Efekty hodowli pszenicy ozimej
Część II. Odmiana jako czynnik plonotwórczy w doświadczeniach i w produkcji
Abstrakt
Określono teoretyczne i praktyczne efekty hodowli pszenicy ozimej. Wykorzystano wyniki doświadczeń odmianowych Stacji Doświadczalnych Oceny Odmian (SDOO) i wyniki badań ankietowych gospodarstw rolnych z lat 1986–2001. Zastosowano metodę opartą na ocenie zależności między wiekiem a plonem odmian, bez odnoszenia się do odmiany wzorcowej. Analizowano związek między uzyskiwanymi plonami a rokiem wprowadzenia odmiany do produkcji. Istnieje istotna zależność liniowa plonu pszenicy od wieku uprawianych odmian (czasu jaki upłynął od ich wprowadzenia do uprawy). Wartość średniego efektu hodowlanego 0,69%, czyli 47 kg·ha-1 rocznie, jest zbliżona do wartości uzyskanych przy zastosowaniu metody oceny opartej na wskaźnikach wartości plonotwórczej odmian (41 kg·ha-1), prezentowanej w I części pracy. Czynnik odmianowy w bezpośredni sposób determinował 42% uzyskanego wzrostu plonów, a jego udział zwiększał się. Średni coroczny przyrost plonu w warunkach produkcyjnych ankietowanych gospodarstw, wynikający bezpośrednio z wprowadzania nowych odmian, po uwzględnieniu zróżnicowania dotyczącego nawożenia mineralnego, warunków glebowych i intensywności ochrony chemicznej, wyniósł 40 kg·ha-1.
Słowa kluczowe:
hodowla, odmiany, plon ziarna, postęp genetyczny, pszenica ozimaBibliografia
Bell M. A., Fischer R. A., Byerlee D., Sayre K. 1995. Genetic and agronomic contributions to yield gains: A case study for wheat. Field Crops Research 44: 55 — 65.
DOI: https://doi.org/10.1016/0378-4290(95)00049-6
Google Scholar
Drzazga T., Spis L. 2001. Postęp genetyczny w plonowaniu pszenicy jarej w Polsce. Biul. IHAR 218/219: 195 — 201.
Google Scholar
Duvick D. N. 1986. Plant breeding: past achievements and expectations for the future. Economic Botany 40 (3): 289 — 297.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF02858986
Google Scholar
Feil B. 1992. Breeding progress in small grain cereals — a comparison of old and modern cultivars. Plant Breeding, 108: 1 — 11.
DOI: https://doi.org/10.1111/j.1439-0523.1992.tb00093.x
Google Scholar
Feyerham A. M., Kemp K. E., Paulsen G. M. 1989. Genetic contribution to increased wheat yields in the USA between 1979 and 1984 Agron. J. 81: 242 — 245.
DOI: https://doi.org/10.2134/agronj1989.00021962008100020021x
Google Scholar
Krzymuski J., Laudański Z., Oleksiak T. 1993. Metody oceny postępu genetycznego. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu, Rolnictwo Nr 223: 49 — 56.
Google Scholar
Nalborczyk E., 1996. Prognoza badań rolniczych warunkujących rozwój rolnictwa i gospodarki żywnościowej na początku XXI wieku. Materiały na konferencję naukową Nauka w Polsce w perspektywie XXI wieku. 10–11 października 1996 r., Komitet Prognoz "Polska w XXI wieku" przy Prezydium PAN.
Google Scholar
Oleksiak T. 2002. Efekty hodowli pszenicy ozimej. Część I. Zmiany potencjału plonowania odmian. Biul. IHAR 223/234: 67 — 75.
Google Scholar
Silvey V. 1986. The contribution of new varieties to cereal yields in England and Wales between 1947 and 1983. Journal of the National Institute of Agricultural Botany 17: 155 — 168.
Google Scholar
Autorzy
Tadeusz Oleksiakt.oleksiak@ihar.edu.pl
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików Poland
Statystyki
Abstract views: 99PDF downloads: 23
Licencja
Prawa autorskie (c) 2003 Tadeusz Oleksiak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Dariusz R. Mańkowski, Tadeusz Oleksiak, Ocena postępu w uprawie ziemniaka w Polsce w latach 1986–2001 , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 228 (2003): Wydanie regularne
- Tadeusz Oleksiak, Czynniki warunkujące poziom plonowania pszenicy ozimej w produkcji towarowej. Część I. Zmiany w latach 1986–2010 , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 260/261 (2011): Wydanie regularne
- Tadeusz Oleksiak, Plony pszenicy ozimej w zależności od jakości stosowanego materiału siewnego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 251 (2009): Wydanie regularne
