitution des Weizenchromosomenpaares 4A durch das Roggen-chromosomenpaar 5R in den Weihenstephaner Weizenstamm W 70a 86 (Blaukorn): Zeit. Pflanzenzűcht. 70: 1 — 10.
Google Scholar
Zeller F. J., Fischbeck G. 1971. Cytologische Untersuchungen zur Identifizierung des Fremdchromosoms in der Weizensorte Zorba (W 565) Zeit. Pfllanzenzűcht. 66: 260 — 265.
Google Scholar
Zeller F. J., O. I. Koller. 1981. Identification of a 4A/7R and 7B/4R wheat and rye chromosome. Theor. Appl. Genet. 59: 33 — 37.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF00275773
Google Scholar
Statystyki
Abstract views: 52PDF downloads: 17
Licencja
Prawa autorskie (c) 2003 Barbara Apolinarska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Zofia Banaszak, Piotr Kaźmierczak, Arkadiusz Trąbka, Barbara Apolinarska, Jan Bocianowski, Wpływ wybranych czynników na wyrównanie odmian pszenżyta , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 244 (2007): Wydanie regularne
