Reakcja na wirusy odmian ziemniaka znajdujących się w Krajowym Rejestrze w 2010 roku
Mirosława Chrzanowska
m.chrzanowska@ihar.edu.plZakład Genetyki i Materiałów Wyjściowych Ziemniaka, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Młochów (Poland)
Krystyna Michalak
Zakład Genetyki i Materiałów Wyjściowych Ziemniaka, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Młochów (Poland)
Helena Zagórska
Zakład Genetyki i Materiałów Wyjściowych Ziemniaka, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Młochów (Poland)
Katarzyna Szajko
Zakład Genetyki i Materiałów Wyjściowych Ziemniaka, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Młochów (Poland)
Abstrakt
Scharakteryzowano 134 odmiany ziemniaka znajdujące się w 2010 roku w Krajowym Rejestrze, pod kątem odporności i reakcji roślin na zakażenie wirusami ziemniaka: Y (PVY), liściozwoju (PLRV), M (PVM), X (PVX) i S (PVS). Odmiany pochodzenia zagranicznego: Kuras, Roko, Sante i Zuzanna oraz 23 polskie odmiany krańcowo odporne na PVY nie uległy porażeniu żadnym z czterech szczepów tego wirusa użytych do zakażeń. W tych odmianach, z wyjątkiem odmian Rudawa, Rumpel i Sante, stwierdzono obecność genu Ry. Polskie odmiany ziemniaka są stosunkowo odporne na stare szczepy PVYo i PVYN Ny, natomiast większość podlega „nowym” szczepom PVYN W i PVYNTN. Nekrozy na bulwach roślin zakażonych PVYNTN znaleziono w 25 odmianach wprowadzonych do Krajowego Rejestru i trzech dopuszczonych do uprawy na przetwórstwo: Erntestolz, Hermes i Saturna. Wśród odmian polowo odpornych na PLRV inokulowanych przez szczepienie, 12 reagowało nietolerancyjnie. Oceniono nasilenie objawów chorobowych wywoływanych w odmianach ziemniaka po inokulacji roślin PLRV przy użyciu mszyc jako wektorów. Ocenę reakcji na PVM przeprowadzono po inokulacji mechanicznej roślin silnym szczepem PVM. Cztery odmiany z genem Rm: Ametyst, Eugenia, Finezja i Korona okazały się odporne na PVM, z pozostałych badanych odmian większość wykazała podatność na infekcję połączoną ze słabymi objawami chorobowymi, 32 odmiany wykazały silne objawy, a kilkanaście odmian średnią odporność na zakażenie. Odporność krańcową na PVX warunkowaną obecnością genu RX, lub wysoką odporność różnego pochodzenia wykazały 24 polskie i 13 zagranicznych odmian. Odmiana Neptun, jako jedyna wśród badanych posiada gen NS i odznacza się odpornością na wirus S ziemniaka.
Słowa kluczowe:
odporność, reakcja, szczepy, wirusy, ziemniakBibliografia
Chrzanowska M. 1976. Objawy powodowane przez wirus S ziemniaka (PVS) na roślinach ziemniaka prowadzonych w szklarni. Komunikat. Biul. Inst. Ziemn. 18: 65 — 69.
Google Scholar
Chrzanowska M., Zagórska H. 1982. Reakcja na wirusy odmian ziemniaka zrejonizowanych w Polsce do 1979 roku. Biul. Inst. Ziemn. 27: 85 — 94.
Google Scholar
Chrzanowska M., Zagórska H. 1988. Reakcja na wirusy odmian ziemniaka znajdujących się w Rejestrze w 1988 r. Biul. Inst. Ziemn. 38: 21 — 32.
Google Scholar
Chrzanowska M. 1991. New isolates of the necrotic strain of potato virus Y (PVYN) found recently in Poland. Potato Res. 34: 179 — 182.
Google Scholar
Chrzanowska M., Zagórska H. 1996. Reakcja polskich odmian ziemniaka na silny szczep wirusa M po sztucznej inokulacji roślin. Biul. Inst. Ziemn. 46: 17 — 27.
Google Scholar
Chrzanowska M., Doroszewska T. 1997. Comparison between PVY isolates obtained from potato and tobacco plants grown in Poland. Phytopath. Polonica 13: 63 — 71.
Google Scholar
Chrzanowska M. 2000. Krańcowa odporność na wirusy Y i X ziemniaka oraz polowa odporność na wirus S ziemniaka w polskich odmianach ziemniaka. Biul. IHAR, 214: 231 — 238.
Google Scholar
Chrzanowska M., Doroszewska T., Zagórska H. 2000. Zróżnicowanie izolatów wirusa Y ziemniaka w zależności od kryterium oceny Acta Agrobotanica 55, z.1: 59 — 67.
Google Scholar
Chrzanowska M. 2001. Ocena odporności i reakcji rodów oraz odmian ziemniaka na szczepy wirusa Y ziemniaka (PVY). Monografie i rozprawy naukowe IHAR Radzików 10: 41 — 44.
Google Scholar
Chrzanowska M., Zagórska H. 2001. Evaluation of resistance and reacion of potato cultivars and breeders selections to Potato virus M (PVM) strains. Monografie i Rozprawy Naukowe IHAR Radzików 10a: 43 — 46.
Google Scholar
Chrzanowska M., Sieczka T., Zagórska H. 2002. Resistance to PVM in potato parental lines bred in Młochów Research Center, IHAR. Plant Breeding and Seed Science 46, 2: 57 — 65.
Google Scholar
Chrzanowska M. 2004. Nasilenie w występowaniu chorób wirusowych ziemniaka. Ochrona Roślin. 7/8: 25 — 28.
Google Scholar
Chrzanowska M., Zagórska H. 2005. Izolaty wirusa S w materiałach nasiennych odmian ziemniaka uprawianych w Polsce. Ziemniak Polski 4: 7 — 10.
Google Scholar
Chrzanowska M., Michalak K. 2006. Średnia odporność odmian na wirus Y w produkcji ziemniaków w Polsce to za mało. Ziemniak Polski 1: 63 — 71.
Google Scholar
Flis B., Hennig J., Strzelczyk-Żyta D., Gebhardt C., Marczewski W. 2005. The Ry-fsto gene from Solanum stoloniferum for extreme resistant to Potato virus Y maps to potato chromosome XII and is diagnosed by PCR marker GP122718 in PVY resistant potato cultivars. Molecular Breeding 15: 95 — 101.
Google Scholar
Kostiw M., Robak B. 2009. Ocena zagrożenia plantacji nasiennych ziemniaka przez wirusy Y i liściozwoju w 2009 roku. Ziemniak Polski 4: 4 — 10.
Google Scholar
Marczewski W. 2001. Inter-simple sequence repeat (ISSR) markers for the NS resistance gene in potato (Solanum tuberosum L.). J. Appl. Genet. 42 (2): 139 — 144.
Google Scholar
Marczewski W., Hennig J., Gerbhardt C. 2002. The Potato virus S resistance gene Ns maps to potato chromosome VIII. Theor. Appl. Genet. 105: 564 — 567.
Google Scholar
Marczewski W., Strzelczyk-Żyta D., Hennig J., Witek K., Gebhardt C. 2006. Potato chromosomes IX and XI carry genes for resistance to potato virus M. Theor. Appl. Genet. 112: 1232 — 1238.
Google Scholar
Michalak K. 2005. Uproszczony system oceny odporności ziemniaka na wirusy w doświadczeniach przedrejestrowych. Mat z Konf. Nauk. „Nasiennictwo i ochrona ziemniaka” 10–11 marca 2005 r., Kołobrzeg: 78 — 80.
Google Scholar
Michalak K. 2006. Ocena odporności odmian ziemniaka na wirusy w doświadczeniach przedrejestrowych. Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 46 (2): 715 — 718.
Google Scholar
Miętkiewska E. 1994. Reaction of potato clones with different type of resistance to potato virus M (PVM). Phytopath. Polonica 8: 27 — 33.
Google Scholar
Syller J. 1985. Comparison of some isolates of potato leaf roll virus in Poland Phytopath. Z., 113: 17 — 23.
Google Scholar
Szajko K., Chrzanowska M., Strzelczyk Żyta D., Zagórska H., Marczewski W. 2008. Endonuclease restriction of SCAR amplicons SC811 is required to identify Ns-false-positive markers in PVS susceptible potato cultivars. J. Appl. Genet. 49 (1): 45 — 47.
Google Scholar
Witek K., Strzelczyk-Żyta D., Hennig J., Marczewski W. 2006. A multiplex PCR approach to simultaneously genotype potato towards the resistance alleles Ry-fsto and NS. Mol Breeding 18: 273 — 275.
Google Scholar
Yin Z., Michalak K., Chrzanowska M., Zimnoch-Guzowska E. 2011. Monitoring wirusów ziemniaka: PVY i TRV w latach 2008–2009 w Polsce. Nauka dla hodowli i nasiennictwa roślin uprawnych. Mat. Konf. Zakopane 7–11 lutego, 2011: 37.
Google Scholar
Zagórska H., Chrzanowska M., Pietrak J. 2000. Reakcja na wirusy odmian ziemniaka znajdujących się w krajowym Rejestrze Odmian w 2000 roku. Biul. IHAR 215: 293 — 304.
Google Scholar
Zagórska H., Chrzanowska M. 2007. Analiza wyników badań z lat 1973–2005 nad reakcją odmian ziemniaka na wirus M ziemniaka. Biul. IHAR 243: 227 — 234.
Google Scholar
Autorzy
Mirosława Chrzanowskam.chrzanowska@ihar.edu.pl
Zakład Genetyki i Materiałów Wyjściowych Ziemniaka, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Młochów Poland
Autorzy
Krystyna MichalakZakład Genetyki i Materiałów Wyjściowych Ziemniaka, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Młochów Poland
Autorzy
Helena ZagórskaZakład Genetyki i Materiałów Wyjściowych Ziemniaka, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Młochów Poland
Autorzy
Katarzyna SzajkoZakład Genetyki i Materiałów Wyjściowych Ziemniaka, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Młochów Poland
Statystyki
Abstract views: 162PDF downloads: 45
Licencja
Prawa autorskie (c) 2011 Mirosława Chrzanowska, Krystyna Michalak, Helena Zagórska, Katarzyna Szajko
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Leszek Domański, Krystyna Michalak, Ewa Zimnoch-Guzowska, Zróżnicowanie podatności wybranych odmian ziemniaka na ciemną plamistość pouszkodzeniową bulw , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 246 (2007): Wydanie regularne
- prof. dr hab. Renata Lebecka , Zofia Murawska , Katarzyna Szajko , Janusz Dębski , Michał Kistowski , Waldemar Marczewski , Ewa Zimnoch-Guzowska , Badania ekspresji i genetyczna charakterystyka odporności na bakterie Dickeya solani w wyróżnionych źródłach odporności w ziemniaku na poziomie diploidalnym , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Helena Zagórska, Mirosława Chrzanowska, Analiza wyników badań z lat 1973–2005 nad reakcją odmian ziemniaka na wirus M ziemniaka , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 243 (2007): Wydanie regularne
