Ocena stabilności plonowania odmian żyta ozimego na podstawie parametrycznych i nieparametrycznych metod
Henryk Bujak
henryk.bujak@upwr.edu.plKatedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu (Poland)
Stanisław Jedyński
Katedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu (Poland)
Jan Kaczmarek
Katedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu (Poland)
Abstrakt
W pracy wykorzystano cztery metody parametryczne i pięć nieparametrycznych opartych na różnych przesłankach metodycznych. Spośród metod parametrycznych zastosowano liniowy współczynnik regresji oraz wariancje odchyleń od regresji Eberharta i Russella, statystykę stabilności Shukli, miernik stabilności genotypowej Hansona i ekowalencję Wrickego. Z metod niepara-metrycznych wykorzystano: dwa mierniki stabilności Hühna, metodę Kanga, oraz nową metodę nieparametryczną opartą na rangach grup jednorodnych i współczynnikach zmienności. Materiałem do opracowania statystycznego były wyniki plonowania 12 odmian żyta: Fernando, Klawo, Konto, Picasso, Stach, Caroass, Agricolo, Amilo, Bosmo, Motto, Rostockie, Słowiańskie. Doświadczenia na dwóch poziomach agrotechniki przeprowadzono na Dolnym Śląsku w Kondratowicach, Krościnie Małej, Naroczycach, Tarnowie Śląskim i Tomaszowie Bolesłwieckim w latach 2005–2007. Stwierdzono, że najwyżej plonowały i były najbardziej stabilne odmiany mieszańcowe. Na szczególne wyróżnienie zasługują odmiany: mieszańcowa Fernando oraz populacyjna Bosmo. Zaproponowana nowa metoda Rang Grup Jednorodnych daje łatwe do oszacowania mierniki, w których plon jest liniowo współzależny ze średnią rangą, wyliczoną dla grup jednorodnych odmian. Na podstawie tego miernika najlepsze odmiany to Fernando, Picasso i Konto, które również charakteryzowały się najniższymi współczynnikami zmienności plonowania na obu poziomach agrotechniki.
Słowa kluczowe:
miary parametryczne i nieparametryczne, odmiany mieszańcowe, odmiany populacyjne, stabilność plonowania, żytoBibliografia
Allard R. W., Bradshaw A. D. 1964. Implications of genotype-environmental interactions in applied plant breeding. Crop. Sci. 4: 503 — 508.
Google Scholar
Becker H. C., Leon J. 1988. Stability analysis in plant breeding. Plant Breed. 101: 1 — 23.
Google Scholar
Caliński T., Czajka S., Kaczmarek Z. 1987 a. A model for the analysis of series of experiments repeated at several places over a period of years. I. Theory. Biul. Oc. Odm. 10: 35 — 71.
Google Scholar
Caliński T., Czajka S., Kaczmarek Z. 1987 b. A model for the analysis of series of experiments repeated at several places over a period of years. II. Exemple. Biul. Oc. Odm. 10: 35 — 71.
Google Scholar
Eberhart S. A., Russell W. A. 1966. Stability parameters for comparing varieties. Crop. Sci. 6: 36 — 40.
Google Scholar
Fox P. N., Skovmand B., Thompson B., Braun H. J., Cormier R. 1990. Yield and adaptation of hexaploid spring triticale. Euphytica 47: 57 — 64.
Google Scholar
Hanson W. D. 1970. Genotypic stability. Theor. Appl. Gen. 40: 226 — 231.
Google Scholar
Hühn M. 1990 a. Nonparametric measures of phenotypic stability. Part 1 Theory. Euphytica 47: 189 — 194.
Google Scholar
Hühn M. 1990 b. Nonparametric measures of phenotypic stability. Part 2 Application. Euphytica 47: 195 — 201.
Google Scholar
Hühn M. 1996. Nonparametric analysis of genotype × environment interaction by ranks. In: Kang M. S., Gauch H. G. (eds.). Genotype by environment interaction. CRC Press, Boca Raton, FL, USA: 213 — 228.
Google Scholar
Kang M. S. 1988. A rank sum method for selecting high yielding and stable crop genotypes. Cereal Res. Commun. 16: 113 — 115.
Google Scholar
Lerner I. M. 1954. Genetic homeostasis. Oliver and Boyd, London.
Google Scholar
Lin C. S., Binns M. R., Levkowitch L. P. 1986. Stability analysis: where do we stand? Crop Sci. 26: 894 — 900.
Google Scholar
Mohammadi R., Abdulahi A., Haghparast R., Armian M. 2007. Interpreting genotype × environment interactions for durum wheat grain yields using nonparametric methods. Euphytica 157: 239 — 251.
Google Scholar
Mohammadi R., Amri A. 2008. Comparison of parametric and non-parametric methods for selecting stable and adapted durum wheat genotypes in variable environments. Euphytica 159: 419 — 432.
Google Scholar
Sabaghania N., Dehghani H., Sabaghpour. 2006. Nonparametric methods for interpreting genotype × environment interaction of lentil genotypes. Crop Sci. 46: 1100 — 1106.
Google Scholar
Scapim C. A., Oliveira V. R., Braccini A. L., Cruz C. D., Andrade C. A. B., Vidigal M. C. G. 2000. Yield stability in maize (Zea mays L.) and correlations among the parameters of the Eberhart and Russell, Lin and Binn and Hühn models. Genet. Mol. Biol. 23: 387 — 393.
Google Scholar
Shukla G. K. 1972. Some statistical aspects of partitioning genotype-environmental components of variability. Heredity 29: 237 — 245.
Google Scholar
Wricke G. 1962. Über eine Methode zur Erfassung der ökologischen Streubereite in Feldversuchen. Z. Pflanzenzüchtung 47: 92 — 96.
Google Scholar
Autorzy
Henryk Bujakhenryk.bujak@upwr.edu.pl
Katedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Poland
Autorzy
Stanisław JedyńskiKatedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Poland
Autorzy
Jan KaczmarekKatedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Poland
Statystyki
Abstract views: 50PDF downloads: 24
Licencja
Prawa autorskie (c) 2008 Henryk Bujak, Stanisław Jedyński, Jan Kaczmarek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:
- Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
- Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
- Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
- Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
- Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
- Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
- Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.
Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:
- Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
- Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
- Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
- Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
- Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.
Inne teksty tego samego autora
- Henryk Bujak, Jarosław Nadziak, Wpływ różnych substancji aktywnych fungicydów na plonowanie odmian jęczmienia jarego o zróżnicowanej genetycznej odporności na mączniaka prawdziwego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 249 (2008): Wydanie regularne
- Henryk Bujak, Stanisław Jedyński, Jan Kaczmarek, Zastosowanie metody rang grup jednorodnych i współczynnika zmienności do badania stabilności plonowania odmian żyta , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- Ryszard Weber, Henryk Bujak, Jan Kaczmarek, Edward Gacek, Plonowanie odmian pszenicy ozimej w Polsce południowo-zachodniej , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 260/261 (2011): Wydanie regularne
- Prof. dr hab. Henryk Bujak , Kamila Nowosad, Agnieszka Łącka, Poszukiwanie źródeł genetycznej odporności na mączniaka i rdzę w kolekcji linii, rodów i odmian żyta , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Henryk Bujak, Stanisław Jedyński, Jan Kaczmarek, Andrzej Kotecki, Ocena stabilności plonowania populacyjnych i mieszańcowych odmian rzepaku ozimego , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 250 (2008): Wydanie regularne
- prof. dr hab. Henryk Bujak , Kamila Nowosad , Agnieszka Łącka , Jerzy Nawracała , Agnieszka Tomkowiak , Danuta Kurasiak-Popowska , Dorota Weigt , Określenie zróżnicowania genetycznego linii wsobnych kukurydzy za pomocą markerów molekularnych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 286 (2019): Wydanie specjalne
- Sylwia Lewandowska, Henryk Bujak, Tomasz Mikulski, Martin Frauen, Marcin Puślednik, Dwadzieścia lat od pierwszej rejestracji odmiany rzepaku ozimego firmy NPZ-Lembke w Polsce , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 282 (2017): Wydanie regularne
- Ryszard Weber, Dariusz Zalewski, Jan Kaczmarek, Analiza zmienności masy tysiąca ziaren odmian pszenicy ozimej w seriach doświadczeń PDO na Dolnym Śląsku , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 253 (2009): Wydanie regularne
- Andrzej Latusek, Henryk Bujak, Ocena stabilności plonowania odmian rzepaku ozimego w zróżnicowanych warunkach glebowo-klimatycznych Dolnego Śląska na podstawie doświadczeń porejestrowych , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 265 (2012): Wydanie regularne
- Kamila Nowosad, Henryk Bujak, Genotypowanie kukurydzy z wykorzystaniem markerów KASP , Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin: Nr 283 (2018): Wydanie specjalne
