Wartość hodowlana wybranych odmian jabłoni (Malus domestica) pod względem odporności na parcha i mączniaka jabłoni
Mariusz Lewandowski
mariusz.lewandowski@inhort.plZakład Hodowli Roślin Ogrodniczych, Instytut Ogrodnictwa, ul. Konstytucji 3 Maja 1/3, 96‒100 Skierniewice (Poland)
http://orcid.org/0000-0002-4852-5514
Sylwia Keller-Przybyłkowicz
Zakład Hodowli Roślin Ogrodniczych, Instytut Ogrodnictwa, ul. Konstytucji 3 Maja 1/3, 96‒100 Skierniewice (Poland)
http://orcid.org/0000-0002-3473-9706
Abstrakt
Celem badań była ocena przydatności kilku odmian jabłoni do hodowli nowych genotypów odpornych/mało podatnych na parcha i mączniaka jabłoni w oparciu o ich ogólną (GCA) i specyficzną zdolność kombinacyjną (SCA). Stopień porażenia siewek jabłoni, stanowiących potomstwo 11 genotypów jabłoni, krzyżowanych w układzie czynnikowym: ♀4 × ♂7 – 4 odmiany mateczne (‘Alwa’, ‘Golden Delicious’, ‘Free Redstar’, ‘Gold Milenium’) i 7 odmian ojcowskich (‘Glogierówka’, ‘Kronselka’, ‘Kosztela’, ‘McIntosh’, ‘Oliwka Żółta’, ‘Malinowa Oberlandzka’, ‘Koksa Pomarańczowa’) przez oba patogeny oceniono w lipcu 2019 r. Istotnie ujemną wartość efektu GCA dla stopnia porażenia siewek przez parcha jabłoni oszacowano dla odmiany ‘Free Redstar’. Wskazuje to, że odmiana ta jest donorem genów warunkujących ‘odporność’ lub małą podatność na parcha jabłoni u potomstwa. Istotnie ujemną wartość efektu GCA dla stopnia porażenia siewek przez mączniaka jabłoni oszacowano dla odmiany ‘Free Redstar’. Oznacza to, że genotyp ten jest donorem genów warunkujących ‘odporność’ lub małą podatność na mączniaka jabłoni u siewek. Negatywne efekty SCA dla stopnia porażenia siewek przez parcha jabłoni uzyskano dla 3 rodzin mieszańców: ‘Free Redstar’ × ‘McIntosh’, ‘Alwa’ × ‘Malinowa Oberlandzka’ i ‘Alwa’ × ‘McIntosh’. Oznacza to, że w przypadku tych rodzin genetyczne współdziałanie obu genotypów rodzicielskich warunkuje ‘odporność’ lub małą podatność roślin na parcha jabłoni.
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
jabłoń, Malus domestica L., mączniak jabłoni, parch jabłoniBibliografia
Badowska-Czubik, T., Bielicki, P., Bryk, H., Buczek, M., Cieślińska, M., Kołtowski, Z., Kruczyńska, D., Lisek, J., Meszka, B., Morgaś, H., Rabcewicz, J., Rutkowski, K., Sekrecka, M., Sobiczewski, P. J., Treder, W., Wawrzyniak, A., Wójcik, P. (2012). Jabłoń. Hortpress, 216 p.
Google Scholar
Baker, R. J. (1978). Issues in diallel analysis. Crop Science, 18 (4): 533‒536.
Google Scholar
Borecki, Z. (1987). Field susceptibility of 13 scab-resistant apple cultivars to apple powdery mildew [Podosphaera leucotricha (Ell. et Ev.) Salmon]. Acta Agrobotanica, 40 (1‒2): 87‒98.
Google Scholar
Caliński, T., Czajka, S., Kaczmarek, Z., Krajewski, P. (2003). Podręcznik użytkowania programu SERGEN 4. Metodyka statystyczna i obsługa programu SERGEN (Wersja 4 dla Windows) przeznaczonego do serii doświadczeń odmianowych i genetyczno-hodowlanych. Wyd. IGR PAN w Poznaniu. ss 77.
Google Scholar
Crosby, J. A., Janick, J., Pecknold, P. C., Korban, S. S., O’Connor, P. A., Ries, S. M., Goffreda, J., Voordeckers, A. (1992). Breeding apples for scab resistance: 1945-1990. Fruit Varieties Journal, 46: 145-166.
Google Scholar
Dan, C., Sestras, A. F., Bozdog, C., Sestras, R. E. (2015). Estimation of genetic effects implied in apple inheritance of quantitative traits. Journal of Horticulture, Forestry and Biotechnology, 19(1): 85-90.
Google Scholar
Griffing, B. (1956)a. A generalised treatments of diallel crosses in quantitative inheritance. Heredity, 10: 31-50.
Google Scholar
Griffing, B. (1956)b. Concept of general and specific combining ability in relation to diallel crossing systems. Austr. J. Biol. Sci., 9: 463‒493.
Google Scholar
Hortyński, J. A. (1987). Dziedziczenie niektórych cech ilościowych truskawki (Fragaria × ananassa Duch.). Metody i problemy oszacowań. AR, Lublin: 1‒98.
Google Scholar
Kruczyńska, D. (2008). Jabłonie – nowe odmiany. Hortpress, Warszawa, 214 p.
Google Scholar
Lewandowski, M., Żurawicz, E. (2007). Plonowanie nowych parchoodpornych odmian jabłoni hodowli Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach na różnych typach podkładek. Roczniki AR Poznań CCCLXXXIII, Ogrodnictwo, 41: 333‒337.
Google Scholar
Masny, A., Mądry, W., Żurawicz, E. (2008). Combining ability for important horticultural traits in medium and late- maturing strawberry cultivars. Journal of Fruit and Ornamental Plant Research, 16: 133-152.
Google Scholar
Mądry, W., Ubysz-Borucka, L. (1982). Biometryczna analiza zdolności kombinacyjnej w niekompletnym układzie diallel cross. Cz. I. Model stały dla cech ilościowych. Rocz. Nauk Roln. Ser. A, 105: 9‒27.
Google Scholar
Mądry, W., Krajewski, P., Pluta, S., Żurawicz, E. (2004). Wielocechowa analiza wartości hodowlanej i zróżnicowania genetycznego odmian porzeczki czarnej (Ribes nigrum L.) na podstawie efektów ogólnej zdolności kombinacyjnej. Acta Scient. Polon. Ser. Hortorum.
Google Scholar
Cultus, 3: 93‒109.
Google Scholar
Pluta, S., Mądry, W., Żurawicz, E. (2008). General combining ability of selected blackcurrant (Ribes nigrum L.) genotypes in breeding for dessert quality fruit. Acta Hort., 777: 57‒62.
Google Scholar
Rejman, A. (1994). Jabłonie, W: Rejman, A. (ed.). Pomologia – Odmianoznawstwo Roślin Sadowniczych. PWRiL, Warszawa, 19‒130.
Google Scholar
Shay, J. R., Hough, L. F. (1952). Evaluation of Apple Scab Resistance in Selections of Malus. American Journal of Botany, 39 (4): 288‒297.
Google Scholar
Simpson, D. W., Sharp, D. S. (1988). The inheritance of fruit yield and stolon production in everbearing strawberries. Euphytica, 38: 65-74.
Google Scholar
Spangelo, L. P., Watkins, R., Hsu, C. S., Fejer, S. O. (1971). Combining ability analysis in the cultivated strawberry. Can. J. Plant Sci., 51: 377‒383.
Google Scholar
Ubysz-Borucka, L., Mądry, W., Muszyński, S. (1985). Podstawy statystyczne genetyki cech ilościowych w hodowli roślin. Wydawnictwo SGGW-AR, Warszawa: 220 s.
Google Scholar
Żurawicz, E., Mądry, W., Pluta, S. (1996). Variation and heritability of economically important traits in black currant (Ribes nigrum L.) evaluated in a diallel cross design. Euphytica, 91: 219‒224.
Google Scholar
Żurawicz, E. (2003). Pomologia – odmianoznawstwo roślin sadowniczych, aneks. Wyd. PWRiL, Warszawa.
Google Scholar
Żurawicz, E., Lewandowski, M., Broniarek-Niemiec, A., Rutkowski, K. (2004). Preliminary results on the production value of new scab-resistant apple cultivars bred at the Research Institute of Pomology and Floriculture (RIPF), Skierniewice, Poland. Acta Hort., 663: 879‒882.
Google Scholar
Żurawicz, E., Lewandowski, M. (2011). Nowe polskie odmiany odporne na parcha jabłoni. Sad Nowoczesny, 4: 23‒25.
Google Scholar
Żurawicz, E., Lewandowski, M., Pruski, K. (2013). Productivity of selected Polish scab resistant apple cultivars grown on different rootstocks. Acta Hort., 976: 141‒146.
Google Scholar
Autorzy
Mariusz Lewandowskimariusz.lewandowski@inhort.pl
Zakład Hodowli Roślin Ogrodniczych, Instytut Ogrodnictwa, ul. Konstytucji 3 Maja 1/3, 96‒100 Skierniewice Poland
http://orcid.org/0000-0002-4852-5514
Autorzy
Sylwia Keller-PrzybyłkowiczZakład Hodowli Roślin Ogrodniczych, Instytut Ogrodnictwa, ul. Konstytucji 3 Maja 1/3, 96‒100 Skierniewice Poland
http://orcid.org/0000-0002-3473-9706
Statystyki
Abstract views: 616PDF downloads: 196 PDF downloads: 49
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Mariusz Lewandowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Sylwia Keller-Przybyłkowicz, Mariusz Lewandowski, Ocena zmian profilu ekspresji genów kandydujących w podkładkach jabłoni o odmiennym stopniu tolerancji mrozowej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 291 (2020): Wydanie specjalne
- Sylwia Keller-Przybyłkowicz, Agnieszka Masny, Bogusława Idczak, Krystyna Strączyńska, Abdelrahmen Mostafa Abdelwahab Mohamed, Przygotowanie populacji mapującej uzyskanej ze skrzyżowania odmian ‘Elsanta’ i ‘Senga Sengana’ dla analizy regionów QTL sprzężonych z wybranymi cechami użytkowymi gatunku Fragaria. , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 291 (2020): Wydanie specjalne
- dr inż. Mariusz Lewandowski , Sylwia Keller-Przybyłkowicz, Małgorzata Korbin, Edward Żurawicz, Analiza genetyczna i molekularna wybranych genotypów jabłoni (Malus domestica) dla skrócenia okresu juwenilnego i poprawy jakości owoców , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- prof. dr hab. Małgorzata Korbin , Sylwia Keller-Przybyłkowicz, Agnieszka Masny, Bogusława Idczak, Krystyna Strączyńska, Badania nad saturacją mapy genetycznej ‘Elsanta’ × ‘Senga Sengana’ pod kątem lokalizacji genów sprzężonych z ważnymi cechami użytkowymi truskawki (Fragaria × ananassa) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- dr Sylwia Keller-Przybyłkowicz, Mariusz Lewandowski, Małgorzata Korbin, Poszukiwanie regionów DNA sprzężonych z tolerancją wegetatywnych podkładek jabłoni na niskie temperatury poprzez analizę transkryptomu i ocenę stopnia polimorfizmu genów kandydujących , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
