Indukowanie haploidów żyta (Secale cereale L.)
Zbigniew Broda
agro@up.poznan.plKatedra Genetyki i Hodowli Roślin, Akademia Rolnicza, Poznań (Poland)
Sylwia Mikołajczyk
Katedra Genetyki i Hodowli Roślin, Akademia Rolnicza, Poznań (Poland)
Abstrakt
Stosując klasyczne metody hodowli roślin, takie jak chów wsobny, do otrzymania linii homozygotycznych potrzeba kilku lat. Wykorzystując techniki kultur in vitro możemy uzyskać te linie w znacznie krótszym czasie. U zbóż do indukowania form haploidalnych najczęściej stosuje się: androgenezę (kultury pylników i kultury izolowanych mikrospor) oraz eliminację chromosomów. Za najważniejsze czynniki decydujące o otrzymaniu roślin haploidalnych przyjmuje się: fizjologiczną kondycję roślin donorowych, genotyp, stadium rozwojowe mikrospor i czas prowadzenia kultury, traktowanie wstępne kłosów i pylników, skład pożywki, warunki prowadzenia kultury. W ostatnich latach wzrasta znaczenie haploidów w hodowli takich gatunków, jak: pszenica, pszenżyto, jęczmień, rzepak, tytoń i wielu innych. Żyto (Secale cereale L.) jest rośliną, u której indukowanie haploidów na drodze androgenezy sprawia szereg trudności. Najczęściej spotykanym problemem jest niski odsetek regenerowanych roślin i wysoki udział roślin albinotycznych.
Słowa kluczowe:
androgeneza, czynniki, eliminacja chromosomów, haploidy, Secale cereale, żytoBibliografia
Bajaj Y. P. S. 1990. Biotechnology in agriculture and forestry: haploids in crop improvement I. Springer-Verlag, Berlin, Vol. 12: 18/20: 125 — 127.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-642-61499-6
Google Scholar
Broda Z., Mikołajczyk S. 2001. Próby indukowania haploidów żyta (Secale cereale) metodą kultur pylnikowych. Biotechnologia, 1/52: 148 — 152.
Google Scholar
Daniel G., 1993. Anther culture in rye: improved plant regeneration using modified MS-media. Plant Breeding, 110: 259 — 261.
DOI: https://doi.org/10.1111/j.1439-0523.1993.tb00587.x
Google Scholar
Deimling S., Flehinghaus-Roux T. 1997. Haploidy in rye. In: In vitro haploid production in higher plants. S. M. Jain, S. K. Sopory, Veilleux R. E. (eds.). Kluwer Academic Publishers, Dordrecht: Vol. 4: 181 — 204.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-94-017-1862-2_10
Google Scholar
Deimling S., Geiger H. H. 1996. Anther culture in rye: Methodical improvements and genetic analysis. Vortr. Pflanzenzüchtg.: 35: 225 — 235.
Google Scholar
Deimling S., Flehinghaus-Roux T., Röber F., Schechert S., Roux R., Geiger H. H. 1994. Doubled haploid production — now reproducible in rye. In: Abstracts VIIIth International Congress of Plant Tissue and Cell Culture, Firenze, June 12–17, 1994: 95.
Google Scholar
Flehinghaus T., Deimling S., Geiger H. H. 1995. Anther-culture ability in Secale cereale L. Plant Breeding 114: 259 — 261.
DOI: https://doi.org/10.1111/j.1439-0523.1995.tb00807.x
Google Scholar
Flehinghaus-Roux T., Deimling S., Geiger H. H. 1991. Methodical improvements in rye anther culture. Plant Cell Reports 10: 397 — 400.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF00232610
Google Scholar
Hörlein A. J. 1991. Methodische Untersuchungen zur Antherenkultur bei Roggen. Ph. D. Thesis, University of Hohenheim, Stuttgart.
Google Scholar
Immonen S., Anttila H. 1999. Cold pretreatment to enhance green plant regeneration from rye anther culture. Plant Cell, Tissue and Organ Culture 57: 121 — 127.
DOI: https://doi.org/10.1023/A:1006381516632
Google Scholar
Immonen S. 1999. Androgenetic green plants from winter rye, Secale cereale L., of diverse origin. Plant Breeding 118: 319 — 322.
DOI: https://doi.org/10.1046/j.1439-0523.1999.00381.x
Google Scholar
Immonen S., Anttila H. 1996. Success in anther culture of rye. Vortr. Pflanzenzüchtg. 35: 237 — 244.
Google Scholar
Kasha K. J., Kao K. N. 1970. High frequency haploid production in barley (Hordeum vulgare L.). Nature 225: 874 — 876.
DOI: https://doi.org/10.1038/225874a0
Google Scholar
Larsen E. T., Tuvesson I. K. D., Andersen S. B. 1991. Nuclear genes affecting percentage of green plants in barley (Hordeum vulgare L.) anther culture. Theor. Appl. Genet. 82: 417 — 420.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF00588593
Google Scholar
Laurie D. A., Bennett M. D. 1988. The production of haploid wheat plants from wheat × maize crosses. Theor. Appl. Genet. 76: 393 — 397.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF00265339
Google Scholar
Marsolais A. A., Seguin-Swartz G., Kasha K. J. 1984. The influence of anther cold pretreatments and donor plant genotypes on in vitro androgenesis in wheat (Triticum aestivum L.). Plant Cell, Tissue and Organ Culture 3: 69 — 79.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF00035922
Google Scholar
Milewska-Pawliczuk E. 1987. Induction of androgenesis in vitro in various genetic forms of Secale cereale. Biologia Plantarum 29/4: 295 — 298.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF02892793
Google Scholar
Orlikowska T. 1977. Induction of androgenesis in vitro in Secale cereale and Triticale. Genet. Pol. 18/1: 51 — 58.
Google Scholar
Powell W. 1988. The influence of genotype and temperature pre-treatment on anther culture response in barley (Hordeum vulgare L.). Plant Cell, Tissue and Organ Culture 12: 291 — 297.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF00034371
Google Scholar
Rakoczy-Trojanowska M., Kwaśniak A., Malepszy S. 1996. Factors influencing viability and sporophytic development in vitro of rye (Secale cereale L.) microspores. Vortr. Pflanzenzüchtg. 35: 256 — 257.
Google Scholar
Rakoczy-Trojanowska M., Śmiech M., Malepszy S. 1996 a. An evaluation of the factors influencing anther culture of rye (Secale cereale L.) Vortr. Pflanzenzüchtg. 35: 260 — 261.
Google Scholar
Rakoczy-Trojanowska M., Śmiech M., Malepszy S. 1997. The influence of genotype and medium on rye (Secale cereale L.) anther culture. Plant Cell, Tissue and Organ Culture 48: 15 — 21.
DOI: https://doi.org/10.1023/A:1005792912316
Google Scholar
Sharma G. C., Wen Chung Wang, Sapra V. T. 1982. Effect of genotype, media and temperature pretreatment on calus initiation in triticale, wheat, and rye anther cultures. Cereal Res. Commun. 10 3/4: 143 — 150.
Google Scholar
Suenaga K. 1994. Doubled haploid system using the intergeneric crosses between wheat (Triticum aestivum) and maize (Zea mays). Bull. Natl. Inst. Agrobiol. Resour. 9: 83 — 139.
Google Scholar
Szarejko I. 1994. Techniki otrzymywania podwojonych haploidów i ich wykorzystanie w hodowli roślin. Prace Ogrodu Botanicznego PAN 5/6: 39 — 53.
Google Scholar
Ślusarkiewicz-Jarzina A., Ponitka A., Woźna J. 1999. Kultury pylnikowe, izolowane mikrospory i oddalone krzyżowanie w uzyskiwaniu haploidów żyta. I Krajowa Konferencja „Haploidy i linie podwojonych haploidów w genetyce i hodowli roślin”. Instytut Genetyki Roślin PAN, Poznań: 30.
Google Scholar
Thomas E., Hoffmann F., Wenzel G. 1975. Haploid plantlets from microspores of rye. Z. Pflanzenzüchtg. 75: 106 — 113.
Google Scholar
Tuvesson I. K. D., Pedersen S., Andersen S. B. 1989. Nuclear genes affecting albinism in wheat (Triticum aestivum L.) anther culture. Theor. Appl. Genet. 78: 879 — 883.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF00266675
Google Scholar
Wenzel G., Foroughi-Wehr B. 1990. Haploidenkultur. Agrarspectrum 17: 85 — 98.
Google Scholar
Wenzel G., Hoffmann F., Thomas E. 1976. Heterozygous microspore-derived plants in rye. Theor. Appl. Genet. 48: 205 — 208.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF00527372
Google Scholar
Wenzel G., Hoffmann F., Thomas E. 1977. Increased induction and chromosome doubling of androgenetic haploid rye. Theor. Appl. Genet. 51: 81 — 86.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF00299481
Google Scholar
Wenzel G, Thomas E. 1974. Observations on the growth in culture of anthers of Secale cereale. Z. Pflanzenzüchtg. 72: 89 — 94.
Google Scholar
Wędzony M., Marcińska I., Ponitka A., Ślusarkiewicz-Jarzina A., Woźna A. 1998. Production of doubled haploids in triticale (X Triticosecale Wittm.) by means of crosses with maize (Zea mays L.) using picloram and dicamba. Plant Breeding 117: 211 — 215.
DOI: https://doi.org/10.1111/j.1439-0523.1998.tb01928.x
Google Scholar
Autorzy
Zbigniew Brodaagro@up.poznan.pl
Katedra Genetyki i Hodowli Roślin, Akademia Rolnicza, Poznań Poland
Autorzy
Sylwia MikołajczykKatedra Genetyki i Hodowli Roślin, Akademia Rolnicza, Poznań Poland
Statystyki
Abstract views: 5PDF downloads: 3
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Zbigniew Broda, Sylwia Mikołajczyk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Dr inż. Sylwia Mikołajczyk , Dorota Weigt, Agnieszka Tomkowiak, Zbigniew Broda, Jan Bocianowski, Haploidyzacja żyta — diagnostyka molekularna oraz wpływ nanomolekuł na wspomaganie indukcji i regeneracji roślin w warunkach in vitro , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Anna Ćwiklińska, Zbigniew Broda, Jan Bocianowski, Analiza porównawcza cech dzikich gatunków rodzaju Secale L. w celu poszerzenia zmienności genetycznej przydatnej w hodowli , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 252 (2009): Wydanie regularne
- Zbigniew Broda, Agnieszka Dobrzycka, Jan Bocianowski, Podobieństwo genetyczne różnych populacji lucerny siewnej (Medicago sativa L. sl.) a ich potencjał plonowania , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 252 (2009): Wydanie regularne
- Zbigniew Broda, Agnieszka Tomkowiak, Krzysztof Moliński, Józef Adamaczyk, Badanie podobieństwa genetycznego pomiędzy formami rodzicielskimi mieszańców liniowych kukurydzy przy użyciu markerów molekularnych AFLP i RAPD , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 244 (2007): Wydanie regularne
- Anna Ćwiklińska, Zbigniew Broda, Danuta Kurasiak-Popowska, Biologia kwitnienia różnych gatunków z rodzaju Secale L. , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 251 (2009): Wydanie regularne
- Zbigniew Broda, Danuta Kurasiak-Popowska, Aleksandra Kowalska, Anna Ćwiklińska, Analiza podobieństwa genetycznego wybranych gatunków w rodzaju Secale , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 247 (2008): Wydanie regularne
- Agnieszka Tomkowiak, Zbigniew Broda, Krzysztof Moliński, Wybór modelu matematycznego dla zależności efektu heterozji mieszańców F1 od dystansu genetycznego form rodzicielskich żyta i pszenżyta , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Zbigniew Broda, Agnieszka Dobrzycka, Badanie samoniezgodności oraz podobieństwa genetycznego zróżnicowanych genotypowo form lucerny (Medicago sativa L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 245 (2007): Wydanie regularne
- Zbigniew Broda, Agnieszka Tomkowiak, Danuta Mackiewicz, Anita Dobek, Henryk Woś, Janina Woś, Roman Warzecha, Krystyna Warzecha, Analiza zróżnicowania genetycznego linii pszenżyta przydatnych do hodowli mieszańców przy użyciu markerów molekularnych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 237/238 (2005): Wydanie regularne
- Agnieszka Katańska, Zbigniew Broda, Wpływ 2,4 D i picloramu na indukcję androgenezy pszenżyta ozimego (Triticosecale Wittm.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 237/238 (2005): Wydanie regularne
