Biologia kwitnienia różnych gatunków z rodzaju Secale L.

Anna Ćwiklińska

anna-cwiklinska@wp.pl
Katedra Genetyki i Hodowli Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu (Poland)

Zbigniew Broda


Katedra Genetyki i Hodowli Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu (Poland)

Danuta Kurasiak-Popowska


Katedra Genetyki i Hodowli Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu (Poland)

Abstrakt

Przedmiotem badań była charakterystyka kwitnienia jedenastu dzikich gatunków i podgatunków żyta pochodzących z Europy i Azji Środkowej, oraz gatunku uprawnego Secale cereale ssp. cereale, odmiany Walet. Celem badań była wiec charakterystyka biologii kwitnienia gatunków z rodzaju Secale L. Poznanie biologii kwitnienia jest przydatne do krzyżowań oddalonych, ponieważ synchronizacja terminów kwitnienia odgrywa podstawową rolę w prawidłowym przeprowadzaniu krzyżowań i wytworzeniu mieszańców. Porównane zostały takie cechy jak: budowa kłosów (budowa morfologiczna kłosków, długość kłosa, liczba kłosków w kłosie, zbitość kłosa), żywotność ziaren pyłku, termin i długość kwitnienia, stopień samoniezgodności kłosów z poszczególnych gatunków. W wyniku prowadzonych badań i obserwacji ustalono, że wszystkie gatunki i podgatunki mają podobną budowę morfologiczną kłosów, różnią się istotnie statystycznie niektórymi cechami ilościowymi: długością kłosa, liczbą kłosków w kłosie i zbitością kłosów. W roku prowadzenia obserwacji kwitnienie w rodzaju Secale było rozłożone w czasie. Gatunek najwcześniejszy rozpoczynał kwitnienie 18.05, a gatunek najpóźniejszy rozpoczynał kwitnienie 16.06. Gatunki Secale silvestre i Secale strictum ssp. africanum zawiązywały ziarniaki przy samozapyleniu. Pozostałe gatunki i podgatunki jako obcopylne i samoniezgodne nie zawiązywały ziarniaków przy samozapyleniu


Słowa kluczowe:

biologia kwitnienia, dzikie gatunki, rodzaj Secale sp.

Antkowiak A., Wojciechowski A. 2007 Botanica Steciana 11: 131 — 134.
Google Scholar

Baumann U., Juttner J., Bian X., Longride P. 2000. Self-incompatibility in the Grasses.; Annales of Botany 85: 203 — 209.
Google Scholar

Bednarska E. 2003. Mechanizmy samoniezgodności u roślin kwiatowych; Kosmos 52, 4: 425 — 443.
Google Scholar

Brewbaker J. L. 1959. Pollen cytology and self – incompatibility systems in plants. Journal of Heredity 2, 46: 271 — 277.
Google Scholar

Cuadrado A., Jouve N. 2002. Evolutionary trends of different Repetitive DNA Sequences during speciation in the genus Secale. The American Genetic Association 93: 339 — 345.
Google Scholar

Chikmawati T., Skovmand B., Gustafson J. P. 2005. Phylogenetic relationships among Secale species revealed by amplified fragment length polymorphisms. Genome 48:792 — 801.
Google Scholar

Dubas A. 1997. Szczegółowa uprawa roślin rolniczych. Wydawnictwo AR Poznań.
Google Scholar

Hackauf B., Wehling P. 2002 Identyfication of microsatellite polymorphisms in an expressed portion of the rye genome. Plant Breeding 121:17 — 25.
Google Scholar

Hammer K., Skolimowska E. 1987. Vorarbeiten zur monographischen Darstellung vor Wildpflanzensortimenten: Secale L. Kulturpflanze 35: 135 — 177.
Google Scholar

Khush G. 1961. Cytogenetic and evolutionary studies in Secale. I. Some new data on the ancestry of S. cereale. Amer. J. Bot. 48: 723 — 730.
Google Scholar

Khush G. 1962. Cytogenetic and evolutionary studies in Secale. II. Interrelationship of the wild species. Evol. 16: 484 — 496.
Google Scholar

Kociuba W., Kramek A. 2004. Analiza niektórych właściwości biologii kwitnienia pszenżyta przydatnych dla hodowli i reprodukcji odmian. Annales UMCS Vol. 59, 1: 115 — 122.
Google Scholar

Ludwicka A. 2007. Żyto-roślina energetyczna. Album Roślin Energetycznych: 45 — 47.
Google Scholar

Łapiński M. 1977. Wstępne wyniki badań nad krzyżówkami oddalonymi z rodzaju Secale. Pr. Zesp. Hod. Żyta w 1975 r IHAR Radzików: 89 — 95.
Google Scholar

Mackiewicz-Karolczak D., Broda Z. 2002. Ocena efektywności krzyżowań międzygatunkowych w rodzaju Secale. Biul. IHAR 221: 73 — 82.
Google Scholar

Mackiewicz D., Broda Z. 2004. Ocena przydatności hodowlanej mieszańców żyta uprawnego Secale cereale (L.) z dzikimi gatunkami z rodzaju Secale”. Biul. IHAR 231/2002 :265 — 277.
Google Scholar

McCubin A. G. Kao T. 1996. Molecular mechanisms of self-incompatibility. Current Opinion in Biotechnology 7: 150 — 154.
Google Scholar

Mucha J. 1994. Metody geostatystyczne w dokumentowaniu złóż. Skrypt, Katedra Geologii Kopalnianej. AGH Kraków: 155 ss.
Google Scholar

Rapiejko P., Weryszko- Chmielewska E. 1998. Pyłek traw. Alergia Astma Immunologia 3 (4): 187 — 192.
Google Scholar

Rzepka D. 1988. Przydatność międzygatunkowych mieszańców żyta (Secale sp.) w hodowli odmian odpornych na mączniaka (Erysiphe graminis DC. f. sp. secalis Marchal). Hod. Rośl. Aklim 3–4: 39 — 48.
Google Scholar

Rzepka D. 1993. Badania nad mieszańcami S. cereale × S. vavilovii Gross. w aspekcie ich przydatności do hodowli odmian odpornych na porastanie. Część I: Ocena odporności na porastanie mieszańców międzygatunkowych żyta; Hod. Rośl. Aklim. 37 (6/5): 69 — 79.
Google Scholar

Roshevitz R. Y. 1947. A monograph of the wild weedy and cultivated species of rye. Acta Inst. Bot. Nom. Acad. Sci. U.S.S.R Ser.1 F1 et Syst. 6: 105 — 163.
Google Scholar

Shang H. I, Wei Y. M., Wang X. R., Zheng Y. L. 2006. Genetic diversity and polygenetic relationships in the rye genus Secale L. (rye) based on Secale cereale microsatellite markers. Genet and Molec. Biol. 29, 4: 685 — 691.
Google Scholar

Szweykowska A., Szweykowski J. 2003. Botanika T. 2, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Tarkowski C. 1983. Biologia żyta. PWN, Warszawa.
Google Scholar

Thompson K. F. 1957. Self-incompatibilility in marrow-stem cale, Brassica oleracea var acephala I. Demonstration of a saprophytic system J. Genetics 55: 45 — 60.
Google Scholar

Thompson K. F. 1959. Self-incompatibilility in marrow-stem kale, Brassica oleracea var acephala II. Methds for the recognition in inbred lines of plants homozygous for S alleles J. Genetics 56: 325 — 340.
Google Scholar

Vavilov N. I. 1917. On the origin of cultivated rye, Bull. Appl. Bot. Genet. Plant Breed 10: 561 — 590.
Google Scholar

Vavilov N. I. 1926. Studies on the origin of cultivated plants Bull. Appl. Bot. Genet. Plant Breed. 16: 1 — 248.
Google Scholar

Zadoks J. C., Chang T. T., Konzak C. F. 1974. Decimal code for growth stages of cereals Weed Res. 14: 415 — 431.
Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
03/31/2009

Cited By / Share

Ćwiklińska, A., Broda, Z. i Kurasiak-Popowska, D. (2009) „Biologia kwitnienia różnych gatunków z rodzaju Secale L”., Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (251), s. 107–120. doi: 10.37317/biul-2009-0088.

Autorzy

Anna Ćwiklińska 
anna-cwiklinska@wp.pl
Katedra Genetyki i Hodowli Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Poland

Autorzy

Zbigniew Broda 

Katedra Genetyki i Hodowli Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Poland

Autorzy

Danuta Kurasiak-Popowska 

Katedra Genetyki i Hodowli Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Poland

Statystyki

Abstract views: 48
PDF downloads: 23


Licencja

Prawa autorskie (c) 2009 Anna Ćwiklińska, Zbigniew Broda, Danuta Kurasiak-Popowska

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:

  1. Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
  2. Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
  3. Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
  4. Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
  5. Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
  6. Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
  7. Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.

Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:

  1. Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
  2. Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
  3. Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
  4. Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
  5. Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.