Ksenia u żyta, jej rodzaje i znaczenie w hodowli odmian mieszańcowych
Abstrakt
W pracy przedstawiono zrealizowany w latach 1985–2000 eksperymentalny program tworzenia ksenicznych i podwójnych mieszańców żyta. Potwierdzono występowanie u żyta podwójnej ksenii: jakościowej (barwa ziarniaków) oraz ilościowej (masa 1000 ziarniaków). Określono zmienność stopnia przekrzyżowania materiałów wyjściowych w zależności od ich genetycznego zawężenia. Wykazano, że możliwe jest znalezienie żółtoziarnistych form o wysokiej zdolności kombinacyjnej i dużym efekcie ksenii masy 1000 ziarniaków, przydatnych do hodowli odmian mieszańcowych. Podano formułę tworzenia podwójnych mieszańców żyta i opisano ich wybrane właściwości rolnicze.
Słowa kluczowe:
ksenia, żyto, kseniczne mieszańce, podwójne mieszańceBibliografia
Becker H. C., Geiger H. H., Morgenstern K. 1982. Performance and phenotypic stability of different hybrid types in winter rye. Crop Sci. 22: 340 — 344.
DOI: https://doi.org/10.2135/cropsci1982.0011183X002200020034x
Google Scholar
Focke. W. D. 1881. Die Pflanzen mischlinge ein Beitrag zur Biologie der Gewachsen Bornträger. Cyt. za: Rieger R., Michaelis A., Green M. M. 1974. Słownik terminów genetycznych. PWR i L, Warszawa.
DOI: https://doi.org/10.5962/bhl.title.127428
Google Scholar
Geiger H. H., Schnell F. W. 1975. Experimental basis for breeding hybrid varietes in rye. Hod. Rośl. Aklim. 19, 5/6: 381 — 385.
Google Scholar
Geiger H. H., Morgenstern K. 1979. Stand der Hybridzüchtung bei Roggen. Getreide, Mehl und Brot 33: 225 — 231.
Google Scholar
Geiger H. H. 1982. Breeding methods in diploid rye (Secale cereale L.). Tag-Ber. Akad. Landwirtsch.-Wiss. DDR, Berlin 198; 305 — 332.
Google Scholar
Geiger H. H. 1985. Hybrid breeding in rye. Proc. EUCARPIA Meet. Cereal Sect. on Rye, Svalöv, Sweden: 237 — 266.
Google Scholar
Geiger H. H., Miedaner T. 1996. Genetic basis and phenotypic stability of male fertility restoration in rye. Vortr. Pflanzenzüchtg. 35; 27 — 38.
Google Scholar
Grochowski L. 1990. Projekt wykorzystania ksenii w hodowli mieszańców żyta. Zesz. Probl. IHAR, Hodowla Zbóż: 165 — 172.
Google Scholar
Grochowski L. 1992. Ksenia u żyta i jej wykorzystanie w hodowli mieszańców. Mat. XI Zjazdu PTG „Genetyka 2000”. Kraków 10 — 11 wrzesień 1992: 102.
Google Scholar
Grochowski L. 1993. Zmienność i współzależność kilku cech ilościowych w kolekcji roboczej żyta. Zesz. Nauk. AR Wrocław, 223: 141 — 147.
Google Scholar
Grochowski L., Kaczmarek J., Kadłubiec W., Bujak H. 1995. Using xenia in the breeding of rye hybrids. Acta. Soc. Bot. Poloniae 64, 2: 175 — 179.
DOI: https://doi.org/10.5586/asbp.1995.025
Google Scholar
Grochowski L., Kaczmarek J., Kadłubiec W., Bujak H. 1996. Characterization of xenic rye hybrids. Vortr. Pflanzenzüchtg 35: 66 — 67.
Google Scholar
Grochowski L. 1998. Kseniczne mieszańce żyta. Zesz. Nauk. AR Wrocław. 337: 1 — 82.
Google Scholar
Grochowski L. 2001. Some properties of double cross hybrids of rye. Proc. EUCARPIA Rye Meet., Radzików, Poland: 77 — 79.
Google Scholar
Jain S. K. 1960. Cytogenetics of rye (Secale ssp). Bibliographia Genetica. Del XIX, No 1: 1 — 86.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-94-015-2827-6
Google Scholar
Kolasińska I. 1989. Stan obecny oraz perspektywy hodowli mieszańców żyta w IHAR Radzików. Prace Zespołu Hodowli Żyta 1988. IHAR Radzików, 1989: 49 — 53.
Google Scholar
Kolasińska I. 1992. Wybór populacji wyjściowych do hodowli żyta. Hod. Rośl. Aklim. 36, 1/2; 23 — 35.
Google Scholar
Kolasińska I. 2001. Male fertility restoration of rye crosses in the Pampa cytoplasm Proc. EUCARPIA Rye Meet., Radzików, Poland 87 — 90.
Google Scholar
Łapiński M. 1975 a. Heterozja i zdolność kombinacyjna u żyta. Prace Zesp. Bad. Hod. Żyta w 1974, IHAR Radzików 1975: 113 — 120.
Google Scholar
Łapiński M. 1975 b. Cytoplasmic male sterility in interspecific rye hybrids. Hod. Rośl. Aklim. 19 5/6: 415 — 420.
Google Scholar
Machaň F. 1997. Hybridni odrudy žita. (ed.) Institut vychovy a vzdělavani M. Ze. ČR v Praze.
Google Scholar
Madej L. 1975. Research on male sterility in rye. Hod. Rośl. Aklim. 19, 5/6: 421 — 422.
Google Scholar
Madej L. 1984. Rozwój prac nad hodowlą mieszańców żyta w Polsce. Post. Nauk. Rol. nr. 2: 33 — 41.
Google Scholar
Madej L. J. 1996. Worldwide trends in rye growing and breeding. Vortr. Pflanzenzüchtg 35: 1 — 6.
Google Scholar
Madej L., Kolasińska I., Jagodziński J. 2001. Breeding of rye hybrids at IHAR. Proc. EUCARPIA Rye Meet., Radzików, Poland: 51.
Google Scholar
Miedaner T., Geiger H. H. 1993. Züchtgartenführer Hybridroggen, Universität Hohenheim, Landessaat-züchtanstalt: 1 — 12.
Google Scholar
Nicolaisen W. 1932. Über quantitative Xenien bei Roggen und Erbsen, Zeitschr. Pflanzenzüchtg 17: 265 — 276.
Google Scholar
Plarre W., Vettel F. 1961. Testmethoden und Heterosiseffekte bei diploiden Winterroggen (Secale cereale L.). Z. Pflanzenzücht. 46: 126 — 154.
Google Scholar
Ruebenbauer T., Pająk K. 1984. Genetyczne podstawy hodowli mieszańcowych odmian żyta (Secale cereale L.). Hod. Rośl. Aklim. 28: 288 — 300.
Google Scholar
Troyer A. F., 1995. Early Illinii corn breeders: their quest for quality and quantity. Proc. Ann. Corn. Ind. Res. Conf. 50: 56 — 67.
Google Scholar
Velikovský V., Machaň F. 1975. A study of combining ability and heterosis in winter rye. Hod. Rośl. Aklim. 19, 5/6: 403 — 406.
Google Scholar
Velikovský V., Machaň F. 1976. Obecna a specyficka kombinačni schopnost a heterozni efekt u dialelniho křiženi odrud zita. Sbor. UVTIZ — Genet. Šlecht. 12: 63 — 70.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF02195909
Google Scholar
Vettel F., Plarre W. 1955. Mehrjärige Heterosisversuche mit Winterroggen. Z. Pflanzezücht. 34: 233 — 247.
Google Scholar
Wilde P. 1996. Stage and prospect of hybrid rye breeding. Lochow-Petkus GmbH, Bergen.
Google Scholar
Węgrzyn S., Madej L. 1990. General and specific combining ability for some characters of diploid rye. Rye breeding (Proc. of EUCARPIA Symp.) Leningrad, S.U.:188 — 192.
Google Scholar
Statystyki
Abstract views: 52PDF downloads: 16
Licencja
Prawa autorskie (c) 2003 Lechosław Grochowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Henryk Bujak, Lechosław Grochowski, Jan Kaczmarek, Analiza genetyczno-hodowlana wybranych cech struktury plonu mieszańców żyta ozimego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 226/227 (2003): Wydanie regularne
