Odporność roślin ziemniaka na Phytophthora infestans i jej związek z wczesnością odmian — przegląd literatury

Jarosław Plich

j.plich@ihar.edu.pl
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział Młochów (Poland)

Abstrakt

Phytophthora infestans, organizm wywołujący zarazę ziemniaka jest najgroźniejszym i najważniejszym ekonomicznie patogenem ziemniaka. Pomimo długiej historii hodowli odpornościowej na P. infestans, przy wykorzystaniu zarówno genów R jak i genów o małych efektach, do tej pory nie udało się uzyskać satysfakcjonującego poziomu trwałej odporności u odmian o krótkim okresie wegetacji. Powodem tego jest fakt, iż wysoki poziom odporności polowej na P. infestans jest silnie sprzężony z długim okresem wegetacji roślin ziemniaka. Przyczyny tego związku mogą mieć charakter fizjologiczny i genetyczny. Wyniki badań molekularnych potwierdzają, iż długość wegetacji oraz pozioma odporność na P. infestans mogą być warunkowane przez te same geny o efekcie plejotropowym lub przez geny bardzo silnie sprzężone. Możliwości uzyskania odmian wczesnych o wysokim i trwałym poziomie odporności na drodze konwencjonalnej hodowli należy upatrywać w zastosowaniu nowych źródeł odporności.


Słowa kluczowe:

Phytophthora infestans, Solanum tuberosum, długość wegetacji, odporność, zaraza ziemniaka, wczesność

Allefs J. J. H. M., Muskens M. W. M., van der Vossen E. A. G. 2005. Breeding for foliage blight resistance in the genomics era. In: Haverkort A. J.: Potato in progress: science meets practice. Wageningen Academic Publishers, The Netherlands: 255 — 267.
Google Scholar

Alvey N., G., 1963. The effect of daylength on two tuberous Solanum species. Potato Res. Vol. 6 No. 2: 106 — 120.
Google Scholar

Amador V., Bou J., Martinez-Garcia J., Monte E., Rodriguez-Falcon M., Russo E., Prat S. 2001. Regulation of potato tuberization by daylength and gibberellins. Int. J. Dev. Biol. 45 (S1): 37 — 38.
Google Scholar

Bormann C. A., Rickert A. M., Castillo Ruiz R. A., Paal J., Lubeck J., Strahwald J., Buhr K., Gebhardt C. 2004. Tagging quantitative trait loci for maturity-corrected late blight resistance in tetraploid potato with PCR-based candidate gene markers. Mol. Plant Microbe Interact. 17, No. 10: 1126 — 1138.
Google Scholar

Bradshaw E. J., Pande B., Bryan G. J., Hackett C. A., McLean K., Stewart H. E., Waugh R. 2004. Interval mapping of quantitative trait loci for resistance to late blight [Phytophthora infestans (Mont.) de Bary], height and maturity in a tetraploid population of potato (Solanum tuberosum subsp. tuberosum). Genetics 168: 983 — 995.
Google Scholar

Carnegie S. F., Colhoun J. 1982. Susceptibility of potato leaves to Phytophthora infestans in relation to plant age and leaf position. Phytopath. Z. 104: 157 — 167.
Google Scholar

Celis-Gamboa B. C. 2002. The life cycle of the potato (Solanum tuberosum L.): From crop physiology to genetics. Ph.D. Thesis. Wageningen University, The Netherlands: 1 — 191.
Google Scholar

Collins A., Milbourne D., Ramsay L., Meyer R., Chatot-Balandras C., Oberhagemann P., De Jong W., Gebhardt C., Bonnel E., Waugh R. 1999. QTL for field resistance to late blight in potato are strongly correlated with maturity and vigour. Mol. Breeding Vol. 5, No. 5: 387 — 398.
Google Scholar

Colon L. T. 1994. Resistance to Phytophthora infestans in Solanum tuberosum and wild Solanum species. Ph. D. Thesis, Wageningen University, The Netherlands: 1 — 159.
Google Scholar

Colon L. T., Budding D. J. 1988. Resistance to late blight (Phytophthora infestans) in ten wild Solanum species. Euphytica Vol. 39, Suppl. 3: 77 — 86.
Google Scholar

Colon L. T., Turkensteen L. J., Prummel W., Budding D. J., Hoogendoorn J. 1995. Durable resistance to late blight (Phytophthora infestans) in old potato cultivars. Eur. J. Plant Pathol. Vol. 101. No. 4: 387 — 397.
Google Scholar

Darsow U., Gobel S., Gotz E., Ortel H., Schuler K. 1987. R-gens and relative resistance of potato tubers to Phytophthora infestans (Mont.) de Bary. Archiv für Züchtungsforschung 17: 387 — 397.
Google Scholar

De Jong W., Forsyth A., Leister D., Gebhardt C., Baulcombe D. C. 1997. A potato hypersensitive resistance gene against potato virus X maps to a resistance gene cluster on chromosome V. Theor. Appl. Genet. 95: 153 — 162.
Google Scholar

Ewing E. E. 1978. Critical photoperiods for tuberization: a screening technique with potato cuttings. Am. Potato J. Vol. 55: 43 — 53.
Google Scholar

Ewing E. E., Wareing P. F. 1978. Shoot, stolon and tuber formation on potato (Solanum tuberosum L.) Cuttings in Response to Photoperiod. Plant Physiol. Vol. 61: 348 — 353.
Google Scholar

Flor H. H. 1942. Inheritance of pathogenicity Melampsora lini. Phytopathology 32: 653 — 669.
Google Scholar

Fry W. E., Apple A. E. 1986. Disease Management Implications of Age-Related Changes in Susceptibility of Potato Foliage to Phytophthora infestans. Am. Potato J. Vol. 63: 47 — 56.
Google Scholar

Gebhardt C., Ballvora A., Walkemeier B., Oberhageman P. Schuler K. 2004 Assessing genetic potential in gerplasm collections of crop plants by market-trait association: a cause for potatoes with quantitative variation of resistance to late blight and maturity type. Mol. Breeding 13: 93 — 102.
Google Scholar

Gebhardt C., Valkonen J. P. T. 2001 Organization of genes controlling disease resistance in the potato genome. Annu. Rev. Phytopathol. 39: 79 — 102.
Google Scholar

Jackson S. D. 1999. Multiple signaling pathways control tuber induction in potato. Plant Physiol. Vol. 119: 1 — 8.
Google Scholar

Kreike C. M., De Koning J. R. A., Vinke H. J., Van Ooijen J. W., Strikema W. J.1994. Quantitatively-inherited resistance to Globodera pallida is dominated by one major locus in Solanum spegazzini. Theor. Appl. Genet. 88: 764 — 769.
Google Scholar

Krug H. 1965. The importance of the photoperiod-temperature response of potato varieties for breeding and cultivation. Euro. Potato J. Vol. 8. No. 1: 14 — 27.
Google Scholar

Leonards-Schippers C., Giffers W., Salamini F., Gebhardt C. 1992. The R1 gene conferring race-specific resistance to Phytophthora infestans in potato is located on potato chromosome V. Mol. Gen. Genet. 233. No.1–2: 278 — 283.
Google Scholar

Leonards-Schippers C., Giffers W., Schafer-Pregl R., Ritter E., Knapp S. J., Salamini F., Gebhardt C. 1994. Quantitative resistance to Phytophthora infestans in potato: a cause study for QTL mapping in an allogamous plant species. Genetics 137: 67 — 77.
Google Scholar

Makela K. 1966. Factors influencing the epidemics of Phytophthora infestans (Mont.) de Bary in Finland. Acta Agralia Fennica 104: 1 — 100.
Google Scholar

Mastenbroek C. 1966. Some major points from 22 years for experience in breeding potatoes for resistance to late blight (Phytophthora infestans). Am. Potato J. Vol. 43- No. 8: 261 — 277.
Google Scholar

Oberhagemann P., Chatot-Balanders C., Schafer-Pregl R., Wagner D., Palamino C., Salamini F., Bonnel E., Gebhardt C. 1999. A genetic analysis of quantitative resistance to late blight in potato: towards marker-assisted selection. Mol. Breeding Vol. 5 No. 5: 399 — 415.
Google Scholar

Pietkiewicz J. 1976. Charakterystyka odporności poziomej ziemniaka na zarazę Phytophthora infestans (Mont) de Bary. Ziemniak 37: 87 — 127.
Google Scholar

Ritter E., Debener T., Barone A., Salamini F., Gebhardt C. 1991. RFLP mapping on potato chromosomes of two genes controlling extreme resistance to potato virus X (PVX). Mol. Gen. Genet. Vol. 227. No. 1: 81 — 85.
Google Scholar

Rouppe van der Voort J., Lindeman W., Folkertsma R., Hutten R., Overmars H. 1998. A QTL for broad-spectrum resistance to cyst nematode species (Globodera ssp.) maps to a resistance gene cluster in potato. Theor. Appl. Genet. Vol. 96. No. 5: 654 — 661.
Google Scholar

Rouppe van der Voort J., van der Vossen E., Barker E., Overmas H., van Zandvoort P. 2000. Two additive QTLs conferring broad-spectrum resistance in potato to Globodera pallida are localized no resistance gene cluster. Theor. Appl. Genet. Vol. 101. No. 7: 1122 — 1130.
Google Scholar

Rubio-Covarrubias O. A., Douches D. S., Hammerschmidt R., daRocha A., Kirk W.W. 2003. Effect of temperature and photoperiod on symptoms associated with resistance to Phytophthora infestans after leaf penetration in susceptible and resistant potato cultivars. Am. J. Potato Res. 82: 153 — 160.
Google Scholar

Stewart H. E., Bradshaw J. E., Pande B. 2003. The effect of the presence of R-genes for resistance to late blight (Phytophthora infestans) of potato (Solanum tuberosum) on the underlying level of field resistance. Plant Pathology 52: 193 — 198.
Google Scholar

Śliwka J. 2004 Genetic factors encoding resistance to late blight caused by Phytophthora infestans (Mont.) de Bary on the potato genetic map. Cell. Mol. Biol. Lett. Vol. 9: 855 — 867.
Google Scholar

Śliwka J., Jakuczun H., Lebecka R., Marczewski W., Gebhardt C., Zimnoch-Guzowska E. 2006. The novel, major locus Rpi-phu1 for late blight resistance maps to potato chromosome IX and is not correlated with long vegetation period. Theor. Appl. Genet. 113: 685 — 695.
Google Scholar

Świeżyński, K. M. 1990 a. Resistance to Phytophthora infestans in potato cultivars and its relation to maturity. Genetica Polonica 31: 99 — 106.
Google Scholar

Świeżyński, K. M. 1990 b. Resistance to Phytophthora infestans in the potato. Institute for Potato Research, Bonin: 1 — 76.
Google Scholar

Świeżyński, K. M., Krusiec J., Osiecka M., Sieczka M. T., Zarzycka H. 1993. Potato Tuber Resistance to Phytophthora infestans and its Relation to Maturity. Plant Breeding 110 (2): 161 — 164.
Google Scholar

Świeżyński K. M., Osiecka M., Sieczka M. T., Zarzycka H., Zimnoch-Guzowska E. 1994: Problematyka hodowli odmian ziemniaka odpornych na grzyb Phytophthora infestans. Biuletyn Instytutu Ziemniaka Nr 44: 13 — 20.
Google Scholar

Toxopeus H. J. 1958. Some notes on the relation between field resistance to Phytophthora infestans in leaves and tubers and ripening time in Solanum tuberosum subsp. tuberosum. Euphytica Vol. 7. No. 2: 123 — 130.
Google Scholar

Toxopeus H. J. 1959. Problems involved in breeding for resistance. Euphytica Vol. 8. No. 3: 223 — 231.
Google Scholar

Umaerus V. 1970. Studies on field resistance to Phytophthora infestans. 5. Mechanisms of resistance and application to potato breeding. Z. Pflanzenzüchtg. 63: 1 — 23.
Google Scholar

Umaerus, V., Umareus, M. 1994. Inheritance of resistance to late blight. In: Potato genetics. Bradshaw J. E., Mackay G. R. CAB International: 365 — 401.
Google Scholar

Umaerus, V., Umareus, M., Erjefalt, L., Nilsson, B. A. 1983. Control of Phytophthora by host resistance: Problems and progress. In: (Erwin D. C., Bartnicki-Garcia S., Tsao P. H.) Phytophthora, its biology, taxonomy, ecology and resistance. Phytopathological Socjety. St. Paul. Minnesota: 315 — 326.
Google Scholar

Wastie R.L. 1991. Breeding for resistance. In: Ingram D.S., Williams P.H. Advances in Plant Pathology vol. 7. Phytophthora infestans, the Cause of Late Blight of Potato. 193 — 224.
Google Scholar

Van Dam J., Kooman P. L., Struik P. C. 1996. Effects of temperature and photoperiod on early growth and final number of tubers in potato (Solanum tuberosum L.). Potato Res. Vol. 39. No. 1: 51 — 62.
Google Scholar

Van der Plank J.E. 1957. A note on three sorts of resistance to late blight. Am. Potato J. Vol. 34: 72 — 75.
Google Scholar

Van der Plank J.E. 1963. Plant Diseases: Epidemics and Control. New York & London. Academic: 349
Google Scholar

Van der Zaag D.E. 1959. Some observations on breeding for resistance for Phytophthora infestans. Eur. Potato J. Vol. 2. No. 4: 278 — 286.
Google Scholar

Visker M. H. P. W. 2005. Association between late blight resistance and foliage maturity type in potato. Physiological and genetical studies. Ph.D. thesis, Wageningen University, the Netherlands: 1 — 160.
Google Scholar

Visker M. H. P. W., Heilersig H. J. B., Kodde L. P., Van de Weg W. E., Voorrips R. E., Struik P. C., Colon L. T. 2005. Genetic linkage of QTLs for late blight resistance and foliage maturity type in six related potato progenies. Euphytica Vol. 143. No. 1–2: 189 — 199.
Google Scholar

Visker M. H. P. W., Keizer L. C. P., Van Eck H. J., Jacobsen E., Colon L. T., Struik P. C. 2003. Can the QTL for late blight resistance on potato chromosome 5 be attributed to foliage maturity type? Theor. Appl. Genet. Vol. 106. No. 2: 317 — 325.
Google Scholar

Visker M. H. P. W., van Raaij H. M. G., Keizer L.C.P., Struik P. C., Colon L. T. 2004. Correlation between late blight resistance and foliage maturity type in potato. Euphytica Vol. 137. No 3: 311 — 323.
Google Scholar

Vleeshouwers V. G. A. A., van Dooijeweert W., Govers F., Kamoun S., Colon L. T. 2000. The hypersensitive response is associated with host and nonhost resistance to Phytophthora infestans. Planta 210, 6: 853 — 864.
Google Scholar

Zimnoch-Guzowska E., Tatarowska B. 2004: Bottle necks in breeding late blight resistance potato. Plant Breeding and Seed Science Vol. 50: 71 — 79.
Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
12/31/2007

Cited By / Share

Plich, J. (2007) „Odporność roślin ziemniaka na Phytophthora infestans i jej związek z wczesnością odmian — przegląd literatury”, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, (246), s. 61–71. doi: 10.37317/biul-2007-0006.

Autorzy

Jarosław Plich 
j.plich@ihar.edu.pl
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział Młochów Poland

Statystyki

Abstract views: 132
PDF downloads: 46


Licencja

Prawa autorskie (c) 2007 Jarosław Plich

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Z chwilą przekazania artykułu, Autorzy udzielają Wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z artykułu przez czas nieokreślony na terytorium całego świata na następujących polach eksploatacji:

  1. Wytwarzanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy artykułu, w tym techniką drukarską oraz techniką cyfrową.
  2. Wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy artykułu.
  3. Publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie artykułu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
  4. Włączenie artykułu w skład utworu zbiorowego.
  5. Wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie artykułu w postaci elektronicznej do Internetu, lub innej sieci.
  6. Rozpowszechnianie artykułu w postaci elektronicznej w internecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie.
  7. Udostępnianie artykułu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu.

Autorzy poprzez przesłanie wniosku o publikację:

  1. Wyrażają zgodę na publikację artykułu w czasopiśmie,
  2. Wyrażają zgodę na nadanie publikacji DOI (Digital Object Identifier),
  3. Zobowiązują się do przestrzegania kodeksu etycznego wydawnictwa zgodnego z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej COPE (ang. Committee on Publication Ethics), (http://ihar.edu.pl/biblioteka_i_wydawnictwa.php),
  4. Wyrażają zgodę na udostępniane artykułu w formie elektronicznej na mocy licencji CC BY-SA 4.0, w otwartym dostępie (open access),
  5. Wyrażają zgodę na wysyłanie metadanych artykułu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma.