Modyfikacje prac hodowlanych i doświadczalnictwa odmianowego dla potrzeb zrównoważonych, niskonakładowych i ekologicznych systemów gospodarowania w rolnictwie
Edward S. Gacek
*@coboru.plCentralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych, Słupia Wielka (Poland)
Abstrakt
W zrównoważonych systemach gospodarowania w rolnictwie, produkcja rolnicza powinna być przyjazna dla środowiska, opłacalna ekonomicznie i jednocześnie akceptowana społecznie. Postęp odmianowy jest kluczowym czynnikiem umożliwiającym wprowadzanie do rolnictwa przyjaznych dla środowiska, zrównoważonych, niskonakładowych i ekologicznych systemów gospodarowania w rolnictwie. Dla poprawy efektywności wykorzystania postępu odmianowego w rolnictwie, niezbędna jest integracja hodowli roślin z doświadczalnictwem odmianowym i uprawą roślin. W uprawie roślin powinno dążyć się do maksymalnego zwiększania bioróżnorodności na polach, poprzez odpowiednie zarządzanie uprawą w monokulturach odmian odpornych na stresy biotyczne i abiotyczne. Innym sposobem zwiększania bioróżnorodności jest uprawa roślin w siewach mieszanych (mieszanki odmianowe i międzygatunkowe), oraz innych materiałów heterogenicznych (złożone populacje krzyżówkowe, odmiany miejscowe). Potencjalnie duże znaczenie w zwiększaniu bioróżnorodności powinny mieć porejestrowe doświadczalnictwo i rekomendacja odmian prowadzone w różnych środowiskach i warunkach uprawy.
Słowa kluczowe:
hodowla odpornościowa roślin, doświadczalnictwo odmianowe, zrównoważone, niskonakładowe i ekologiczne systemy gospodarowaniaBibliografia
Arseniuk E. 2013. Hodowla odpornościowa i odporność roślin na choroby, szkodniki i niesprzyjające czynniki środowiska w systemach zrównoważonego rolnictwa i zrównoważonej ochrony. Konferencja naukowa „Nauka dla Hodowli i Nasiennictwa Roślin Uprawnych”, Zakopane, 4-8.02.2013, Streszczenia: 13 — 15.
Google Scholar
Arseniuk E., Gacek E. 2016. New trends in breeding and variety testing of cereals in Poland in the light of IPM sustainable and low-input agricultural requirements. Powerpoint Presentation at the Workshop “Breeding for IPM in Sustainable and Low-input Agricultural Systems”, IHAR-PIB Radzików, 4-6 July 2016.
Google Scholar
Bujak H., Tratwal G., Weber R., Kaczmarek J., Gacek E.S. 2013. An analysis of spatial similarity in the variability of yields of winter wheat cultivars in western Poland. “Zemdirbyste-Agriculture”, vol. 100, 3: 311 — 316.
Google Scholar
Chakraborty S., Newton A. C. 2011. Climate change, plant diseases and food security: an overview. Plant Pathol. 60: 2 — 14.
Google Scholar
Cooper J. M., Schmidt C. S., Wilkinson A., Lueck L., Hall C. M., Schotton P. N., Leifert C. 2006. Effect of organic, low-input and conventional production systems on disease incidence and severity in winter wheat. Aspects of Applied Biology 80: 121 — 126.
Google Scholar
Costanzo A., Barberi P. 2014. Functional agrobiodiversity and agroecosystem services in sustainable wheat production. A review. Agron. Sustain. Dev. 34: 327 — 348.
Google Scholar
Czembor H. J., Gacek E. 1995. Systemy zwiększania trwałości odporności odmian na choroby w hodowli
Google Scholar
i uprawie zbóż. Mat. 2-giego Krajowego Sympozjum „Odporność Roślin Na Choroby, Szkodniki i Niesprzyjające Czynniki Środowiska”, 12-14.09.1995. IHAR Radzików: 39 — 48.
Google Scholar
Derejko A., Studnicki M., Mądry W., Gacek E. S. 2016. A comparison of winter wheat cultivars rankings in groups of Polish locations. Cereal Research Communications 44: 628 — 638.
Google Scholar
Dőring T. F., Kovacs G., Wolfe M. S., Murphy K. 2011. Evolutionary plant breeding in cereals — into new era. Sustainability 3: 1944 — 1971.
Google Scholar
Finckh M. R., Gacek E. S., Goyeau H., Lannou Ch., Merz U., Mundt C. C., Munk L., Nadziak J., Newton A. C., de Vallavieille-Poppe C., Wolfe M. S. 2000. Cereal variety and species mixtures in practice, with emphasis on disease resistance. Agronomie 20: 813 — 837.
Google Scholar
Finckh M. R. 2009. Integration of breeding and technology into diversification strategies for disease control in modern agriculture European Journal of Plant Pathology 121: 399 — 409.
Google Scholar
Finckh M. R., Mundt Ch. C. 1992. Plant competition and disease in genetically diverse populations. Oecology 91: 82 — 92.
Google Scholar
Gacek E. 1990. Studia nad sposobami wykorzystania odporności genetycznej jęczmienia w zwalczaniu mączniaka prawdziwego (Erysiphe graminis DC f. sp. hordei Marchal.) Hod. Rośl. Aklim. 34 (5/6): 3 — 49.
Google Scholar
Gacek E., Behnke M. 2013. Sprawozdanie z realizacji porejestrowego doświadczalnictwa odmianowego w roku 2012, COBORU: 1 — 79.
Google Scholar
Gacek E. S, Behnke M., Zych J. 2013. Tworzenie zrębów oraz wdrażanie i upowszechnianie Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego i Rolniczego (PDOiR) na szczeblu centralnym w latach 1998-2013. Wydawnictwo Jubileuszowe z Okazji XV-lecia Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego, COBORU: 9 — 46.
Google Scholar
Gacek E. S., Pluto J., Behnke M. 2015. Informator. Porejestrowe doświadczalnictwo odmianowe i rekomendacja odmian w Polsce. COBORU: 1 — 36.
Google Scholar
Gacek E. S., Behnke M., Lubecka-Ziembińska J. 2017. Sprawozdanie z programu porejestrowego doświadczalnictwa odmianowego w roku 2016. COBORU: 1 — 80.
Google Scholar
Gacek E., Czembor H. J. Nadziak J. 1996. Wpływ zróżnicowania genetycznego w mieszaninach i mieszankach zbożowych na rozwój chorób i plonowanie. Biul. IHAR 200: 203 — 209.
Google Scholar
Hajlar R., Jarvis D. I., Gemmill-Herren B. 2008. The utility of crop genetic diversity in maintaining ecosystem services. Agric. Ecosyst. Environ. 123: 261 — 270.
Google Scholar
Ives A. R., Carpenter S. R., 2007. Stability and diversity of ecosystems. Science 317: 58 — 62.
Google Scholar
Krzyśko M., Derejko A., Górecki T., Gacek E. S. 2013. Principal component analysis of functional data on grain yield of winter wheat cultivars. Biometrical Letters 50: 81 — 94
Google Scholar
Michalski T., Kowalik I., Idziak R., Horoszkiewicz-Janka J. 2004. Mieszanki jako ekologiczna metoda uprawy zbóż. Wybrane zagadnienia ekologiczne we współczesnym rolnictwie. Monografia. PIMR, Poznań: 28 — 36.
Google Scholar
Mądry W., Gacek E. S., Paderewski J., Gozdowski D., Drzazga T. 2011. Adaptive yield response of winter wheat cultivars across environments in Poland using combined AMMI and cluster analysis. International Journal of Plant Production 5 (3): 299 — 310.
Google Scholar
Murphy K. M., Dawson J., Jones S. S. 2008. Relationship among phenotypic growth traits, yield and weed suppression in spring wheat landraces and modern cultivars. Field Crops Research, 105: 107 — 115.
Google Scholar
Murphy K. M., Carter A. H., Jones S. S., 2013. Evolutionary Breeding and Climate Change. Genomics and Breeding for Climate — Resilient Crops. Springer Verlag: 377 — 389.
Google Scholar
Newton A. C., Guy D. C. 2011. Scale and spatial structure effects on the outcome of barley cultivar mixture trials for disease control. Field Crops Research 123: 74 — 79.
Google Scholar
Noworolnik K. 2000. Mieszanki zbożowo-strączkowe w systemie rolnictwa zrównoważonego. Pamiętnik Puławski. 120 (2): 325 — 329.
Google Scholar
Østergaard H., Finckh M. R., Fontaine L., Goldringer I., Hood S. P., Kristensen K,. Lammerts van Bueren E.T., Mascher F., Munk L., Wolfe M. S. 2009. Time for a shift in crop production: embracing complexity through diversity at all levels. Journal of Science of Food and Agriculture 89: 1439 — 1445.
Google Scholar
Paderewski J., Gauch Jr. H.G., Mądry W., Gacek E. 2016. AMMI Analysis of four-way genotype × location × management × year data from the wheat trial in Poland. Crop Science 56: 2157 — 2164.
Google Scholar
Phillips S. L., Wolfe M. S. 2005. Evolutionary plant breeding for low input systems. Journal of Agricultural Science 143: 245 — 254.
Google Scholar
Rudnicki F. 1994. Biologiczne aspekty uprawy zbóż w mieszankach. Mat. z Ogólnopolskiej. Konferencji. „Stan i Perspektywy Uprawy Mieszanek Zbożowych”, Poznań: 7 — 15.
Google Scholar
Studnicki M., Mądry W., Noras K., Wójcik-Gront E., Gacek E. S. 2016. Yield response of winter wheat cultivars to environments, modeled by different variance structures-covariance in linear mixed models. Spanish Journal of Agricultural Research 14: e0703.
Google Scholar
Suneson C. A. 1956. An evolutionary plant breeding method. Agronomy Journal 48: 188 — 191.
Google Scholar
Szempliński W., Budzyński W. 2011. Cereal mixtures in polish scientific literature in the period 2003-2007. Review article. Acta Sci. Pol., Agricultura 10 (2): 127 — 140.
Google Scholar
Tratwal A., Roik K., Bocianowski J. 2014. The effect of growing mixtures of spring barley cultivars on pest occurrence and yields. Polish Journal of Entomology Polskie Pismo Entomologiczne, DOI: 10.2478/pjen-2014- 0023VOL. 83: 295 — 311.
Google Scholar
Tratwal A., Walczak F. 2010. Powdery mildew (Blumeria graminis) and pest occurrence reduction in spring cereals mixtures. Journal of Plant Protection Research, Vol. 50 (3): 372 — 377.
Google Scholar
Walczak F., Tratwal A., Roik K., Bandyk A., Bocianowski J. 2011. Wpływ uprawy odmian pszenicy ozimej w formie mieszanek na występowanie szkodników i plonowanie. Fragm. Agron. 28 (4): 131 — 138.
Google Scholar
Wolfe M. S., Baresel J. P., Desclaux D., Goldringer I., Hoad S., Kovacs G., Löschenberger F., Miedaner T., Østergaard H., Lammerts van Bueren E. T. 2008. Developments in breeding cereals for organic agriculture. Euphytica 163: 323 — 346.
Google Scholar
Wolfe M.S. 1990. Intra-crop diversification: disease, yield and quality. Monograph-British Crop Protection Council, 45:105 — 114.
Google Scholar
Autorzy
Edward S. Gacek*@coboru.pl
Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych, Słupia Wielka Poland
Statystyki
Abstract views: 349PDF downloads: 106
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Edward S. Gacek, Potencjał hodowlany i osiągnięcia polskiej hodowli roślin rolniczych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 282 (2017): Wydanie regularne
- Edward S. Gacek, Wybrane aspekty ochrony własności intelektualnej w hodowli roślin i biotechnologii , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 252 (2009): Wydanie regularne
- Edward S. Gacek, Aspekty prawne zachowania i stosowania roślinnych zasobów genetycznych w hodowli roślin i nasiennictwie , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 283 (2018): Wydanie specjalne