Wybrane aspekty ochrony własności intelektualnej w hodowli roślin i biotechnologii
Edward S. Gacek
sekretariat@coboru.gov.plCentralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych, Słupia Wielka (Poland)
Abstrakt
W artykule odniesiono się do wybranych zagadnień dotyczących ochrony własności intelektualnej w hodowli roślin i w biotechnologii. Z uwagi na fakt, że odmiany roślin stanowią swoisty typ wynalazków, do ich ochrony prawnej stosuje się unikatowy system ochrony własności intelektualnej przedstawiony w Konwencji UPOV ( Międzynarodowy Związek ds. Ochrony Nowych Odmian Roślin). Zgodnie z tym międzynarodowo przyjętym systemem prawnym, hodowcom odmian roślin, przyznawane jest wyłączne prawo do wytworzonych przez nich odmian. Nowe odkrycia w obszarze biotechnologii są chronione przez patenty, podobnie jak w przypadku wynalazków przemysłowych. Problematyka ochrony własności intelektualnej w obszarach zachowania i wykorzystania zasobów genowych i ochrony bioróżnorodności jest szeroko dyskutowana. Na poziomie międzynarodowym, zagadnienia ochrony prawnej są regulowane m.in. w Konwencji o Bioróżnorodności (CBD) i Międzynarodowym Traktacie ds. Zasobów Genetycznych dla Wyżywienia i Rolnictwa (FAO, ITPGRFA). W artykule przedstawiono też wybrane aspekty koegzystencji pomiędzy ochroną prawną w wymienionych obszarach i wynikającymi stąd komplikacjami komercyjnymi.
Słowa kluczowe:
hodowla roślin, biotechnologia, ochrona własności intelektualnejBibliografia
Agreement on Trade-Related Aspects of Intellectual Property Rights (TRIPs Agreement, WTO) 1994. Marrakesh.
Google Scholar
Convention on Biodiversity (CBD). 1992. Rio de Janeiro.
Google Scholar
Council Regulation (EC), No. 2100/94 on Community plant variety rights. Official Journal, L. 227, 01.09.2004 p. 0001-0030.
Google Scholar
Directive 98/44 of the European Parliament and of the Council of 6 July 1998 on the legal protection of biological inventions. Official Journal L. 213, 30.07.1998, p. 0013-0021.
Google Scholar
Directive 2004/48/EC of the European Parliament and of the Council of 20 April 2004 on the enforcement of intellectual property rights. Official Journal L. 157, 02.06.2004, p. 0045-0086.
Google Scholar
European Patent Convention (EPC), 1973, Munich.
Google Scholar
International Convention for the Protection of New Varieties of Plants (UPOV Convention) of December 2, 1961, as revised at Geneva on November 10, 1972; on October 23, 1978 and on March 19, 1991, Geneva.
Google Scholar
International Treaty on Plant Genetic Resources for Food and Agriculture (ITPGRFA, FAO). 2004. Rome.
Google Scholar
Ustawa o ochronie prawnej odmian z dnia 26 czerwca 2003 r. (Dz.U. nr 137/2003, poz. 1300; zm. Dz.U. nr 126/2006, poz. 877 i zm. Dz.U. nr 99/2007, poz. 662).
Google Scholar
Ustawa — prawo własności przemysłowej z dnia 30 czerwca 2000 r. (tekst jednolity, Dz.U. z 2003, Nr 119, poz. 1117 z późn. zm.).
Google Scholar
Autorzy
Edward S. Gaceksekretariat@coboru.gov.pl
Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych, Słupia Wielka Poland
Statystyki
Abstract views: 160PDF downloads: 40
Licencja
Prawa autorskie (c) 2009 Edward S. Gacek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Edward S. Gacek, Potencjał hodowlany i osiągnięcia polskiej hodowli roślin rolniczych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 282 (2017): Wydanie regularne
- Edward S. Gacek, Modyfikacje prac hodowlanych i doświadczalnictwa odmianowego dla potrzeb zrównoważonych, niskonakładowych i ekologicznych systemów gospodarowania w rolnictwie , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 282 (2017): Wydanie regularne
- Edward S. Gacek, Aspekty prawne zachowania i stosowania roślinnych zasobów genetycznych w hodowli roślin i nasiennictwie , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 283 (2018): Wydanie specjalne
