Reakcja pszenicy hybrydowej na wysokie dawki azotu i nawożenie dolistne
Jan Buczek
jbuczek@ur.edu.plUniwersytet Rzeszowski, Kolegium Nauk Przyrodniczych, Instytut Nauk Rolniczych, Ochrony i Kształtowania Środowiska, Zakład Produkcji Roślinnej, ul. Zelwerowicza 4, 35‒601 Rzeszów (Poland)
https://orcid.org/0000-0002-9760-3603
Marta Jańczak-Pieniążek
Uniwersytet Rzeszowski, Kolegium Nauk Przyrodniczych, Instytut Nauk Rolniczych, Ochrony i Kształtowania Środowiska, Zakład Produkcji Roślinnej, ul. Zelwerowicza 4, 35‒601 Rzeszów (Poland)
https://orcid.org/0000-0003-4655-7974
Abstrakt
Ścisłe doświadczenie polowe z pszenicą ozimą przeprowadzono w latach 2016-2019 w Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Przecławiu. Celem badań było określenie wpływu wzrastających dawek azotu oraz nawożenia dolistnego na plonowanie, parametry architektury łanu oraz cechy jakościowe i skład mineralny ziarna hybrydowej odmiany Hybiza. Nawożenie dawką azotu N200 porównaniu do N150 wpłynęło istotnie na zwiększenie: indeksu powierzchni liści (LAI), kąta nachylenia liści (MTA), wskaźnika zieloności liścia (SPAD), obsady kłosów na jednostce powierzchni, wylegania roślin, MTZ oraz plonu ziarna. Dokarmianie dolistne w porównaniu do obiektu kontrolnego skutkowało istotnym zwiększeniem takich parametrów jak wskaźnik SPAD, MTZ oraz plon ziarna. Wyższa dawka azotu N200 wpłynęła na wzrost wartości parametrów jakościowych ziarna oraz zwiększenie w nim ilości Fe i Cu. Nawożenie dolistne zwiększyło natomiast ilość Zn i Fe w ziarnie, nie wpływając na gęstość ziarna w stanie zsypnym i jego celność. Poziom plonowania oraz jakość i skład mineralny ziarna modyfikowane były zmiennymi w latach badań warunkami pogodowymi.
Słowa kluczowe:
azot, dokarmianie dolistne, jakość ziarna, mikroelementy, plon, pszenica hybrydowa, SPADBibliografia
Bavec M., Vuković K., Grobelnik Mlakar S., Rozman Č., Bavec F., 2007. Leaf area index in winter wheat: response on seed rate and nitrogen application by different varieties. J. Cent. Eur. Agric. 8 (3), 337−342.
Google Scholar
Biskupski A., Kaus A., Włodek S., Pabin J., 2007. Zróżnicowane nawożenie azotem a plonowanie i wybrane wskaźniki architektury łanu kilku odmian pszenicy jarej. Inżynieria Rolnicza. 3 (91), 29−36.
Google Scholar
Faizy S.E.D., Mashali S.A., Youssef S.M., Elmahdy S.M., 2017. Study of wheat response to nitrogen fertilization, micronutrients and their effects on some soil available macronutrients. J. Sus. Agric. Sci. 43 (1), 55−64. https://doi.10.21608/JSAS.2017.3491
Google Scholar
Fotyma E., Bezduszniak D., 2000. Valuation of nitrogen nutritional status of winter cereals on the ground of leaf greenness index. Fragm. Agron. 17 (4), 29−45.
Google Scholar
Gąsiorowska B., Makarewicz A., 2008. Wpływ nawożenia dolistnego na plony i jakość ziarna pszenicy jarej. Annales UMCS. Sec. E. 63 (4), 87–95.
Google Scholar
Jarecki W., Bobrecka-Jamro D., Jarecka A., 2016. Reakcja pszenicy jarej na zróżnicowane nawożenie azotowe oraz dokarmianie dolistne. Acta Agrophysica. 23, 39−50.
Google Scholar
Jarecki W., Buczek J., Bobrecka-Jamro D., 2014. Reakcja pszenicy jarej odmiany Kandela na zróżnicowaną intensywność uprawy. Fragm. Agron. 31 (3), 58−65.
Google Scholar
Jarecki W.. Bobrecka-Jamro D., 2011. Reakcja pszenicy jarej odmiany Parabola na dolistne dokarmianie mocznikiem i Mikrokomplexem. Biul. IHAR. 262, 39−46.
Google Scholar
Jaskulska I., Jaskulski D., Gałęzewski L., Knapowski T., Kozera W., Wacławowicz R., 2018. Mineral composition and baking value of the winter wheat grain under varied environmental and agronomic conditions. J. Chem. 1–7. https://doi. 10.1155/2018/5013825
Google Scholar
Kara B., Mujdeci M., 2010. Influence of late-season nitrogen application on chlorophyll content and leaf area index in wheat. Sci. Res. Essays. 5, 2299−2303.
Google Scholar
Klikocka H., Cybulska M., Barczak B., Narolski B., Szostak B., Kobiałka A., Nowak A., Wójcik E., 2016. The effect of sulphur and nitrogen fertilization on grain yield and technological quality of spring wheat. Plant Soil Environ. 62, 230–236. https://doi.10.17221/18/2016-PSE
Google Scholar
Kulig B., Oleksy A., Zając T., 2009. Wpływ sposobu uprawy roli i nawożenia azotem na plonowanie pszenicy jarej. Fragm. Agron. 26 (4), 81−94.
Google Scholar
Morgounov A., Gomez-Becerra H.F., Abugalieva A., Dzhunusova M., Yessimbekova M., Muminjanov H., Zelenskiy Y., Ozturk L., Cakmak I., 2007. Iron and zinc grain density in common wheat grown in central Asia. Euphytica. 155, 193–203. https://doi.10.1007/s10681‒006‒9321‒2
Google Scholar
Mühleisen J., Piepho H-P., Maurer H.P., Longin C.F., Reif J.C., 2014. Yield stability of hybrids versus lines in wheat, barley, and triticale. Theor. Appl. Genet. 127, 309–316. https://doi.org/10.1007/s00122‒013‒2219‒1
Google Scholar
Olsen J., Weiner J., 2007. The influence of Triticum aestivum density, sowing pattern and nitrogen fertilization on leaf area index and its spatial variation. Basic Appl. Ecol. 8, 252−257.
Google Scholar
Panasiewicz K., Koziara W., Sulewska H., 2009. Reakcja pszenicy ozimej Triticum durum Desf. odmiany Komnata na gęstość siewu i nawożenie azotem. Biul. IHAR. 253, 125−134.
Google Scholar
Podolska G., 2008. Wpływ dawki i sposobu nawożenia azotem na plon i wartość technologiczną ziarna odmian pszenicy ozimej. Acta Sci. Pol. Agricultura. 7 (1), 57−65.
Google Scholar
Pszczółkowska A., Okorski A., Olszewski J., Fordoński G., Krzebietke S., Chareńska A., 2018. Effects of pre-preceding leguminous crops on yield and chemical composition of winter wheat grain. Plant Soil Environ. 64, 592–596. https://doi.10.17221/340/2018-PSE
Google Scholar
Rachoń L., Szumiło G., 2009. Comparison of chemical composition of selected winter wheat species. J. Elem.14, 135−146.
Google Scholar
Rharrabti Y., Royo C., Villegas D., Aparicio N., Gracia del Maoral L. F., 2003. Durum wheat quality in Mediterranean environments I. Quality expression under different zones. latitudes and water regime acsross Spain. Field Crops Res. 80, 123−131.
Google Scholar
Skudra I., Ruza A., 2016. Winter wheat grain baking quality depending on environmental conditions and fertilizer. Agron. Res. 14, 1460–1466.
Google Scholar
Stępień A., Wojtkowiak K., 2015. Effect of meat and bone meal on the content of microelements in the soil and wheat grains and oilseed rape seeds. J. Elem. 20, 999−1010. https://doi.10.5601/jelem.2015.20.1.811
Google Scholar
Suchowilska E., Wiwart M., Kandler M., Krska R., 2012. A comparison of macro- and microelement concentrations in the whole grain of four Triticum species. Plant Soil Environ. 58,141–147. http://dx.doi.org/10.17221/688/2011-PSE
Google Scholar
Sulewska H., Koziara W., Panasiewicz K., Niewiadomska A., 2011. Reakcja pszenicy ozimej i jęczmienia jarego na nawożenie PRP SOL. J. Res. Appl. Agric. Eng. 56 (4), 129−133.
Google Scholar
Svečnjak Z., Jenel M., Bujan M., Vitali D., Dragojevic V.I., 2013. Trace element concentrations in the grain of wheat cultivars as affected by nitrogen fertilization. Agr. Food Sci. 22, 445−451. https://doi.org/10.23986/afsci.8230
Google Scholar
Whitford R., Fleury D., Reif J.C., Garcia M., Okada T., Korzun V., Langridge P., 2013. Hybrid breeding in wheat: technologies to improve hybrid wheat seed production. J. Exp. Bot. 64, 5411–5428. https://doi.org/10.1093/jxb/ert333
Google Scholar
Zeidan M.S., Mohamed M.F., Hamouda H.A., 2010. Effect of foliar fertilization of Fe, Mn and Zn on wheat yield and quality in low sandy soils fertility. World J. Agric. Sci. 6, 696−699.
Google Scholar
Zhang Y., Song Q., Jan Y., Tang J., Zhao R., Zhang Y., He Z., Zou C., Ortiz-Monasterio I., 2010. Mineral element concentrations in grains of Chinese wheat cultivars. Euphytica. 174, 303−313. https://doi.10.1007/s10681‒009‒0082‒6
Google Scholar
Zhao Y., Zeng J., Fernando R., Reif J.C., 2013. Genomic prediction of hybrid wheat performance. Crop Sci. 53, 802–810. https://doi.org/10.2135/cropsci2012.08.0463
Google Scholar
Autorzy
Jan Buczekjbuczek@ur.edu.pl
Uniwersytet Rzeszowski, Kolegium Nauk Przyrodniczych, Instytut Nauk Rolniczych, Ochrony i Kształtowania Środowiska, Zakład Produkcji Roślinnej, ul. Zelwerowicza 4, 35‒601 Rzeszów Poland
https://orcid.org/0000-0002-9760-3603
Autorzy
Marta Jańczak-PieniążekUniwersytet Rzeszowski, Kolegium Nauk Przyrodniczych, Instytut Nauk Rolniczych, Ochrony i Kształtowania Środowiska, Zakład Produkcji Roślinnej, ul. Zelwerowicza 4, 35‒601 Rzeszów Poland
https://orcid.org/0000-0003-4655-7974
Statystyki
Abstract views: 497PDF downloads: 280
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Jan Buczek, Marta Jańczak-Pieniążek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Marta Jańczak-Pieniążek, Jan Buczek, Renata Tobiasz-Salach, Dorota Bobrecka-Jamro, Wpływ intensywności uprawy na produkcyjność mieszańcowych i populacyjnych odmian pszenicy ozimej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 288 (2020): Wydanie regularne
- Aneta Jarecka, Dorota Bobrecka-Jamro, Jan Buczek, Wacław Jarecki, Reakcja odmian pszenicy jarej na zróżnicowany poziom intensywności technologii produkcji , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 287 (2019): Wydanie specjalne
- Renata Tobiasz-Salach, Dorota Bobrecka-Jamro, Ewa Szpunar-Krok, Jan Buczek, Ocena wartości gospodarczej odmian owsa nagoziarnistego uprawianych w rejonie Podkarpacia , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 244 (2007): Wydanie regularne
- Jan Buczek, Ewa Szpunar-Krok, Renata Tobiasz-Salach, Dorota Bobrecka-Jamro, Wpływ herbicydów powschodowych na zachwaszczenie i plonowanie bobiku , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 244 (2007): Wydanie regularne
