Rozważania nad mapowaniem genetycznym QTL odpowiedzialnym za cechę żółtonasienności rzepaku ozimego (Brassica napus L.)
Błażej Hernacki
b.hernacki@ihar.edu.plZakład Genetyki i Hodowli Roślin Oleistych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Poznaniu (Poland)
Iwona Bartkowiak-Broda
Zakład Genetyki i Hodowli Roślin Oleistych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Poznaniu (Poland)
Aleksandra Piotrowska
Zakład Genetyki i Hodowli Roślin Oleistych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Poznaniu (Poland)
Teresa Cegielska-Taras
Zakład Genetyki i Hodowli Roślin Oleistych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Poznaniu (Poland)
Abstrakt
Nasiona rzepaku żółtonasiennego zawierają mniej włókna pokarmowego, a więcej tłuszczu i białka, w porównaniu do ciemnych nasion rzepaku. Wpływa to pozytywnie na podatność nasion na tłoczenie i wartość paszową poekstrakcyjnej śruty oraz wytłoków. Jednocześnie jednak pogorszeniu ulegają odporność roślin na patogeny i cechy mechaniczne nasion. Głęboka zmiana genotypu wiąże się również z obniżeniem plenności. Charakterystyka genetyczna uzyskanych w Zakładzie Genetyki i Hodowli Roślin Oleistych IHAR podwójnie ulepszonych (00) linii rzepaku ozimego żółtonasiennego pozwoli na usprawnienie i właściwe ukierunkowanie hodowli tego typu odmian. Zastosowanie markerów molekularnych sprzężonych z danymi cechami pozwala na precyzyjną selekcję pożądanych genotypów. W celu opracowania markerów sprzężonych z cechą żółtonasienności utworzono dwie populacje mapujące linii podwojonych haploidów (DH) złożone z potomstwa otrzymanego w wyniku skrzyżowania dwóch linii zółtonasiennych DH z dwoma czarnonasiennymi liniami DH. Rośliny z obu populacji liczących po około sto linii są obecnie poddawane analizom cech fenotypowych oraz mapowaniu genetycznemu. Do tego ostatniego zadania wybrano kilkadziesiąt standardowych starterów RAPD typowych dla rzepaku oraz jedenaście starterów RAPD o sekwencjach projektowanych, generujących opisane w literaturze markery sprzężone z kolorem nasion. Przeprowadzone dotąd badania wykazały iż większość z tych markerów generuje polimorficzne obrazy rozkładu produktów amplifikacji. Oprócz tego w projekcie w dalszej perspektywie planowane jest użycie trzydziestu par starterów AFLP (z czego piętnaście par generuje opisane sprzężenie z kolorem nasion), ponadto mapę genomu uzupełni również analiza za pomocą mikrosatelitów. Opracowana szczegółowa mapa genomu linii żółtonasiennych ze sprzężonymi markerami dla genów istotnych z punktu widzenia hodowli zostanie porównana z innymi mapami genetycznymi rzepaku.
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
rzepak ozimy (Brassica napus), żółtonasienność, RAPD, AFLP, QTL – loci cech ilościowych, sprzężenie genetyczne, mapowanieBibliografia
Doyle J. J, Doyle J. L. 1990. Isolation of plant DNA from fresh tissue. Focus 12: 13 — 15.
Google Scholar
Li J., Chen L., Liang Y., Ye X., Liu, L. 2003. Research and commercial application of the complete dominance yellow seeded gene in Brassica napus L. Proceedings of the 11th International Rapeseed Congress, 6–10 July, Copenhagen, Denmark, 1: 202 — 204.
Google Scholar
Liersch A. 2006. Wpływ zmienności genetycznej na efekt heterozji u rzepaku ozimego (Brassica napus var. oleifera). Praca Doktorska IHAR Poznań.
Google Scholar
Liu Z., Fu T., Wang Y., Tu J., Chen B., Zhou Y., Ma Ch., Shan L. 2006. Development of SCAR and CAPS markers for a partially dominant yellow seed coat gene in Brassica napus L. Euphytica 149: 381 — 835.
Google Scholar
Lydiate D. J., Sharpe A. G., Parkin I. 1999. Collinearity and homoeologous recombintion between the A and C genomes of Brassica napus. Proceedings of the 10th International Rapeseed Congress, 26–29 September, Canberra, Australia, 4: 1122 — 1124; CD ROM.
Google Scholar
Negi M. S., Devic M., Delseny M., Lakshmikumaran M. 2000. Identification of AFLP fragments linked to seed coat colour in Brassica juncea and conversion to a SCAR marker for rapid selection. Theor. Appl. Genet. 101: 146 — 152.
Google Scholar
Neubert A. B., Lühs W., Baetzel R., Friedt W. 2003. Influence of seed colour on seed vigour in Brassica napus. Proceedings of the 11th International Rapeseed Congress, 6–10 July, Copenhagen, Denmark, 1: 253 — 256.
Google Scholar
Nguyen T., Friedt W., Snowdon R. 2007. Cloning and mapping a candidate gene for germination and seedling vigour in yellow–seeded oilseed rape. Proceedings of the 12th International Rapeseed Congress, 26–30 March, Wuhan, Chine, t. 2: 301 — 303.
Google Scholar
Ochodzki P., Piotrowska A., Soerensen J. Ch. Bjergegaard Ch., Soerensen H. 2003. Physical properties and chemical composition of whole seeds, hulls and meals of yellow-seeded rape grown in Poland. Proceedings of the 11th International Rapeseed Congress, 6–10 July, Copenhagen, Denmark, 3: 705 — 708.
Google Scholar
Piotrowska A., Krótka K. 2004. Genetyczna analiza cechy żółtonasienności u rzepaku ozimego. XXVI Konferencja Naukowa Rośliny Oleiste, Streszczenia Poznań 27–28. 04. 2004: 52 — 53.
Google Scholar
Piotrowska A., Krzymański J. Bartkowiak-Broda I., Krótka K. 2003. Characteristic of yellow–seeded lines of winter rape. Proceedings of the 11th International Rapeseed Congress, 6–10 July, Copenhagen, Denmark, 1: 247 — 249.
Google Scholar
Potapov D. A., Osipova G. M. 2003. Development of yellow seeded Brassica napus in Syberia. Proceedings of the 11th International Rapeseed Congress 6–10 July, Copenhagen, Denmark, 1: 250 — 252.
Google Scholar
Rahman M. H., Joersbo M., Poulsen M. H. 2001. Development of yellow-seeded Brassica napus of double low quality. Plant Breeding 120: 473 — 478.
Google Scholar
Rahman M. H. 2001. Production of yellow seeded Brassica napus through interspecific crosses. Plant Breeding 120: 463 — 472.
Google Scholar
Rashid A., Rakow G., Downey R. K. 1994. Development of yellow-seeded Brassica napus through interspecific crosses. Plant Breeding 112: 127 — 134.
Google Scholar
Rashid A., Rakow G. 1999. Seed quality improvements in yellow-seeded Brassica napus. Proceedings of the 10th International Rapeseed Congress, 26–29 September, Canberra, Australia, 4: 1145 — 1146; CD OM.
Google Scholar
Sabharwal V., Negi M. S., Banga S. S., Lakshmikumaran M. 2004. Mapping of AFLP markers linked to seed coat colour loci in Brassica juncea (L.) Czern. Theor. Appl. Genet. 109: 160 — 166.
Google Scholar
Somers D. J., Rakow G., Prabhu V. K., Friesen K. R. D. 2001. Identification of a major gene and RAPD markers for yellow seed coat colour in Brassica napus. Genome 44: 1077 — 1082.
Google Scholar
Yan M., Liu Z., Guan Ch., Chen S., Yuan M., Liu X. 2007. Molecular markers for the seed coat in Brassica juncea (B3). Proceedings of the 12th International Rapeseed Congress, 26–30 March, Wuhan, China, 2: 325 — 329.
Google Scholar
Autorzy
Błażej Hernackib.hernacki@ihar.edu.pl
Zakład Genetyki i Hodowli Roślin Oleistych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Poznaniu Poland
Autorzy
Iwona Bartkowiak-BrodaZakład Genetyki i Hodowli Roślin Oleistych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Poznaniu Poland
Autorzy
Aleksandra PiotrowskaZakład Genetyki i Hodowli Roślin Oleistych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Poznaniu Poland
Autorzy
Teresa Cegielska-TarasZakład Genetyki i Hodowli Roślin Oleistych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Poznaniu Poland
Statystyki
Abstract views: 222PDF downloads: 17
Licencja
Prawa autorskie (c) 2009 Błażej Hernacki, Iwona Bartkowiak-Broda, Aleksandra Piotrowska, Teresa Cegielska-Taras
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Laurencja Szała, Zygmunt Kaczmarek, Elżbieta Adamska, Teresa Cegielska-Taras, Wpływ kierunku krzyżowania na ekspresję barwy nasion i cech składowych plonu w populacjach linii DH rzepaku ozimego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 264 (2012): Wydanie regularne
- Prof. dr hab. Teresa Cegielska-Taras , Katarzyna Sosnowska, Laurencja Szała , Wprowadzanie nowych alleli z pul genowych różnych gatunków z rodzaju Brassica do bazy genowej rzepaku ozimego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Katarzyna Gacek, Iwona Bartkowiak-Broda, Laurencja Szala, Teresa Cegielska-Taras, Philipp E. Bayer, David Edwards, Jacqueline Batley, Steven Penfield, Identyfikacja genetycznych podstaw procesu kiełkowania w nasionach rzepaku (Brassica napus L.) z wykorzystaniem mapowania genetycznego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 287 (2019): Wydanie specjalne
- Jan Bocianowski, Alina Lieesch, Iwona Bartkowiak-Broda, Wiesława Popławska, Charakterystyka samosiewów rzepaku ozimego (Brassica napus L.) za pomocą markerów RAPD , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
- Zygmunt Kaczmarek, Laurencja Szała, Elżbieta Adamska, Teresa Cegielska-Taras, Statystyczna i genetyczna ocena linii DH rzepaku ozimego na podstawie wyników doświadczenia jednopowtórzeniowego z wzorcami , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 253 (2009): Wydanie regularne
- Prof. dr hab. Iwona Bartkowiak-Broda , Alina Liersch, Marcin Matuszczak, Katarzyna Mikołajczyk, Wiesława Popławska, Joanna Wolko, Joanna Nowakowska, Badanie genomu rzepaku ozimego przy wykorzystaniu markerów molekularnych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Alina Lieesch, Wiesława Popławska, Maria Ogrodowczyk, Iwona Bartkowiak-Broda, Jan Bocianowski, Charakterystyka fenotypowa samosiewów rzepaku ozimego (Brassica napus L.) występujących w północnych regionach Polski , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Alina Lieesch, Jan Bocianowski, Iwona Bartkowiak-Broda, Poszukiwanie markerów molekularnych związanych z przebiegiem kwitnienia linii rodzicielskich mieszańców F1 CMS ogura rzepaku ozimego (B. napus L.) , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 264 (2012): Wydanie regularne
- Iwona Bartkowiak-Broda, Wspomnienie - Prof. dr hab. Jan Krzymański , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 299 (2023): Wydanie regularne
- Zygmunt Kaczmarek, Elżbieta Adamska, Laurencja Szała, Teresa Cegielska-Taras, Stabilność zdolności kombinacyjnej nienasyconych kwasów tłuszczowych u linii podwojonych haploidów rzepaku ozimego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 260/261 (2011): Wydanie regularne
