Ocena mieszańców BC1 (Avena sativa L. × Avena maroccana Gdgr.) × Avena sativa L. pod względem stabilności cytogenetycznej i wybranych cech ilościowych

Maria Chrząstek

bozena.denisow@up.lublin.pl
Katedra Biologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin (Poland)

Katarzyna Kruk


Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin (Poland)

Sylwia Okoń


Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin (Poland)

Edyta Paczos-Grzęda


Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin (Poland)

Emilia Wójtowicz


Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin (Poland)

Abstrakt

Przedmiotem pracy były mieszańce BC1 (Avena sativa L. × Avena maroccana Gdgr.) × Avena sativa L. oraz formy rodzicielskie. Na podstawie analizy wybranych stadiów mejozy i żywotności pyłku określono stabilność cytogenetyczną testowanych roślin. W mieszańcach obserwowano więcej zaburzeń w koniugacji i segregacji chromosomów niż w komponentach rodzicielskich. Mieszaniec (Góral × Clav 8330) × Góral wyróżniał się spośród wszystkich badanych form najwyższą frekwencją mikrojąder w tetradach (0,134/KMP). Analizowane kombinacje mieszańcowe charakteryzowały się wysoką żywotnością pyłku wahającą się od 96,90 do 99,68%. Mieszańce były zróżnicowanie pod względem większości cech plonotwórczych. Najdłuższą wiechę obserwowano u mieszańca (Dragon × CN39621) × Dragon natomiast najwięcej kłosków wytwarzała wiecha kombinacji (Chwat × CN43136) × Chwat (82,00). Średnia liczba ziarniaków w wiesze głównej mieszańców wahała się od 45,55 do 201,43. Płodność kłoska u mieszańców była mało zróżnicowana i zbliżona do odmian matecznych. Mieszańce różniły się natomiast istotnie od siebie pod względem masy tysiąca ziarniaków oraz zawartości białka w ziarniakach. MTZ kombinacji mieszańcowych była niższa średnio o 5,8 g w porównaniu z komponentami matecznymi. W ziarniakach form mieszańcowych stwierdzono więcej białka niż u odpowiednich odmian matecznych. Pod względem większości analizowanych cech ilościowych pozytywnie wyróżniał się mieszaniec (Chwat × CN43136) × Chwat.


Słowa kluczowe:

Avena sativa L., Avena maroccana Gdgr., cechy ilościowe, mejoza, mieszańce wsteczne, żywotność pyłku

Chae Y., Forsberg R. A. 1975. Inheritance of node, branch, and spikelet number in oat panicles. Diallel analysis of F1 and F2. Crop Sci. 15: 457 — 460.
Google Scholar

Chrząstek M., Paczos-Grzęda E. 2003. Analiza molekularna i cytologiczna oraz ocena niektórych cech ilościowych mieszańców międzygatunkowych Avena sativa L. × A. fatua L. Biul. IHAR 230: 387 — 397.
Google Scholar

Chrząstek M., Paczos-Grzęda E., Miazga D. 2004. Charakterystyka cytologiczna i molekularna niektórych gatunków z rodzaju Avena. Rozprawy i monografie IGR PAN Genetyka w ulepszaniu roślin użytkowych, Poznań: 67 — 74.
Google Scholar

Chrząstek M., Paczos- Grzęda E., Kruk K. 2006. Ocena zróżnicowania genetycznego polskich odmian owsa (Avena sativa L.). Acta Agrophysica 8: 319 — 326.
Google Scholar

Chrząstek M., Paczos-Grzęda E., Kruk K. 2007. Efektywność krzyżowań wstecznych mieszańców międzygatunkowych owsa. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 517: 819 — 826
Google Scholar

Elliot A. L., Thro A. M., Frey K. J. 1985. Inheritance of groat-oil content and several other traits in inter- and intra-specific oat mating. Iowa State J. Research 60: 13 — 24.
Google Scholar

Frey K.J. 1986. Genetic resources and their use in oat breeding. Proc. of the 2nd Int. Oat Conf. 1985, Aberystwyth, U.K.: 9 — 15.
Google Scholar

Gąsiorowski H., Cierniewska A. 1995. Morfologia i anatomia. W: Owies — chemia i technologia, PWRiL, Poznań: 36 — 46.
Google Scholar

Gornall R. J. 1977. Notes on the size and exine ornamentation of Avena pollen grains. Can. J. Bot. 55: 2622 – 2629.
Google Scholar

Guang-Bing D., Zhi-Fen P., Xu-Guang Z., Mao-Qun Y. 2005. Morphologic and cytogenetic characterization of F1 from interspecies cross in oat. Acta Agron. Sin. 31: 1186 — 1191.
Google Scholar

Katsiotis A., Forsberg R. A. 1995 a. Production and cytogenetics of tetraploid-octoploid Avena hybrids. Plant Breed. 114: 137 — 143.
Google Scholar

Katsiotis A., Forsberg R. A. 1995 b. Pollen grain size in four ploidy levels of genus Avena. Euphytica 83: 103 — 108.
Google Scholar

Ladizinsky G. 1971. Chromosome rearrangements in the hexaploid oats. Heredity 25: 457 — 461.
Google Scholar

Leggett J. M. 1996. Using and conserving Avena genetic resources. Proc. of. 5th Int. Oat Conf., Canada, 128 — 132.
Google Scholar

Loskutov I. G. 2000. Some quality groat characters in oat wild species. Proc. 6th Int. Oat Confer., Lincoln Univ., N.Z.: 248 — 253.
Google Scholar

Loskutov I. G. 2001. Interspecific crosses in the genus Avena L. Rus. J. Genet. 37: 467 — 475.
Google Scholar

McMullen M. S., Phillips R. L., Stuthman D. D. 1982. Meiotic irregularities in Avena sativa L./A. sterilis L. hybrids and breeding implications. Crop Sci. 22: 890 — 897.
Google Scholar

Paczos-Grzęda E. 2003. Pedigree, RAPD and simplified AFLP-based assessment of genetic relationships among Avena sativa L. cultivars. Euphytica 138: 13 — 22.
Google Scholar

Paczos-Grzęda E. 2003 b. Badania cytogenetyczne i molekularne mieszańców międzygatunkowych heksaploidalnego owsa Avena sativa L. × Avena sterilis L. oraz form wyjściowych. Biul. IHAR 229: 33 — 41.
Google Scholar

Palagyi A. 1983. Tertiary seed proportions in the grain yield of several oat varieties. Cereal Res. Comm. 11: 269 — 274.
Google Scholar

Petr F. C., Frey K. J. 1966. Genotypic correlations, dominance and heritability of quantitative characters in oats. Crop Sci. 6: 259 — 262.
Google Scholar

Pomeranz Y., Youngs V. L., Robbins G. S. 1973. Protein content and amino acid composition of oat species and tissues. Cereal Chem. 50: 702 — 707.
Google Scholar

Rajhathy T., Thomas H. 1974. Cytogenetic of oats (Avena L.). Misc. Publ. Genet. Soc., No. 2. Ottawa, Ontario, Canada: 5 — 90.
Google Scholar

Stalker H. T. 1980. Utilization of wild species for crop improvement. Advances in Agronomy 33: 111 — 147.
Google Scholar

Takeda K., Frey K. J. 1980. Tertiary seed set in oat cultivars. Crop Sci. 20: 771 — 774.
Google Scholar

Thomas H., Al-Ansari N. 1980. Genotypic control of chromosome pairing in amphiploids involving the cultivated oat Avena sativa L. Euphytica 37: 37 — 45.
Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
09/30/2009

Cited By / Share

Chrząstek, M. (2009) „Ocena mieszańców BC1 (Avena sativa L. × Avena maroccana Gdgr.) × Avena sativa L. pod względem stabilności cytogenetycznej i wybranych cech ilościowych”, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (253), s. 193–203. doi: 10.37317/biul-2009-0035.

Autorzy

Maria Chrząstek 
bozena.denisow@up.lublin.pl
Katedra Biologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin Poland

Autorzy

Katarzyna Kruk 

Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin Poland

Autorzy

Sylwia Okoń 

Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin Poland

Autorzy

Edyta Paczos-Grzęda 

Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin Poland

Autorzy

Emilia Wójtowicz 

Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin Poland

Statystyki

Abstract views: 30
PDF downloads: 32


Licencja

Prawa autorskie (c) 2009 Maria Chrząstek, Katarzyna Kruk, Sylwia Okoń, Edyta Paczos-Grzęda, Emilia Wójtowicz

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:

  1. Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
  2. Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
  3. Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
  4. Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
  5. Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
  6. Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
  7. Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.

Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:

  1. Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
  2. Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
  3. Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
  4. Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
  5. Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.