Możliwości wykorzystania metod statystycznych do opracowania wyników doświadczeń w hodowli roślin
Stanisław Węgrzyn
s.wegrzyn@ihar.edu.plZakład Roślin Zbożowych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Krakowie (Poland)
Abstrakt
Omówiono możliwości zastosowania niektórych metod statystycznych do opracowania wyników doświadczeń o nieortogonalnych danych bez podawania szczegółów metodycznych. Szczególną uwagę zwrócono na doświadczenia we wczesnych etapach hodowlanych, a głównie na doświadczenia jednopowtórzeniowe, zarówno od strony metodycznej, jak i sposobu opracowania wyników. Również dużo miejsca poświęcono opracowaniu wyników doświadczeń grupowych, tj. doświadczeń z różnymi rodami w tej samej lub różnych miejscowościach. Na końcu podano analizę i sposób oszacowania udziału efektu genetycznego i dwóch frakcji efektu interakcji genotypowo-środowiskowej, tj. interakcji genotypów z miejscowościami w latach (IGL) i interakcji genotypów z latami (IGY). Omówiono zalety i wady poszczególnych frakcji interakcji w aspekcie ich wykorzystania w selekcji najkorzystniejszych genotypów. Wszystkie rozważania były przeprowadzone na przykładach liczbowych, które mają charakter wyłącznie ilustracyjny.
Słowa kluczowe:
doświadczenia jednopowtórzeniowe, efekty genotypowe, efekty interakcji genotypowo-środowiskowej, synteza doświadczeń grupowych, układ nieortogonalnyBibliografia
Caliński, T. 1982. On Some Problems in Analysing Non-Orthogonal Designs. Proceeding in computational statistics. H.C. Physica-Verlag Vien : 11 — 21.
Google Scholar
Ceranka, B., Chudzik, A. 1977. Doświadczenia bezpowtórzeniowe z wzorcami. VII Collquium metodologiczne z Agro-Biometrii, tom II, PAN Warszawa: 318 — 331.
Google Scholar
Federer, W. T. 1956. Augmented designs. Hawarii. Plant Rec. 55: 191 — 208.
Google Scholar
Federer, W. T. 1961. Augmented designs with one-way elimination heterogeneity. Biometrics 17:447 — 475.
Google Scholar
Federer,W. T., Raghavarao, D. 1975. On augmented designs. Biometrics 31: 29 — 35.
Google Scholar
Lin, C. S., Poushinsky, G. 1983. A modified augmented design for an early stage of plant selection involving a large number of test lines without replication. Biometrics 39: 553 — 561.
Google Scholar
Lin, C. S., Poushinsky, G. 1985. A modified augmented design (type 2) for rectangular plots. Can. J. Plant Sci. 65: 743 — 749.
Google Scholar
Nawrocki, Z. 1967. Teoria i praktyka doświadczalnictwa rolniczego. PWRiL, Warszawa.
Google Scholar
Peterson, R. G. 1994. Agricultural field experiments. Design and analysis. Marcel Dekker, Inc. NewYork.
Google Scholar
Autorzy
Stanisław Węgrzyns.wegrzyn@ihar.edu.pl
Zakład Roślin Zbożowych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Krakowie Poland
Statystyki
Abstract views: 3PDF downloads: 1
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Stanisław Węgrzyn
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Magdalena Gut, Stanisław Węgrzyn, Genetyczne uwarunkowania mrozoodporności pszenicy i jej współdziałanie z wybranymi cechami użytkowymi , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 226/227 (2003): Wydanie regularne
- Helena Grzesik, Stanisław Węgrzyn, Odziedziczalność elementów struktury plonu pszenżyta ozimego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 226/227 (2003): Wydanie regularne
- Stanisław Węgrzyn, Ocena genetyczno-statystyczna wyników doświadczeń polowych z rodami hodowlanymi na przykładzie pszenicy ozimej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 230 (2003): Wydanie regularne
- Helena Grzesik, Stanisław Węgrzyn, Henryk Cichy, Grzegorz Milewski, Zdolność kombinacyjna i efekt heterozji komponentów plonu kilku odmian i rodów pszenżyta jarego (X Triticosecale Witt.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 236 (2005): Wydanie regularne
- Jacek Waga, Stanisław Węgrzyn, Danuta Boros, Andrzej Cygankiewicz, Wykorzystanie orkiszu (Triticum aestivum ssp. spelta) do poprawy właściwości odżywczych pszenicy zwyczajnej (Triticum aestivum ssp. vulgare) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 221 (2002): Wydanie regularne
- Tadeusz Śmiałowski, Stanisław Węgrzyn, Przydatność punktów doświadczalnych do oceny materiałów hodowlanych żyta ozimego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 218/219 (2001): Wydanie regularne
- Tadeusz Śmiałowski, Stanisław Węgrzyn, Zmienność, zależność i genetyczne uwarunkowanie ważnych cech u rodów i odmian owsa (Avena sativa L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 223/224 (2002): Wydanie regularne
- Helena Grzesik, Magdalena Gut, Stanisław Węgrzyn, Andrzej Cygankiewicz, Związek porastania z innymi cechami heksaploidalnego pszenżyta ozimego (X Triticosecale Witt.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 218/219 (2001): Wydanie regularne
- Tadeusz Śmiałowski, Stanisław Węgrzyn, Zmienność i współzależność niektórych cech struktury plonu żyta ozimego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 218/219 (2001): Wydanie regularne
- Stanisław Węgrzyn, Tadeusz Wojas, Tadeusz Śmiałowski, Uwarunkowania genetyczne oraz współzależności plonu i wybranych cech użytkowych pszenicy ozimej (Triticum aestivum L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 223/224 (2002): Wydanie regularne
