Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Bulletin of Plant Breeding and Acclimatization Institute, Open Access Journal
  1. Strona domowa
  2. Archiwum
  3. Nr 276 (2015): Wydanie regularne
  4. Artykuł archiwalny

Wpływ nawożenia mineralnego azotem na plon i jakość bulw nowych odmian ziemniaka

Cezary Trawczyński

c.trawczynski@ihar.edu.pl
Zakład Agronomii Ziemniaka, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — PIB, Oddział Jadwisin (Poland)


Abstrakt

Celem doświadczeń było określenie wpływu zróżnicowanego poziomu nawożenia mineralnego azotem oraz właściwości odmian ziemniaka na plon bulw, udział w plonie bulw zdeformowanych, zazielenionych i porażonych parchem zwykłym oraz na zawartość skrobi, azotanów i suchej masy w bulwach. Dla odmian ustalono wymagania nawozowe pod względem dawki azotu oraz jej efektywność. Badania przeprowadzono na glebie lekkiej, na której przyorano słomę i poplon z gorczycy białej. Zastosowano zróżnicowany poziom nawożenia mineralnego azotem: 0, 50, 100, 150 i 200 kg N·ha-1 oraz jednakową dawkę fosforu — 17,5 kg P·ha-1 i potasu — 99,6 kg K·ha-1. Przebadano trzy odmiany jadalne: dwie średnio wczesne Bursztyn i Etiuda oraz jedną średnio późną — Zenia. Badane odmiany charakteryzowały się średnimi wymaganiami odnośnie azotu mineralnego. Uzyskano jednakową efektywność agronomiczną maksymalnej dawki azotu dla odmian Bursztyn i Etiuda (96 kg bulw na 1 kg N) i większą dla odmiany Zenia (119 kg bulw na 1 kg N). Nawożenie mineralne azotem od 0 do 200 kg N·ha-1 miało istotny wpływ na zawartość skrobi, suchej masy i azotanów w bulwach lecz nie wpływało na udział w plonie bulw zdeformowanych, zazielenionych i porażonych parchem zwykłym. Największy plon bulw i najmniejsze stężenie azotanów w bulwach uzyskano w przypadku odmiany Zenia, natomiast istotnie większą zawartość skrobi i suchej masy w bulwach oraz mniejszy udział bulw z wadami wyglądu dla odmian Bursztyn i Etiuda.


Słowa kluczowe:

dawki azotu, plon bulw, skład chemiczny bulw, wady bulw, wymagania nawozowe, ziemniak

Dmowski Z., Nowak L., Chmura K. 2004. Reakcja odmian ziemniaka o różnej długości wegetacji na zróżnicowane warunki wodno-nawozowe. Biul. IHAR 232: 141 — 148.
Google Scholar

Holden N. W. M., Brereton A. J., Sweeney J., Fealy R. 2003. The predicted change in Irish climate and its impact on barley and potato yields. Agric. For. Meteorol. 116: 181 — 196.
Google Scholar

Jabłoński K. 2002. Wpływ poziomu nawożenia azotowego nowych odmian ziemniaków jadalnych w latach 1998–2000 na plon i jego jakość oraz trwałość przechowalniczą. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol. z. 484: 211 — 217.
Google Scholar

Jabłoński K. 2004 a. Wpływ nawożenia azotowego na plon i jakość nowych odmian ziemniaka jadalnego uprawianych na glebach średnio zwięzłych. Biul. IHAR 232: 157 — 165.
Google Scholar

Jabłoński K. 2004 b. Efektywność nawożenia azotem nowych odmian ziemniaków skrobiowych. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol. z. 500: 253 — 262.
Google Scholar

Jabłoński K. 2006. Wpływ poziomu nawożenia azotem na plon i zawartość skrobi oraz na jakość nowych odmian ziemniaka. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol. z. 512: 193 — 200.
Google Scholar

Kalbarczyk R. 2003. Warunki termiczno-opadowe a plonowanie ziemniaka w Polsce. Ann. UMCS, Sect. E Agricultura 58: 35 — 44.
Google Scholar

Kołodziejczyk M., Szmigiel A. 2012. Skład chemiczny oraz wybrane parametry jakości bulw ziemniaka w zależności od terminu i stopnia redukcji powierzchni asymilacyjnej roślin. Fragm. Agron. 29 (3): 88 — 94.
Google Scholar

Krzysztofik B. 2010. Wpływ sposobu uprawy roli na niektóre cechy trzech odmian ziemniaka. Zesz Probl. Post. Nauk Rol. 557: 183 — 192.
Google Scholar

Leszczyński W. 1994. Wpływ czynników działających w okresie wegetacji ziemniaka na jego jakość. Post. Nauk Rol. 41/46 (6): 55 — 68.
Google Scholar

Leszczyński W. 2002. Zależność jakości ziemniaka od stosowania w uprawie nawozów i pestycydów. Zesz. Prob.. Post. Nauk Rol. 489: 47 — 64.
Google Scholar

Levy D. 1986. Genotypic variation in response of potatoes (Solanum tuberosum L.) to high ambient temperature and water deficit. Field Crops Res. 15: 85 — 96.
Google Scholar

Lis B. 1996. Wpływ długości okresu wegetacji odmian i nawożenia azotowego na zawartość azotanów w bulwach ziemniaka. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol. 440: 217 — 222.
Google Scholar

Lutomirska B. Jankowska J. 2012. Występowanie deformacji i spękań bulw ziemniaka w zależności od warunków meteorologicznych i odmiany. Biul. IHAR 266: 131 — 142.
Google Scholar

Mercik S. 2002. Chemia rolna-podstawy teoretyczne i praktyczne. Wyd. SGGW: 237 — 245.
Google Scholar

Nowacki W. 2006a. Udział plonu handlowego w plonie ogólnym jadalnych odmian ziemniaka. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 511: 429 — 439.
Google Scholar

Nowacki W. 2006 b. Straty w plonie handlowym czynnikiem determinującym efektywność ekonomiczną produkcji ziemniaków jadalnych. Roczniki Naukowe SERiA, tom VIII, z. 1: 133 — 136.
Google Scholar

Nowacki W. 2009. Czynniki wpływające na opłacalność produkcji ziemniaka w Polsce. Roczniki Naukowe SERiA, t. XI, z. 1, 320 — 323.
Google Scholar

Nowacki W. 2010. Rynek ziemniaków w Polsce. Roczniki Naukowe Seria. T. XII z. 4: 230 — 234.
Google Scholar

Nowacki W., Boguszewska D., Czerko Z., Goliszewski W., Grudzińska M., Jankowska J., Lutomirska B., Pietraszko M., Trawczyński C., Wierzbicka A., Zarzyńska K., Michalak K. 2014. Charakterystyka Krajowego Rejestru Odmian Ziemniaka. Wyd. XVII, IHAR — PIB O/Jadwisin: 34ss.
Google Scholar

PTG 2009. Klasyfikacja uziarnienia gleb i utworów mineralnych – PTG 2008. Roczn. Glebozn. — Soil Sci. Ann. 60 (2): 5 — 16.
Google Scholar

Pytlarz-Kozicka M. 2002. Wpływ sposobów pielęgnowania na wysokość i jakość plonów ziemniaka. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 489: 147 — 155.
Google Scholar

Reda S., Łojkowska E. 1993. Wpływ nawożenia azotem na zawartość azotanów w bulwach ziemniaka. Biul. Inst. Ziemn. 42: 29 — 37.
Google Scholar

Roztropowicz S. 1989. Środowiskowe, odmianowe i nawozowe źródła zmienności składu chemicznego bulw ziemniaka. Fragm. Agron. 6 (6): 33 — 75.
Google Scholar

Roztropowicz S., Wierzejska-Bujakowska A. 1993. Nitrogen fertilization of Polish potato cultivars. Potato Res. 4: 384.
Google Scholar

Roztropowicz S. (red.) 1999. Metodyka obserwacji, pomiarów i pobierania prób w agrotechnicznych doświadczeniach z ziemniakiem. Praca zbiorowa. IHAR Oddział Jadwisin: 50 ss.
Google Scholar

Rytel E. 2010. Wybrane substancje odżywcze i antyżywieniowe ziemniaka i zmiany ich zawartości podczas przetwarzania na produkty spożywcze. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 557: 43 — 61.
Google Scholar

Sawicka B., Michałek W., Pszczółkowski P. 2011. Uwarunkowania potencjału plonowania średnio późnych i późnych odmian ziemniaka w warunkach środkowo – wschodniej Polski. Biul. IHAR 259: 219 — 228.
Google Scholar

Silva G. H., Andrew W.T. 1987. Hill to hill variations in tuber field in Alberta. Am. Potato J. 62 (3): 119 — 127.
Google Scholar

Simmonds N. W. 1977. Relations between specific gravity, dry matter content and starch content of potatoes. Potato Research, 20 (2): 134 — 140.
Google Scholar

Trawczyński C. 2004. Zależność między dawką azotu a plonem odmian ziemniaka. Biul. IHAR 232: 131 — 140.
Google Scholar

Trawczyński C. 2007. Reakcja kilku nowych odmian ziemniaka na nawożenie azotem. Biul. IHAR 246: 73 — 81.
Google Scholar

Trawczyński C. 2008. Reakcja nowych odmian ziemniaka na nawożenie azotem. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 530: 187 — 196.
Google Scholar

Trawczyński C. 2010. Wykorzystanie azotu z nawozów przez odmiany ziemniaka o zróżnicowanych wymaganiach w stosunku do tego składnika. Biul. IHAR 256: 133 — 140.
Google Scholar

Trawczyński C. 2013. Reakcja na nawożenie mineralne azotem trzech nowych odmian ziemniaka jadalnego w latach 2010–2012. Biul. IHAR 269: 29 — 39.
Google Scholar

Trawczyński C., Wierzbicka A. 2011. Reakcja nowych odmian ziemniaka na nawożenie azotem. Biul. IHAR 259: 193 — 201.
Google Scholar

Trawczyński C., Wierzbicka A. 2012. Relacje między zawartością witaminy C i azotanów w bulwach odmian ziemniaka należących do różnych grup wczesności. Biul. IHAR 266: 143 — 150.
Google Scholar

Wierzbicka A., Lis B. 2002. Optymalizacja nawożenia azotem wczesnych odmian ziemniaka. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol. z. 489: 203 — 212.
Google Scholar

Wierzbicka A. 2006. Zmienność wybranych cech jakości bulw wczesnych odmian ziemniaka w zależności od nawożenia azotem i terminu zbioru. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol. z. 511: 175 — 187.
Google Scholar

Wierzbicka A. 2012. Wpływ odmiany, nawożenia azotem i terminu zbioru na zawartość suchej masy i skrobi w bulwach ziemniaków wczesnych. Fragm. Agron. 29 (2): 134 — 142.
Google Scholar

Wierzbicka A., Mazurczyk W., Wroniak J. 2008. Wpływ nawożenia azotem i terminu zbioru na plon i wybrane cechy jakości bulw wczesnych odmian ziemniaka. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol. z. 530: 207 — 216.
Google Scholar

Wierzejska-Bujakowska A. 1996 a. Maksymalne biologicznie dawki azotu dla 22 odmian ziemniaka i ich zmiana pod wpływem ochrony przed zarazą ziemniaka (Phytophthora infestans (Mont) de Bary). Biul. Inst. Ziem. 46: 51 — 62.
Google Scholar

Wierzejska-Bujakowska A. 1996 b. Wpływ ochrony ziemniaka przed zarazą (Phytophthora infestans (Mont) de Bary) na długość okresu wegetacji i na zawartość skrobi w bulwach modyfikowaną nawożeniem azotem. Biul. Inst. Ziem. 46: 63 — 71.
Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
06/30/2015

Cited By / Share

Trawczyński, C. (2015) „Wpływ nawożenia mineralnego azotem na plon i jakość bulw nowych odmian ziemniaka”, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (276), s. 115–125. doi: 10.37317/biul-2015-0024.

Autorzy

Cezary Trawczyński 
c.trawczynski@ihar.edu.pl
Zakład Agronomii Ziemniaka, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — PIB, Oddział Jadwisin Poland

Statystyki

Abstract views: 89
PDF downloads: 46


Licencja

Prawa autorskie (c) 2015 Cezary Trawczyński

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:

  1. Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
  2. Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
  3. Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
  4. Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
  5. Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
  6. Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
  7. Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.

Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:

  1. Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
  2. Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
  3. Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
  4. Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
  5. Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.





Girl in a jacket

Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin

Radzików, 05-870 Błonie,
tel. tel. 22 725 36 11, 733 45 00,
e-mail: postbox@ihar.edu.pl

Copyright

Copyright 2019 by Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
OJS Support and Customization by LIBCOM
Platform & workfow by OJS/PKP