Zróżnicowanie odmianowe parametrów fizyko-chemicznych i czasu gotowania nasion grochu siewnego (Pisum sativum L.)

Lech Boros

l.boros@ihar.edu.pl
Zakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — PIB, Radzików (Poland)

Anna Wawer


Zakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — PIB, Radzików (Poland)

Abstrakt

Ocenę zróżnicowania genotypowego parametrów technologicznych nasion w tym czasu gotowania przeprowadzono dla odmian grochu siewnego z Krajowego Rejestru. Nasiona pochodziły ze zbioru z dwóch kolejnych sezonów wegetacyjnych w Radzikowie (centralna Polska). W ocenie uwzględniano następujące parametry: masę 1000 nasion (MTN), procentowy udział łuski, zawartość białka, zawartość popiołu, pojemność hydratacyjną nasion, elektroprzewodnictwo roztworów po moczeniu nasion oraz czas gotowania. Stwierdzono istotność różnic genotypowych, lat zbioru oraz współdziałania genotypy × lata dla każdej z badanych cech nasion. Najwyższy współczynnik zmienności międzyodmianowej (CV%) stwierdzono dla czasu gotowania (24,1 i 22,3 odpowiednio dla CG 50% i CG 80%), następnie dla elektroprzewodnictwa roztworów po moczeniu (15,8) i masy 1000 nasion (10,0). Zidentyfikowano odmiany o skrajnie odbiegających wartościach dla poszcze¬gólnych cech. Istotność współdziałania wskazuje na różną reakcję odmian na warunki sezonu wegetacyjnego. Analiza skupień metodą Warda, z zastosowaniem kwadratu odległości euklidesowej jako miary odległości, pozwoliła wydzielić 4 grupy jednorodne pod względem 8 cech nasion. Uzyskane wyniki mogą być wykorzystane przez hodowców roślin w procesie tworzenia nowych odmian.


Słowa kluczowe:

groch siewny, zróżnicowanie genotypowe, parametry technologiczne nasion, czas gotowania

An D., Arntfield S. D., Beta T., Cenkowski S. 2010. Hydration properties of different varieties of Canadian field peas (Pisum sativum) from different locations. Food Res. Inter. 43: 520 — 525.
Google Scholar

AOAC 1990. Association of Official Analytical Chemists, Official Methods of Analysis, 15th Edition. Arlington, Virginia, USA. AOAC 923.03 method.
Google Scholar

Bishnoi S., Khetarpaul N. 1993. Variability in physico-chemical properties and nutrient composition of different pea cultivars. Food Chem. 47: 371 — 373.
Google Scholar

Black R. G., Brouwer J. B., Meares C., Iyer L. 1998. Variation in physico-chemical properties of field peas (Pisum sativum). Food Res. Inter. 31(2): 81 — 86.
Google Scholar

Boros L. 2003. Variation in physical and chemical properties and cooking time of dry bean seeds. Veget. Crops Res. Bull. 58: 63 — 68.
Google Scholar

Boros L., Wawer A. 2006. Genetic variability and interrelationships between traits for agronomic performance and seeds culinary quality of dry bean lines and their parents. Veget. Crops Res. Bull. 65: 29 — 37.
Google Scholar

Campos-Vega R., Loarca-Pina G., Oomah B. D. 2010. Minor components of pulses and their potential impact on human health. Food Res. Inter. 43: 461 — 482.
Google Scholar

Dilis V., Trichopoulou A. 2009. Nutritional and health properties of pulses. Mediterr. J. Nutr. Metab., 1:149 — 157.
Google Scholar

FAOSTAT 2009. http://faostat.fao.org.
Google Scholar

Leterme P. 2002. Recommendation by health organizations for pulse consumption. British J. Nutr. 88, Suppl.3: 239 — 242.
Google Scholar

Mathers J. C. 2002. Pulses and carcinogenesis: potential for the prevention of colon, breast and other cancers. Brit. J. Nutr. 88(Suppl.3): 273 — 279.
Google Scholar

McCrory M. A., Hamaker B.R., Lovejoy J.C., Eichelsdoerfer P.E. 2011. Pulse consumption, satiety and wieght management. Adv. Nutr. 1: 17 — 30.
Google Scholar

Nikolopoulou D., Grigorakis K., Stasing M., Alexis M.N., Iliadis K. 2007. Differences in chemical composition of field pea (Pisum sativum) cultivars: Effects of cultivation area and year. Food Chem. 103: 847 — 852.
Google Scholar

Prusiński J., Strychalska A. 2007. Physicochemical properties determining the cooking time of pea (Pisum sativum L.) seeds. Plant Breed. & Seed Sci. 55: 21 — 31.
Google Scholar

Singh N., Kaur N., Rana J.Ch., Dharma S.K. 2010. Diversity In seed and flour properties in field pea (Pisum sativum) germplasm. Food Chem. 122: 518 — 525.
Google Scholar

Walker A. F., Kochhar N. 1982. Effect of processing including domestic cooking on nutritional quality of legumes. Proc. Nutr. Soc 41: 41 — 51.
Google Scholar

Wang N., Daun J. K., Malcolmosn L.J. 2003. Relationship between physicochemical and cooking properties, and effects of cooking on antinutrients, of yellow field peas (Pisum sativum). J. Sci. Food & Agric. 83(12): 1228 — 1237.
Google Scholar

Wang N., Daun J. K. 2005. Determination of cooking times of pulses using an automated Mattson cooker apparatus. J. Sci. Food & Agri. 85: 1631 — 1635.
Google Scholar

Wang N., Hatcher D. W., Gawalko E. J. 2008. Effect of variety and processing on nutrients and certain anti-nutrients in field peas (Pisum sativum). Food Chem. 111: 132 — 138.
Google Scholar

Wang N., Hatcher D. W., Warkentin T. D., Toews R. 2010. Effect of cultivar and environment on physicochemical and cooking characteristics of field pea (Pisum sativum). Food Chem. 118: 109 — 115.
Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
09/30/2011

Cited By / Share

Boros, L. i Wawer, A. (2011) „Zróżnicowanie odmianowe parametrów fizyko-chemicznych i czasu gotowania nasion grochu siewnego (Pisum sativum L.)”, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (260/261), s. 341–349. doi: 10.37317/biul-2011-0048.

Autorzy

Lech Boros 
l.boros@ihar.edu.pl
Zakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — PIB, Radzików Poland

Autorzy

Anna Wawer 

Zakład Nasiennictwa i Nasionoznawstwa, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin — PIB, Radzików Poland

Statystyki

Abstract views: 45
PDF downloads: 37


Licencja

Prawa autorskie (c) 2011 Lech Boros, Anna Wawer

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:

  1. Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
  2. Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
  3. Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
  4. Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
  5. Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
  6. Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
  7. Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.

Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:

  1. Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
  2. Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
  3. Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
  4. Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
  5. Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.