Źródła odporności na rdzę żółtą, rdzę brunatną i rdzę źdźbłową w polskich materiałach hodowlanych pszenicy
Czesław Zamorski
czeslaw_zamorski@sggw.edu.plKatedra Fitopatologii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa (Poland)
Bogdan Nowicki
Katedra Fitopatologii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa (Poland)
Wojciech Wakuliński
Katedra Fitopatologii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa (Poland)
Małgorzata Schollenberger
Katedra Fitopatologii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa (Poland)
Abstrakt
Podatność pszenicy na porażenie przez Puccinia striiformis, Puccinia graminis i Puccinia recondita badano w doświadczeniach polowych. Ocenie poddano materiały hodowlane z 10 ośrodków hodowli pszenicy ozimej i z 4 pszenicy jarej. Spośród przeszło 500 badanych genotypów pszenicy ozimej prawie wszystkie okazały się odporne na porażenie rdzą żółtą (Puccinia striiformis), zaś w obrębie genotypów pszenicy jarej dominowały rody podatne. Porażeniu rdzą źdźbłową (Puccinia graminis) uległy niemalże wszystkie testowane genotypy. Podobnie wysoką podatnością na porażenie przez Puccinia recondita (rdza brunatna) charakteryzowały się prawie wszystkie genotypy pszenicy ozimej i jarej. Do wyjątków należały genotypy odporne na każdą z obu rdzy.
Słowa kluczowe:
odporność, pszenica, rdza brunatna, rdza źdźbłowa, rdza żółtaBibliografia
Aamodt O. S. 1922. The inheritance of resistance to several biologic forms of Puccinia graminis tritici in a cross between Kanred and Marquis wheats. Phytopathol. 12: 32.
Google Scholar
Aamodt O. S. 1923. The inheritance of growth habit and resistance to stem rust in a cross between two varieties of common wheat. J. Agr. Res. 24: 457 — 470.
Google Scholar
Garbowski L. 1928. Wrażliwość uprawianych w Polsce odmian żyta na rdzę źdźbłową. Roczniki Nauk Rol. i Leśn. 19: 195 — 240.
Google Scholar
Garbowski L. 1932. Współczesny stan badań nad rdzami zbożowymi. Prace Wydz. Chorób Roślin P.I.N.G.W. w Bydgoszczy 12: 25 — 88.
Google Scholar
Garbowski L. 1939. Studia nad pszeniczną rdzą źdźbłową Puccinia graminis tritici (Pers.) Er. et Henn. w Polsce w okresie 1933–1937. Prace Wydz. Chorób i Szkodników Roślin P.I.N.G.W. w Bydgoszczy 18: 1 — 76.
Google Scholar
Mains E. B., Leighty C. E., Johnston C. O. 1926. Inheritance of resistance to leaf rust Puccinia triticina Erikss., in crosses of common wheat, Triticum vulgare Vill. J. Agr. Res. 32: 931 — 972.
Google Scholar
Muszyńska K., Rysz M. 1974. Reakcje form pszenicy na rasy fizjologiczne rdzy brunatnej wyodrębnione w latach 1971-1972. Biul. IHAR 118/119: 69 — 73.
Google Scholar
Muszyńska-Gierat K., Rysz M. 1975. Ocena wrażliwości odmian i mieszańców pszenicy ozimej na rasy fizjologiczne rdzy brunatnej (P. recondita Rob. Desm. f. sp. tritici Erikss. (Carleton) w latach 1973/74. Komunikat. Biul. IHAR. 124/125: 57 — 63.
Google Scholar
Muszyńska-Gierat K., Rysz M. 1977. Źródła odporności specyficznej na rdzę brunatną pszenicy (P. recondita Rob. Desm. F. sp. tritici Erikss. (Carleton) Komunikat Biul. IHAR 131: 131 — 136.
Google Scholar
Ralski E. 1934. Z badań nad klęską rdzy na pszenicy w roku 1932. PAU. Prace Rolniczo-Leśne. Kraków. 14: 1 — 27.
Google Scholar
Ralski E. 1936. Rozpowszechnienie i rasy biologiczne rdzy brunatnej pszenicy Puccinia triticina Erikss. w Polsce. Roczniki Nauk Rol. i Leśn. 38: 111 — 133.
Google Scholar
Ralski E. 1939. Wrażliwość pszenic na rdzę brunatną Puccinia triticina Erikss. PAU. Prace Rolniczo-Leśne, Kraków, 33: 1 — 49.
Google Scholar
Ralski E., Góra E. 1973. Studia nad epidemiologią rdzy źdźbłowej (Puccinia graminis f. sp. tritici Ericss. et Henn.) w Polsce. Biul. IOR 56: 181 — 194.
Google Scholar
Ralski E., Muszyńska K. 1968. Studia nad rdzami zbożowymi. Hod. Rośl. Aklim. 12: 619 — 644.
Google Scholar
Ruszkowski M. 1962. Studia nad rdzami zbożowymi. Cz. I. Badania nad wirulencją rdzy źdźbłowej Puccinia graminis f.sp. tritici w różnych warunkach środowiska. Rocz. Nauk Rol. 85-A: 4.
Google Scholar
Ruszkowski M. 1963. Studia nad rdzami zbożowymi. Cz. II. Obserwacje nad rdzą źdźbłową (Puccinia graminis). Pamiętnik Puławski — Prace IUNG 10: 95 — 110.
Google Scholar
Rysz-Białota M. 1980. Zróżnicowanie populacji rdzy brunatnej pszenicy (Puccinia recondita f. sp. tritici) w Polsce w latach 1975 i 1976. Biul. IHAR 141: 11 — 17.
Google Scholar
Strzembicka A. 1993. Synteza wyników obserwacji kolekcji pszenicy jarej za lata 1980–1983 i 1986–1990, ZRZ-IHAR, Kraków.
Google Scholar
Warzecha R. 1992. Genes for leaf rust resistance in Polish wheats. Vortr. Pflanzenzüchtg. 24: 216 — 217.
Google Scholar
Zakład Roślin Zbożowych IHAR. 1996. Zestawienie wyników kolekcji roboczej pszenicy jarej 1995. IHAR, Kraków.
Google Scholar
Zamorski C., Nowicki B. 1999. Wstępne badania nad podatnością odmian i rodów pszenicy jarej na porażenie przez Puccinia graminis. Biul. IHAR 211: 113 — 119.
Google Scholar
Autorzy
Czesław Zamorskiczeslaw_zamorski@sggw.edu.pl
Katedra Fitopatologii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa Poland
Autorzy
Bogdan NowickiKatedra Fitopatologii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa Poland
Autorzy
Wojciech WakulińskiKatedra Fitopatologii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa Poland
Autorzy
Małgorzata SchollenbergerKatedra Fitopatologii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa Poland
Statystyki
Abstract views: 0PDF downloads: 0
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Czesław Zamorski, Bogdan Nowicki, Wojciech Wakuliński, Małgorzata Schollenberger
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- dr Marcin Wit , Piotr Ochodzki , Roman Warzecha , Ada Zawadzka , Monika Żurek , Ewa Mirzwa-Mróz , Emilia Jabłońska , Dorota Bylicka , Józef Adamczyk , Anna Rogacka, Janusz Rogacki , Krzysztof Wójcik , Wojciech Wakuliński , Fusarium temperatum — znaczenie i szkodliwość w uprawie kukurydzy, poszukiwanie i charakterystyka źródeł odporności , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Marcin Wit, Piotr Ochodzki, Roman Warzecha, Wojciech Wakuliński, Znaczenie Fusarium verticillioides (Sacc.) Nirenberg w etiologii fuzariozy kolb kukurydzy , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 245 (2007): Wydanie regularne
- Wojciech Wakuliński, Czesław Zamorski, Zofia Białoskórska, Barbara Łotocka, Bogdan Nowicki, Małgorzata Schollenberger, Dziedziczenie odporności pszenicy ozimej odmiany Michigan Amber na porażenie przez Pyrenophora tritici-repentis (Died.) Drechsler , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 231 (2004): Wydanie regularne
- Czesław Zamorski, Bogdan Nowicki, Małgorzata Schollenberger, Wojciech Wakuliński, Podatność polskich materiałów hodowlanych pszenicy na rdzę źdźbłową , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 231 (2004): Wydanie regularne
- Bogdan Nowicki, Czesław Zamorski, Małgorzata Schollenberger, Wojciech Wakuliński, Podatność na porażenie pszenżyta rdzą żółtą (Puccinia striiformis), rdzą brunatną (Puccinia recondita) i rdzą źdźbłową (Puccinia graminis) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 218/219 (2001): Wydanie regularne
- Wojciech Wakuliński, Czesław Zamorski, Bogdan Nowicki, Małgorzata Schollenberger, Podatność pszenicy i pszenżyta na porażenie przez Pyrenophora tritici-repentis (Died.) Drechsler , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 218/219 (2001): Wydanie regularne
